مذاکرات مجلس شورای ملی/دورهٔ ۳/جلسهٔ ۵

مذاکرات مجلس شورای ملی دورهٔ ۳ (۱۲۹۳ خورشیدی) از مجلس شورای ملی
صورت مجلس نشست ۵ روز چهارشنبه ۲۶ صفر ۱۳۳۳
حدوداً ۲۱ دی ۱۲۹۳

جلسه ۵

صورت مشروح روز چهارشنبه بیست و ششم صفر ۱۳۳۳

مجلس دو ساعت بغروب در تحت ریاست آقای مؤتمن‌الملک تشکیل و صورت مجلس روز ۲۳ قرائت شد.

رئیس – در صورت مجلس ملاحظاتی هست؟

محمدهاشم میرزا – در صورت مجلس نوشته شده است که بنده مطلقاً گفته‌ام حق رأی ندارند و حال آن که همینطور که در نظامنامه داخلی نوشته است بنده عرض کردم درباره خودشان حق رأی ندارند و این را مخالفت صریح میدانم.

رئیس – همینطور است که فرمودید اصلاح می‌شود – دیگر مخالفتی نیست – اظهاری نشد صورت مجلس تصویب شد.

آقای آقا شیخ محمدحسن راجع بصورتمجلس اظهاری دارید؟

شیخ محمدحسن گروسی – نسبت بیکفقره‌اش عرضی دارم اگر اجازه میفرمائید.

رئیس – دیگر ممکن نیست چون قبلا بنده پرسیدم اگر مخالفتی داشتید خوب بود همان وقت اظهار میکردید بعد از تصویب دیگر نمیشود خاطر آقایان مسبوق است که موافق اصل دهم قانون اساسی و موافق ماده دهم نظامنامه داخلی بعد از افتتاح مجلس باید خطابهٔ حضور اعلیحضرت همایونی عرض شود و خطابه نوشته شده قرائت میشود هرگاه آقایان صلاح دانند هیئتی از طرف مجلس شرفیاب و خطابه را تقدیم نمایند خطابه مزبور بمضمون ذیل قرائت شد

پیشگاه مقدس اعلیحضرت قویشوکت اقدس همایونی خلدالله ملکه و سلطانه در اینموقع که بتأییدات الهی و توجهات ذات مقدس همایونی سومین دوره تقنینیه مجلس شورایملی شروع میشود برعایت اصل دهم قانون اساسی اعلام و دائر شدن مجلس را در پیشگاه همایونی مقتضی دانسته تقدیم تشکرات صمیمانه هیئت نمایندگان را نسبت بفرمایشات ملوکانه که بتشریف فرمایی مجلس شورای ملی در ۱۶ محرم خطاب فرموده بودند اولین وظیفه حق شناسی و رویه سپاسگذاری دانسته مجلس شورای ملی لزوماً بعرض این خطابه به مبادرت میورزد

افتتاح مجلس شورای ملی متعاقب جشن مسعود تاجگذاری که یکی ازاعیاد ملی فی‌الحقیقة دارای مزایا و مبشر هر نوع پیروزی و باعث امیدواری مبعوثان ملت است توجهات مخصوصه ذات اقدس شاهانه را بترقی و تعالی دولت و سعادت مملکت مشهود میسازد منظورات عالیه دولت اعلیحضرت را نسبت بحفظ مناسبات خارجی و سیاست داخلی و کلیه موضوعاتیرا که در صلاح امور مملکت از طرف قرین‌الشرف بهیئت مبعوثان ملت اشارت رفته از عین کمال مصلحت‌بینی و مال‌اندیشی تلقی کرده و راجع به مسلک بیطرفی که باقتضای پیش‌آمد ناگوار امروزه اروپا دولت اعلیحضرت شاهنشاهی اتخاذ و در اجرای آن فرمان همایونی شرفصدور یافته هیئت نمایندگان با کمال موافقت پیروزی نموده و منتظر و امیدوارند که در فراهم آوردن موجبات آن کارکنان دولت کاملا موفق شوند.

