مذاکرات مجلس شورای ملی/دورهٔ ۱۷/جلسهٔ ۲۷
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلسین - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۱ - سال هشتم
شماره مسلسل
دوره هفدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۵شنبه ۲۳ امرداد ۱۳۳۱ نشست ۲۷
فهرست مطالب:
- ۱- تصویب صورت‌مجلس
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۳ مرداد ماه ۱۳۳۱ مجلس ساعت یازده و بیست دقیقه صبح بریاست آقای مهندس احمد رضوی (نایب رئیس) تشکیل گردید.
- تصویب صورت مجلس ویرایش
- ۱ - تصویب صورت مجلس
- ۲ - بیانات قبل از دستور آقایان: وکیل پور - صفایی - دکتر فقیهی شیرازی - قنات آبادی - مهندس زیرک زاده
- ۳ - طرح و تصویب لایحه تقاضای تمدید حکومت نظامی در هشت نقطه خوزستان
- ۴ - مذاکره در طرح پیشنهادی راجع بصدی ۱۵ کشاورزان و تعویق طرح آن طبق تقاضای آقای کاظمی نایب نخست وزیر
- ۵ - معرفی آقای دکتر محمدحسین علی آبادی بمعاونت پارلمانی نخست وزیر بوسیله آقای کاظمی نایب نخست وزیر
- ۶ - طرح گزارش کمیسیون تحقیق راجع بنمایندگی آقای شهیدی از نجف آباد
- ۷ - مذاکره و تصویب تعطیل جلسات تا پانزده مهر- ختم جلسه
نایب رئیس - جلسه رسمی است صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود (بشرح زیرخوانده شد)
غائبین با اجازه آقایان پورسرتیپ - مکی - حمیدیه - ذکایی - دکترفاطمی - راشد - عبدالرحمن فرامرزی - زهری
غائبین بی اجازه آقایان: محمدحسین قشقایی - پارسا- فتحعلی افشار- تولیت - میراشرافی - دکترامامی - دکتر طاهری - جلیلی - صرافزاده - امیرافشار
نایب رئیس - نسبت بصورت جلسه قبل اگر آقایان نظری دارند بفرمایند آقای حاج سیدجوادی راجع بصورت جلسه فرمایشی دارید؟
حاج سیدجوادی - بله
نایب رئیس - بفرمایید
حاج سیدجوادی - ازآقایان تندنویسها تمنی می‌کنم که بعد از این یک قدری دقت کرده باشند درمطالبی که بنده جلسه قبل گفتم جملات خیلی بالاوپایین شده‌است درحقیقت این مطالب و حقایقی که من می‌گویم عنوان رسمی است خواهش دارم طوری باشد که ازصورت اولیه خارج نشود.
نایب رئیس - بسیارخوب توجه خواهدشد آقای کهبد
کهبد- درعرایضی که بنده در جلسه قبل عرض کردم اشتباهاتی هست که تصحیح می‌کنم تقدیم به تندنویسی می‌کنم در ضمن این موضوع را خواستم بعرض برسانم چون خیلی از آقایان بمن مراجعه کرده بودند و تصورکرده بودند که برمیزان شماره اسکناس اضافه شده‌است یعنی اسکناس اضافه منتشرشده‌است و حال آنکه چنین چیزی نیست بنده صریحاعرض می‌کنم که این مطالب کذب محض است و تا این تاریخ نه بنده و نه هیئت اندوخته اسکناس اطلاعی از اضافه کردن میزان اسکناس نداریم و اینها خلاف محض است.
نایب رئیس - آقای مهندس غروی
مهندس غروی – در صفحه چهارم آخر ستون سوم قبل از کلمه خسارت بدولت وارد می‌شود باید جناب آقای میلانی اضافه شود زیرا منظورم خطاب به جناب آقای میلانی بود که قبلا با ایشان مذاکره کرده بودم از موقع استفاده می‌کنم نامه ایی را که از شرکت برق رشت بعنوان مجلس شورای ملی رسیده و حاکی از اختلافی است که بین آن شرکت و وزرات دارایی روی داده تقدیم مقام ریاست می‌کنم با وجود مذاکرایت که با وزارت دارایی نموده‌ام و بحقانیت شرکت برق اعتراف دارد مع الوصف می‌گوید اگر بخواهیم حرف شرکت برق را قبول کنیم باید مقادیر زیادی از پولهایی که برطبق این قرارداد از دیگران گرفته‌ایم پس بدهیم پس مجبوریم که با نظر شرکت برق مخالفت کنیم از مقام ریاست مجلس شورای ملی تقاضادارم که هرچه زودتردستور رسیدگی باین امر را صادرفرمایند ضمنا نامه ایی از آقای سیدحسن صدرایی رسیده و پیشنهاد نموده که عوارض و مالیاتهای سنگین بمشروبات الکلی بسته شودکه تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
نایب رئیس - آقای جلالی
جلالی - درجلسه گذشته بنده درخاتمه عرایض خودم گفته بودم راجع بفرهنگ خراب کلمه خراب ذکرنشده‌است چون نظری در این قسمت داشتم که بعدا عرض می‌کنم.
نایب رئیس – قید می‌شود بنابراین نسبت بصورت جلسه چون نظری نیست با اصلاحاتی که بعمل آمد تصویب شد
- بیانات قبل از دستور آقایان: وکیل پور - صفایی - دکتر فقیهی شیرازی - قنات آبادی - مهندس زیرک زاده ویرایش
نایب رئیس - آقایانیکه تقاضای نطق قبل از دستور کرده‌اند اگر صرفنظر بفرمایند کمکی بکارمجلس می‌شود(صحیح است)
حاج سیدجوادی - شب نخوابیده‌اند
صفایی - ساعت شش آمده‌ایم اسم نویسی کرده‌ایم صرفنظرکنیم؟ این حق ما است
امامی اهری - به بعد از دستور موکول شود.
وکیل پور- جناب آقای مهندس رضوی دودفعه‌است که جنابعالی پشت صندلی ریاست تشریف دارید و نطق قبل از دستور بنده از بین رفته‌است مطالب لازمی است که باید عرض شود اگر اجازه بفرمایید خیلی بموقع خواهدبود.
نایب رئیس - این کار در سابق هم تکرارشده‌است اگر آقایان نمایندگان موافقت می‌فرمایند آقایان نطقشان را بکنند منتهی سعی بکنند که از پانزده دقیقه قدری تخفیف بدهند آقای وکیل پوربفرمایید
وکیل پور- بطوریکه همه آقایان محترم می‌دانند برطبق قانون اساسی و بروفق تئوری و اصل مسئله حکومت دموکراسی درحکومت مشروطه تمام قوای مملکت از ملت ناشی می‌شود و بعبارت اخری مردم منشا و سرچشمه تمام اقتدارات و اختیارات مملکتی هستند و بهمین جهت است که دراین نوع حکومت عنوان حکومت مردم بر مردم مصداق پیدامی کند ولی چون اعمال این قوا ازطرف عموم مردم فردا فرد و یا بصورت دسته جمعی عملی نیست یعنی نظام اجتماع که تقسیم وظایف را بین مردم احتراز ناپذیرکرده‌است آنرا منع می‌کند بنابراین صحیحترین وجه اعمال این قوا ازطرف خود مردم انتخاب نمایندگانی است که مظهر تمامی آن اقتدارات و اختیارات ملی محسوب می‌شوند و آنها نیزبنوبه خودباوضع قوانین و نظارت درکلیه امورمملکتی طریقه اعمال قورا تعیین و باختیار کسانیکه مورد اعتماد تشخیص می‌دهند می‌گذارند پس با این تعریف محقق است که اصلی ترین و مهمترین مظهرقدرت و نیروی ملی مجلس شورای ملی است که منتخبین مردم درآنجاجمع می‌شوند و از اینجا معلوم می‌شودکه مجلس شورای ملی عظیمترین و مهمترین و اصیل ترین سازمان مملکت دموکراسی است و بنابراین حفظ احترام آن دردرجه اول اهمیت قراردارد و درعدادواجب الرعایه فریضه ملی است. ممکن خدای ناکرده کسانی ازروی جهالت و بی خبری ندانند که تضعیف مجلس شورای ملی و هتک حرمت نمایندگان رفته رفته اساس حکومت مردم برمردم را متزلزل می‌کند وبازممکن است معدودی از مردم پیداشوند که آثار مترتبه برتضعیف و تخفیف این مظهرعظیم نیروی ملی را نتوانند پیش بینی کنند اما خوشبختانه اکثریت مردم باین امر واقف هستند که هرتخفیفی نسبت باین مقام ملی روادارند درست به منزله تیشه‌ای است که بهریسه بنیان حکومت مردم برمردم زده‌اند زیرا برای تخریب بنای سازمانهای ملی جزتخفیف تضعیف و کسرحیثیت ابزاردیگری لازم ندارد پس برقاطبه ملت ایران فرض است که اهمیت موضوع را درک کرده و اجازه ندهند هیچ فردی درهرمقامی که باشد تخریب بنیان قدرت ملی مبادرت ورزد و این را نیزبدانند که بقول سعدی علیه الرحمه سرچشمه شاید گرفتن به بیل چوپرشدنشایدگذشتن به پیل یعنی جلویک کارناصواب را تازیادتکرار نشده می‌توان گرفت ام اگر نظایربسیار پیداکرد جلوگیری ازآن عمل صعب و دشوار خواهدبود بعلاوه مردم باید متوجه نتیجه اعمال خودباشند ودرست فکرکنند که اگر مثلانسبت به مجلس شورای ملی و نمایندگان آن بی احترامی روا دارند چه فایده یاچه ضرری ازآن حاصل می‌شود و اگر دیدند جزضررحاصلی ندارد جلوش را بگیرند تاپشیمانی عاید نشود این مستله روشن است که هرعملی انسان انجام می‌دهد حداقل مانند یک محاسبه ساده دوطرف دارد یکطرف دهنده و یکطرف گیرنده و باصطلاح حساب داران ستون بدهکاروبستانکاردارد مثلاوقتی که انسان برصورت کسی سیلی می‌زند کف نفس و متانت می‌دهد و در برابر تسکین نفس و رضایت خاطر می‌گیرد بنابراین اعمال انشان مثل معامله‌است و باید سعی نماید که غبن پیدا نکنند وراه فرارازغبن این است که همیشه عمل خود را ازلحاظ موازنه و معادله ستون بدهکاروبستانکار بسنجد و درست دقت کند که چه می‌دهد و چه می‌گیرد البته درمعاملات تجاری و دادوستدهای معموله آدم باچشم می‌بیند که مثلا اگر ده تومان پول داده دربرابرپیراهنی گرفته‌است و یا اگر پنبه داده قماس دربرابر دریافت داشته‌است امادربسیاری ازاعمال انسان حساب دادوستدآسان نیست و بسیاردقت و توجه لازم دارد زیرا برخی چیزها هستند ازقبیل شرافت نفس ملیت مظاهرمقدسه ملی که باهیچ چیزدیگری دردنیاقابل معاوضه نیستند انکه شرافت نفس را ازدست بدهد ولوتمام ذخایرارض را باوببخشند تازه ضررکرده و بیچاره شده‌است غرض این است که حساب کیفیات باکمیات جداست و آن وسائل سنجش اندازه گیری که درکمیات می‌توان بکاربرد درحساب کیفیات بدردنمی خوردووسیله دیگری لازم دارد که آن استفاده ازقوه متفکره‌است تاهیچگاه یقین ندهدواحتمال نستاند پس با این مقدمات باردیگرمتوجه می‌شویم که اگر خدای ناکرده بمظاهر مقدسه ملی لطمه ایی وارد آوریم چیزی از کف داده‌ایم که دردنیای مادی عوض و جبرانی برای آن نیست خصوصا برای ماملتی که این طرزحکومت بهترین نوع حکومت می‌دانیم و بعلاوه این حکومت را ازدست آزادمردانی بامانت گرفته‌ایم که درراه حصول آن خون خود را نثار کرده و گردن خود را بطناب داروسینه مردانه خودرا بگلوله جان شکارتسلیم کرده‌اند. آری ما امانت دار همان مدران شرافتمندی هستیم که با همت و عزم بی مانند دربرابر سیل گلوله‌های مرگبارسرسخترین مستبدان پایداری و استقامت کرده‌اند وبا تلخ کامی و فداکردن جان شیرین نعمت آزادی را بمادادند ما اعقاب همان رادمردانی هستیم که باجنبش و نهضت عظیم زنجیراسارت ازپاوطوث مظالم را ازگردن ما برداشته و ما را آزاد و سرافرازکرده‌اند و هرچه تا امروز از رشد ملی و اجتماعی بمارسیده ثمره مجاهدت و خونبهای شهیدان این راه است و بازهرچه عایدماشودمدیون همت اولیه آنهاست باش تاصبح دولتت بدمدکاین همه ازنتایج سحراست و باچنین کیفیتی هرچه درعالم عزیروگرانبهاست باتعمتی که بچنگ آورده و امروز بصورت همین مظاهرمقدسه ملی حفظ کرده‌ایم برابری نمی‌تواند بکند پس برما است که شکر آنرا نزد خداوند بجا آوریم و امابنعمت ربک فحدث من اطمینان دارم که اکثریت ملت ایران به آنچه عرض شد واقف و مطلعند و اینکه دراینجا بیان می‌کنم فقط ازباب تاکیدنظراست بعلاوه گاهی ممکن است سوء تفاهمی روی دهد مثلا از زبان نماینده ایی شنیده و یا عقیده ایی ازطرف یکنفر نماینده ابرازشود مقبولیت نداشته باشد و این خود موجب عدم رضایت و سوء تفاهم مردمی که آنرا نپسندیده‌اند بشود و باشتباه این عدم رضایت را برمجلس منعکس کنند در صورتی که چنین نباید باشد زیرا در مجلس همیشه عقیده اکثریت لازم الاجرا است و باضافه ازادی بیان لازمه اش این است که دردیگران قوه تحمل عقایدمخالف تقویت بشودمخصوصات درمملکت ماکه از عمر مشروطیت مدت زیادی نگذشته و مبارزه اصول و عقاید بصورت مکتبهای حزبی ریشه دار در نیامده و لاجرم تشتت افکار و اختلاف در طرز تفکر بیشتر و شدیدتر از جاهای دیگراست بنابراین نباید کسی توقع داشته باشد که دیگران محکوم به پیروی از طرز تفکر شخصی اوشوند.
نکته دیگری که مرابعرض این مطالب وادارکرده این است که متاسفانه هنوزممکن است کسانی باشند که فعلا اسم نمی‌برم و به جلسات خصوصی موکول می‌کنم که اگر معنای مشروطیت را می‌فهمدولی برعایت اصول آن عادت نکرده و یا نمخواهند خود را مقید نمایند دلیلی این است که این مجلس و مشروطه بارگرانی بر دوش آنهاست و یا تصور می‌کنند اگر مجلس شورای ملی اختیارات تام بشخص جناب دکتر مصدق داده رژیم مشروطیت را محکوم کرده‌است و حال آنکه چنین نیست زیرا شخصی که این اختیارات را تحصیل کرده مومنترین فرد باصول مشروطیت است و مجلسی که این اختیارات را اعطا کرده مجلس موقع شناس است که در یک موقعیت استثنایی یک مرد آشنایی را بخدمتگذاری تشویق کرده‌است.
