| | | | | | |
|
آن یکی میرفت بالای درخت |
|
میفشاند آن میوه را دزدانه سخت |
|
|
صاحب باغ آمد و گفت ای دنی |
|
از خدا شرمیت کو چه میکنی |
|
|
گفت از باغ خدا بندهی خدا |
|
گر خورد خرما که حق کردش عطا |
|
|
عامیانه چه ملامت میکنی |
|
بخل بر خوان خداوند غنی |
|
|
گفت ای ایبک بیاور آن رسن |
|
تا بگویم من جواب بوالحسن |
|
|
پس ببستش سخت آن دم بر درخت |
|
میزد او بر پشت و ساقش چوب سخت |
|
|
گفت آخر از خدا شرمی بدار |
|
میکشی این بیگنه را زار زار |
|
|
گفت از چوب خدا این بندهاش |
|
میزند بر پشت دیگر بنده خوش |
|
|
چوب حق و پشت و پهلو آن او |
|
من غلام و آلت فرمان او |
|
|
گفت توبه کردم از جبر ای عیار |
|
اختیارست اختیارست اختیار |
|
|
اختیارات اختیارش هست کرد |
|
اختیارش چون سواری زیر گرد |
|
|
اختیارش اختیار ما کند |
|
امر شد بر اختیاری مستند |
|
|
حاکمی بر صورت بیاختیار |
|
هست هر مخلوق را در اقتدار |
|
|
تا کشد بیاختیاری صید را |
|
تا برد بگرفته گوش او زید را |
|
|
لیک بی هیچ آلتی صنع صمد |
|
اختیارش را کمند او کند |
|
|
اختیارش زید را قدیش کند |
|
بیسگ و بیدام حق صیدش کند |
|
|
آن دروگر حاکم چوبی بود |
|
وآن مصور حاکم خوبی بود |
|
|
هست آهنگر بر آهن قیمی |
|
هست بنا هم بر آلت حاکمی |
|
|
نادر این باشد که چندین اختیار |
|
ساجد اندر اختیارش بندهوار |
|
|
قدرت تو بر جمادات از نبرد |
|
کی جمادی را از آنها نفی کرد |
|
|
قدرتش بر اختیارات آنچنان |
|
نفی نکند اختیاری را از آن |
|
|
خواستش میگوی بر وجه کمال |
|
که نباشد نسبت جبر و ضلال |
|
|
چونک گفتی کفر من خواست ویست |
|
خواست خود را نیز هم میدان که هست |
|
|
زانک بیخواه تو خود کفر تو نیست |
|
کفر بیخواهش تناقض گفتنیست |
|
|
امر عاجز را قبیحست و ذمیم |
|
خشم بتر خاصه از رب رحیم |
|
|
گاو گر یوغی نگیرد میزنند |
|
هیچ گاوی که نپرد شد نژند |
|
|
گاو چون معذور نبود در فضول |
|
صاحب گاو از چه معذورست و دول |
|
|
چون نهای رنجور سر را بر مبند |
|
اختیارت هست بر سبلت مخند |
|
|
جهد کن کز جام حق یابی نوی |
|
بیخود و بیاختیار آنگه شوی |
|
|
آنگه آن می را بود کل اختیار |
|
تو شوی معذور مطلق مستوار |
|
|
هرچه گویی گفتهی می باشد آن |
|
هر چه روبی رفتهی می باشد آن |
|
|
کی کند آن مست جز عدل و صواب |
|
که ز جام حق کشیدست او شراب |
|
|
جادوان فرعون را گفتند بیست |
|
مست را پروای دست و پای نیست |
|
|
دست و پای ما می آن واحدست |
|
دست ظاهر سایه است و کاسدست |
|