در مسائل داخلی بر طبق منظور نظر عنایت اثر ملوکانه در وضع قوانینیکه موجب تکمیل نواقص و اصلاح کلیه دوایر دولت است خصوصاً تعدیل بودجه که مستلزم تشخیص عایدات حقیقی دولت و تدارک محلی برای جبران کسور است نظر نمایندگان کاملا موافقت دارد بسط و تکمیل وسایل تامینیه را از قبیل قوای نظامی و ژاندارمری و نظمیه را اهم موجبات موفقیت دولت باجرای مقاصد منظوره میداند آنچه را که مجلس شورای ملی از پیشگاه همایونی استدعا مینماید صدور اوامر اکید را در تسریع ارسال لوایحی است که در موضوعات معینه از طرف دولت باید بمجلس شورای ملی پیشنهاد شود و توجهات مخصوصه ذات مقدس ملوکانه را در اجرای قوانین موضوعه و حسن جریان امور دولت که متضمن انتظام مملکت و آسایش ملت است تقاضا دارد عموم نمایندگان از صمیم قلب ازدیاد شوکت و دوام دولت اعلیحضرت شاهنشاهی را از درگاه حضرت احدیت جله شانه مسئلت مینماید.

رئیس – در این باب آقایان موافق هستند؟ (جمعی گفتند بسیار صحیح است) خاطر آقایان مسبوق است که چند فقره اعتبارنامه آقایان وکلا مانده بود برای امروز یکی راجع بنماینده دماوند و فیروزکوه یکی متعلق بکردستان وکلاء ولی اعتبار نامه‌های عراق را نمیدانم چه شده که از شعبه سیم نرسیده در صورتیکه گویا از شعبه گذشته ولی هنوز راپورتی نداده‌اند آقای سردار سعید در این باب توضیحی دارید؟

سردار سعید – مشغول تحقیقات بودم چون بنده مخبر هستم باید دفاع کنم خواستم دو سه روزه تحقیقات خود را کامل کرده بمجلس تقدیم کنم.

رئیس – خوب است حاضر کنید برای جلسه دیگر اعتبارنامه کردستان چطور

سردار سعید – تلگرافی رسیده بود که فرستادیم باداره مباشرت که بوزارت داخله بفرستند و بعضی توضیحات خواسته شود و پس از اینکه آن توضیحات رسید بعرض مجلس خواهد رسید

رئیس – راجع بعراق که توضیحاتی لازم نبوده تأکید بکنید برای جلسه بعد راپورتش را بدهند.

ناصرالاسلام – راجع باعتبارنامه نمایندگان عراق اشکالی نیست قرار شد که با آقایان اعضاء شعبه مذاکره نموده و بعد از تنفس راپورت داده شود

رئیس – هرچه زودتر بهتر یکی از اعتبارنامه هائی که امروز خوانده شود اعتبارنامه آقا شیخ حسن نماینده دماوند است ولی ایشان یک کاغذی ببنده نوشته‌اند و از وکالت استعفا داده‌اند این است قرائت می‌شود.

(استعفا مزبور بمضمون قرائت شد)

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی این بنده نظر بملاحظات چندی که در ذکر آنها فایده نمی‌بینم از شغل نمایندگی استعفا مینمایم و تمنا دارم استعفانامه بنده را در مجلس قرائت فرمایند ابن عبدالرسول قدس سره محمدحسن)

رئیس – آقای سردار سعید در اینباب اظهاری داشتند؟

سردار سعید – در آنخصوص که آقای ناصرالاسلام فرمودند...

رئیس – خوب آن مسئله تمام شد راجع به اعتبارنامه آقای سردار معظم راپورت داده شده آقای مخبر اگر توضیحاتی دارند بدهند

دکتر اسمعیل خان – چند تا تلگراف از وزارت جنگ خواسته بودیم امروز بنا بود بیاورند نیاوردند شاید آن تلگرافات را بیاورند و بعد از تنفس بعرض مجلس برسد.

رئیس – از شعباتی که کارشان تمام نیست خواهشمندم زودتر تمام کنید تقریباً ده پانزده نفر از آقایان وکلاء همینطور معطل هستند کار یکطرفی بشود بهتر است راپورتی راجع بآقای حاج آقا مانده بود امروز قرائت میشود.