برای اینکه مطالبم فشرده نشود چون چند کلمه عرض دیگرهم دارم در اینجا خاتمه می‌دهم عرض می‌کنم یکعده از مستخدمین دولت هستند که بمن مراجعه کردند و می‌گویند که دولت مشغول تهیه لوایح استخدامی است چون خود بنده افتخار داشتم که چند سال از عمر خودم را در کار پرسنلی گذرانده‌ام و حتی یک مدتی هم درخارجه راجع باین موضوع مطالعه کرده‌ام این نکته را عرض می‌کنم که کارلوایحح استخدامی کارآسانی نیست بسیار کار مشکلی است و زیادامعان نظر و دقت لازم دارد من متاسفانه از شهریور ۲۰ باینطرف همه ساله نغمه تجدید قانون استخدام و تجدید لایحه استخدامی شروع شده و هر روز مامورین بیچاره دولت را گرفتار پریشانی خیال کرده‌اند یعنی بشکلی تامین خاطر را از اینها گرفته‌اند (اقبال عده ایی بیکار می‌گردند و حقوق می‌گیرند) حالا این را عرض می‌کنم بهمین فرمایش جنابعالی می‌خواهم استفاده کنم که گرفتاری دولت از لحاظ مستخدمین از نظر قانون نیست بلکه از نظر کثرت کارمندان است یک عده کارمند وارد خدمت دولت شده‌اند و تا این پربلم حل نشودموضوع قانون استخدام حل نمی‌شود و درنتیجه همین زیادی کارمند است که کاردرادارات زیادمی‌شود و چون کارمند زیاداست کاری پیش نمی‌رود هریک در آنجا مانع پیشرفت مقداری کارند قوانین موجوداستخدامی برای حل این موضوع کافی است اماچه می‌شود کرد کارمندی که بیست سال عمرخودش را درخدمت دولت گذرانیده یا باو کاری رجوع کرده‌اند و یا نکرده‌اند این امروز تقصیری ندارد واین اگر از خدمت دولت کناربرود کاری نمی‌تواند بکند برای اینکه این کاری بلدنیست اگر کی کسی واکسی باشد ممکن است بعد ازدهسال خدمت برودکفاش بوشدولی کارمند دولت اگر بیست سال هم خدمت کند چیزی یادنمی‌گیرد چیزی به معلوماتش اضافه نمی‌شود تنهاهنرش این است که می‌نویسدعطف بنامه شماره فلان اشعارمی دارد اینهاچیزی نیست که درخارج بدردش بخورد بنابراین وقتیکه این مکتب را تمام بکند تازه مهیا نیست که درمحیط خارج بتواند امرارمعاش کند بنابراین بنظربنده اگر هم بنا باشد که لایحه استخدامی تنظیم بشود باید خیلی دقت بکنند که این بیچاره‌ها هر روز متزلزل نباشند هرروزاین تامین خاطر از آنها گرفته نشود وقتی که یک کارمند دولتی بهیچ صورت امید به آتیه نداشته باشد و بهیچ جور نسبت به آتیه اش تامین نداشته باشد هیچ صورت نمی‌شود از او انتظارداشت که درستی بخرج بدهدیک کارمند دولتی که نمی‌داند فردایش چه می‌شود مگر اینکه فرشته باشد که از راه صواب منحرف نشود این است که من می‌خواهم استدعا کنم که در این مورد تمام توجه و دقت را بکنید (عامری - راجع به آموزگارها هم تذکری بدهید) بنده می‌خواهم عرض کنم هرگاه دولت توانست با ایجاد کار مشکل زیادی کارمندان دولت را حل کند آنوقت موقع آن است که یک قانون استخدام مدون و صحیحی تنظیم بکند والا تا این کار نشود و کاردرمملکت زیاد نشود هرنوع قانونی بنویسد باورکنید در وضع کارمندان دولت اصلاحی نمی‌شود این اصولا روش حکومتهای بعد از شهریور بود که چون رشته تنظیم امور از دستشان دررفته بود هر روز به بهانه‌ای که این قانون درست و صحیح نیست می‌خواستند در لایحه استخدام تجدید نظر کنند و می‌خواستند در لایحه استخدام تجدید نظرکنند و در وضع حاضر به نظربنده این موضوع اصلا ضرورت و احتیاج ندارد تازه اگر چند درصد اضافی را تشخیص بدهند یک نکته ایی باید رعایت بشود که الان از طرفی تقلیل تعداد لازم است و از طرفی بیکارنکردن و وسیله امرارمعاش دراختیار اینهاگذاشتن آن هم لازم است بند درمورد لوایح استخدامی پیشنهاد کرده‌ام اولی کاراین است که که از نظرهزینه پرسنلی صرفه جویی در بودجه دولت بشودبلک یک نفرکارمند مالک که درخدمت دولت نیست وقتی رفت سرملکش این درحقیقت سطح تولید را بالا می‌برد یک ادم فهمیده و تحصیل کرده اگر رفت کار زراعتی و فلاحتی کرد بوجه بهتری می‌تواند استفاده کند از اموال منقول و غیرمنقول خودش خوب اینها را مرخص کنند الان قانون هم وجوددارد معذلک اینهارامرخص نمی‌کنند بهرصورت سه پیشنهاد دیگر دارم
نایب رئیس - ۴ دقیقه وقت بیشترندارید
ناظرزاده - اگر بکسی قول وقت داده‌اید نوبت ایشان را هم مراعات بکنید. وکیل پور- پنج دقیقه داده‌ام
نایب رئیس - چهاردقیقه بیشتروقت ندارید
وکیل پور- خیلی خوب بنده مرخص می‌شوم عرض کنم پیشنهاد دیگری هم که بود مربوط به تقسیم املاک خالصه بین کارمندان دولت است اینهم اگر بشود بسیار کار صحیحی است چون وقت ندارم دیگرعرضی نمی‌کنم دیگری هم اگر واقعا موافقت بکنند ممکن است املاک موقوفه ایی که دردست دولت است باجاره طویل المدت بکارمندان بدهند.
امامی اهری - با اختیاراتی که داده‌ایم بکنند
وکیل پور- اینهارا آقابنده تذکرمی‌دهم دیگرعرضی ندارم بقیه وقتم را می‌دهم به آقای مهندس زیرک زاده درخاتمه عرایضم طوماری است که بوسیله آقای خسرو قشقایی رسیده که تقدیم مقام ریاست می‌کنم
خسرو قشقایی - بفرمایید مال کی است
وکیل پور- اگر بخواهم بخوانم وقت نمی‌شود
خسرو قشقایی - یکی مال کارگران آغاجری است و یکی هم مال کارگران شیراز
نایب رئیس - آقای صفایی
صفایی - بسم الله الرحمن الرحیم. (قنات آبادی - یادآقای شوشتری بخیر) کارخوب از هر که باشد باید تقلیدکرد البته مامسلمانیم و باید از قوای غیبیه استمدادکنیم (صحیح است) در هیچکاری بقوه خودتان اتکا نبایدداشته باشید از این جهت است که درهرکاری باید بسم الله بگوییم (صحیح است) بعضی از رفقا اینجا آمدند وگفتند که برای اولین مرتبه می‌گوییم بسم الله الرحمن الرحیم (احسنت) آقایان التفات بفرماییدعرض کنم که درحال حاضرمملکت م اگر فتاردو قسمت از فقراست یکی مادی خواهش می‌کنم آقایان تندنویسها چون من نوشته ندارم آنچه را که بنده عرض می‌کنم بنویسند زیادوکم نشود اول فقرمادی باین معنی که اکثریت ملت ایران از حداقل زندگانی محرومند (صحیح است) خصوصاکشاورزین و ساکنین قراء و قصبات که محرومیت ایشان بیشتراست از محرومیت اهالی شهرستانها برای نمونه عرض می‌کنم اگر بشهرستان شکروقند توزیع می‌شود و مطابق نرخ دولتی مصرف قند وشکرشان را تهیه می‌کنند به کشاورزان و زارعین تقسیم نمی‌شود و از این مزیت محروم اند نمی‌دانم چه گناهی کرده‌اند مگراینها ایرانی نیستند مگر حق حیات ندارند؟ شش ماه است به اداره دارایی شهرستان قزوین تاکیدوتوصیه می‌کنم و همچنین به کمیسیونی که بدستورجناب آقای نخست وزیربه عنوان معتمدتشکیل شده‌است تاکیدمی کنیم و تقاضاکردیم که آقایان خواهش می‌کنیم یک تشکیلاتی هم برای قند وشکربرای اهالی قراوقصبات بدهید که آنها هم از این احق استفاده بکنند و تابحال موفق نشده‌ایم نتیجه بگیریم اهالی دهات از این قسمت محروم و از مزایای دیگرزندگانی هم که مردم شهرستانها دارند بهره مند نیستند و بازمحرومند بهداشت ندارند چهارماه به وزارت بهداری مراجعه کردیم عرض کردیم آقا بلوک دودانگه قزوین که چهل هزارجمعیت دارد یک نفر پزشک ندارد به ولی الله صنعتیان ابلاغ داده بودند که برود به دو دانگه قزوین چهار ماه معطل کردند ۵ ماه معطل کردند بعد از پنج ماه گفتند که رئیس بهداری نطنزگفته‌است ما به عضومان احتیاج داریم نمی‌دانم چرا ابلاغ صادرکردند؟
بهرجهت گذشته از اینکه از جهات دیگر فقیر هستند و دارا هم نیستند پزشک هم ندارند یک قرص ردین هم برای اسکات دردشان پیدانمی شود حالا امیدوارم که بهداری بعد از این توجه بکند باین نواقص و البته عادلانه تقسیم بکند بودجه بهداری ر اگر چه بازمتنفذین برای حوزه انتخابیه خودشان از هرجهت مزایا اخذمی‌کنند و بغیرمتنفذین درادارات و وزارتخانه‌ها توجهی نمی‌شود(صحیح است) و موکلانشان بی بهره می‌مانند چون بعضی از آقایان نمایندگان البته محبوبیتی دارند وشایداین محبوبیت دراثرخدمت و سابقه باشدوقتی که رفتند دریک وزارت خانه ایی و از وزیر اجازه خواستند وفورابه ایشان اجازه می‌دهند وبحرفهایشان گوش می‌دهند اما اگر بند بروم می‌گویند که کمیسیون دارند بنده باید نیم ساعت سه ربع بنشینم آیا کمیسیون تمام شودیانشود آقامگربه کمیسیون نامحرمیمن؟ مگربنده وارد می‌شوم به کمیسیون چه می‌شود؟ (قنات آبادی - کمیسیون بشمانامحرم است) یعنی جمعیتشان باخودکمیسیون یاخودکمیسیون که یک امراعتباری است تشکیل می‌شود از افراد(پورسرتیپ - کمیسیون دروغ است) عرض کردم باید بودجه بهداری عادلانه تقسیم بشود (حاج سیدجوادی - تمام بودجه‌ها) و تمام بودجه‌ها همینطور باید عادلانه تقسیم شود از این قسمت می‌گذرم قسمت دوم فقر فقراخلاقی و فقردینی است که سرتاپای این مملکت را اگر فتهاست (صحیح است) و بنده هرچه توجه می‌کنم می‌بینم آقایانی که نظر اصلاحی دارند خیال می‌کنند که تمام مفاسد مولود از فقر مادی است این است که تمام هم خودرا مصروف کرده‌اند که فقرمادی را از بین بردارند وحال آنکه این طورنیست بعقیده بنده قسمت مهم معایب و خرابی دستگاههای مامولود فقرمعنوی است (صحیح است) یعنی مولودبیدینی و فساداخلاق است بنده الان دلیل برای آقایان محترم اقامه می‌کنم و این دلیل ساده‌ام این است که اگر فقرمادی بافقردینی توام نشود خطرناک نیست باین معنی که فقیرمتدین هیچ وقت نمی‌روداراضی اطراف تهران را تقسیم کند (صحیح است) فقرمتدین هیچوقت از دیوارکسی بالانمی‌رود(صحیح است) هیچوقت به ناموس کسی به نظربدنگاه نمی‌کند بمال کسی طمع ندارد مگر موقع ضرورت آنجاهم تجاوزش محدوداست به عنوان اکل میته در ضرورت بنحو رفع مخمصه تجاوز می‌کند لکن تمام فسادها مملکت فروشی خیانت بوطن خیانت بابنای این آب و خاک مامی بینیم همه از ناحیه ثروتمندان است که گرفتار فقرمعنوی هستند (صحیح است) یعنی خلاصه مبتلای بفساد اخلاق و بی دینی و بی ایمانی هستند (احسنت) مملکت را بهیچوجه یک نفررعیت فقیرببخشید رعیت گفتم قرارشد کشاورز بگوییم (گنجه - دهقان) یک دهقان فقیر دیده‌اید تابحال به آب و خاک خیانت بکند این خیانت نمی‌کند کی می‌فروشد ثروتمندها میلیونرها که دین و ایمان ندارند علاقه به آب و خاک ندارند علاقه به وطن ندارند این است که به رایگان مملکتشان را می‌فروشند وموردسلطه اجانب و بیگانگان قرارمی‌دهند (حسیبی - پس از ضبط املاکشان شمانگران نباشید) بله اتفاقا نگرانی من از همان املاک است اجازه می‌خواهم از آقایان موازین دینی دراین قسمت هم رعایت بشود درصورتیکه بایستی حقا رعایت بشود (یک نفرازنمایندگان - خواهش می‌کنم دراین موضوع صحبتی نفرمایید) بسیارخوب مانمی‌زنیم ماچرابایدکارناقص بکنیم که مجلس سنانقص مارارفع بکند (دکتر بقایی - ملت مجلس سنارارفع خواهدکرد) کاربایددرابتداموافق اصول و موازین باشد موازین شرع را بایستی که مامرکزثقل مملکت هستیم رعایت بکنیم بهرجهت بنده اجازه می‌خواهم که مطالبم را عرض کنم این فقرمعنوی یعنی این فساداخلاق و این بیعلاقه گی به دین و ایمان اگر نگوییم از سوءنیت زمامداران سابق است اجازه می‌خواهم عرض کنم از سوء تدبیر زمامداران سابق مملکت است آنها خیال کردند اگر بیدینی رواج پیداکند مملکت ترقی می‌کند با اینکه اشتباه کرده‌اند و بخبط خودشان هم پی برده‌اند و واقف شدند و حالا گرفتار یک درد بیدرمانی شده‌اند که از هرطرف میخواهن دنبال چاره جویی بروند ونمی‌توانند این مرض مبرم و مهلک را چاره کنند و دردمملکت را علاج کنند البته در تحت تاثیربیگانگان قرارگرفتند و روح دیانت را درجامعه خفه کردند با این که این مملکت مملکتی است که پایتخت جعفرابن محمدصادق صلوات الله علیه‌است یعنی مملکت شیعه‌است معذلک درهمین مملکت شیعه یک سیلی محکم برخساره جعفربن محمد زدند که تابحال هم اثرآن سیلی باقی است و گمان می‌کنم تا قیامت هم اثرآن سیلی باقی باشد به شاگردان مکتب جعفربن محمد چقدراهانت کردند از هیچگونه توهین و از هیچگونه ضربه و آزار خودداری نکردند ایشان را گرفتند و در تضییقات روزی و معاش قرارشان دادند و توهینهای عرضی به آنها رواکردند مدارس قدیمه که وقف بودبرای طلاب علوم دینی از دستشان گرفتند و به دانش آموزان جدید تسلیم کردند که البته یک مقدارش جبران شده‌است بعضی از مدارس را برگرداندند لکن هنوزهم بعضی از مدارس باقی است آقایان اینهاملک طلاب علوم قدیمه‌است مثل این است که بیایند خانه جنابعالی را غصب بکنند الوقوف وقف علی حسب ما اوقفها اهلها این یک اصلی است دراسلام که دراوقاف بایدتامین بشودمردم دیگر رغبت باین ندارند بایستی نظرواقف را تامین کرد مدارس قدیمه را که وقف کرده بودند برای طلاب علوم دینی از دستشان گرفتند و هنوز هم حاضرنیستند تسلیم کنند در قزوین چند مدرسه را گرفتند بعنوان غصب تصرف کرده‌اند و حاضر نیستند که برگردانند ولی التفاتیه در زمان همین شاه محبوب ما برگشت البته عرض کنم حساب این شاه محبوب ما از سایرین جداست ایشان تا حدی این سیلی را جبران کردند لیکن می‌خواهم توجه اعلیحضرت همایونی را کاملا جلب کنم با اینکه هنوز کاملا جبران نشده‌است خوب است ایشان توجه ملوکانه ایی معطوف بفرمایند و این سیلی را کاملا جبران کنند دومدرسه دیگریکی مدرسه سردارودیگری مدرسه شیخ الاسلام درقزوین از مدارسی است که اختصاص بطلاب علوم دینی دارد هنوزهم دردست فرهنگ است و البته از وزیرفرهنگ هم تقاضامی کنم که این خانه‌ها راخالی کنند برگردانند به صاحبش (حاج سیدجوادی - یک عیب بزرگ دیگری دارد که این مدرسه را اگر دادند موقوفاتش که بحساب نمی‌آیداز بین رفته‌است) البته موقوفات را هم بایدبدهند مدرسه خالی بدون موقوفات که بدردنمی خوردمدرسه باموقوفاتش باید باشد جهت دیگرارزش برای طلاب علوم دینی قائل نشدند برای محصلین جدیدارزفرستادند لیکن یک پول ارز برای طلاب نجف نفرستادند وبه معلوماتشان هم ابدا اعتنا نکردند و اهمیت نداند چرا باید مزایایی که دیگران دارند این سلسله نداشته باشند مدتی است تقاضامی‌کنند محصلین علوم دینی از فرهنگ که جلسه امتحان نهایی را تشکیل بدهند و آقایان تشکیل نمی‌دهند با اینکه از شورای عالی فرهنگ گذشته‌است و درشورایعالی فرهنگ تصویب شده‌است چرانباید تشکیل بدهند برنامه آنها هم تنظیم شده‌است یک نامه‌ای هم دراین زمینه آقایان محصلین علوم دینی نوشتند وتقاضا کردند از وزیر فرهنگ که این جلسه امتحان نهایی را تشکیل بدهند والبته تصدیق مدرس بایشان دهند روی همان برنامه ایی که خودشان تهیه کردند و تنظیم کردند و برای تصدیق مدرسیشان هم ارزش قائل بشوند آخر عمامه و ریش و حاضرنشدن درمجالس رقص و دانس که گناه نمی‌شود در این مملکت عمامه و ریش و امتناع از فحشا و مسکرات گناه شده‌است چهار نفر معمم وارد مجلس شده‌اند این روزنامه‌هایی که معلوم نیست به چی پا بند هستند دیدید چه جار و جنجالی به پاکردند چه خبراست جریانات اخیربخوبی نشان دادکه روحانیون مانع ترقی مملکت نیستند (صحیح است) بلکه روحانیون بایدباسایرین دست بدست بدهند و مانند روح و جسم باهمدیگر متحدباشند آقایان اگر حضرت آیت الله کاشانی نبود اگر اتفاق روحانیون و اتحادروحانیون باشمانبود شمامی توانستیددرملی کردن صنعت نفت موفقیت حاصل کنید؟ (جمعی از نمایندگان - خیر) پس درهمه موارد بیایید دست هماهنگ به مابدهید بماهم اصلا حق حیات بدهید بماهم حق صحبت بدهید برای معلومات ماهم ارزش قائل باشید در هر انجمنی برای انجام هرکاری آقایان می‌گویند شمامتخصص نیستید و ما متخصص هستیم آخر ما هم اقلا در شرعیات و دین متخصصیم ماشمابمارجوع بکنیدمابشمادرامورهندسی مراجعه می‌کنیم آقایانی که مهندس هستند آقایانی که دکتر هستند درامری که وظیفه شان است البته ماباید به آنها مراجعه کنیم ولی آقایان دکترها هم بایددر امور شرعی بمامراجعه کنند آقایان دکترها می‌گویند ما خودمان مجتهدیم آقاهرفن یک مجتهدی دارد یک متخصصی دارد امورشرعی هم متخصص دارد و متخصص آن ماهستیم (صحیح است) بهرجهت آنچه که به نظربنده و بعقیده بنده هست این است که اگر بخواهیم اصلاح کنیم این مملکت را....
