رباعیات خیام (تصحیح فروغی و غنی)/در فصل بهار اگر بتی حور سرشت

۳۵

  در فصل بهار اگر بُتی حور سرشت یک ساغر می دهد مرا بر لبِ کشت  
  هرچند بنزد عامه این باشد زشت سگ به ز من اگر برم نام بهشت  

رباعی ۳۵– طعن بر کوته نظرانی که اجر اُخروی را از حور و قصور بهشت انتظار دارند و خیّام چندین رباعی در این معنی دارد و این از معانی است که خواجه حافظ هم بشیوهٔ خیّام در آن رفته است چنانکه میفرماید:

  چمن حکایت اردیبهشت میگوید نه عاقل است که نسیه خرید و نقد بهشت  

یا میفرماید:

  زاهد اگر بحور و قصور است امیدوار ما را شرابخانه قصور است و یار حور  

یا میفرماید:

  آمرزش نقد است کسی را که در اینجا یاری است چو حوری و سرائی چو بهشتی  

گویندگان دیگر هم در این معنی بسیار سخن رانده‌اند و اصل مطلب در این شعر خواجه حافظ تصریح میشود که میفرماید:

  تو و طوبی و ما و قامت یار فکر هرکس بقدر همّت اوست