(راپورت مزبور بمضمون ذیل قرائت شد)

آخرین جلسه شعبه بتاریخ ۲۳ صفر در تحت ریاست آقای سردار معتمد منعقد شده چون در چندین جلسه باعتبارنامه آقای حاج آقای شیرازی رسیدگی شده به اعتبارنامه و صورت مجلس مطابق با قانون انتخابات است ولی چندین شکایات راجع به تطمیع از مدیرالذاکرین و محتشم‌الذاکرین و مشیرالواعظین و حیدر خان فراشباشی مجلس وعده دیگری رسیده شعبه مدیرالذکرین و محتشم‌الذاکرین و مشیرالواعظین و حیدرخان فراشباشی مجلس را برای تحقق حاضر نموده و اظهاراتی نموده‌اند که در دوسیه هر یک ضبط است در جلسه اخیر یک ورقه دفاعیه بتوسط آقای حاج آقای شیرازی از سیدجواد نامی رسیده بعکس روز بعد تکذیبی بخط و مهر سید جواد بشعبه بتوسط اداره مباشرت فرستاده شد کاغذ سابق را باجبار از ایشان گرفته‌اند لذا شعبه نتوانست رأی قطعی در رد و قبول اتخاذ نماید و تصدیق اعتبارنامه مشارالیه را باکثریت هیئت محترم نمایندگان واگذار مینمایند (مخبر شعبه سلیمان میرزا)

رئیس – بعقیده بنده این راپورت میماند برای روز یکشنبه.

محمدهاشم میرزا – در نظام‌نامه داخلی مینویسد راجع باعتبارنامها یک قسمت را که شعبه تصدیق کرده باشد و معارضی داشته باشد یا شعبه تصدیق صحت آن را نکرده باشد میماند برای جلسه بعد و این راپورت را شعبه نه رد کرده نه تصدیق کرده و بنده علت ماندن آنرا بجلسه بعد نمیدانم اگر دلیلی دارد که باید بماند بجلسه بعد مطلبی است علیحده و اگر بموجب نظام‌نامه است که بنده متقاعد نمیشوم.

رئیس – در ماده پنجم همین طور است که می‌فرمائید ولی آن وقتی که نظام‌نامه نوشته شد مقصود از این ماده نظامنامه این بود که شعبه باید یک عقیده داشته باشد یعنی باید رد بکند یا قبول بکند حالا که شعبه که نه رد کرده است نه قبول میفرمائید چنین چیزی در نظامنامه نوشته نشده صحیح است ولی در نظامنامه نمی شود فهمید که امروز باید این راپورت را خواند چون نظامنامه این مسئله را پیش‌بینی نکرده است در اینصورت این یک اختلافی است که گمان میکنم خود مجلس باید حل کند آقای حاج شیخ اسدالله با این ترتیب موافق هستید؟

حاج شیخ اسدالله – بنده با راپورت مخالفم ولی میخواهم ببینم در این باب مذاکره میشود؟ زیرا بعد از این هم یعنی در جلسه دیگر در اینباب مذاکره کنیم.

رئیس – اول باید ببینم در این باب مذاکره میشود اگر بنا شد مذاکره شود آنوقت در باب راپورت میتوانیم مذاکره کنیم میفرمائید راپورت ناقص است در صورتیکه مذاکره بجلسه دیگر موکول شود راپورت را هم تکمیل میکنند و مذاکره خواهد شد و در صورتی که مذاکره تصویب نشود در راپورت هم نمیتوان مذاکره نمود

آقای مدرس در باب مذاکره در این راپورت است؟

مدرس – ملوحظ در ذهن آقای حاج شیخ اسدالله همین است که عرض میکنم که راپورت شعبه ناقص است و میخواهم عرض کنم آن مسئله اول حل شود.

رئیس – عرض کردم موضوع این است که امروز در راپورت مذاکره شود یا نه؟

حاج معین‌التجار – بنده میخواستم عرض کنم اگر بجلسه دیگر تأخیر بیفتد دوسیه اینمطلب را بنویسند.

