گزارش ۲۸ مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال ۲۰۱۴

گزارش ۲۸ مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال ۲۰۱۴
از یوکیا آمانو

اجرای موافقتنامه پادمان معاهده عدم اشاعه هسته‌ای (NPT)

و مفاد مربوطه قطعنامه‌های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران

گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی

تحولات عمده

  • ایران هفت اقدام عملی که با آژانس در فوریه ۲۰۱۴ در ارتباط با «چارچوب برای همکاری» توافق کرده بود را اجرا کرده است و آژانس در حال تجزیه و تحلیل اطلاعات ارائه‌شده از سوی ایران می‌باشد.
  • در ارتباط با «چارچوب برای همکاری»، ایران و آژانس در ۲۰ مه ۲۰۱۴ در خصوص اجرای پنج اقدام عملی دیگر از سوی ایران تا ۲۵ اوت ۲۰۱۴ به توافق رسیدند.
  • آژانس به وظیفه خود مبنی بر نظارت و راستی‌آزمایی اقدامات ذی‌ربط هسته‌ای مندرج در برنامه اقدام مشترک (JPA) ادامه داده است. (به ضمیمه سه مراجعه شود)
  • از زمان اجرای برنامه اقدام مشترک، ایران در هیچ کدام از تاسیسات اعلام شده خود به غنی‌سازی UF6 بالاتر از ۵ درصد مبادرت نکرده است. در نتیجه‌ی اقدامات رقیق‌سازی و تبدیل در طول این مدت، میزان ذخایر UF6 غنی‌شده تا سقف ۲۰ درصد اورانیوم ۲۳۵ از ۲۰۹.۱ کیلوگرم به ۳۸.۴ کیلوگرم کاهش یافته است.
  • غنی‌سازی UF6 تا سقف ۵ درصد از اورانیوم ۲۳۵ با همان نرخی که در گزارش قبلی ذکر شده، باقی مانده است. سانتریفیوژ بیشتری از نوع IR-2m یا IR-1 در FEP ،FFEP یا کارخانه نیمه‌صنعتی غنی‌سازی سوخت (PFEP) (محوطه تولید) نصب نشده‌اند. میزان مواد هسته‌ای که به شکل UF6 غنی شده تا سقف ۵ درصد از اورانیوم ۲۳۵ باقی مانده ۸۴۷۵ کیلوگرم است.
  • اجزاء مهم بیشتری در راکتور IR-40 نصب نشده و تولید یا تست سوخت برای این راکتور انجام نگرفته است.
  • دسترسی مدیریت‌شده آژانس به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژ و تاسیسات ذخیره‌سازی فراهم گشته است.

A. مقدمه

ویرایش

۱. این گزارش مدیر کل به شورای حکام و همزمان به شورای امنیت در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (ان پی تی)[۱] مفاد مربوطه قطعنامه‌های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. این گزارش همچنین در بردارنده اطلاعاتی در مورد اجرای اقدامات ذیل بیانیه مشترک در مورد یک چارچوب برای همکاری و نیز برنامه اقدام مشترک است که شامل ضمیمه‌ای است که اطلاعات روزآمد در خصوص اجرای اقدامات داوطلبانه‌ای که ایران در ارتباط با برنامه اقدام مشترک متعهد شده است را فراهم می‌کند.

۲. شورای امنیت تأکید نموده است که اقدامات مورد درخواست شورای حکام در قطعنامه‌هایش[۲] در خصوص ایران الزام‌آور[۳] است . مفاد مربوطه قطعنامه‌های یادشده[۴] شورای امنیت که بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل تصویب شده‌اند مطابق شرایط این قطعنامه‌ها الزام‌آور[۵] هستند. اجرای کامل تعهدات ایران جهت اعاده اعتماد به ماهیت صرفاً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای‌اش لازم است.

