| | | | | | |
|
راست گفتست آن سپهدار بشر |
|
که هر آنک کرد از دنیا گذر |
|
|
نیستش درد و دریغ و غبن موت |
|
بلک هستش صد دریغ از بهر فوت |
|
|
که چرا قبله نکردم مرگ را |
|
مخزن هر دولت و هر برگ را |
|
|
قبله کردم من همه عمر از حول |
|
آن خیالاتی که گم شد در اجل |
|
|
حسرت آن مردگان از مرگ نیست |
|
زانست کاندر نقشها کردیم ایست |
|
|
ما ندیدیم این که آن نقش است و کف |
|
کف ز دریا جنبد و یابد علف |
|
|
چونک بحر افکند کفها را به بر |
|
تو بگورستان رو آن کفها نگر |
|
|
پس بگو کو جنبش و جولانتان |
|
بحر افکندست در بحرانتان |
|
|
تا بگویندت به لب نی بل به حال |
|
که ز دریا کن نه از ما این سال |
|
|
نقش چون کف کی بجنبد بی ز موج |
|
خاک بی بادی کجا آید بر اوج |
|
|
چون غبار نقش دیدی باد بین |
|
کف چو دیدی قلزم ایجاد بین |
|
|
هین ببین کز تو نظر آید به کار |
|
باقیت شحمی و لحمی پود و تار |
|
|
شحم تو در شمعها نفزود تاب |
|
لحم تو مخمور را نامد کباب |
|
|
در گداز این جمله تن را در بصر |
|
در نظر رو در نظر رو در نظر |
|
|
یک نظر دو گز همیبیند ز راه |
|
یک نظر دو کون دید و روی شاه |
|
|
در میان این دو فرقی بیشمار |
|
سرمه جو والله اعلم بالسرار |
|
|
چون شنیدی شرح بحر نیستی |
|
کوش دایم تا برین بحر ایستی |
|
|
چونک اصل کارگاه آن نیستیست |
|
که خلا و بینشانست و تهیست |
|
|
جمله استادان پی اظهار کار |
|
نیستی جویند و جای انکسار |
|
|
لاجرم استاد استادان صمد |
|
کارگاهش نیستی و لا بود |
|
|
هر کجا این نیستی افزونترست |
|
کار حق و کارگاهش آن سرست |
|
|
نیستی چون هست بالایین طبق |
|
بر همه بردند درویشان سبق |
|
|
خاصه درویشی که شد بی جسم و مال |
|
کار فقر جسم دارد نه سال |
|
|
سایل آن باشد که مال او گداخت |
|
قانع آن باشد که جسم خویش باخت |
|
|
پس ز درد اکنون شکایت بر مدار |
|
کوست سوی نیست اسپی راهوار |
|
|
این قدر گفتیم باقی فکر کن |
|
فکر اگر جامد بود رو ذکر کن |
|
|
ذکر آرد فکر را در اهتزاز |
|
ذکر را خورشید این افسرده ساز |
|
|
اصل خود جذبه است لیک ای خواجهتاش |
|
کار کن موقوف آن جذبه مباش |
|
|
زانک ترک کار چون نازی بود |
|
ناز کی در خورد جانبازی بود |
|
|
نه قبول اندیش نه رد ای غلام |
|
امر را و نهی را میبین مدام |
|
|
مرغ جذبه ناگهان پرد ز عش |
|
چون بدیدی صبح شمع آنگه بکش |
|
|
چشمها چون شد گذاره نور اوست |
|
مغزها میبیند او در عین پوست |
|
|
بیند اندر ذره خورشید بقا |
|
بیند اندر قطره کل بحر را |
|