نایب رئیس - آقای صفایی وقت جنابعالی تمام شد
صفایی - از آقایان خواهش می‌کنم چون قدری از مطالب من باقیمانده اجازه بفرمایند مطالبم را عرض کنم
نمایندگان - بفرمایید بفرمایید
صفایی - اگر بخواهیم اصلاح بکنیم از صدی پانزده و صدی بیست گرفتن از مالک و برعیت دادن کارتمام نمی‌شود این اصلاحات اصلاحات سطحی است بایستی باصلاحات عمیقانه دست زد و اصلاح عمیقانه این است که روح و جان و اخلاق افراد این مملکت را شما اصلاح کنید واین غیرممکن است مگربتعلیم و تربیت صحیح البته در فرهنگ ما وزیر محترم فرهنگ باید متوجه این قسمت باشد که با تعلیم و تربیت صحیح یک جوانهایی تحویل جامعه بدهد که برای بعد بدرد جامعه بخورند و برای اصلاح بنده یک مواردی در نظردارم و پیشنهاد می‌کنم به آقای وزیر فرهنگ که اولا اگر بخواهند اصلاح را در فرهنگ شروع بکنند اول از برنامه شروع کنند بایستی برنامه فرهنگ اصلاح بشود و تطبیق بشود با اوضاع و احوال امروز التبه این برنامه ما متخذ از فرانسه‌است که فرانسویها خودشان آن را چند مرتبه تغییرداده‌اند و تجدید نظرکرده‌اند و هنوز هم برنامه ما همان سیستم قدیم است همان سیستم کهنه‌است البته بایستی این برنامه اصلاح شود ثانیا باید تفکیک کنند بین مدارس دخترانه و پسرانه ثالثا دبیرستانهای دخترانه تجانس بین معلم متعلم را رعایت کنند یعنی دبیرهایی که برای دبیرستانهای دخترانه تعیین می‌کنند از جنس خودشان باشند آقایان محترم آقایان نمایندگان محترم از شماخواهش می‌کنم جواب بنده را التفات کنید اگر یک جوان توالت کرده عزب برود مقابل میز در مقابل دختر زیبای عزبی قراربگیرد چه صورتی پیداخواهدکرد قضیه؟ آیا درس است یا بمغازله و معاشقه نزدیکتر خواهدبود.
نایب رئیس - آقای صفایی توجه به مطالب داشته باشید.
صفایی - توجه دارم و همین عرضم هم درست است و همه جا هم می‌گویم و از پشت تریبون صدایم را بتمام ملت ایران میرسانم باید معلم دخترها زن باشد از جنس خودش باشد یکی دیگر نسبت به تعلیمات دینی البته باید اهمیت داده شود و برای تعلیمات دینی دبیرهایی که متخصص درعلوم دینی هستند انتخاب بکنند و در موقع امتحانات هم اهمیت بدهند که اگر شرعیات را ندانست به نمره او اعتنا نکرده بگذرند البته تا حال معمول این بوده‌است که به نمره شرعیات چندان توجه نمیشده‌است عمده اصلاحی که در نظردارم این است که کادر فرهنگی بایستی از اشخاص منحرف و فاسد پاک بشود عناصر مشکوک و عناصر فاسد توده ایی دست راستی دست چپی انگلوفیل روس فیل هر چه هست بایستی از حوزه درس تعلیم و تعلم اخراج شود برای اینکه اینها دسته بندی درست می‌کنند بچه‌های مشغول حزب بازی هستند و دیگر دنبال تحصیل نمی‌روند و متاسفانه شنیده‌ام که آقای وزیر فرهنگ فعلی ولو اینکه تایید نشده‌است آقای قدوه را بعنوان مدیر کلی تعیین کرده‌است در صورتیکه آقای قدوه را بنده و حضرت آقای سیدجوادی خوب می‌شناسیم مدتی رئیس فرهنگ قزوین بوده عضو حزب توده و ناطق قوی حزب توده بوده مدتی که در قزوین بودتشکیلاتی در مدارس داده بود راجع بحزب توده البته این قبیل افراد در کادر فرهنگی نباید باشند اگر یک توده ایی در وزارت مالیه باشد اشکالی ندارد ولی آموزگار اگر باشد تبلیغ مرام اشتراکی می‌کند یک فاسد العقیده ایی در وزارت دارایی اگر باشد اشکالی ندارد زیرا اگر خطری هم داشته باشد خطر مالی است دیگر تبلیغ بیدینی نمی‌کند ولی اگر در فرهنگ آموزگار فاسد العقیده باشد تبلیغ بیدینی است و خطرات آتیه اش غیرقابل جبران است دیگرعرضی ندارم و به عرایضم خاتمه می‌دهم و استفاده می‌کنم از موقع دوطوماراست بوسیله جناب آقای حائری زاده رسیده یکی از قم که شرح مظالم واقعه سی ام تیراست که بدست رئیس شهربانی قم واقع شده‌است و یکی دیگر هم از اصفهان است تقدیر از زحمات حضرت آیت الله کاشانی ادام الله ظله و متع الله المسلمین بطول بقائه (احسنت)
نایب رئیس - آقای دکتر فقیهی شیرازی
دکتر فقیهی شیرازی - چون دونفرازآقایان بنی اعمام محترم درنظردارند از وقت بنده اگر چند دقیقه ایی مانده استفاده کنند ناچار مطالبی که در مورد فرهنگ و مخصوصا در این موقع که ممکن است تا چند روز دیگر تعطیلات تابستانی فرهنگ تمام شود و همچنین در مورد وزارت بهداری یادداشت کرده‌ام بطورمختصربعرض آقایان میرسانم اکنون که درنظراست انشاء الله ضمن اصلاحات عمومی کشور درموردفرهنگ و بهداری نیز رفع معایب و نواقص شود بی مناسبت نیست آرزوها و انتظارات اصلاح طلبان را یک بار دیگر متذکرشویم در فرهنگ سرآمد همه گرفتاریهای برنامه سنگین و مغشوشی است که انصافا هر دانش آموز جدی و فرهنگ دوست را با وصف علاقه شدید بتحصیل علم خسته و ناتوان ساخته مخصوصا این معنی از سال چهارم دبیرستانها به بعد بیشتر نمودار می‌باشد و خسته کننده بودن آن بر همه واضح است به قسمی که بدون مبالغه می‌توان گفت رشته‌های تخصصی ریاضی فیزیک شیمی و تاریخ و جغرافیا یا مواد غیرضروری روح و روان کلیه محصلین متوسطه را فرسوده کرده‌است درصورتیکه درجریان عمل و ادامه تحصیل درشعب مخلتفه دانشگاه بخوبی محسوس است که دانشجوبه بیش از یکی دوسه رشته آن در دانشگاه احتیاج پیدانمی‌کند.
و بقیه تحمیلی و نارواست. یک دانشجوی علم پزشکی را تصورنمایید که درزمان تحصیل درکلاسهای آخردبیرستان باشب بی خوابیهای متوالی و خسته کردن مغز بافورمولهای خشک ریاضی وارد دانشکده پزشکی شده و باگذشتن یکی دوسال موادزائد را بکلی فراموش می‌کند همین طوراست وضع اسفباردانش آموزانی که بعدهابنام دانشجوی علم حقوق یاشعب مختلفه دیگردانشگاه وارد مشغول تحصیل می‌شوند معلوم نیست چه مانع و رادعی برای از بین بردن این فرهنگ کهنه استعمار وجوددارد که تابحال هیچیک از آقایان وزرای فرهنگ و مسئولین امردراین باره کوچکترین اقدامی ننموده‌اند نتیجه این عدم توجه و سهل انگاری به قیمت جان جوانان این کشور تمام شده زیرا با این فشارطاقت فرساغالبادانشجویان قبل از ورودبه دانشکده‌های یا دچار بیماریهای روحی و روانی شده و یادرنتیجه شب بیخوابیهای متوالی(توام با محرومیت‌های اجتماعی) همه سال عده از آنها رهسپارآسایشگاه‌های مسلولین می‌شوند. این تشنجاتی که هرسال درموقع امتحانات ایجادمی‌شود علی التحقیق قسمت عمده آن معلول برنام سنگین و موادزائدپروگرام متوسطه‌است.
درصورتی که یک نگاه اجمالی به طرزتحصیل متوسطه درمغرب زمین و مطالعه برنامه آن و سایرکشورهانشان می‌دهدکه طرزتدریس و تحصیل درآن کشورهاچقدرساده و سهل می‌باشد و محال است که ش اگر ددبیرستان بجزمواردی که بکارتحصیلات عالیه اش می‌خورد درسالهای آخردبیرستان مواد دیگری را مطالعه کند نتیجه این کارآن است که بدون فرسودگی سلولهای مغزدانشجو وارد دانشکده مورد نظرشده و بوسیله معلومات مفیدی که دردوران عمل دردبیرستان کسب کرده براحتی و آسایش خیال درشعبه طب یاحقوق یامهندسی و دیگرشعب ادامه تحصیل می‌دهد امیدوارم ذکراین مختصرموجب می‌شود که جناب آقای وزیرفرهنگ قبل از پایان تعطیل تابستانی مدارس باصطلاح برنامه دبیرستانها اقدام فرمایند و یقین داشته باشند که باصرف چند روزوقت همانطورکه حضورا مذاکره شده آثارگرانبهایی از خودبه یادگارخواهند گذارند. امادرباره بهداشت و بهداری نمی‌دانم چه بایدگفت تا اندکی از هزارناله و شکوه مردم منعکس شود بدیهی ترین مطلب آن است که عرض می‌کنم درکلیه قراء و قصبات و دهستانها بلکه دراغلب و اکثر شهرستانهای دورافتاده از مرکزاصولا اثری از بهداشت و بهداری نیست.
بیماریهای خانمانسوز تیفوس تراخم مالاریات بجان مردم افتاده و انصافا اگر خدمات قابل تقدیردرمانگاههای سازمان شاهنشاهی نبود بدبختی و تلفات خیلی بیش از اینهابود(خسروقشقایی - درجنوب که ماندیدیم) ولی بادرنظرگرفتن جمعیت و نفوس کشوراین درمانگاههانیز کافی برای ترمیم ضایعات نیست و از همه مهمتروزارت بهداری تابحال هیچگونه توجهی بنقاط دورافتاده از مرکز ننموده و درحقیقت باهمان اصولی که فی المثل شهردارهای سابق تهران نسبت بشمال و جنوب تهران رفتارمی‌کردند تقلید شده چقدربجاوشایسته‌است که همکاران محترم باطرحی که اخیراتهیه شده موافقت فرمایند و بوسیله تخصیص بودجه بهداری هرشهرستان نفوس زکیه ایی را از رنج و مشقت نجات دهند درعین حال این نکته نیزشایان بسی توجه‌است که فهرست خریدداروهای بنگاه دارویی کشوربافهرست خریدداروهای بیمارستان ای تابعه دانشگاه و درمانگاههای سازمانهای شاهنشاهی قابل مقایسه نیست مثلا یک جعبه یکصددانه ایی آمپول کامپولون (عصاره جگر) برای سازمان یکصدوهفتادریال تمام می‌شود درصورتی که همین آمپول معلوم نیست بچه علتی برای بنگاه دارویی متجاوزازیکهزاروپانصدریال وارد می‌شود. صورت بیماران مستمند شهرستانها سخت از حیث فقدان دارو و درمان درعسرت اند انتظارداریم جناب آقای وزیربهداری نیزباحترام افکار عمومی و حسن نیت جناب آقای نخست وزیراکنون که اصلاحاتی درپیش است و اختیاراتی درکف باین بدبخیتهاخاتمه دهند. معایب و نواقص بسیاری درفرهنگ و بهداری کشورموجوداست که فرهنگ دوستان و همکاران محترم پزشک توقع فرموده‌اند درباره آن مواد نیزسخن گفته شودعجالتا بهمین مختصرقناعت شدانشاءالله امیدواریم پس از پایان تعطیل تابستانی مجلس چه تقدیر و تقدیس از خدمات دوپزشک محترم عالی مقدارکه فعلا مسئول اصلاح وزارت خانه‌های حساس فرهنگ و بهداری می‌باشند جای سخنی باقی نماند چند دقیقه از وقتم که باقی مانده شمس قنات آبادی و بعدآقای حاج سیدجوادی استفاده فرمایند
نایب رئیس - پنجدقیقه از وقتشان مانده آقای شمس قنات آبادی
شمس قنات آبادی - شیربی دست و سرواشکم که دید این چنین شیری خداهم نافرید. مردم فداکاری کردند مبارزه کردند بهترین جوانان کشته شدند بعدیک عده ایی بمردم قول دادند که انتقام خواهیم کشید و بامسببین این غائله خواهیم جنگید به پیروی از این خواست عمومی مجلس شورای ملی یک طرحی راجع به اموال احمدقوام تصویب کرد این طرح از مجلس شورای ملی به مجلس سنارفته درآنجابایک فوریتش مخالفت شده‌است و به کمیسیون رفته‌است من نمی‌دانم چرا اصراری دارند یکدسته ایی باوجوداینکه مطلب خیلی خیلی روشن شده و راهی که ملت‌ها دارند می‌روند مخصوصا ملت ایران درپیش دارند خیلی خیلی آشکاراست یکعده ایی لج کنند و درمقابل این خط سیر و درمقابل این سیل می‌خواهند سدشوند و حال آنکه نهضت بقدری عمیق و وسیع و دامنه دارومحکم است که هرکس و هرمقامی درمقابل این سیل بخواهداستقامت کند جزاینکه بدست خودش و بمیل و اراده خودش تسلیم مرگ و نیستی شده باشد چیزدیگری نیست (صحیح است) اماملت یک انتظاراتی داشت توقع داشت که احمدقوام را بداربکشیم و آمدند وگفتند ومطالعه کردند و تعدیل کردند و گفتند اموالش را می‌گیرند و به بازماندگان شهدامی دهند این چیزمهمی نبوده‌است اینقدرمانباید درمقابل خواسته‌های ملت لجاجت بخرج بدهیم تایک واقعه غیرمنتظره ایی بوجودبیاید و آنوقت همه بگویند چه کنیم. لذامن بنام ملت ایران از آقایان سناتورهای محترم تقاضامی‌کنم این عملی که با این طرح کردند یعنی بایک فوریتش مخالفت کرده‌اند و به کمیسیون فرستاده‌اند مثل کارهای سابق مثل سنتهای قدیمی نباشد بعنی برای دفن به کمیسیون دادگستری نفرستاده باشند یکی راجع به موضوع احمدقوام است و یکی هم راجع بطرح آزادی خلیل طهماسبی است (صحیح است) من باکمال صراحت درحضورآقایان نمایندگان عرض می‌کنم من با ترور مخالفم اما این موضوع ترورنبوده‌است آقاموضوع نجات مملکت بوده‌است اگر کسی شمشیربدست بگیرد و برود درمرزدشمنی که آمده‌است به سینه هموطنان مامی‌خواهدگلوله بزند اورانابودبکند و بکشدشما آن کسی که دشمن مملکت را کشته قاتل می‌خوانید؟ شمامی‌گوییدبدکاری کرده بایدبرودزندان بایدرنج ببیند بایدعائله اش از گرسنگی بمیرند و چقدربدتراست که یک کسی ایرانی باشد و شناسنامه ایرانی هم داشته باشد و عنوان رئیس دولت ایرانی هم داشته باشد آنوقت به مملکت مابه استقلال مملکت ما به حیثیت و شرف و ابروی مردم ایران هم توهین کند چندین مرتبه درپشت همین تریبون رزم آرا به همه چیزماتوهین کرده و چه نقشه‌های شومی درسرداشت یک نفرازخودگذشته پیداشد و رفت و این خارواین مانع را از پیش راه نهضت مقدس ملی ایران برکنارکرد نمی‌شود به خلیل طهماسبی گفت تروریسم اوبرای نجات این مملکت و برای اینکه این نهضت مقدس سیرحقیقی خودش را طی بکند رفت خودش را قربانی کرد رفت وارد یک مرحله ایی شدکه یک طرفش مرگ حتمی بودوبنابراین طرح به مجلس سنا رفته و برخلاف افکارعمومی بادوفوریتش مخالفت شده و بکمیسیون دادگستری رفته‌است من باکمال ادب و احترام می‌خواهم به آقایان سناتورهای محترم این نکته را تذکربدهم که آقایان این دم شیراست به بازی مگیرید. (صحیح است)
نایب رئیس- آقای وکیل پورچند دقیقه از وقتشان را به آقای مهندس زیرک زاده داده‌اند ولی البته خیلی کم است بفرماییدآقای مهندس زیرک زاده.