رئیس – راجع باین موضوع نیست میخواهیم ببینیم امروز باید مذاکره بشود یا در جلسه دیگر بنده عقیده‌ام این است که بماند بجلسه بعد. آقایانیکه مخالف هستند مخالفت خود را اظهار دارند (اظهاری نشد) مخالف نیست پس بماند برای روز یکشنبه در دستور مجلس چیزی نیست که مذاکره شود فقط چیزی که هست انتخاب کمیسیونها، آنهم میدانیم که موافق نظامنامه در خود مجلس معین نمی‌کنند و در خارج معین میکنند و چون در دستور مجلس کاری نداریم منتظریم که از طرف دولت لوایحی تقدیم مجلس شود تا مشغول کار شوند و از طرف دولت هم تا حال چیزی بمجلس نیاورده‌اند این است که بکلی بیکاریم.

اگر آقایان تصویب فرمایند تنفس شود و بعد آقایانی که اعتبارنامه‌هاشان تصویب شده موافق قانون شروع بقسم یاد کردن کنند مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) پس فعلاً تنفس میشود. پس از چند دقیقه شروع بقسم یاد کردن مینمائیم.

در اینموقع آقایان نمایندگان برای تنفس از مجلس خارج شده و پس از بیست دقیقه مجدداً جلسه تشکیل گردید.

رئیس – آقایانی که اعتبارنامهاشان تصویب شده امروز باید قسم یاد کنند

(در این وقت آقایان مفصله ذیل به ترتیب قسم‌نامه را بمضون ذیل قرائت و امضا نمودند)

صورت قسم‌نامه: من که در ذیل امضاء میکنم خداوند را بشهادت می‌طلبم و بقرآن مجید قسم یاد میکنم مادام که حقوق مجلس و مجلسیان مطابق قانون اساسی محفوظ و مجری است تکلیفی را که بمن رجوع شده است مهما امکن با کمال راستی و درستی و جد و جهد انجام دهم و نسبت باعلیحضرت شاهنشاه متبوع عادل مفخم خود صدیق و راستگو باشم و باساس سلطنت و حقوق ملت خیانت ننمایم و هیچ منظوری نداشته باشیم جز فواید و مصالح دولت و ملت ایران‏

(صورت اساسی آقایانیکه قسم یاد نمودند)

آقا شیخ محمدحسن نماینده گروس – آقا سید اسدالله نماینده اصفهان – سلیمان میرزا – حاج میرزا – حسین خان – دکتر اسمعیل خان – وقارالسلطنه –سردار سعید – صدرالممالک – عدل‌الملک – منتصرالسلطان – آقا شیخ محمدجواد – شریعتمدار – حاج معین‌التجار – آقا سید امان‌الله – مبین‌السلطنه – سردار منتصر – سردار معتمد – حاج امام جمعه خوئی – آقا سید حسن مدرس – حاج سید اسدالله – ارباب کیخسرو

(بعلاوه آقای ارباب کیخسرو نطق مرقومه ذیل را اداء نمودند)

امروز یکی از روزهای مقدس دوره زندگانی هر یک از نمایندگان که در اینجا حاضرند بشمار میرود که خدای یکتا را گواه میگیرند و ملت ایران بلکه تمام نوع انسان را برای افکار و اقوال و اعمال آتیه خود در خیر و صلاح مملکت مطمئن میسازند و بنده نیز باین فیض عظمی نائل شدم لازم میدانم مزید کنم موافق قسمتی که در ابتدا دوره دوم تقنینیه یاد کرده‌ام خداوند یکتا را بشهادت میطلبم و با کمال احترام در حضور این کلام الله مجید و بتمام مقدسات باریتعالی قسم یاد میکنم. که از ابتدای دور دوم تقنینیه که بسمت نمایندگی داخل این مکان شده و در یکی از همین عمارات سوگند یاد نموده‌ام الی این تاریخ نسبت بتکالیف مادی و مملکتی آنچه به بنده راجع بوده با کمال راستی و درستی و بدون هیچ خیانتی به ملت و مملکت بحد مقدور انجام داده‌ام و از خدواند مدد میطلبم که آینده را مطابق وظیفه حقیقی ایرانیت و قسمی که یاد کرده‌ام موفقیت حاصل نمایم