۳. همان طور که قبلاً گزارش شده، آژانس و ایران در تاریخ ۱۱ نوامبر ۲۰۱۳ یک «بیانیه مشترک در مورد یک چارچوب برای همکاری» امضا کردند (GOV/INF/2013/14). ذیل چارچوب برای همکاری، آژانس و ایران جهت همکاری بیشتر در ارتباط با فعالیت‌های راستی‌آزمایی توسط آژانس به منظور حل و فصل همه موضوعات گذشته و حال، و نیز پیشبرد کار در خصوص چنین فعالیت‌هایی به صورت گام به گام موافقت کردند.

۴. در یک تحول جداگانه در ژنو، چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلستان و آمریکا (E3+3) در تاریخ ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳ در مورد برنامه مشترک اقدام با ایران به توافق رسیدند. برنامه اقدام مشترک، از جمله، بیان می‌دارد که «هدف این مذاکرات دستیابی به یک راه حل جامع بلندمدت مرضی‌الطرفین است که اطمینان می‌دهد که برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح‌آمیز خواهد بود"[۶][۷] و بر اساس برنامه مشترک اقدام که از ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ لازم‌الاجرا گشت، نخستین گام دارای ظرف زمانی شش ماهه و قابل تمدید با رضایت طرفین است. طبق درخواست E3+3 و ایران و با توجه به تصویب شورای حکام (به شرط وجود منابع مالی)، آژانس به نظارت و راستی‌آزمایی فعالیت‌های ذی‌ربط هسته‌ای مندرج در برنامه اقدام مشترک (JPA)، علاوه بر آنچه قبلاً مطابق موافقتنامه پادمان ایران و قطعنامه‌های ذی‌ربط شورای امنیت انجام می‌داد، می‌پردازد.

۵. این گزارش فصلی، به تحولاتی که از آخرین گزارش مدیر کل (GOV/2014/10) به بعد رخ داده و نیز به موضوعاتی که سابقه بیشتری دارند، می پردازد.[۸]

B. شفاف سازی مسائل حل‌نشده

ویرایش

۶. همان طور که قبلاً گزارش شده بود، شورای حکام در قطعنامه نوامبر ۲۰۱۱ خود (GOV/2011/69) تاکید کرده برای ایران و آژانس ضروری است به منظور حل و فصل فوری همه مسائل محتوایی باقیمانده با هدف آشکارسازی در خصوص آنها شامل دسترسی به تمامی اطلاعات مربوطه، مستندات، سایت‌ها‍، مواد و اشخاص در ایران، به گفت‌وگوهای خود شدت بخشند. شورا در قطعنامه ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۲ خود (GOV/2012/50) تصمیم گرفت که همکاری ایران با درخواست‌های آژانس با هدف حل و فصل همه مسائل باقی‌مانده اساسی به منظور اعاده اعتماد بین‌المللی نسبت به ماهیت منحصراً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران، ضرورت و فوریت دارد.

۷. همانطور که قبلاً گزارش شد، پیرو «چارچوب برای همکاری»، ایران شش اقدام عملی مقدماتی را طی دوره زمانی سه ماهه اجرا کرده است.[۹] از زمان گزارش پیشین مدیرکل، ایران شفاف‌سازی بیشتری در مورد برخی اطلاعاتی که قبلاً به آژانس ارائه نموده بود، کرده است. این شفاف‌سازی‌ها شامل ارائه اطلاعات طراحی مقدماتی برای یک راکتور تحقیقاتی جدید[۱۰] می‌باشد (به پانویس ۱۲ نگاه کنید). بر اساس آنالیز اطلاعات ارائه شده از سوی ایران، آژانس در حال حاضر هیچ موضوع باقیمانده‌ای را در ارتباط با این اطلاعات شناسایی نکرده است.

