دیوان شمس/مرده بدم زنده شدم گریه بدم خنده شدم

by مولوی

	مرده بدم زنده شدم گریه بدم خنده شدم			دولت عشق آمد و من دولت پاینده شدم
	دیده سیر است مرا جان دلیر است مرا			زهره شیر است مرا زهره تابنده شدم
	گفت که دیوانه نه‌ای لایق این خانه نه‌ای			رفتم و دیوانه شدم سلسله بندنده شدم
	گفت که سرمست نه‌ای رو که از این دست نه‌ای			رفتم و سرمست شدم وز طرب آکنده شدم
	گفت که تو کشته نه‌ای در طرب آغشته نه‌ای			پیش رخ زنده کنش کشته و افکنده شدم
	گفت که تو زیرککی مست خیالی و شکی			گول شدم هول شدم وز همه برکنده شدم
	گفت که تو شمع شدی قبله این جمع شدی			جمع نیم شمع نیم دود پراکنده شدم
	گفت که شیخی و سری پیش رو و راهبری			شیخ نیم پیش نیم امر تو را بنده شدم
	گفت که با بال و پری من پر و بالت ندهم			در هوس بال و پرش بی‌پر و پرکنده شدم
	گفت مرا دولت نو راه مرو رنجه مشو			زانک من از لطف و کرم سوی تو آینده شدم
	گفت مرا عشق کهن از بر ما نقل مکن			گفتم آری نکنم ساکن و باشنده شدم
	چشمه خورشید تویی سایه گه بید منم			چون که زدی بر سر من پست و گدازنده شدم
	تابش جان یافت دلم وا شد و بشکافت دلم			اطلس نو بافت دلم دشمن این ژنده شدم
	صورت جان وقت سحر لاف همی‌زد ز بطر			بنده و خربنده بدم شاه و خداونده شدم
	شکر کند کاغذ تو از شکر بی‌حد تو			کآمد او در بر من با وی ماننده شدم
	شکر کند خاک دژم از فلک و چرخ به خم			کز نظر وگردش او نورپذیرنده شدم
	شکر کند چرخ فلک از ملک و ملک و ملک			کز کرم و بخشش او روشن و بخشنده شدم
	شکر کند عارف حق کز همه بردیم سبق			بر زبر هفت طبق اختر رخشنده شدم
	زهره بدم ماه شدم چرخ دو صد تاه شدم			یوسف بودم ز کنون یوسف زاینده شدم
	از توام ای شهره قمر در من و در خود بنگر			کز اثر خنده تو گلشن خندنده شدم
	باش چو شطرنج روان خامش و خود جمله زبان			کز رخ آن شاه جهان فرخ و فرخنده شدم