مهندس زیرک زاده - بنده درموقعی که دربرنامه دولت صحبت می‌کردم یادآوردشدم که بزرگترین مشکل این مملکت ظلم و ستمی است که به مردم این مملکت می‌شود. این ظلم سالهاست درمملکت مابرقراراست و متاسفانه اقدامی برای رفع این ظلم نمی‌شود و مخصوصادرراهی که برای رفع ظلم بایدبرویم نمی‌رویم این ظلم را آقایان کوچک می‌بینند وبه آن توجه نمی‌کنند درصورتیکه مثل یک طوفان شدیدی روزبروزدارد شدیدتر و بزرگترمی‌شود و عاقبت خیلی ناگواری خواهدداشت عامل اصلی ظلم درصورت ظاهر دودسته هستند یکی مامورین دولتی که درراس آنها مامورین نظامی و شهربانی قراردارند ودیگرصاحبان نفوذمحلی (یک نفرازنمایندگان - وژاندارمری) البته ژاندارمری هم هست ولی البته اگر صاحبان نفوذمحلی هم ظلم می‌کنند به اتکامامورین انتظامی است باتکادیگرمامورین دولت است (صحیح است) اگر فلان مالک می‌تواند درمحلی به مردم ظلم بکند برای این است که سرمیزش کارمندان دولت شام می‌خورند درمنزلش پوکرمی‌زنند باهزارجورسروسری دارند و تازمانی که جلوگیری از این وضعیت نشود شما نمی‌توانیدمردم این مملکت را راضی نگاهدارید الان یک مدتی است آقایکدسته از جوانان پاک ایرانی گرفتاریک ظلم عجیب و غریبی هستند کلانتر مرز یا مرزآباد لطف آباد درگز با فرماندار درگز توطئه ایی با هم کردند و باسم کمیسیون امنیت که معلوم نیست این دیگرچه صیغه ایست که مردم بدبخت این مملکت را آزاربدهند باسم کمیسیون امنیت هر روزچند نفرراتبعیدمی‌کنند از درگز (اخگر- این کاررادربوشهرهم کردند) (خسروقشقایی- حالاهم بابودن سرهنگ کافی رئیس جدیدمرزبانی بیشترمی کنند) خوب اذیت کنند تانتیجه اش را ببینند درهرحال این موضوعی که بنده می‌خواستم یادآورشوم این است که دردرگزکه یکی از نقاط دورافتاده مملکت ایران است یکی از نقاط مرزی ایران است یک عده جوان حزب ایرانی را هرروزآزارمی‌دهند آنموقعیکه روسهابودند همین اشخاص که امروزموردتعقیب هستند و تبعیدشان کرده‌اند همین‌ها را شهربانی‌های آنزمان دستبند زدند و فرستادند مشهد در زمان حکومت رزم آرا ببخشید ستاد رزم آرا باز آنها راباسم چاقوکش دستبند زدند و به مشهد آوردند و امروز بعناوین دیگری آنها راتعقیب می‌کنند علت هم آن است که یکعده ایی می‌خواهند آنجا بزنند و بچاپند وبدزدند و ظلم کنند واین جوانهای پرشور هستند که نمی‌گذارند مانع ظلمشان هستند مانع دزدی و کثافتکاریشان هستند درنتیجه آنها هم هرروزیک وسیله‌ای می‌چینند و آنها را تبعیدمی کنند (مهندس حسیبی - مامورین ستاد هر روز گزارش می‌دهند که بنده توده ایی هستم و برعلیه اعلیحضرت در چهار راه مخبرالدوله سخنرانی کرده‌ام) و نمایندگان انتظاردارند که مامورین مرزی دیگراین کارهارانکنند خیلی جای تاسف است که دستگاههایی که سرنیزه بدست دارند اینهاهم می‌روند دنبال تهمت زدن و پرونده سازی که کار مردان ضعیف و ناتوان است. من نمی‌دانم این سرنیزه چه احساس قدرتی می‌دهد جزضعیف کشی و زجردادن بنده می‌خواستم یک تلگرافی که از درگز دراین زمینه شده‌است بخوانم ولی نمی‌خوانم فقط کلمه ایی که دکتر سنجابی به بنده فرمودند عرض می‌کنم درخدمت دولت درمقابل آقایان که رفیق ماقاسمی که الان دردرگزاست و افرادحزب ایران که تبعیدکرده‌اند اینها هرکدام یک سرانگشتشان می‌ارزد بتمام دستگاه فاسدی که در درگز حکومت می‌کند که در راس آنها سیدجلال الدین تهرانی باشد اینهاگناهشان این است که یکعده جوانان ایرانی اند مبارزند فداکارند وطن پرستند یکعده طومارهایی است که آمده یکی از شیرازاست که خطاب به جنابان دکتر شایگان خسرو قشقایی محمد حسین قشقایی اخگر که بتوسط بنده فرستاده‌اند شکایت از ظلم و ستم مامورین دولتی و نوکران انگلیسی هاست دوم دفتریابودی است که افرادحزب ایران بیادبودشهداتهیه کرده‌اند یک نامه ایی از رشت است که رعایای سنگسرتهیه کرده و شکایت کرده‌اند که با این قوانین ظالمانه مالکین مارابیچاره کرده‌اند وضع برنج خیلی بد است و مابایستی برنجی که الان بما می‌دهند درموقع محصول چندین برابربه آنها بدهیم خواهانند این برنجی که به آنها می‌دهند درمقابل برنجش را بگیرند که باین ترتیب آنقدرظلم بکشاورزان نشود یک نامه ایی هم هست از طرف کارمندان مستقل بنگاه مستقل برق که راجع به مسئولین کشتار روز۳۰ تیرنوشته‌اند و تقاضای بازخواست آنها راکرده‌اند (دکتر بقایی - بکمیته تحقیق بفرستید) آقای کریمی از بنده خواهش کرده‌اند که راجع بموضوعی که چند روزپیش ایشان درباره بانوانی که درادارت کارمی کنند گفته بودند توضیحی از طرف ایشان بدهم یکعده ایی از ایشان گله کرده‌اند و ایشان مخصوصا یادآوری کردند که خانمهای آموزگاردبیرپرستارقابله و دکتر س تمام مورداحترام همه هستند و مقصودشان آنهایی است که بیجهت و بدون اینکه کاری از دستشان برآید درادارات هستند (حاج سیدجوادی - فقط ماشین نویسهاهستند) و یک نامه ایی هم از قم رسیده‌است که راجع بانجمن شهر و شهرداری شکایت کرده‌اند که تقدیم می‌کنم
- طرح و تصویب لایحه تقاضای تمدید حکومت نظامی در هشت نقطه خوزستان ویرایش
۳- طرح و تصویب لایحه تقاضای تمدید حکومت نظامی در هشت نقطه خوزستان
نایب رئیس - حالا وارد دستورمی شویم سوالی از آقای حائری زاده رسیده‌است که برای اطلاع دولت فرستاده می‌شود فعلاهم لایحه حکومت نظامی درمناطق نفت خیز مطرح است عین لایحه قرائت می‌شود. (بشرح زیربوسیله آقای ناظر زاده قرائت شد)
- ریاست مجلس شورای ملی. درتاریخ ۵ فروردین ماه ۱۳۳۰ نظربه پیش آمدهای غیرعادی و لزوم اعاده فوری امنیت حکومت نظامی برای مدت دوماد درنقاط زیر: آبادان - گچساران - آغاجری- لالی - بندرمعشور- هفت گل - مسجدسلیمان اعلام و درجلسه ۲۵ فروردین ماه ۳۰ بتصویب مجلسین شورای ملی و سنا رسیده‌است و بعلت غیرعادی بودن وضع منطقه درتاریخ‌های ۵ خرداد ۵ مرداد ۵ مهر ۵ آذر ۵ بهمن ماه ۱۳۳۰ درخواست تمدیدگردید. همچنین بواسطه غیرعادی بودن وضعیت شهرستان خرمشهرازتاریخ ۵ بهمن ۳۰ درشهرستان مزبور حکومت نظامی برقرارگردید. اینک چون مدت مقرره حکومت نظامی درهشت شهرستان بالادرتاریخ ۵ مرداد ماه ۱۳۳۱ پایان می‌یابد لذابرای پیش بینی و جلوگیری از هرگونه حوادث غیرمترقبه تقاضای تمدیدحکومت نظامی برای مدت سه ماه دیگرتاتاریخ ۵ آبانماه ۱۳۳۱ را می‌نماید.
- ماده واحده - بدولت اجازه داده می‌شود که مقررات حکومت نظامی را در۸ محل از منطقه خوزستان (آبادان - گچساران - آغاجری - بندرمعشور- هفتگل - مسجد سلیمان - لالی - خرمشهربرای مدت ۳ ماه دیگرتاتاریخ صبح ۵ آبانماه ۱۳۳۱ تمدیدنماید. نخست وزیر- دکتر محمدمصدق وزیردفاع ملی - دکتر محمدمصدق
نایب رئیس - آقای دکتر شایگان درزمینه حکومت نظامی فرمایشی داشتید بفرمایید
دکتر شایگان - دردوروزپیش که این قضیه حکومت نظامی مطرح بود وضع نمایندگان محترم مجلس به خوبی روشن کرد که دیگرمجلس باحکومت نظامی موافق نیست (صحیح است) ولی از طرف دیگرهم مصالحی ایجاب می‌کند که دربعضی نقاط حکومت نظامی باشد (حاج سیدجوادی - خصوصامناطق نفت خیز) و البته این مصلحت عمدتا راجع می‌شودبهمین مناطق نفت خیز اینجاسرمایه عظیمی از ملت ایران درکاراست و شایدایادی مخالفین مایل باشند که یک اغتشاشاتی درآنجابازبشود و احتیاط می‌گویدمادراینجاقبول کنیم که این وضع فوق العاده که اسمش حکومت نظامی است و اصولا با آن مخالفیم چندی ادامه پیداکند بنده این چند کلمه را از طرف دوستان فراکسیون ادامه نهضت ملی و گمان کنم از طرف عموم آقایان نمایندگان عرض کرده باشم که اصولا مجلس با حکومت نظامی مخالف است ولی برای حفظ مصالح عظیمتری که حفظ مناطق نفت خیز باشد با این لایحه دولت موافقت می‌کند ولی گمان می‌کنم البته میل دارند آقایان که دیگردرباب هیچ نقطه دیگری نمی‌توان حکومت نظامی و لایحه ایی برای حکومت نظامی تقدیم مجلس نمود(صحیح است)
نایب رئیس - خوب آقایانی که بنام مخالف نوشته‌اند استفاده خواهند فرمود یا اینکه فرمایشی ندارند.
دکتر بقایی - راجع باهواز و شوشترودزفول و زابل عرضی داشتم
نایب رئیس - آقای اخگر
اخگر- بنده با اینکه با حکومت نظامی مخالفم با این لایحه موافقم
نایب رئیس - آقای خسروقشقایی
خسروقشقایی - چون در فراکسیون تصمیم گرفته شدکه فقط برای مناطق نفت خیزموقتا باشد بشرط اینکه مامورین حکومت نظامی اشخاص خوبی باشند و مزاحمت مردم را فراهم نکنند موافقم و بایدگفت آقای سرتیپ کمال هم خوب رفتارکرده‌است
نایب رئیس - آقای دکتر ملکی جنابعالی فرمایشی دارید
دکتر ملکی - بنده عرضی ندارم
نایب رئیس - پس اعلام رای می‌شود به آقایان اطلاع بدهیدکه تشریف بیاورند تارای گرفته شود (باورودچند نفر عده برای رای کافی شد)
خلخالی - بنده در تمام مناطقی که بحث می‌شود مخالفم جناب آقای مهندس رضوی
نایب رئیس - چون اعلام رای شده‌است دیگرنمی شودمذاکره کردیکبار دیگرماده واحده قرائت می‌شود(عین ماده بشرح سابق قرائت شد)
نایب رئیس - بنابراین رای می‌گیریم راجع بلایحه دولت مبنی بر تمدید حکومت نظامی در مناطق آبادان گچساران آغاجاری بندرمعشور هفتگل مجسدسلیمان لالی خرمشهر را برای مدت ۳ ماه دیگر تا تاریخ صبح پنجم آبانماه آقایانی که موافقت دارند قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد
- مذاکره در طرح پیشنهادی راجع بصدی ۱۵ کشاورزان و تعویق طرح آن طبق تقاضای آقای کاظمی نایب نخست وزیر ویرایش
نایب رئیس - لایحه مربوط به پانزده درصد مطرح است آقای نایب نخست وزیر
نایب نخست وزیر(آقای کاظمی) - بنده می‌خواستم از جناب آقای دکتر بقایی و آقایان دیگرکه اقدام فرمودند برای تقدیم و تصویب رساندند طرح استدعایی کنم و آن این است که بحث دراطراف این طرح بماند تاموقعی که لایحه ایی که جناب آقای نخست وزیربرطبق اختیاراتشان تصویب کرده‌اند آزمایش شودولایحه آن بعدا تقدیم می‌شودخاطر آقایان مسبوق است که لایحه ایی ایشان امضا فرمودند و منتشرفرمودند و دستوراجرایش را دادند برطبق لایحه اختیارات و البته آقایان موافقت بفرمایند که طرح این لایحه بماند برای موقعی که آن لایحه به مجلس تقدیم شودالبته درآنموقع اگر نظریاتی آقایان داشته باشند و هرگونه اصلاحی باشد مورد توجه قرارخواهدگرفت.
نایب رئیس - آقای دکتر بقایی مطلبی داشتید بفرمایید
دکتر بقایی - عرض کنم بنده اصولا برای موافقت باتقاضای دولت اشکالی نمی‌بینم ولی بشرط اینکه چند نکته‌ای که هست بعرض هیئت دولت برسانم و درصورتی که این نکات درنظرگرفته شود و با درنظرگرفتن این که متاسفانه مجلس سنایک رویه ناپسندی درمقابل مجلس اتخاذکرده‌است که کارهارابتعویق می‌اندازد(صحیح است) البته موافقت بالایحه اختایرات دولت راجع بکشاورزان بصرفه خواهدبودبشرط اینکه نکاتی که حضور مبارک عرض می‌کنم موردتوجه قرارنگیرد این دولایحه ایی که طبق قانون اختیارات بتصویب رسیده برای اینکه به آزمایش گذاشته بشود دارای نواقص و نقاط ضعف بسیاری است بطوری که متخصصین کشاورزی حزب زحمتکشان ملت ایران اظهار نظرکرده‌اند مثل این است که این لوایح از طرف مالکین نوشته شد باشد و آنهم مالکینی که هیچ انصاف نداشتند برای اینک که یک قسمت از چیزهایی که دربسیاری از نقاط مملکت عمل نمی‌شود و جزقانون هم نیست آنها را آوردند و بصورت قانونیش کردند مثلادربسیاری از نقاط مملکت علف چرحق رعیت است و راجع به آن سهمی به مالک تعلق نمی‌گیرد آمده‌اند دراین لایحه اسم علف چر را آوردند (صحیح است) برای اینکه تسجیل بشودوبگویند این علف چر قانونی اتس اولین نتیجه اش این است که دراین جاهابیست درصدی که باید از مالک گرفته شود مالک می‌رود به کشاورزمی‌گویدکه علف چرراباید اجازه اش را بمن بدهی تامنهم بیست درصدش را بتوبدهم (صحیح است) و همچنین درمواردی ذکرشده که راجع به صیفی و تره باربایدپس از فروش محصول عمل کنند اینهم از موارد نقص آن لایحه‌است و نقص بزرگی است درطرحی که آقایان نمایندگان محترم امضا فرموده بودند و به مجلس داده شد درآنجاپیش بینی کرده بودیم که پانزده درصد از عین جنس داده شود این نه اشکالی تهیه می‌کند و نه اسباب زحمت و کشمکش می‌شود درصورتیکه این جادرنظرگرفته‌اند که پس از فروش داه می‌شود این خودش تولیدیک اشکالی می‌شود خودمادراطراف تهران شاهداین قضیه بودیم که بعضی از مالکین هستند رعایارا کشاورزان را گرچه کلمه رعایا را بنده بدنمی‌دانم و درولایت خودمان هم بجای کشاورزرعیت را زعیم می‌گویند و آن کلمه بهترازاینها است چون معنای زعیم بزرگ است. راجع به پنبه پنبه زارعین را آورده بودند بشهرفروخته بودند ششصدتومان ولی پای آنها سیصد تومان حساب می‌کردند که بالاخره دهاقین شکایتی کردند و ما اقدام کردیم که مالکین مجبور شدند صرفنظرکنند از تقلبی که کرده بودند و سهم حقیقی دهاقین را مجبورشدند که بدهند اینکه بعد از فروش گذاشته شده تمامش حساب چینی خواهدشد برای دهاقین و چیزی عاید آنها نمی‌شود و مهمترازتمام اینها تبصره ایست که درماده اول گذاشته‌اند و این موضوع پنج یک را صورت قانونی بهش داده‌اند یعنی صراحتا نوشته شده بنده عین تبصره را می‌خوانم
- تبصره - درهرمحلی که گاوبند سهمی از زراعت خود را بکارگر(پنج یک کار) می‌دهدده درصد بقیه جنس تعلق به پنجیک کاردارد وبگاوبند سهمی تعلق نخواهدگرفت.
