پاسخ نیکلای اول امپراتور روسیه به اظهارات نماینده ایران (۱۲۰۸)

پاسخ نیکلای اول امپراتور روسیه به اظهارات نماینده ایران (۱۲۰۸ خورشیدی)
از مصطفی افشار
این متن به نقل از کتاب سفرنامه‌ای است که میرزا مصطفی افشار، منشی شاهزاده میرزا مسعود مستوفی در مأموریت به روسیه نوشته است. شاهزادهٔ قاجار به منظور عذرخواهی از سوی دربار قاجار به دلیل قتل الکساندر گریبایدوف سفیر کبیر امپراتوری روسیه در تهران به سن‌پترزبورگ اعزام شده بود. نیکلای اول پس از شنیدن اظهارات نمایندهٔ ایران پاسخ ذیل را به روسی داد که توسط مترجمش برای هیئت فارسی ترجمه شد. متن ذیل از کتاب تاریخ روابط ایران و انگلیس در قرن نوزدهم میلادی است. تاریخ: ۱۹ مرداد ۱۲۰۸ (۱۰ اوت ۱۸۲۹)

اعلیحضرت امپراطور خداوند بزرگوار من، مرا مأمور میکند که نواب والا را محقق کنم که تقریرات تسلیات تأسف را که شما از جانب پادشاه خود اظهار میکنید با عقیده مشتمله بر کمال رضا قبول میکنند و خاطر او بملاحظه حادثه که مبتنی بر ارادهٔ سنیه بود که از نو دو دولت همسایه را نفاق اندازد مملو از کدورت نمود و سفارتی که مجدداً مأمور بدولت شما کرده است حقیقت این مطلب را دلیلی تازه خواهد بود، همان سفارت همهٔ غبار کدورت را که از این قضیه هائله بمرابطهٔ دولت روس و ایران عارض میتوانست شد باید متفرق کند. نواب والا این خاطر جمعی‌ها را باعلیحضرت شاه خواهد برد و باز از اراده مستحکم اعلیحضرت امپراطوری در حفظ صلح و فزونی روابط دوستی و همسایگی حسنه که در کمال سعادت بواسطه عهدنامه ترکمان‌چای قرار گرفته ایمنی خواهد داد. اعلیحضرت امپراطور بمن امر میکند که بنواب والا اظهار کنم که در رجوع این خدمت، اعلیحضرت شاه هیچ اختیاری نمیتوانست بکند که امپراطور را خوش‌آیندتر از این باشد و امیدوارم که شما تصدیق این مطلب را از احتراماتی که بشما میشود تصدیق خواهد کرد و همچنین از این تقریرات که من باسم خداوند بزرگوار خود بشما اظهار مینمایم.