آقا شیخ محمدحسن گروسی – آقا شیخ محمد ننجی – نظام‌السلطان – دکتر حسینعلی خان – معدل‌الدوله – آقاسید فاضل – میرزا قاسم خان – شریف‌العلماء امیر موید – نجفقلی‌میرزا – مشیرالدوله میرزا محمد صادق طباطبائی – مشارالسلطنه مبصرالملک – مویداسلام – حاج سید رضا – ناصراسلام آقا میرزا محمد نجات آصف‌الممالک – حاج عزالممالک – حاج میرزا سیدعلی‌رضا – آقا شیخ یحیی – محمدهاشم میرزا حاج شیخ فضلعلی آقا آقا سیدحسین کزازی – حاج میرزا حسینخان – مرات سلطان – حاج شیخ اسدالله و ایشان در آخر قسم‌نامه عبارت مندرجه ذیل را ادا نمودند از خداوند توفیق راستی و درستی میطلبم که در زمره یقولون بافواهم ما لیس فی قلوبهم نباشم آقا شیخ محمدحسن نماینده خوانسار عمادالسلطنه موتمن‌الملک‏

رئیس – آقایانی که ممکن بود قسم یاد کنند کردند فقط چند نفری غایب هستند از قبیل حاج آقا میرنظام و سلطان‌العلماء و میرزا طاهر و دو سه نفر دیگر بعد آن هم قسم یاد خواهند کرد غیر از این که عرض کردم کسی نیست و چنانچه آقایان تصویب نمودند باید هیئتی حضور اعیحضرت همایونی شرفیاب شده و خطابه را تقدیم نمایند و موافق (۱۴۶) بایستی اعضاء این هیئت بحکم قرعه معین شوند و گمان میکنم ده نفر کافی است آقایان عده را کافی میدانند؟ (گفتند بلی) (آقایان مفصله ذیل بحکم قرعه معین شدند)

وقارالسلطنه – میرزا طاهر – میرزا قاسم خان – حاج امام جمعه – مشیرالدوله – سردار منصور – مشارالسلطنه – منتصرالسلطان – صدرالممالک – آقا سید فاضل‏

رئیس – جلسه را ختم میکنیم و موکول میکنیم بروز یکشنبه و در دستور هم چیزی نیست جز اعتبارنامه‌هائی که از شعب رسیده یا بعد خواهد رسید در صورتیکه وقت باشد تعیین کمیسیونها.

شریعتمدار – در خصوص جناب حاج آقا و شکایات وارده از شعبه بنده تقاضا میکنم راپورتی را که آقای سلیمان میرزا قرائت نمودند راجع بشکایات مرتب نمایند روز یکشنبه قرائت شود و چون خود شعبه محول نموده بمجلس مقدس باید خصوصیات شکایات را تحقیق نموده و رأی بدهد و تا نمایندگان محترم جزئیات آنرا اطلاع نداشته باشند نمیتوانند از روی بصیرت رأی بدهند.

سلیمان میرزا – خیلی کاغذها است که مفصل است اگر بخواهیم تمام را قرائت کنم مقتضی با وضع مجلس نیست باز هم بسته باکثریت مجلس است و الا عقیده بنده این است که اگر بخواهند یک یک را بخوانند وقت مجلس تلف میشود و عوض این که وقت مجلس را صرف اینکار کنند هر یک از آقایان بخواهند ممکن است بشعبه رجوع نموده نوشتجات و دوسیه را ملاحظه نموده نظریات خود را حاضر کند.

حاج شیخ اسدالله – بنده تأیید میکنم فرمایش آقای شریعتمدار را برای اینکه وقتی داخل مذاکره شدیم باید از روی نظریات معین و اطلاعات صحیحه باشد و اینکه آقای مخبر میگویند ممکن است نمایندگان بشعبه رجوع نمایند بنده عرض میکنم اگر فرد فرد آقایان بخواهند بشعبه بروند و بشکایات رسیدگی نمایند چون مفصل است یکسال طول خواهد کشید زیرا هر کدام که بخواهند بآن شکایات رسیدگی کنند چون مفصل است یک ماه معطل میشوند و نتیجه‌اش برای یک سال دیگر خواهد بود و مخبر شعبه میتوانند نتیجه شکایات و شرح شکایات را و مذاکراتی که در این باب شده است مرتب کنند و بمجلس تقدیم نمایند تا اینکه تمام نمایندگان از روی آن زمینه رسیدگی کنند نه تمام دوسیه را همان اندازه که راجع بشکایات است مرتب کرده بمجلس پیشنهاد کنند تا طبع و توزیع شود و اگر نمایندگان بخواهند بشعبه رجوع کنند عقیده من این است که هیچ وقت ممکن نباشد.