هر تبصره را هرکسی نوشته عینا نظیرآن تبصره‌های قراردادالحاقی گس و گلشاییان است و باکمال سوء نیت این را نوشته‌اند بنده خواهش می‌کنم که ابتدا تحقیق بکنید و ببینید که کی این تبصره را نوشته بنده این را عرض می‌کنم و خواهش می‌کنم اگر بنا باشد این جور از اختیارات استفاده بشود کارها خیلی خراب خواهدبود باید دید کی این تبصره را گذاشته چون دراین تبصره دو چیز را گنجانیدند جناب آقای کاظمی که هر دو بسیار خطرناک خواهند بود یکی اینکه گاوبند را برسمیت شناخته‌اند درصورتی که کسی که گاو بند است در حقیقت طفیلی دهقان است این نه مالک است نه زارع این یک طفیلی است برای اینکه ۵ راس گاو دارد و بکارمی‌اندازد استثمارمی‌کند ودرهیچ قانونی شناخته نشده فقط دربعضی جاهاتحمیل شده امادراین تبصره با اینکه صورت ظاهرتبصره این است که گاوبندهاسهمی نخواهند داشت یعنی نفی کرده‌اند ولی این نفی است که اثبات وجود گاوبند را بوسیله قانون کرده‌اند این یکی و دیگری هم موضوع پنج یک حق کشاورزاست یعنی حق کاروآن چیزی که بایدراجع به آن تحقیق بشود همین موضوع است که درهمین جا بصورت ۵یک ثبت شده و آنوقت کاررا باوسایل مادی مثل گاوگوساله مساوی دانسته درصورتی که درقرن بیستم دنیا هیچ وجدانی اجازه نمی‌دهد و ماچه بخواهیم و چه نخواهیم این اصول پوسیده تغییرخواهدکرد اگر شعور داشته باشیم و پیش بینی داشته باشیم خودمان این کاررابکنیم و بنفع مملکت خواهدبودو اگر هم نکردیم این کارخواهدشد اینرا از پشت این تریبون بهمه آقایان قول می‌دهم این کارخواهدشدولی ممکن است علی رغم مابشود آنوقت راجع باین بیست درصد وصولی چه جورباید صندوق تعاون و شورای بخش تشکیل شود اینهاچیزهایی است که بمحصول امسال که وصلت نمی‌دهدسهل است برای سال دیگرهم بنده مشکوک هستم با اینکه سپرده می‌شودبدست مالک بنده خیلی تعجب می‌کنم مثلا اگر درجیرفت کرمان یاخیلی جاهای دیگرمثل فارس یا خراسان یک چنین چیزهایی عملی باشد این سپرده شدن را کی حساب می‌کند و این بیست درصد البته صورت ظاهرش خیلی فریبنده‌است و من نمی‌خواهم وقت آقایان را بگیرم خیلی معذرت می‌خواهم ولی بقدری که مطلب شکافته شودعرض می‌کنم این بیست درصد اگر عملا چیزی بکشاورز برسد پنج و نیم درصدش خواهدبود چون صورت ظاهراین است که بیست درصد سهم زارع است ده درصد آن می‌رود بصندوق تعاون و این چیزها اینها را خودمان می‌دانیم که چیست چون بهترین نمونه اش در تهران است و دیگر لازم نیست که بجاهای دیگربرسد در تهران یک عریضه ایی دراین موضوع بود خدمت آقای وزیردارایی فرستادم چند ماه است در اینجا قند و شکر را نمی‌دهند یک تبعیضاتی می‌کنند و این تبعیضات داستانهایی دارد که بعدا حضورجناب آقای وزیر دارایی عرض می‌کنم پنج کارخانه دادند وچهار کارخانه را ندادند هرچه هم گفتیم و نوشتیم تاحالانتیجه نداده‌است حالاکاری نداریم که دراهوازهم ندادند و درسایرجاهاهم همینطوراست ولی درتهران ماهرچه گفتیم و نوشتیم نشد در تهران که مازورمان نرسید که سهم قند وشکریک مشت کارگران بیچاره را برایشان بگیریم آنوقت شورای محلی ابرقو درموردبیست درصدچکارخواهدکرد فعلاتنهاکاری که می‌کنند میایند یک سه درصدی از کشاورزمی‌گیرند ولی راجع باینکه حسابی کنند و سهمش را بدهند این هیهات است باینجهت یکی از پیشنهاداتی که بنده می‌کنم برای که این طرح مسکوت بماند این است که از جناب آقای نخست وزیرخواهش می‌شود که برای امسال این پانزده درصد را برای رعایت نظرنمایندگانی که این طرح را امضاکرده‌اند طبق همین طرح بکشاورزان بدهند و پنج درصد باقیمانده را هرچه می‌خواهند کمیسیون بازی و این کارهابکنند ماقبول داریم این پانزده درصد را فعلابدهند بکشاورزان و بعدبرای سال آتیه مطالعه بکنند ولی این دولایحه ایکه دولت درنظرگرفته راه ترکستان است و بهیچ جانخواهدرسید (فرزانه - مالکین عمده نخواهند داد) (البته بنده حالانمی‌خواهم) وارد درجزئیات بشوم و از حوصله آقایان سوء استفاده بکنم راجع بکارهاییکه بایدازمحل این ده درصد ایکه درصندوق تعاون گذاشته می‌شود اینها کارهایی است که از وظیفه مالکین است و بسیاری از مالکین با انصاف هستند که بالاترازاین عمل کردند وحالامابیاییم بگوییم صندوقی درست بشود این بجایی نمی‌رسد باینجهت درصورتیکه دولت موافقت بکند باینکه فعلا این پانزده درصد مطابق این طرح بزارع داده شود بقیه فکرها را با آن پنج درصد بکنند ماموافقت داریم که بحث دراطراف طرح برای بعدبماند و یک مطلب دیگری را هم که باید تذکربدهم این است که درنقاطی که گرمسیری بوده و محصول را برداشته‌اند بایداین سهم کشاورزان پس گرفته شود اصولا انتظارداریم که دولت بجای این دوطرح که بافکرمالکین نوشته شده و بدرد کشاورزان و دهاقین نمی‌خورد بجای اینها اصولا برای تعدیل روابط بین کشاورزان و مالکین و مستاجرین و روزکاران یک فکرعاجلی برای این کاربکند بنده از فرصت استفاده می‌کنم چند نکته کوچک هست بعرض دولت میرسانم اگر آقایان محترم بخاطر داشته باشند درابتدایی که جناب آقای دکتر مصدق زمامدارشدند یعنی درهمان روزی که رای اعتماد برای اولین مرتبه گرفتند درهمان روز در خدمت ایشان مارفتیم درزندان موقت شهربانی درنتیجه ملاقاتی که کردند وتاثری که پیداشدیک طرحی برای رسیدگی عاجل بوضع زندانیان داده شد و بعدا این طرح هم مثل بسیاری از طرحهای دیگر مدفون شد بنده استدعامی کنم که جناب آقای نخست وزیر همان طرح خودشان را با استفاده از قانون اختیارات عینا بمورداجرابگذارند (صحیح است) که وضع این زندانیان روشن شود.
موضوع دیگرراجع بافسران احتیاط است که از چند سال پیش برخلاف قانون آنها راشش ماه زیادترنگه می‌دارند. این موضوعی است که کرار با خودجناب آقای نخست وزیرهم صحبت کرده بودیم و اینکاردرزمان حکومت رزم آرا بودوالبته آن وقت نمی‌شد انتظارداشت که ترتیب اثری باین کارداده شود ولی الان که دولت دردست جناب آقای دکتر مصدق است و اختیارات دارند وتصویب شده‌است برای اینکه درشهریور یک عده هستند که یکسال تاریخ آنها تمام می‌شودایشان خودشان وزیردفاع ملی هم هستند از حالامی‌توانند تهیه اش را ببینند که درشهریوردیگراین جوانان را شش ماه زائدبرقانون نگاه ندارند و باعث تضییع وقت شان نشوند مخصوصابا اطلاعی که من دارم دراین مدت از آنها استفاده ایی نمی‌کنند یعنی وجودشان مثمرثمری نیست ولی همینطورشش ماه زیادی می‌مانند الان فرصت کافی هست برای اینکه این موضوع هم عملی شود و راجع باین جداتقاضامی‌کنم که تصمیم فوری گرفته شود یکی هم کارگران کارخانه ونک چند تقاضا دارند که تقاضاهایشان را بعرض میرسانم یکی اینکه زمین برای خانه کارگران با آنکه تمام احکام آن از طرف وزارت دارایی و وزارت کار صادرشده و زمین قیمت شده بود و تشریفات آنهم بانجام رسیده معذلک عملی نشده تقاضای تسریع دارند یکی اینکه شش سال است اضافه دستمزد که قانونی ترین حق کارگران است داده نشده و کارگران درشرایط نامساعدی زندگی می‌کنند سوم تدوین قانون کارنظیرآنچه درکشورهای صنعتی مترقی مورد اجرا است درصورتی که ضامن اجرایی داشته باشد راجع به قانون کار خودمامشغول یک مطالعاتی هستیم و البته انتظار داریم که باهمراهی آقایان نمایندگان محترم یک قانون کاری که ضمانت اجراداشته باشد بمجلس تقدیم شود بنده خواهش می‌کنم از جناب آقای کاظمی که موضوع پرداخت پانزده درصد عین حقی را که طبق آن طرحی که بمجلس تقدیم شده‌است خودشان هرچه زودتربعرض جناب آقای نخست وزیربرسانند برای اینکه بنده سربسته عرض می‌کنم که از پرداخت این پانزده درصد جزء اهم ضروریات است واجب است که این عمل بشود و اگر این پانزده درص بزارعین پرداخت نشود بنده بسهم خودم هیچ نمی‌توانم عواقب سوئیی که برآن مترتب است بعرض آقایان برسانم ولی عرض می‌کنم که عواقب بسیار سوئی خواهدداشت و تولیدعواقب بسیاربدخواهدکرد چون دربسیاری از نقاط مالکین خودشان متوجه جریان بوده‌اند این پانزده درصد را داده‌اند به زارعین و دربعضی جای دیگر که بین زارع و مالک توافق قطعی نشده این ۱۵ درصدرا از جمع محصول کسرکرده‌اند و دریک جایی گذاشته‌اند که این طرح که تصویب بردارند و دربعضی جاهاهم زارعین منتظرهستند که ۱۵ درصدرادریافت کنند و اگر بنا باشد بجای دریافت پانزده درصد بهشان وعده اجرای این قانون ۳۸ ماده داده شودکه بنده نوشته بهتان می‌دهم که از این ۳۸ ماده درهیچ دهی نه زارعش نه مالکش می‌خواهم بگویم هیچکس سردرنمی آورد و حسابشان را نخواهند توانست انجام بدهند و نتیجه اش را عرض می‌کنم که این دردزارع را دوانمی‌کند.
نایب رئیس - آقای کریمی اگر تذکری دارید هما نجا بفرمایید
کریمی - صدایم نمی‌رسد اجازه بفرمایید از پشت تریبون عرض کنم
نایب رئیس - بفرمایید
کریمی - بنده خواستم از این عمل دولت یعنی تصویب نامه یی که دیروزمنتشرشده راجع بصدی بیست تشکرکنم آقایانی که دراین باره صحبت می‌کنند متاسفانه بعضی نه مالک هستند و نه زارع و بنده هم مالک هستم و هم زارع از این جهت اگر صحبتی می‌کنم روی اطلاع است آقایان اطلاع ندارید که همین لغوعوارض که موضوع تقاضای بنده بود از بین رفتن روغن و هیزم و جوجه و مرغ و گوسفند و سایرعوارضی که از زارع گرفته می‌شد این ارزشش خیلی بیش از آن ده درصداست این بنفع زارع است این عمل شده‌است و یکی دیگراین لایحه بیست درصدی که جناب آقای دکتر مصدق تهیه کرده‌اند ده درصد بزارع داده می‌شود ده درصد دیگرهم بنفع عمومی آنهاست برای آبادی دهستان باقی می‌ماند و از اینجهت جای نگرانی برای جناب آقای دکتر بقایی نیست این ده درصد که بمصر کارهای عمومی می‌رسد برای زندگی زارعین بی سرمایه مفیداست چون نسبت سطح عمومی زندگی آنها یکسان نیست یک زارعی هست که سرمایه داراست زارعی است که صاحبخانه‌است و صاحب گوسفند است بعضی جاهاصاحب کند وی عسل هستند اینهانسبتاسرمایه دارند یک عده یی کارگرانی هستند اینهادرو می‌کنند گاورا نظافت می‌دهند و کارهای دیگرمی کنند اینهاسطح عمومی شان نسبت به آن زارعینی که سهم می‌برند از ۱۵ درصد خیلی پایین تراست از آن پانزده درصدهم هیچ استفاده نمی‌کنند و استفاده آنها از همین ده درصداست و آنها از این ده درصدکه برای بهداشت برای فرهنگ در نظر گرفته شده‌است استفاده می‌کنند این است برای اینکه باین ده درصد لطمه وارد نشود بعنوان یک موافق خواهش می‌کنم این طرح را از دستور خارج کنید یک مساله دیگرکه می‌خواستم عرض کنم و از جناب آقای مهندس زیرک زاده هم خواهش کردم که بعرض برسانند موضوعی است که بنده راجع به بعضی از خانمهای ادارت عرض کرده بودم درخارج انعکاس بدی پیداکرده بود خواستم از اینجا از مقام محترم طبقه نسوان معذرت بخواهم من بهمه آنها بد نگفته‌ام یک عده از معلمات قابله‌ها دکترها را لازم می‌دانم که بایدباشند و به آنها احترام می‌کنم باتمام خانمهای معلم احتیاج داریم فقط عرض بنده ماشین نویس بود که وجود آنها به مملکت لطمه زده‌است اینها آبروی خانمها را برده‌اند من برای حفظ آبروی خانمها خواهش کردم از دولت که درباره آنهایی که حقیقتابه آبروی خانمها لطمه می‌زنند تحقیق بکند و آنها را از کار اخراج بکند والا راجع بدیگران بنده نظری ندارم آنهایی که دارند زحمت می‌کشند با احترام می‌نگرم. یک موضوع دیگرهم موضوع شهربانی است ما از کمیته تحقیق تقاضا کردیم از شهربانی و ستادارتش صورت مقتولین و زخمی‌ها رابدهند هنوزبماجواب نداده‌اند نه شهربانی جواب داده‌است نه وزارت دفاع ملی یعنی ستادارتش و بنده البته از آقای شیبانی همین را انتظاردارم که مجلس بخواهد و اوجواب ندهدوشماهم توجه داشته باشیدکه من اینجاده دفعه گفتم که شیبانی بدرداین کارنمی خورد آقایان توجه نکردند بعدخودآقایان یک تجربه تلخی را می‌بینند که پشیمان خواهند شد.
نایب رئیس - باموافقت آقایان امضاکنندگان طرح ۱۵ درصد و همچنین با موافقت مجلس شورای ملی این طرح در دستور باقی می‌ماند ولی مذاکره راجع به این طرح موکول می‌شود بزمانی که آقای نخست وزیرلایحه آزمایشی خودشان را برای تصویب به مجلس شورای ملی خواهدفرستاد لازم می‌دانم در اینجا تذکر بدهم که از جمله اختیارات همین است که وقتی تذکرات و انتقادی داده شدچون تشریفات زیادندارد دراسرع اوقات می‌توانند آن تذکرات را مورداستفاده قراربدهند و امیدواریم که آقای نخست وزیرهم در تکمیل طرحی که امضاکرده‌اند و صورت آزمایش پیداکرده‌است آنجه که بصلاح مملکت مخصوصا بصلاح طبقه کشاورز از طرف نمایندگان محترم اظهار شده مورد توجه قراردهند و رفع نگرانی عمومی مملکت دراین قسمت بشود آقای نایب نخست وزیرگمان می‌کنم فرمایشی داشته باشید بفرمایید
- معرفی آقای دکتر محمدحسین علی آبادی بمعاونت پارلمانی نخست وزیر بوسیله آقای کاظمی نایب نخست وزیر ویرایش
۵- معرفی آقای دکتر محمدحسین علی آبادی بمعاونت پارلمانی نخست وزیر بوسیله آقای کاظمی نایب نخست وزیر
وزیر دارایی (نایب نخست وزیر)- جناب آقای نخست وزیربنده را مامور فرموده‌اند که از طرف ایشان آقای محمدحسین علی آبادی را بسمت معاون پارلمانی نخست وزیر معرفی کنم
نمایندگان - مبارک است.
نایب رئیس - چند لایحه دیگر مربوط به حکومت نظامی در سایر نقاط هست میل داشتیم تکلیفش روشن شود که آیا مسترد می‌دارند یا باقی میمناند.
