| | | | | | |
|
از آن پس چو روز دهم بود خواست |
|
خورش آرزو کرد و بنشست راست |
|
|
بخورد اندکی وز خورش بازماند |
|
سبک سام را با نریمان بخواند |
|
|
چنین گفت کز بهر زخمم زمان |
|
گشاید کنون مرگ تیر از کمان |
|
|
بوید از پی جان غمگین من |
|
یک امروز هردو به بالین من |
|
|
مگر کِم روان چون هراسان شود |
|
به روی شما مرگم آسان شود |
|
|
بگفت این و از دیده آب دریغ |
|
ببارید چون ژاله بارد ز میغ |
|
|
دَمش هر زمان گشت کوتاه تر |
|
دلش زان دگر گیتی آگاه تر |
|
|
به لب باد سردی برآورد و گفت |
|
که ای پاک دادار بی یار و جفت |
|
|
جهان را جهاندار و یزدان توی |
|
برآرندهٔ چرخ گردان توی |
|
|
زمین و زمان کردهٔ تست راست |
|
برآن و براین پادشایی تراست |
|
|
همه پادشاهان به تو زنده اند |
|
توی پادشه دیگران بنده اند |
|
|
به تو هم به پیغمبران تو پاک |
|
گوایی دهم ترسم از تست و باک |
|
|
پشیمانم از هرچه کردم گناه |
|
ببخشای و نزد خودم ده پناه |
|
|
چو گفت این سخن جان به یزدان سپرد |
|
گرفتند زاری بزرگان و خرد |
|
|
از ایوان به کیوان برآمد خروش |
|
زبرزن فغان خاست و ز شهر جوش |
|
|
بر آن خانه پاک آتش اندر زدند |
|
همه کاخ و گلشن به هم برزدند |
|
|
دل و جان هرکس چنان غم گرفت |
|
که ماهی به دریاب ماتم گرفت |
|
|
هوا زاشک مرغان پر از ژاله شد |
|
کُه از بانگ نخچیر پرناله شد |
|
|
همان روز بگرفت نیز آفتاب |
|
نمود ابر از آن پی به باران شتاب |
|
|
به هر گوشه ای گریه ای خاسته |
|
به هر خانه ای شیون آراسته |
|
|
زنان رخ زنان بانگ و زاری کنان |
|
کُنان مویه و موی مشکین کنان |
|
|
به فندق دو گلنار کرده فکار |
|
به دُر از دو پیلسته شویان نگار |
|
|
بزرگان همه در سیاه و کبود |
|
ز دو دیده ابر از دورخ کرده رود |
|
|
سرشک همه لعل و، رخسار زرد |
|
بر از زخم نیلی و، لب لاجورد |
|
|
بریده دُم اسپ بیش از هزار |
|
نگون کرده زین و آلت کارزار |
|
|
ز خون پشت صندوق پیلان بنفش |
|
شکسته تبیره، دریده درفش |
|
|
عقابان و بازان رها کرده پاک |
|
بر یوز و پیلان پُر از گرد و خاک |
|
|
در ایوانش بردند بر تخت زر |
|
بپوشیده خفتان و بسته کمر |
|
|
یکی گرز بر کتف و تیغ آخته |
|
درفشش فراز سر افراخته |
|
|
به برگستوان باره پیشش بپای |
|
برو هرکسی گشته زاری فزای |
|
|
همی گفت سام ای یل سرفراز |
|
برفتی چنان کت نبینیم باز |
|
|
درفشان مهی بودی از راستی |
|
چو گشتی تمام آمدت کاستی |
|
|
نبود از تو نزدیکتر کس دگر |
|
کنون از توام نیست کس دورتر |
|
|
به تو شادتر من بُدم زانجمن |
|
کسی نیست غمگین تر اکنون ز من |
|
|
ببستی دَرِ بار چون بر سپاه |
|
شدی سوی آن برترین جایگاه |
|
|
همانا که در خواب خوش رفته ای |
|
چه خوابی که تا جاودان خته ای |
|
|
نریمان همی گفت زار ای دلیر |
|
کجات آن دل و زور و بازوی چیر |
|
|
کات آن سواری وصف ساختن |
|
کجات آن به هر کشوری تاختن |
|
|
جهان گشتی و رنج برداشتی |
|
چو گنجت بینباشت بگذاشتی |
|
|
همه کشورت کز تو آباد شد |
|
به باد پسین دست با باد شد |
|
|
کهان سوی فرمانت دارند چشم |
|
چبودت که با ما به جنگی و خشم |
|
|
نه در بزم دینار باری همی |
|
نه در رزم خنجر گزاری همی |
|
|
نمودی به هر کشور آیین خویش |
|
کشیدی ز هر دشمنی کین خویش |
|
|
کنون باز رزم از چه آراستی |
|
که اسپ و سلیح و کمر خواستی |
|
|
به هند ار به چین بُرد خواهی سپاه |
|
که بر مه کشیدی درفش سیاه |
|
|
بُدی از دل و دست دریا و میغ |
|
یکی مشت خاکی کنون ای دریغ |
|
|
دریغا تهی از تو زابلستان |
|
دریغا جهان بی تو کشور ستان |
|
|
دریغا که بدخواه دلشاد گشت |
|
دریغا که رنجت همه باد گشت |
|
|
همی گرید ابر از دریغت به مهر |
|
سلب هم به سوکت سی کرد چهر |
|
|
کس از مرگ نرسد به مردیّ و فر |
|
کجا تو نرستی به چندین هنر |
|
|
چو شیون از اندازه بگذاشتند |
|
پس انگاهش از تخت برداشتند |
|
|
به مشک و گلابش بشستند پاک |
|
سپردندش اندر ستودان به خاک |
|
|
ببسند ار آن پس برش راه بار |
|
نبد پهلوان گفتی از بیخ و بار |
|
|
چنینست گیتی ز نزدیک و دور |
|
گهی سوگ و ماتم گهی بزم و سور |
|
|
به کردار دریاست کز وی به چنگ |
|
یکی دُرّ دارد یکی ریگ و سنگ |
|
|
سرانجام از او ایمنی نیست روی |
|
که هر کش پرستد بمیرد در اوی |
|
|
چو پایی تو ای پیر مانده شگفت |
|
که بارت شد و کاروان برگرفت |
|
|
به پیری چرا گشت آز تو بیش |
|
چوانان نگر چند رفند پیش |
|
|
ترا آنکه شد گوش دارد همی |
|
وزاو دل ترا یاد نارد همی |
|
|
چو همراه شد، توشه ساز و مییست |
|
که دورست ره وز شدن چاره نیست |
|
|
درین ره مدان توشه و بار نیک |
|
به از دانش نیک و کردار نیک |
|
|
از این گیتی ار پاک و دانا شوی |
|
به هر گامی آنجا توانا شوی |
|
|
که نادان بد آنجای خوارست و زشت |
|
شه آنجاست درویش نیکو سرشت |
|
|
به دانایی این ره به جایی بری |
|
به بی دانشی هیچ ره نسپری |
|