رئیس – گمان می‌کنم اگر مقصود آقایان تمام نوشتجات نباشد یعنی اساس مطلب باشد آن نوشتجاتی که اصل مطلب حساب میشود و آن را بخواهند طبع و توزیع کنند مطلب صحیحی است و باید همینطور هم بشود حالا بسته بنظر آقایان است.

آقای شیخ محمدحسن گروسی – عرض میکنم این فتح بابی میشود در باب هر جور شکایاتی که در خصوص انتخابات بشود تقاضا کنند که شکایات و اعتبارنامها را بیاورند در مجلس و علناً خوانده شود – در شکایات چه بسا الفاظ نامتناسب و رکیک باشد که کسان دیگر از تماشاچیان و غیره حق دیدن آن را ندارند و این مخصوص است به آقایان وکلاء و وکلاء مانعی ندارند که هر یک بخواهند پرونده بشعبه همه جور رسیدگی که ممکن است بکنند.

حاج شیخ اسدالله – شکایات طهران راجع بانتخابات یک مطلب نیست که الفاظ رکیکی داشته باشد و یا یک مطلب سری نیست که مخفی باشد برای این که مذاکراتی که راجع بصحت و سقم انتخابات میکنند باید علنی باشد و تمام ملت مستحضر بشوند از جریان انتخابات هر نقطه نسبت بسوء انتخابات یا حسن انتخابات بنده عرض میکنم مانعی ندارد که آن صورت شکایتی که راجع باین انتخابات بشعبه رسیده و تحقیقاتی که شعبه از بعضی اشخاص کرده خلاصه‌اش را بنویسند حالا باز بنده عرض میکنم باید بهمان ترتیب شکایتی که رسیده است راجع بصحت و سقم انتخابات طبع و توزیع کنند و بدست نمایندگان بدهند بطور فهرست نه اینکه تمام شکایات را شرح بدهند و آن دوسیه مفصلی را که از نظمیه رسیده است بنویسند تا اینکه نمایندگان عقیده خود را اظهار کنند و الا اگر بخواهند رجوع بشعبه بکنند هیچوقت نتیجه گرفته نمیشود.

شاهزاده سلیمان میرزا اولا باید آقای حاج شیخ اسدالله در نظر داشته باشند که همانطور که یکنفر وکیل حق امتناع دارد ۵ نفر وکیل هم همان حق را دارند اعضاء شعبه هم وقتی که شکایات متضاد دیدند و کاغذی امروز میرسد که فردا ضد آن میاید و با همان خط و مهره تکذیب میکند تکلیف خودشان را ندانستند که در موضوع شکایات رأی دهند این بود که از رأی برد یا قبول امتناع کردند اما در موضوع شکایات و کاغذها آن دوسیه که در روی میز دیده‌اند تمام محتوی است در یک ثلث از شکایات اگر بخواهند تمام شکایات را طبع کنند یک کتاب مفصل میشود اگر خلاصه را بخواهند ممکن است طبع شود ولی بعقیده بنده از خلاصه آن چیزی بدست آقایان نمیآید و یک چیزی نمیشود که آقایان اطلاع کاملی از آن پیدا کنند و اگر بطوری که آقای شریعتمدار اظهار داشتند خلاصه آن را بنده بخواهم و بگویم فلانکس فلان استشهاد را با بیست مهر آورده یا فلان گفت در فلان منزل فلان اتفاق افتاده این نتیجه ندارد و چیزی نمیشود که کافی باشد اگر بنا باشد بنده که مخبر هستم در جلسه آتیه تمام شکایات و راپورت‌ها را بخوانم باید پشت میز خطابه ایستاده از اول تا آخر مجلس مشغول بخواندن شکایات و نوشتجات باشم با این وصف هر طور اکثریت مجلس تصویب کند هیچ مخالفتی در آن نیست ولی باز هم عرض میکنم اگر مقصود خلاصه شکایات و نوشتجات باشد ممکن است ولی گمان نمیکنم بتوانم از آن خلاصه چیزی استنباط کرده و اظهار رد یا قبول بکنم‏