وزیردارایی - بنده منتظرم نظرمجلس را بدانم اگر مجلس نظرخاصی درهرقسمت داشته باشد بنده هم موافقت می‌کنم
- طرح گزارش کمیسیون تحقیق راجع بنمایندگی آقای شهیدی از نجف آباد ویرایش
۶- طرح گزارش کمیسیون تحقیق راجع بنمایندگی آقای شهیدی از نجف آباد
نایب رئیس - بنابراین پرونده انتخابات نجف آباد مطرح می‌شود آقای خسرو قشقایی (گزارش کمیسیون تحقیق راجع به تایید نمایندگی آقای شهیدی از نجف آباد بوسیله آقای خسروقشقایی بشرح ذیل خوانده شد)
- گزارش انتخابات نجف آباد و نمایندگی آقای شهیدی که بمخالفت آقایان دکتر بقایی و علی زهری بکمیسیون تحقیق ارجاع شده بودموردرسیدگی قرارگرفت و اینک جریان کاربعرض مجلس شورای ملی می‌رسد:
- جریان کلی انتخابات نجف آباد و نمایندگی آقای حسن شهیدی بشرح گزارش شماره ۱۳ باستحضارآقایان نمایندگان رسیده‌است. آقای زهری یکی از معترضین درکمیسیون حضوریافتند و توضیح دادند اینجانب با اصل و جریان کلی انتخابات مخالفم و نظری بشخص منتخب ندارم چه اگر کاندیددیگری هم موفق شده بوددرمخالفتم باقی بودم زیرا جریان انتخابات برخلاف اصول و تشریفات قانونی انجام یافته و اتفاق خوداینجانب ناظرقسمتی از جریان انتخابات و حاضردرحوزه انتخابیه درموقع انجام آن بودم. قسمتی از گزارش شعبه پنجم مبنی براینکه از بعد از ظهرروز۱۳ تاصبح روز۱۴ اردیبهشت چندین مرتبه اعضای انجمن مرکزی برای تشکیل جلسه دعوت می‌شوند ولی پنج نفراعضایی که اخذرای را بنابر تصمیم قبیل خودشان بدون تعیین تاریخ ببعدموکول نموده بودند از پذیرفتن دعوت نامه و حضوردرانجمن استنکاف می‌نمایند چون تانزدیک ظهرروز۱۴ اردیبهشت ماه باوجود اخطارمتعدد بخشدارپنج نفراعضای انجمن مرکزی از حضوردرانجمن استنکاف می‌ورزند بخشدارباستناد ماده ۱۸ قانون انتخابات بجای اعضای مستنکف بحکم قرعه پنج نفرازاعضای علی البدل را برای تکمیل انجن نظارت مرکزی انتخاب نمی‌نماید. برخلاف واقع بوده زیرا اطلاع صحیح هست که درهمان موقع دهات بوسیله ژاندارمهامحاصره بوده و عبورومرور مردم قطع گردیده و انجمن تصمیم می‌گیرد تا آزادی کامل اخذرای معوق بماند باتوجه بصورت جلسات و گزارشات دعوت چهارنفرورسیدگی بازرس و عنوان استنکاف درعرض یک ساعت بعمل آمده و این خود موید این موضوع بوده که چون درنظرداشتند کاندیدمعینی را از صندوق درآورند می‌خواستند افرادی را که زیربار نفوذنمیرفته‌اند از انجمن خارج و بجای آنها بدون استقراع افراددیگری را بگمارند و موضوع بنتیجه رسیده همان نتیجه ایی که آقایان استحضاردارند که حتی وزارت کشورهم از اظهارنظرنسبت به آن خودداری نموده درحقیقت از افراد خوب خلع یدنموده و آنان را مستنکف محسوب کسری را بدون توجه بمواد ۱۷و۱۸ قانون انتخابات و قرعه کشی انتخاب کرده‌اند. مدارک این موضوع کاملا درپرونده موجوداست که آقایان می‌توانند برای اطمینان قطعی مراجعه و ملاحظه نمایند. درپایان آقای دکتر بقایی برای حضوردرجلسه و بیان اعتراض دعوت شدند ولی ایشان توضیحات آقای زهری را تایید نمودند سپس آقای شهیدی منتخب مورد اعتراض درکمیسیون حضوریافتند و پس از استحضارازبیانات آقای زهری تذکردادند دردوران ۱۵ و ۱۶ اینجانب کاندیدنجف آباد و فریدن بودم ولی دردوره ۱۵ شانزده هزاررای اینجانب بنفع دیگری قرائت شد و دردوره ۱۶ هم چون بینهایت مورد توجه اهالی بودم و دولت درآنجاکاندیدی داشت نتوانست انتخابات را شروع نماید باکمال تاسف قضات این مملکت نه پول دارند و نه زورواینجانب هم که این افتخاررادارم نه زوری داشتم و نه پولی که باتهدیدوتطمیع و دسته بندی و حقه بازی انتخاب شوم بنده منتخب مردم هستم و مردم رشیدآنجاباتمام پریشانی از پول دیگران صرف نظروباطیب خاطر ۱۱هزاررای بمن دادند امادرمورداستنکاف چند نفرازاعضاوتشکیل انجمن دیگرگفتند اینجانب نه مورد توجه انجمن اولی و نه موردمحبت انجمن دومی بودم انجمن اولی طرفدار آقای مدرس (کاندیدثالث) و انجمن دومی هم طرفدار آقای دکتر نیرومند بودند توضیحا اینکه ۵ نفریکه معترض ادعامی کند درمدت یکساعت دعوت شده‌اند و بعلت عدم حضورمستنکف محسوب گردیده‌اند اینطورنبوده درمدت قانونی و با رعایت تمام مقررات چند مرتبه از آقایان دعوت بعمل آمده و ایشان حاضرنگردیده‌اند گزارشان بازرسان انتخابات و دادستان و بازرس قضایی و صورت مجلس‌ها و سایرمامورین مربوطه مویدصدق گفتارم می‌باشد بهرحال هیچیک از دوانجمن برای من خاصیتی نداشت بلکه همه گونه تضییقات برای من و موکلینم فراهم ساختند وبعدقریب هشت هزاررای بنده را باطل کردند فقط روی آرا مردم شریف و قضاوت شرافتمندانه مجلس شورای ملی بحق خودنائل گردیدم. درجلسه دیگرآقای دکتر نیرومند که تقاضانموده بودند درکمیسیون برای توضیحاتی حضوریابند حاضرشده و دراطراف جریان انتخابات حوزه مزبور توضیح دادند اینکه نجف آباد سابقامرکز فرمانداری بوده و اخیرافریدن شهرستان شده و همچنین نسبت به تعویص اعضای انجمن و راجع بصندوق آخوره که هزاروپانصدرای دوروزه گرفته شده ولی تعدادآرا قرائت شده از صندوق مزبور بانضمام صندوق بوین که یکی از دهات آخوره بوده‌است به ۵۱۱۷رای رسیده‌است و این نکته معلوم می‌کند که آرایی درصندوق مزبور ریخته شده و بعلاوه بخشدارمحل بعد از قرائت آرابدون اطلاع باصفهان می‌رودوبعد از دوهفته که انجمن انحلال خودرا اعلام می‌کند بخشداربه محل مراجعت می‌نمایددرصورتیکه این عمل برخلاف مقررات قانون می‌باشد وبا اینکه روزجمعه و شنبه تعطیل بوده معلوم نیست درچه مواقع انجمن تشکیل گردیده و منتخب را تعیین می‌نمایدودوروزبعد قبل از آفتاب از طرف فرمانداری آگهی راجع بنتیجه انتخابات منتشرمی شود درصورتیکه نتیجه آرا چند حوزه هم تا آنساعت نرسیده بوده‌است درخاتمه نسبت بگزارش بازرس انتخابات که عرایض بنده را تاییدنموده یادآوری می‌کنم و همچنین توجه کمیسیون را نسبت بصلاحیت آقای شهیدی و تقبلاتی که درموقع انتخابات بوسیله تلگرافات جعلی شده‌است جلب می‌کنم. سپس آقای شهیدی مجددادرکمیسیون حاضروپس از اطلاع از اعتراضات آقای دکتر نیرومند مطالب مزبور آنچه مربوط بخودشان بودجداتکذیب و ضمنا اظهارداشتند سوابق من دروزارت دادگستری معلوم و همه آقایان اطلاع دارند و راجع باطلاعاتی که درمحل از طرف آیت الله کاشانی و همچنین احزاب ایران و زحمتکشان شده بنده کاملابی اطلاع هستم و این اعلانات درمحل منتشرنشده‌است و بهرحال این عمل از طرف رقبای من صورت گرفته‌است زیرا اعلامیه خلاف واقع از ناحیه یک قاضی زینده نیست. دراین موقع آقای دکتر بقایی یکی از مخالفین پرونده پس از توضیحاتی دراطراف عدم انجام قانونی انتخابات و تقلباتی که درخلال جریان انتخابات بعمل آمده‌است پیشنهادی دائربه ابطال انتخابات نجف آباد و فریدن دادند که رای گرفتند وردشد. کمیسیون باتوجه باعتراضات معترض و بیانات و مدافعات منتخب مورد اعتراض و رسیدگی بمحتویات پرونده و گزارشات بازرسان صحت انتخابات حوزه نجف آباد و فریدن و نمایندگی آقای حسن شهیدی را تاییدواینک گزارش آنراتقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
نایب رئیس - آقای دکتر بقایی
دکتر بقایی - بطوریکه آقایان می‌بینند (اشاره بچند پرونده ایی که روی تریبون بود) صفحات پرونده هم نشان می‌دهد که پرونده کثیفی است که انسان رغبت ندارد روی آن صحبت کند چون گمان کنم آخرین دفعه باشد که بعنوان اعتراض برانتخابات و عضویت کمیسیون تحقیق عرایضی حضورآقایان عرض می‌کنم این است که قبلا درکلمه راجع بکمیسیون تحقیق عرض می‌کنم کمیسیون تحقیق را روزی بنده پیشنهاد کردم که اسمش را بگذارند کمیسیون تفتین تفتین برای اینکه یک موضوعی مطرح می‌شد یک کسی اعتراضی داشت می‌آمداعتراضاتش را می‌کرد و می‌گفت آنجایادداشت می‌کردند بعد می‌گفتند شماتشریف ببرید آن شخص مخالف بیاید بعد باومی‌گفتند که آقا آقای خسرو قشقایی پشت سرشماگفته همچنین همچنین همچنین (خسروقشقایی - چون بنده حرفی نمی‌زنم) بعنوان مثال عرض می‌کنم بعد آن شخص هم فرضا جناب آقای دکتر معظمی پشت سرآقای خسروقشقایی یک مشت مطالبی می‌گفتند که آقای دکتر معظمی پشت سرشما این حرفهارازده‌است بین این دوتایک تفتین می‌شدالبته وقتی اعتراضات مطرح می‌شد دلایل ذکرمی شد آدم نگاه میکرده به قیافه‌های آقایان همکاران محترم درکمیسیون تحقیق فکرمی کرد که با این دلایل تکلیف یارومعلوم است و بایدردشودبعد نزدیک موقع رای که می‌شدیکعده‌ای می‌آمدند که باشماکار دارند چکاردارند می‌گفتند خوب این بیچاره از آنها که بدترنیست از آنها هم بهترنیست میدیدید که یک دوازده ملاقات اینجوری می‌شد و درموقع رای بکلی وضع عوض می‌شد. درموردانتخابات نجف آبادبنده بعد از آن که دلایلی ذکرکردم اینجا حضورآقایان محترم وجداناعرض می‌کنم که اکثریت اعضای کمیسیون تحقیق بابنده هم فکربودند که رای بابطال انتخابات نجف آباد داده شودوشایدیکقدری هم از بنده تندترمی رفتند موقع رای که رسیددیدیم فقط ۳ نفر رای دادند بابطال انتخابات و بقیه موافق با این انتخابات بودند درصورتیکه از این ۳نفریک نفرش خودم بودم که رای دادم آن دونفرانمی‌دانم کی بودند؟ ولی آرامخفی خواص زیادی دارد درمجلس شورای ملی ایران کما اینکه وقتی که اینجا رای بزمام داری جناب اشرف آقای قوام السلطنه داده شده بود یک ورقه رای سفیدبود بقیه همه رای موافق داده بودند درصورتی که بعد برای این یک رای سفیداقلا هفت نفربخودبنده گفتند که آن رای را من دادم هفت نفر بخود من اعتراف کردند حالایکدانه رای سفیدخوب می‌شودهفت تا آن عده زیادی هم که مخالف باهمین انتخابات نجف آباد بودند درهم ادغام شدند سه تا شدند اینهاچیزهایی بود که چون آخرین دفعه‌ای است که دراین خصوص صحبت می‌کنم لازم دانستم که بعرض آقایان برسددراین قسمتی که بنده می‌خواهم وارد بشوم فقط می‌خواهم راجع بخودجراین انتخابات صحبت کنم راجع بصلاحیت آقای شهیدی صحبتی نمی‌کنم چون صلاحیت ایشان درنظربعضی آقایان نمایندگان محرزهست در نظر بعضی دیگر هم محرز نیست ولی بنده اصولا وارد این بحث نمی‌خواهم بشوم فقط راجع بجریان انتخابات نجف آباد می‌خواهم صحبت کنم. اگر بخواهم دوسه کلمه انتخابات نجف آباد را خلاصه بکنم بایدبگویم انتخابات نجف آباد عبارت بوده‌است از یک حقه بازی درحقه بازی درحقه بازی (مهندس حسیبی - وقتی درهم ضرب شود حقه بازی از بین می‌رود) نه چون حقه بازی مثبت است سه تایش هم ضرب درهم بشود از بین نمی‌رود عرض کنم راجع بجریان انتخابات بهترین کاری که بنده می‌توانم بکنم خلاصه پرونده‌است که وزارت کشورنوشته درسه چهارصفحه که چند نکته اش را بنده بعرض آقایان میرسانم و توجه می‌دهم به آقایان محترم که وزارت کشورهمان وزارت کشورآن چنانی هم که می‌شناسیم نتوانسته راجع باین پرونده تصمیم بگیرد بنده نمی‌خواهم زیادتوضیحات فنی راجع به تقلبهایی که شده درآنجابدهم برای اینکه این توضیحات را آقایان محترم راجع به بسیاری از پرونده‌ها شنیده‌اند و متاسفانه کمتروقتی ترتیب اثرداده شده‌است بهترین دلیلش هم که ترتیب اثرداده نشده این است که الان بنده این عرایض را حضورآقایان می‌کنم درحدودسی نفر از نمایندگان مجلس غایب هستند اینجاحرفهارانمی شوند بعد هم می‌آیند ورای مثبت می‌دهند چون بنده قبلا می‌دانم که رای مثبت راجع باین پرونده داده خواهدشد ولی اگر کسی بمن بگویدباوجوداینکه تومی‌دانی این رای مثبت داده خواهدشدچرابخودت زحمت می‌دهی و یک عده از توتقاضاکرده‌اند مخالفتت را پس نگرفتی و اسباب تصدیع آقایان هم می‌شوی و یکعده ایی را هم از خودت میرنجانی به آنها عرض خواهم کرده که بنده این عرایض را فقط و فقط برای یک چیزمی‌کنم برای این می‌کنم که باتوجه دادن باینکه این پرونده بعد از قیام ملی ایران مطرح می‌شود بعد از آن مطرح می‌شود که همه حتی کودن ترین افرادهیات حاکمه فهمیدند که ملت ایران بیدارشده‌است وقتیکه دیدند ملت خون خودش را فقط برای حق حاضراست بریزد نه برای شخص نه برای تامین حیات مادی و نه برای چیزهای دیگرچون این قیام ملی ایران فقط و فقط برای حق بود هیچ جنبه دیگری نداشت برای حفظ آزادی بود باوجوداینکه این را دیده‌اند باوجوداینکه این خونهاریخته شده و همه می‌دانیم معذلک من می‌دانم که این پرونده ننگین حقه بازی بتصویب خواهدرسیدولی حرفی که من می‌زنم برای یک چیزاست برای اینکه ملت ایران یادداشت بکند که این قانون انتخابات فعلی که این پرونده که نمی‌دانم راجع به آن چه بگویم یک نمونه اش است و چه باقانون انتخاباتی که بعدا اصلاح می‌شود انتخابات که شد آن موجودی که یک ورقه پاره بدستش گرفت آمداینجادراین مرکزاحقاق حق نخواهدشد. من از اینجامی خواهم به ملت ایران تذکربدهم که دیگرگول آزادی انتخابات اصلاح قانون انتخابات و اینهارانخورید اگر یک کسی را نمخواهیدبگذاریدبیایدمجلس آن اکثریت مردمی که انجا ناراضی هستند نگذارند بیایداینجا اگر آن یک ورق پاره گرفته شوداینجاهرچه گفته شودهرچه دلیل آورده شود کوچکترین ترتیب اثری داده نخواهدشد. آقایان بنده می‌دانم که به فریادهای اهالی نجف آبادبه محرومیت‌های آنها به زحمتی که صدهانفرشان کشیدند آمدند به تهران هزاران نفرشان رفتند اصفهان متحصن شدند تلگراف کردند طومارمهرکردند کوچکترین ترتیب اثری داده نخواهدشد برای آنکه متاسفانه هنوزدرمملکت ما رودربایستی ملاحظه کاری نان بهم قرض دادن اینهاچیزهایی است که باکمال قوت و قدرت وجدانهاراپایمال می‌کند (صحیح است) وجدان بهش می‌گویداین پرونده کثیف است حق ملت را پایمال کرده نبایدرای بدهی ولی یک کسی می‌گویدآقاجان دست برداراینهم مثل آنهای دیگر است این پسرعموی فلان کس است برادرش همچنین بوده بعد هم باهمین یک دفعه تعارف وجدان را می‌گذارند زیرپاورای مثبت می‌دهند همه اش را قبلامی‌دانم ولی این عرایض را می‌کنم برای اینکه ملت بشنود برای اینکه بداند ملت ایران که در اینجا تقاضای احقاق حق و عمل بوجودان نداشته باشند. بعد از این بایدیک انتخابات دیگربشود تامردم بدانند وگول نخورند تاچشمشان را مالیدند یکعده ایی از آن اشخاصی که می‌شناسیم راه می‌افتند ومی‌دوند می‌آیند می‌روند توی کمیسیون تحقیق می‌روند و صحبت می‌کنند واعتراض می‌کنند باین می‌گویند بان می‌گویند و لایحه طرح می‌کنند بعد هم به همه می‌گویند این آقا دوستمان است فلان کسک که بامادوست است بایدرای بهش داد یعنی بایدوجدان را گذاشت زیرپاولی عرض می‌کنم آقاگوش بدهیدبه مطالب باین پرونده که اگر وجدانتان را زیر پا گذاشتید بدانید که وجدانتان را برای حساب‌های پست زیر پاگذاشته‌اید یک روزی اعلان انتخاباتی داده می‌شود البته انتخابات آزادبوده‌است مقدماتی هم که فراهم می‌شود درکمال آزادی فراهم می‌شود و می‌توانم ادعاکنم که اکثریت اعضای انجمن نظارت دوره هفدهم نجف آباد آدم‌های حسابی بودند. برای اینکه از موقعی که این انجمن رسمیت پیداکرد تاموقعی که جریاناتی که بعرض نمایندگان محترم خواهد رساند اتفاق افتاد مدت یکی دوماه طول کشید بابودن کاندیدهای مختلف هیچ شکایتی از این انجمن نشد این بهترین دلیل است که کاندیدهانسبت باین انجمن اعتماد داشتند مردم هم اعتمادداشتند وانتظارداشتند که با آن وعده‌های آزادی انتخابات ایندفعه را بتوانند یک وکیل صحیحی بفرستند به مجلس البته انجمن اصلی درنجف آباد بوده‌است یکی از انجمنهای فرعی هم درفریدن بوده‌است مردم نجف آبادمردمی هستند بسیارفهمیده و روشنفکر و حقیقتاخواهان حق خودشان هستند و اگر انتخابات منحصربنجف آباد بوده اصلا این صحبت‌ها شاید پیش آمدنمی کرد. ولی اهالی فریدن چون ییچاره‌ها دورافتاده ترهستند واطلاعشان کمتراست خوب وارد جریان روزنیستند انضمام فریدن به نجف آباد سبب شده‌است که همیشه رایهای فریدن به نجف آباد انتخابات نجف آباد را خراب می‌کند اگر آقایان درحافظه شان مروربکنند به وکلای سابق آنجا این معنی برایشان کاملا مفهوم خواهدشد.
انجمن فرعی فریدن از روزیکه خودشان را انتخاب کردند چون بدون اینکه دستورانجمن اصلی برسداینها یک حکومت خودمختاری برای خودشان درست کردند و شروع کردند بکار و همچنین آگهی دادن و هرچه هم از انجمن مرکزی بهشان تذکرداده شده هیچ ترتیب اثری نداده‌اند. و خوشمزه اینجاست که فرماندار فریدن چندین گزارش برعلیه عملیات انجمن فرعی فریدن داده که توی این پرونده هاست. من خواهش می‌کنم باکمال ادب و احترام از آقایانی که می‌خواهند صحبت بکنند اقلا آن پهلوئیشان را بگذارند گوش بدهد و این حرفها را بشنود شاید که رای ندهد باین پرونده این نکته را به نکته‌های دیگرهم اضافه می‌کنم البته آنهاییکه تصمیمشان را جلوگرفته‌اند هرچه بخواهند صحبتی بکنند مانعی ندارد ولی آنهاییکه هنوز تصمیشان را نگرفته‌اند خواهش می‌کنم گوش بدهند. انجمن فرعی فریدن آنچنان انجمنی است که انجمن نظارت مرکزی نجف آباد بتمام اعمالش معترض بوده و اساس خرابی هم از خود فریدن بوده. انجمن نظارت مرکزی نجف آباد روز۱۴ اردیبهشت را برای شروع اخذ رای معین کرده (دادور- ۱۴فروردین) نه خیر۱۴ اردیبهشت روز۱۲ جلسه کردند عصردوازده یک گراورهایی دربین افرادمنتشرشد. (نبوی - چی؟) گراور کلیشه کلیشه‌های خیلی خوبی بود.
