| | | | | | |
|
بود امیری را یکی اسپی گزین |
|
در گلهی سلطان نبودش یک قرین |
|
|
او سواره گشت در موکب به گاه |
|
ناگهان دید اسپ را خوارزمشاه |
|
|
چشم شه را فر و رنگ او ربود |
|
تا به رجعت چشم شه با اسپ بود |
|
|
بر هر آن عضوش که افکندی نظر |
|
هر یکش خوشتر نمودی زان دگر |
|
|
غیر چستی و گشی و روحنت |
|
حق برو افکنده بد نادر صفت |
|
|
پس تجسس کرد عقل پادشاه |
|
کین چه باشد که زند بر عقل راه |
|
|
چشم من پرست و سیرست و غنی |
|
از دو صد خورشید دارد روشنی |
|
|
ای رخ شاهان بر من بیذقی |
|
نیم اسپم در رباید بی حقی |
|
|
جادوی کردست جادو آفرین |
|
جذبه باشد آن نه خاصیات این |
|
|
فاتحه خواند و بسی لا حول کرد |
|
فاتحهش در سینه میافزود درد |
|
|
زانک او را فاتحه خود میکشید |
|
فاتحه در جر و دفع آمد وحید |
|
|
گر نماید غیر هم تمویه اوست |
|
ور رود غیر از نظر تنبیه اوست |
|
|
پس یقین گشتش که جذبه زان سریست |
|
کار حق هر لحظه نادر آوریست |
|
|
اسپ سنگین گاو سنگین ز ابتلا |
|
میشود مسجود از مکر خدا |
|
|
پیش کافر نیست بت را ثانیی |
|
نیست بت را فر و نه روحانیی |
|
|
چست آن جاذب نهان اندر نهان |
|
در جهان تابیده از دیگر جهان |
|
|
عقل محجوبست و جان هم زین کمین |
|
من نمیبینم تو میتوانی ببین |
|
|
چونک خوارمشه ز سیران باز گشت |
|
با خواص ملک خود همراز گشت |
|
|
پس به سرهنگان بفرمود آن زمان |
|
تا بیارند اسپ را زان خاندان |
|
|
همچو آتش در رسیدند آن گروه |
|
همچو پشمی گشت امیر همچو کوه |
|
|
جانش از درد و غبین تا لب رسید |
|
جز عمادالملک زنهاری ندید |
|
|
که عمادالملک بد پای علم |
|
بهر هر مظلوم و هر مقتول غم |
|
|
محترمتر خود نبد زو سروری |
|
پیش سلطان بود چون پیغامبری |
|
|
بیطمع بود او اصیل و پارسا |
|
رایض و شبخیز و حاتم در سخا |
|
|
بس همایونرای و با تدبیر و راد |
|
آزموده رای او در هر مراد |
|
|
هم به بذل جان سخی و هم به مال |
|
طالب خورشید غیب او چون هلال |
|
|
در امیری او غریب و محتبس |
|
در صفات فقر وخلت ملتبس |
|
|
بوده هر محتاج را همچون پدر |
|
پیش سلطان شافع و دفع ضرر |
|
|
مر بدان را ستر چون حلم خدا |
|
خلق او بر عکس خلقان و جدا |
|
|
بارها میشد به سوی کوه فرد |
|
شاه با صد لابه او را دفع کرد |
|
|
هر دم ار صد جرم را شافع شدی |
|
چشم سلطان را ازو شرم آمدی |
|
|
رفت او پیش عماد الملک راد |
|
سر برهنه کرد و بر خاک اوفتاد |
|
|
که حرم با هر چه دارم گو بگیر |
|
تا بگیرد حاصلم را هر مغیر |
|
|
این یکی اسپست جانم رهن اوست |
|
گر برد مردم یقین ای خیردوست |
|
|
گر برد این اسپ را از دست من |
|
من یقین دانم نخواهم زیستن |
|
|
چون خدا پیوستگیی داده است |
|
بر سرم مال ای مسیحا زود دست |
|
|
از زن و زر و عقارم صبر هست |
|
این تکلف نیست نی تزویریست |
|
|
اندرین گر مینداری باورم |
|
امتحان کن امتحان گفت و قدم |
|
|
آن عمادالملک گریان چشممال |
|
پیش سلطان در دوید آشفتهحال |
|
|
لب ببست و پیش سلطان ایستاد |
|
راز گویان با خدا رب العباد |
|
|
ایستاده راز سلطان میشنید |
|
واندرون اندیشهاش این میتنید |
|
|
کای خداگر آن جوان کژ رفت راه |
|
که نشاید ساختن جز تو پناه |
|
|
تو از آن خود بکن از وی مگیر |
|
گرچه او خواهد خلاص از هر اسیر |
|
|
زانک محتاجند این خلقان همه |
|
از گدایی گیر تا سلطان همه |
|
|
با حضور آفتاب با کمال |
|
رهنمایی جستن از شمع و ذبال |
|
|
با حضور آفتاب خوشمساغ |
|
روشنایی جستن از شمع و چراغ |
|
|
بیگمان ترک ادب باشد ز ما |
|
کفر نعمت باشد و فعل هوا |
|
|
لیک اغلب هوشها در افتکار |
|
همچو خفاشند ظلمت دوستدار |
|
|
در شب ار خفاش کرمی میخورد |
|
کرم را خورشید جان میپرورد |
|
|
در شب ار خفاش از کرمیست مست |
|
کرم از خورشید جنبنده شدست |
|
|
آفتابی که ضیا زو میزهد |
|
دشمن خود را نواله میدهد |
|
|
لیک شهبازی که او خفاش نیست |
|
چشم بازش راستبین و روشنیست |
|
|
گر به شب جوید چو خفاش او نمو |
|
در ادب خورشید مالد گوش او |
|
|
گویدش گیرم که آن خفاش لد |
|
علتی دارد ترا باری چه شد |
|
|
مالشت بدهم به زجر از اکتیاب |
|
تا نتابی سر دگر از آفتاب |
|