شریعتمدار – آنچه شاهزاده سلیمان میرزا میفرمایند گمان نمیکنم راجع برأی باشد و برای اینکه آقایان نمایندگان بتوانند از روی تحقیق رسیدگی کنند و رأی به فساد و صحت بدهند حالا یک ترتیبی چون خود بنده در شعبه بوده‌ام ممکن است بفرمائید سه یا چهار فقره از شکایات را که بشعبه رسیده و اصول شکایت است ژلاتینی کرده و به آقایان نمایندگان توزیع نمایند که بتوانند از روی همان شکایات رأی بدهند و الا چیزی را که خودمان نمیدانیم چطور میتوانیم رأی بگیریم و گمان میکنم هیچ مانعی نداشته باشم‏

شاهزاده سلیمان میرزا – اگر مقصود همان چهار پنج فقره شکایاتی است که رسیده است ممکن است طبع و توزیع نمود و الاّ چنانچه عرض کردم قرائت تمام آن شکایات جز تضییع وقت مجلس نتیجهٔ دیگری ندارد

شریعتمدار – عرض بنده همان فقره شکایاتی است که راجع بانتخاب آقای حاج آقا رسیده و ممکن است طبع و توزیع نمایند

ناصرالاسلام – این تقاضائیکه آقا کردند که منحصر کرده‌اند شکایاترا بچند نوشته که رسیده است بامضای یک عده بنده تحقیقا میدانم که از خواندن آن نوشتجات ذره بر معلومات نمایندگان افزوده و کسر نمیشود و اگر مجلس مراعات حفظ نزاکت را نمیکند و میل دارد بعضی چیزها را کشف کند بنده تقاضا میکنم آنچه راپورت از نظمیه و غیره و غیره راجع بانتخابات تهران رسیده در مجلس خوانده شود آنوقت مطلب بر آنها مکشوف خواهد شد و الا از این اوراق چیزی بر معلومات آقایان افزوده نخواهد شد

رئیس – هر قدر در این خصوص امروز مذاکره ش ود گمان میکنم نتیجه ندارد و پس از مذاکره منجر به رأی خواهد شد و برای اخذ رأی عده کافی نیست و فقط ۵۵ نفر هستند خوب است قناعت کنیم بهمان ترتیب که آقای شریعتمدار تقاضا کرده‌اند و همان ۴ پنج شکایات را که بایشان تقاضا کرده‌اند و جزء اصول شکایات میدانند و مخبر هم قبول کرده‌اند طبع و توزیع کنند و الا عده کافی نیست و مذاکره در اینخصوص نتیجه ندارد.

شاهزاده سلیمان میرزا – بنده میتوانم هم پیشنهاد آقای شریعتمدار را و هم تقاضای آقای ناصرالاسلام را قبول کنم باین معنی که چهار پنج فقره شکایات را طبع و توزیع نموده و بقیه راپورت‌هائی که از نظمیه و غیره رسیده در پشت میز خطابه خواهم خواند

رئیس – اگر مخالف نباشید جلسه آتیه را بروز یکشنبه موکول نمائیم و دستور هم خواندن بقیهٔ اعتبارنامه‌ها و اگر وقت باشد انتخاب کمیسیون ها مجلس یکساعت از شب گذشته ختم شد

این اثر در ایران، کشوری که برای اولین بار در آنجا منتشر شده است، در مالکیت عمومی قرار دارد. همچنین در ایالات متحده هم طبق بخشنامه 38a دفتر حق تکثیر ایالات متحده در مالکیت عمومی قرار دارد.
در مورد اشخاص حقیقی این بدین معنا است که مؤلف این اثر قبل از ۳۱ مرداد ۱۳۵۹ درگذشته یا اینکه از تاریخ مرگش بیش از ۵۰ سال گذشته است. در مورد اشخاص حقوقی نیز نشان دهنده این است از تاریخ اولین انتشار اثر بیش از ۳۰ سال گذشته است.