البته زحمت کشیده شده بود برای اینکه کلیشه‌ها خرج هم شده بود یکی از آنها رابرای آقایان می‌خوانم. این یکی از آن کلیشه هاست که گراورشده بود. یکی از اینهارابرای آقایان می‌خوانم. این یکی از آن کلیشه هاست که گراورشده بود(ورقه را نشان دادند) روی کاغذ بسیار اعلا و بین مردم منتشرشده بود. بسم الله الرحمن الرحیم برادران عزیزم اهالی غیورودیندارنجف آباد و فریدن حفظهم الله اکنون که بفضل خدا از برکت انتخابات آزاد برخوردارمی‌شوید درنظرداشته باشید که آقای حسن شهیدی (شهیدی (جعل است درتهران جعل کرده‌اند رقبای بنده جعل کرده‌اند) می‌دانم جعل است می‌رسیم بجعل بنده هم خواهم گفت درنظرداشته باشید که آقای حسن شهیدی قاضی شجاع و پاکدامن دادگستری مردشریفی است (خودشان هم فرمودند که جعل است (خودشان هم فرمودند که جعل است) (خنده نمایندگان) و درقضیه ملی شدن صنعت نفت و مبارزه باجاسوسان اجنبی خدمات گرانمایه ایی کرده‌است خداوند همه را توفیق خدمت ادافرماید والسلام علیکم و رحمه الله وبرکاته سیدابوالقاسم کاشانی این منتشرشده (قنات آبادی - و البته بفرمایید که امضاء را دزدیده‌اند) همه را خواهم گفت (شهیدی - جعل است) مطالبش جعل است (شهیدی - دزدی است جنایت است) بگذارید شما بعد جواب بدهید من تایید می‌کنم آنچه را که شمامی‌گویید تکذیب نمی‌کنم یکی دیگرهم بهمین مضمون یکقدری هم چربترازآقای دکتر مصدق و یکی دیگرهم بهمین مضمون بامضای بنده و دکتر شایگان و زیرک زاده و شمس قنات آبادی و مشاروهمه (مهندس حسیبی - امضای بنده نیست) (شهیدی - همان موقع بنده تلگراف کردم به آقای زیرک زاده) آقای زیرک زاده چنین تلگرافی بشما رسیده؟(زیرک زاده - بنده در ذهنم نیست)(خطاب به تندنویسان) بنویسید که آقای زیرک زاده فرمودند درخاطرم نیست. کافیست برای من چون ایشان آدم مودبی هستند و نخواستند صریحاتکذیب کنند باخط بسیارخوب روی کاغذبسیار خوب امضاهم گراورشده اشت و منتشرشده‌است یکعده آنجا به فکرافتادند چطور شد آقای کاشانی که از ابتدای انتخابات کوچکترین سندی بدست کسی ندادند و فقط نفی کردند یکعده افراد را چطور شده یکدفعه بکلشان زده برداشته‌اند یک همچنین دستخطی برای آقای شهیدی صادرکردند آقای دکتر مصدق که آنطور با عصبیت هرنوع اظهاری را در موردانتخابات ردکردند چطورشد که یک مرتبه برداشتند ونوشتند به شهیدی رای بدهید وقس علیهذا مردم متعجب شدند و تلگرافاتی کردند آقاقضیه چیست؟ همین مطلب را که خواندم از روی یکی از تلگرافاتی است که می‌نویسد (حضورحضرت آیت الله کاشانی آقای شهیدی درحوزه نجف آباد اعلامیه ایی بمضمون زیر همانیکه خواندم منتشر کرده و مردم باحترام شما باورای داده‌اند استدعاداریم جوابا اعلام فرمایید آیا واقعا آقای حسن شهیدی موردتایید و احترام آنجناب هست؟ درتلگرافخانه نجف آباد بانتظارجواب هستیم تاریخ ۱۶ اردیبهشت) این وقتی بود که مردم فهمیده بودند جواب هم باین مضمون داده شده‌است (آقایان متحصنین محترم اعلامیه مذکوردرتلگراف مربوط باین جانب نیست و از طرف این جانب درموردانتخابات اعلامیه نفیایا اثباتا درمورد آقای حسن شهیدی صادرنشده‌است) ماهم درروزنامه این مراتب را تکذیب کردیم (شبستری - تاریخ تلگرافات قبل از اخذرای یا بعد از اخذرای؟) این تلگرافات بعد از اخذرای است ولی قبل از اخذرای هم بمارسیده این را آقایان درنظرداشته باشیددریکی از شهرهای ایران هرشهری را می‌خواهیددرنظربگیریدفردابایداخذرای بشود امروزیک همچو اعلامیه ایی منتشرشودبرای یک شخصی کسانی که حضرت آیت الله کاشانی و جناب آقای دکتر مصدق را پیشوای خودشان می‌دانند و کسانی که به بنده ناچیزیایکی از آقایان همکاران محترم ماحسن ظن دارند وقتی ببینند یک همچو اعلامیه ایی بامضای مامنتشرشد. اینهاچکارمی‌کنند اینهامی‌روند رای می‌دهند طبیعی است که درکرمان هم اگر حضرت آیت الله کاشانی اعلامیه صادرمی‌کردند واسم یک کسی را می‌بردند قسمت اعظم انتخاب کنندگان مسلم از آن کاندیدی که دارند صرفنظرمی کنند به کاندیدایشان رای می‌دهند این وضعی است که خودمن الان وارد هستم و می‌دانم احترام و حس قدردانی و سپاسگذاری که ملت ایران نسبت باین رهبران بزرگ دینی و سیاسی خودش دارد جز اینهم نبایدانتظاری داشت این اعلامیه منتشرمی‌شودبدست مردم می‌رسد (نبوی - مجعول بوده‌است) بله خودشان هم اعتراف کردند اعضای انجمن می‌بینند که از یکطرف آن وضعیت خرابی انجمن فرعی فریدن است از طرف دیگر یک چنین اعلامیه ایی آنها نفهمیدند که مجعول است سران قوم همیشه می‌دانند که حضرت آیت الله کاشانی و جناب آقای دکتر مصدق اعلامیه نمی‌دهند که بفلان کس رای بدهید بفرض اینکه بفرض محال اگر درنظرداشته باشند که بیک کاندیدی کمک کنند اعلامیه نمی‌دهند که خطشان گراورشودبیاورند توی مردم اینها برای اینکه یک فکری درباره این موضوع بکنند تشکیل جلسه می‌دهند درروزسیزدهم قبل از چهاردهم تشکیل جلسه می‌دهند و برای اینکه یک فکری بکنند و اثراین اقدمات حقه بازی را خنثی کنند رای می‌گیرند باینکه انتخابات بتعویق بیفتد البته آقای بخشدار نجف آباد که اسمش را که حضورآقایان عرض کنم احتیاج به معرفی دیگری نخواهدداشت آقای گزرسس (دکتر کیان - اسم بدی نیست) اسم ابلهانه ایی است یک ایرانی نباید اسمی انتخاب کند که فقط تلفظ یونانی باشد اگر ایرانی است و بایران علاقه دارد چرانگذاشته‌است خشایارشاه (دکتر معظمی - خودش انتخاب نکرده‌است) نه این را خودش انتخاب کرده چون همه عملیاتش اصلا نشان می‌دهد که این گزرسس است آقای گزرسس وقتی دید که نقشه‌ها خراب شده خرجی شده بالاخره زحمتی کشیده‌است گزارش تهیه شده کاغذی مصرف شده کلیشه شده خوب این بایدیک نتیجه ایی داشته باشد یک خرجی شده و اگر تاخیربشودوسوال هم بشود قضیه فاش می‌شودو آبروهامی‌ریزد و دانست که این آقایان برای چه جلسه کرده‌اند و نظرشان چیست از حضوردرآن جلسه سیزدهم خود داری کردآقایان نظار ایشان را احضارکردند وچون حاضرنمی شد که بیایدبوسیله دادگاه محل تامین دلیل خواستند و این سبب شد که آقای گزرسس مجبورشدند برای حفظ ظاهردرجلسه حضورپیداکنند ولی بجای اینکه مثل جلسات سابق صورت جلسه را امضاء کنند جلوی امضای خودشان نوشته‌اند که طبق دستوراستاندارانتخابات را بایدبتاخیر بیاندازید والا بضررشماتمام خواهدشدازقول جناب آقای اسکندری استانداراصفهان آقای بخشداربجای اینکه مطابق وظیفه‌ای که دارد تصمیم انجمن را ابلاغ بشعب فرعی کند از اینکاراستنکاف می‌کند وفوری باجناب آقای استاندار تماس می‌گیردالبته راجع بجناب آقای استاندار تماس می‌گیردالبته راجع بجناب آقای استاندارد وسه کلمه ایی عرض می‌کنم و قبلاهم به آقای شهیدی عرض می‌کنم و مژده می‌دهم که این مطالبی که راجع به آقای امیرنصرت اسکندری می‌گویم مستقیما بنفع شماست برای اینکه روی عصبیت آذربایجانی گری یکعده از نمایندگان محترم آذربایجان متاسفانه چون آقای امیرنصرت اسکندری آذربایجانی است برای اینکه لکه‌های ننگی راکه ایشان بدامن خودشان دارند دراصفهان از بین ببرند به نفع شمارای خواهند داد اصلامن نمی‌دانم بچه مناسبت آقای امیرنصرت اسکندری باید بروداستانداراصفهان بشود حالامن امیدوارم که نمایندگان آذربایجان باعتبارنامه شمارای ندهند (خلخالی - من که رای خواهم داد) و لی اگر بدهند اضافه برآن گرفتاریهایی که هست آنهم اضافه خواهدشد(دکتر ملکی - اگر رای بدهند مطابق عقیده خودشان رای خواهند داد) (ازطرف یکی از تماشاچیان تظاهری شد و آقای نایب رئیس دستور دادند اورا از جلسه خارج کنند) آقای بخشدار محترم نجف آباد بعد از ظهر شنبه سیزدهم با ۴نفر از اعضای انجمن نظارت که آنها دراقلیت بودند و آنها حاضرشده بودند که وجدانشان را زیر پا بگذارند با این ۴ نفر شور می‌کنند که چکاربکنیم می‌آیدانجمن نظارت را دعوت می‌کند درصورتیکه صبح آنروزانجمن نظارت یک جلسه شش ساعته داشته که منتهی باخذاین تصمیم می‌شود که انتخابات را بتعویق بیاندازد اینهامی گویند که بایدیک کاری کرد که این تصمیم انجمن را باطل کنیم چون ان پنج نفراعضایی که رای بتعویق انتخابات داده بودند رفته بودند اصفهان و نبودند آنها هم بعد از ظهر همان روزیک دعوت نامه ایی می‌فرستند که آقای بخشدارانجمن را تشکیل بدهند درصورتی که معقول نبود انجمن که صبح تشکیل شده بود معترض بوده بعد از ظهرهم دعوت بکند بعد درصورت جلسه‌ای که تنظیم کرده‌اند می‌نویسند که اینها در خانه شان بوده‌اند ولی دعوت نامه را نگرفتند یک دعوت نامه هم ساعت ۹ بعد از ظهرمی‌فرستند البته کسی که توی خانه اش نیست نمی‌تواند دعوت نامه را بگیردویک گواهی هم می‌کند پاسبان مربوطه که آقانگرفت دعوت نامه را الان اگر درقزوین ۱۵ تا اخطاریه منزل جناب آقای حاج سیدجوادی بفرستند ایشان که نیستند درقزوین بگیرند می‌نویسند که ایشان از گرفتن اخطاریه خودداری کردند پاسبان شماره مثلا ۲۴ امشب هم می‌گذرد و می‌شود فرداصبح که صبح چهاردهم بوده که طبق تصمیم قبلی بنابوده اخذرای بتعویق بیفتدآقایان خواهش می‌کنم که این قسمت را توجه کنند به آقایانی که تصمیمشان ر اگر فته‌اند عرض نمی‌کنم به آقایانی که تصمیم نگرفته‌اند عرض می‌کنم روز چهاردهم انجمن طبق مقررات همیشگی بایدساعت ۸تشکیل شود آن آقایانی که رفته بودند طبق تصمیمی که اکثریت انجمن گرفته بود که آنروزانجمن نداشته باشد واخذرای نباشدبنودند آن چهارنفردیگرمی آیند با آقای بخشدارمی نشینند یک دعوت نامه دیگرمی فرستند برای آن پنج نفرکه بیاییدبرای انجمن درصورتیکه گمان می‌کنم که غالب آقایان محترم یاخودشان عضوانجمن بوده‌اند یارئیس انجمن بوده‌اند و اگر هم بعضی‌ها نبودند سروکارداشته‌اند با انجمن چون آنهایی هم که سروکارنداشتند خوشبختانه امروزنیستند درمجلس آقایان می‌دانند که انجمن کی تشکیل می‌شود خودمی گویند ساعت ۸انجمن تشکیل می‌شود یکی هشت و نیم می‌آیدیکی هشت و چهل و پنج دقیقه می‌آیدیکی ۹یکی ۹و نیم (گنجه - مثل مجلس) این دیرآمدنهای نیم ساعت و یکساعت و دوساعت دلیل استنکاف نمی‌تواند باشد یک دعوت نامه ملی فرستند برای این آقایان بهمان ترتیب سابق همانطوریکه عرض کردم البته آقایانی که درخانه شان نیستند این دعوت نامه را نمی‌بینند و بعد هم یک گزارش کتبی می‌نویسدمامورمربوطه که آقا استنکاف کردند توی گزارش اینطورمی نویسدعین گزارش را می‌خوانم که آقایان توجه داشته باشند گفتم آقای بخشداربجای اینکه گزارش بدهدانجمن اخذرای را بتعویق انداخت به آقای استاندارگزارش می‌دهد که آقایان استنکاف کردند پس از گزارش آقای بخشداربجناب آقای استاندارواعزام آقای رحیمی بازرس انتخابات استان دهم ضمنا این نکته را خواهش می‌کنم آقایان توج بفرمایند که این بازرس انتخابات استان دهم کسی است که قبل از اینکه بازرس انتخابات استان دهم بشودبجرم سوء استفاده از مقام و دخالت درانتخابات بدستورجناب آقای نخست وزیرازکاربرکنارشده چطور شدچه معجزی بوقوع پیوست که این آقا از آن خرابکاریها تبرئه شد و بازرس انتخابات استان دهم شداین بر بنده مجهول است این را برای آن عرض کردم که آقایان فراموش نفرمایند که این دستگاه حکومت همان دستگاه رزم آراوساعدوحکیم الملک است این همان دستگاه است شمادرراس این دستگاه میلیونهاتن حسن نیت بگذاریدتاوقتی که تصفیه نشودکوچکترین تاثیری نخواهدداشت (صحیح است - احسنت) چون گفتنی دراینجا آنقدرزیاداست که فایده ایی هم ندارد گفتنش (اقبال - مایوس نباشید) نه مایوس نیستم اگر مابخواهیم تصفیه کنیم تصفیه خواهدشد اگر نخواهیم ماخودمان هم مشمول این تصفیه خواهیم شد(امامی اهری - با اختیاراتی که مجلس به آقای نخست وزیر داده‌است انتظاردارد که این تصفیه عملی شود) بابودن جناب آقای سرلشگروثوق درراس وزارت جنگ؟ اینجا از مقام ریاست می‌خواهم تقاضاکنم که دردستوربفرمایند شنبه موعدجواب سوالی است که از معاون وزارت دفاع ملی کرده‌ام چون شنبه تعطیل است روزبعدش بفرمایید برای جواب حاضرشوند (خسروقشقایی - البته یکشنبه بایدجلسه بشود) بلی بایدجلسه تشکیل بشودمگراینکه بخواهیم سنبل کنیم خلاصه جناب استاندارآقای رحیمی بازرس مخصوص انتخابات را فرستاده‌اند ببینند وضعیت چیست رسیدگی و تحقیق کند وبوجه احسن مقررات قانونی را عمل کند چهارنفرآقایان این جریان غیرقانونی را باطلاع آقای بازرس رسانیدند ودودفعه درعصرروز ۱۳، ۲، ۳۳۱ یعنی عصر آن روزیکه از صبح تاسه بعد از ظهرانجمن نظارجلسه داشتند آن پنج نفرآقایان بوسیله بخشداروبازرس اعزامی دعوت می‌شوند که درجلسه حاضرشوند از حضوردرجلسه و دریافت دعوتنامه خودداری دلیل خودداریشان را هم گفتم که رفته بودند به اصفهان آقایان توجه داشته باشند این گزارش که می‌خوانم گزارش مخالف نیست این گزارش انجمن انتخاباتی قلابی است این گزارش را می‌خوانم نه گزارش دیگری و صبح روز۱۴، ۲، ۱۳۳۱ که طبق آگهی منتشره روز اخذرای بودآقای حاج عبدالمحمودیزدانی حاج محمدحسین و حاج غلامحسین اخلاقی خوب این اخلاقی هم دروغ است معلوم است اخلاقش اعضای انجمن مرکزی و آقایان رحیمی بازرس انتخاباتی استان دهم و مهدی حکیمی بازرس انتخابات نجف آباد گزرسس بخشدارنجف آباد درمحل انجمن حاضرونظرباینکه پنجنفرآقایان اعضای انجمن حاضرنشده بودند این سرساعت هشت است که آقایان حاضرشده بودند مجدداتوسط آقای بخشدارازآقایان نامبرده دعوت بعمل آمدوچون استنکاف آنان از حضوردرجلسه محرزگردیدبموجب ماده ۱۸قانون انتخابات بحکم قرعه پنجنفرآقایان عبدالله راستی خلیل تدین عباس مردانی اسمعیل غیورحاج حسینعلی ایزدی تعیین آنرادروغ می‌گویند برای اینکه سه نفردیگربیشترنداشتند بوسیله آقای بخشداربرای حضوردرجلسه دعوت و چهارنفرآقایان فلان درجلسه حاضرورسمیت جلسه باحضورآقایان بخشدارورحیمی و حکیمی اعلام سپس برای تعیین هیئت عامله اقدام چون رئیس و نایب رئیس انجمن جزء آن پنجنفری بودند که رای دادند که انتخابات بتعویق بیفتدونبودند وباتفاق آراء آقای حاج عبدالمحمودوسایرین انتخاب شدند کارباسامیشان نداریم و چون صندوق محتوی پرونده و مدارک انتخاباتی انجمن مرکزی بمهرممهوربودآقایان جزء مستنکفین از حضوردرجلسه بودند دعوت گردید که چه بشورو صندوق انجمن مفتوح و باحضورآقایان نامبرده محتویات صندوق صورت مجلس و تحویل انجمن جدیدگرددوچون طبق آگهی منتشره مدت اخذرای قبلی خاتمه یافته بود انجمن مرکزی از دو بعد از ظهرشروع به اخذرای کردلابدآقایان توجه فرمودید که یک عده ایی از آقایان که صبح ساعت ۸ چهارنفربقیه السیف انجمن نظارت انتخابات نجف آباد با آقای بخشداررفتند نشستند فوری یک دعوت نامه فرستادند برای این پنج نفروچون استنکاف آنها محرزگردیدپرداختند به تشکیل انجمن نظاربرای شروع باخذآرا حالادومادهازقانون انتخابات را برای تازه شدن ذهن آقایان محترم که می‌خواهند ذهنشان تازه شودعرض می‌کنم.
ماده ۱۸- هرگاه درحین جریان انتخابات یک یاچند نفرازاعضای انجمن نظارت از حضوردرانجمن تعلل یا استنکاف بنمایند مادامی که اکثریت باقی است جریان انتخابات تعقیب و بعضو مستنکف اخطارمی‌شودچنانچه تادوجلسه دراستنکاف و تعلل (شهیدی - طبق ماده ۱۹این عمل شده) می‌رسیم بماده ۱۹ ماده ۱۸بود که ۱۹آمد آنقدرراما اطلاع داریم. مادامی که اکثریت باقی است جریان انتخابات تعقیب و بعضو مستنکف اخطارمی‌شودچنانچه تادوجلسه دراستنکاف و تعلل خودباقی باشد حکومت بجای عضومستنکف از اعضای علی البدل یک یاچند نفررابرای عضویت انجمن بحکم قرعه درحضوراکثریت انجمن نظارت دعوت می‌نماید اینکه این ماده ۱۸ را بنده خواندم جناب آقای شهیدی برای اینکه آقایان درنظرداشته باشند که دوجلسه می‌شودکسی نیایدو مستنکف شناخته نشود اماماده ۱۹ درصورتیکه اکثریت هیئت نظار از حضوردرانجمن استنکاف نمایند بایستی درختم انتخابات از دادن اعتبارنامه خودداری کنند حکومت علل و موجبات استنکاف آنان را تحقیق نموده اگر محظورقابل رفعی دارند مرتفع می‌سازد هرگاه با اینحال دراستنکاف خود باقی باشند حکومت مراتب را فورابوزارت دادگستری داخله اطلاع داده باحضورباقی اعضاکسری عده ایی را از اعضا علی البدل دعوت می‌نماید که انجمن را تشکیل و انتخابات را ختم نمایند پس بایداستنکاف محرزبشودوقتی که محرزشدحکومت یاجناب بخشداربایدعلت استنکاف را تحقیق بکند و درصددرفع آن شکایت برآید اگر با اینحال دراستنکاف خودشان باقی بودند بوزارت کشوراطلاع بدهد و آنوقت اعضاراتعیین بکند جریان این ماده درنظرآقایان باسرعت فوق العاده چقدرباید طول بکشد؟ باسرعت قرن اتم چقدربایدطول بکشد؟ باسرعت قرن اتم آیاممکن است که زودتراز۲۴ ساعت این کاربشود؟ وقتی که استنکاف محرز شد و از حضور در مجلس خودداری کردند و علت را ازشان پرسیدند درصددرفع علت برآمدند تازه اگر نشدبوزارت کشوراطلاع بدهند وبعد بجای مستنکفین یک عده بقیدقرعه انتخاب بکنند بنده فکرنمی‌کنم بهیچ حسابی باسرعتی که در سریعترین ممالک مثل آمریکا هم دارد زودتر از یک روز بشود تمام این جریان یعنی محرزشدن استنکاف اطلاع به استانداری اعزام بازرس را انجام داد البته در پرونده نوشته که که مراتب باستانداری اطلاع داده شدصبح ساعت ۸ صبح رفتند دیدند این پنج نفر نیامدند فورادعوتنامه فرستادند و اینهانیامدند وفهمیدند که مستنکفند فورانامه نوشتند به اصفهان آقای امیرنصرت اسکندری با آن سرعت عملی که دارند و فورایک بازرس گذاشتند توی موشک فرستادند بازرس آمده‌است رسیدگی کرده‌است گزارش داده‌است دعوت کرده‌اند که اعضای علی البدل انتخاب بشوند قرعه کشی کردند اعضای علی البدل انتخاب شدند آنوقت اعضای علی البدل آمدند نشستند هیئت رئیسه انتخاب کردند هیئت رئیسه جدیدشروع به کارکرده شروع باخذرای کردند تمام این جریانی که خدمتتان عرض می‌کنم یکساعت و نیم طول کشیده ساعت هفت آمده‌اند آنجاساعت هشت و نیم شروع کرده‌اند باخذآرا اینها از اتم و فشفشه و معجزه طی الارض و بشقاب پرنده و تمام اینهاسریعتربوده‌است البته این از آن چیزهایی است که توی قوطی لوطی غلامحسین پیدامی‌شوداین یکی از آنهاست والا باهرحسابی که شمابخواهیدحساب کنیداین یک روزطول می‌کشد یک روزکمترممکن نیست ولی این جریان یک ساعت و نیم طول کشیده (دکتر کیان - آقای شهیدی درنجف آباد چند تا رای داشتند؟) حوزه نجف آبادآقای دکتر نیرومند۳۸۰۰ رای آقای شهیدی ۲۷۰۰رای ببخشیدنه! این خوره‌است گمان می‌کنم سیصدرای داشتند ولی ایشان اگر تمام آرانجف آباد را هم بجای این سیصدرای می‌داشتند برای من هیچ جای تعجب نبودجایی که آقای دکتر مصدق حضرت آیت الله کاشانی و یک عده دیگری که موردتوجه مردم هستند امضاکرده باشند که ایشان آدم خوبی هستند بایشان رای بدهید اگر کرمان هم تشریف می‌آوردند از آقای مهندس رضوی و بنده هم بیشتررای داشتند عده ایی از آقایان چند تایادداشت داده‌اند که خسته شده‌ایم و بقیه موضوع را بگذاریم برای اول جلسه روزیکشنبه.
نایب رئیس - اگر روزیکشنبه جلسه باشد.
دکتر بقایی - چون بایدمعاون وزارت دفاع ملی جواب سوال بنده را بدهند و یکهفته می‌گذردواین برخلاف قانون است
نایب رئیس - می‌گذاریم برای بعد
دکتر بقایی - اینهم یک موضوعی است من از آقایان محترم تقاضامی‌کنم که موافقت بفرماینداین سوال مطرح شود آقایان می‌خواهند یک ماه مجلس را تعطیل کنند یک ماه دیگروزارت دفاع ملی تحت سرپرستی سرلشگروثوق باشد این یعنی انتحار(خلخالی - بنده هم راجع به سرلشگرمقبلی و سرتیپ نخعی مطالبی دارم) این را من اینجاحضورآقایان عرض می‌کنم که اجازه بدهیداین موضوع یکشنبه اینجامطرح شودبرای اینکه آقایان می‌خواهند مجلس را تعطیل کنند و یکماه دیگر سرلشگر وثوق معاون وزارت دفاع ملی باقی باشد.
نایب رئیس - پرونده انتخابات نجف آباد مطرح است و جنابعالی درحدودیک ساعت صحبت فرمودیدچهاردقیقه دیگرازوقت شماباقی است و اگر وقت بیشترمی خواهیدازمجلس اجازه بخواهید این یک مطلب دیگری است و بایستی نظرمجلس معین بشود.
دکتر بقایی - چون بنده و آقای زهری معترض باین پرونده بودیم و آقای زهری هم بطوریکه آقایان اطلاع دارند بعلت کسالت که دارند نمی‌توانند درمجلس حاضرشوند وتحت معالجه هستند ایشان وقتشان را به بنده واگذارکردند بسته‌است بنظرآقایان یاخودآقایان به بنده وقت بدهند.
نایب رئیس - اجازه بفرمایید چقدر وقت می‌خواهید؟
دکتر بقایی - یکساعت
نایب رئیس - چون آقای زهری غایب هستند حقشان دراین موردساقط است و نمی‌توانند بکسی دیگری واگذارکنند آقایان تشریف بیاورند رای می‌گریم. موضوع پرونده انتخابات نجف آباد است فعلارای می‌گیریم آقایانی که موافقت دارند درجلسه آینده آقای دکتر بقایی یکساعت دیگردراینخصوص صحبت بفرمایند قیام بفرمایند درست توجه کنید این رایی که می‌گیریم راجع باین جلسه نیست مربوط بجلسه آینده‌است چون آقای دکتر بقایی فرمودند درجلسه آینده یک ساعت دیگرمی‌خواهند صحبت کنند رای می‌گیریم آقایانی که موافقند قیام فرمایند (بیشترنمایندگان قیام نمودند) تصویب شد. پس این موضوع می‌ماند برای جلسه بعد.
- مذاکره و تصویب تعطیل جلسات تا پانزده مهر- ختم جلسه ویرایش
۷- مذاکره و تصویب تعطیل جلسات تا پانزده مهر- ختم جلسه
نایب رئیس - اکنون لازم می‌دانم نظرآقایان نمایندگان محترم را باین نکته جلب کنم که از طرفی مطلب مهمی فعلا در دستور مجلس نیست از طرف دیگر با اعطای اختیارات بشخص آقای نخست وزیرمجلس شورای ملی راه اصلاحات اساسی مملکت را باز نموده و حالا برعهده ایشان و دولت حاضر است که هرچه زودتر قدمهای قانونی سریع و موثری برای ایجاد عدالت اجتماعی و امنیت قضایی و تقویت سازمانهای انتظامی ملی بردارد و البته مجلس شورای ملی هم کمال مراقبت را درحسن انجام این منظورخواهدداشت و برای اینکه آقایان نمایندگان محترم پس از دوران تاریخی اخیر با تجدید قوا و تهیه نیروی خدمتگذاری بتوانند در انجام وظایف مقدس ملی خود اقدام فرمایند هرگاه موافقت داشته باشند با استفاده از ماده ۱۹۲ آئین نامه داخلی مجلس شورای ملی از تاریخ شنبه ۲۵ مرداد تا تاریخ چهارشنبه ۲۶ شهریور ماه شعب و کمیسیون‌های قانونی مجلس مشغول کارشده و مقدمات کار جلسات علنی را فراهم نمایند. بدیهی است چنانچه در این فاصله موضوع و مطلب مهمی پیش آمد که احتیاج به تشکیل جلسه علنی مجلس شورای ملی احساس شود علاوه برآنکه دولت همواره قانونا می‌تواند به تشکیل جلسه فوق العاده نمایندگان محترم را دعوت نماید اجازه فرموده‌اید که عین اختیار کتبا بمقام ریاست مجلس واگذارشود. پس از آنکه شعب و کمیسیونها مشغول بکارشدند با توجه باینکه پس از ۲۶شهریور مصادف با فرا رسیدن ایام عاشورا خواهیم بود جلسه علنی آینده مجلس را برای سه ساعت قبل از ظهر روزسه شنبه ۱۵ مهرقرارمی‌دهم و چنانچه آقایان محترم نظردیگری نداشته باشند تقاضامی‌کنم به همین طریق قیام فرموده و موضوع را تصویب فرمایند و اگر نظری داشته باشند یک نفرمخالف و یک نفرموافق صحبت کرده بعد رای می‌گیریم ضمنا بدیهی است چون در تعطیل موقت یک ماه مجلس شورای ملی ممکن است تشکیل جلسه لازم شود آقایان محترم از مسافرت به خارج مملکت خودداری خواهند فرمود و در داخله کشورهم هر جا مسافرت می‌فرمایند آدرس خود را بدفترمجلس اطلاع می‌دهند. حالا یکنفراز آقایان که مخالف هستند بفرمایند آقای خسرو قشقایی
خسرو قشقایی - بنده با اینکه می‌دانم آقایان تصمیم گرفته‌اند که مجلس تعطیل شودودلایلی هم دارند بنظرخودشان که تعطیل مجلس را لازم می‌دانند ولی بنده مخالف هستم و عرایضی داشتم که لازم بودبعرض آقایان برسانم که تعطیل شدن مجلس دراین موقع حساس بهیچوجه بصلاح مملکت نیست (صحیح است) (حاج سیدجوادی - صحیح نیست) حالابنظرآقای سیدجوادی صحیح نیست من خیلی خوشوقتم که ایشان مخالف هستند درست است که ما اختیاراتی بدولت داده‌ایم ولی دولت باید کارخودش را انجام بدهدوماناظرباشیم (همهمه نمایندگان) (افشار- ما از خودمان که سلب اختیارنکردیم) آقایان اجازه بدهند من عرایضم را بکنم آنوقت آقایان ممکن است اجازه بگیرند و بعنوان مخالف صحبت بفرمایند عده زیادی از آقایان درروزسی ام تیراینجاتشریف نداشتند بنده خودم شخصاوجناب آقای دکتر معظمی که یک قدری دیرترتشریف آوردند نتوانستیم اول وقت نتوانستیم اول وقت خودمان را بمجلس برسانیم و بنده می‌دانم آن اشخاصیکه شکست خورده‌اند آرام نیستند ماکه برویم کمپلوهایی می‌کنند مشغول زدوبندها یی هم همین حالاهستند حالابچه صورتهایی بزرگ یاکوچک قطعادرآینده بیکصورتی بروزخواهدکرد من از آقایان استدعامی کنم که یک توجهی بفرمایند که این تعطیل مجلس یک صورتی بشودیک قدری دیرتربشودحالاکه ماتمام تابستان را اینجاگذارنیده‌ایم یک ماه یاچهل روزدیگراینجابمانیم مانعی نخواهدداشت و بنده خواستم از موقع استفاد کنم و صبح امروزمی‌خواستم نطق قبل از دستور بکنم متاسفان دستم دردمی‌کرد و نتوانستم بیایم خواستم بدولت تذکر بدهم که اوضاع کردستان خیلی خوب نیست و مردم آنجاناراضی هستند این دولت جدیدبایدیک مامورین صالحی بفرستد درکردستان....
نایب رئیس - درموضوعی که مطرح است صحبت کنید.
خسرو قشقایی - دولت باید به مردم آنجابگوید که آن دستگاه سابق دولت کتابش بسته شده و یک کتاب جدیدی برای دستگاه دولت بازشده و کردهاکه واقعا مردمان باشرف و وطن پرستی هستند واخیرا سیاستهای داخلی و خارجی این اشخاص وطن پرست را رنجیده خاطرکرده‌است دولت بایداین رنجش را رفع بکند و رضایت خاطر آنها رافراهم کند موضوع دیگری که خیلی مهم است موضوع ارتش است که درارتش افسران شرافتمندی هستند که متاسفانه درگذشته باینهاتوجهی نشده مخصوصا در دادن درجه‌ها الان یکی از رفقای خودمان اینجاهستند آقای سرهنگ اخگر که مدت بیست سال است درهمان درجه سرهنگی ماندند وبازهم باهمان درجه سرهنگی آمدند بمجلس بنده خواستم دولت توجه کند واین افسرانی که انتظام این مملکت را بعهده گرفته‌اند مخصوصا آنهایی که امسال بهشان درجه داده نشده و افسران شریفی هستند که از سرتیپ بپایین ترهستند دولت باید یک توجه مخصوصی بکند این افسرانی که می‌خواهند شرافتمندانه باین مملکت خدمت کنند وهیچوقت شانس ندارند که باین مملکت خدمت کنند مثلا این سرهنگ کافی را که رئیس رکن ۲ بوده همینکه اورا از آنجابرمی‌دارند می‌گذارند بریاست مرزبانی آقاشانس بدهید که دیگران بیایند خدمت بکنند شانس بدهید که باین سرهنگ‌های جوان باین افسران جوان که بیایند باین مملکت خدمت کنند چه مانعی دارد فرمانده لشگریک سرهنگ جوان تحصیل کرده لایق بشود؟ دیگربنده نظری ندارم و از آقایان خواهش می‌کنم که راجع باین تعطیل توجه بیشتری بشود.
نایب رئیس - آقای کریمی از ماده ۹۰ می‌خواهیداستفاده کنید؟ (کریمی - بلی) آقای اخگرموافق هستید؟ (اخگر- بنده مخالفم) آقای ملک مدنی موافق هستید؟ (ملک مدنی - بلی) بفرمایید.
ملک مدنی - بعقیده بنده هیچوقت اوضاع مملکت مثل حالاخوب و آرام نبوده‌است زیرا دولت مسلط براوضاع و احوال است مجلس هم اختیارات تام بجناب آقای دکتر مصدق داده‌است ایشان هم مشغول انجام وظیفه شان هستند مجلس هم همیشه و درایام گذشته یک ماه تعطیل تابستانی داشته (نبوی - طبق قانون اساسی و آئین نامه) و حالاهم بایدازاین تعطیل استفاده کند اگر عناصری هم یک افکاری داشته باشند وظیفه دولت است که متوجه باشد که اشخاصی که خطاکارهستند جلوی آنها رابگیرد جناب آقای رئیس هم بیانی فرمودند که اگر چنانچه یک موقعی لازم باشد که نمایندگان جلسه فوق العاده ایی تشکیل بدهند بنده از طرف مجلس عرض می‌کنم بمقام ریاست که درهرموقعی که ضرورت داشت خبربدهند که جلسه را تشکیل بدهند همه فورا حاضر می‌شویم حالاهم که مثل گذشته نیست هرجای مملکت باشند فورا مطلع می‌شوند و از دورترین نقاط مملکت درعرض ۲۴ ساعت می‌توانند بطهران حاضرشوند (صحیح است) فرض بفرماییددرخراسان یافارس یا تبریزیانقاط دیگرهرجاباشند بمحض اینکه خبربدهند درظرف بیست و چهارساعت می‌شودبطهران آمد بنده تصورمی کنم خوبست آقایانی که مخالفت می‌کنند مخالفت خودشان را پس بگیرند موافقت فرمایند که یکماه تعطیل بشود و بعد از یکماه هم بیاییم به مرکزوکارهای خودمان را بکنیم ما اختیارتام دادیم به آقای نخست وزیروایشان موظفند که درظرف شش ماه کارکنند ونتیجه اش را باطلاع مجلس برسانند.
نمایندگان -رای
نایب رئیس - اعلام رای می‌کنم به تعطیل قانون آقایانی که موافقند قیام کنند(اغلب برخاستند) تصویب شدجلسه آینده بطوری که عرض کردم روزپانزدهم مهرماه تشکیل خواهدشد (مجلس دوساعت و یکربع بعد از ظهرختم شد) نایب رئیس مجلس شورای ملی - احمد رضوی