۸. در ارتباط با «چارچوب برای همکاری» ایران ۷ اقدام عملی توافق‌شده با آژانس در ۹ فوریه ۲۰۱۴ را به شرح ذیل اجرا نموده است:[۱۱]

  • ایران در تاریخ ۶ مه ۲۰۱۴ اطلاعات ذی‌ربط مورد توافق طرفین و دسترسی هدایت‌شده به معدن ساغند در یزد را ارائه کرده است.
  • اطلاعات ذی‌ربط مورد توافق طرفین و دسترسی هدایت‌شده به کارخانه کنسانتره اردکان را در تاریخ ۷ مه ۲۰۱۴ ارائه نمود.
  • ایران در تاریخ ۱۲ فوریه ۲۰۱۴ پرسشنامه اطلاعات طراحی به‌روزشده در مورد راکتور IR-40 را ارائه کرد و به درخواست آژانس، در ۲۹ مارس ۲۰۱۴ در مورد برخی اطلاعات مندرج در پرسشنامه اطلاعات طراحی شفاف‌سازی کرد.
  • ایران در تاریخ ۵ مه ۲۰۱۴ با آژانس در خصوص نهایی کردن رویکرد پادمانی برای راکتور IR-40 توافق نمود.
  • در تاریخ ۱۲ مارس ۲۰۱۴ اطلاعات ذی‌ربط مورد توافق طرفین در مورد مرکز لیزر لشکرآباد را ارائه و بازدید از این مرکز را نیز تنظیم کرد.
  • در نامه‌ای به تاریخ ۲۹ آوریل ۲۰۱۴ اطلاعات در مورد مواد منبع که هنوز به ترکیب و خلوص مناسب برای تولید سوخت و یا برای غنی شدن به صورت ایزوتوپی نرسیده است، از جمله واردات این مواد و نیز در مورد استحصال اورانیوم از فسفات توسط ایران را ارائه کرد.
  • ایران اطلاعات و نیز توضیحاتی به آژانس برای ارزیابی نیازهایش در مورد توسعه چاشنی‌های انفجار EBW (Exploding Bridge Wire) ارائه کرد. ( به پاراگراف های ۵۷-۵۵ نگاه کنید)

آژانس تایید می کند که ایران ۷ اقدام عملی را اجرا کرده است و آژانس در حال آنالیز اطلاعات ارائه‌شده توسط ایران است.

۹. در طول جلسات فنی برگزارشده در تهران در تاریخ ۲۶ آوریل ۲۰۱۴ و ۱۲ مه ۲۰۱۴، آژانس پیشنهاداتی را برای اجرای اقدامات عملی از سوی ایران در ارتباط با «چارچوب همکاری» مطرح نمود. در یک جلسه فنی در تهران در تاریخ ۲۰ مه ۲۰۱۴، آژانس و ایران در خصوص ۵ اقدام عملی دیگر جهت اجرا از سوی ایران در گام بعدی، تا تاریخ ۲۵ اوت ۲۰۱۴ و به شرح زیر توافق کردند:

  • تبادل اطلاعات با آژانس در ارتباط با ادعاهای مربوط به انفجارات پرقدرت از جمله آزمایش انفجار پرقدرت در مقیاس بزرگ در ایران
  • ارائه اطلاعات ذی‌ربط مورد توافق طرفین و توضیحات مربوط به مطالعات صورت گرفته و/یا مقالات منتشرشده در ایران در ارتباط با انتقال نوترون و مدل‌سازی و محاسبات مربوطه و استفاده ادعایی از آنها در مواد فشرده
  • ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین و تنظیم بازدید فنی از یک مرکز تحقیق و توسعه سانتریفیوژ
  • ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین و دسترسی هدایت‌شده به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژ و تاسیسات ذخیره‌سازی
  • نهایی کردن رویکرد پادمان برای راکتور IR-40

C. تاسیسات اعلام شده تحت موافقتنامه ایران

ویرایش

۱۰. ایران طبق موافقتنامه پادمان خود، وجود ۱۸ تاسیسات هسته‌ای[۱۲] و ۹ مکان خارج از تاسیسات را که مواد هسته‌ای بطور معمول در آنجا استفاده می‌شود (LOFs) به آژانس اعلام نموده است (پیوست ۱)[۱۳]. با وجود اینکه بعضی از فعالیت‌هایی که از سوی ایران در برخی از تاسیسات انجام می‌شود بر خلاف قطعنامه‌های شورای حکام و شورای امنیت است، همانطور که در ذیل نشان داده می‌شود، مع‌ذلک آژانس به راستی‌آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام‌شده در این تاسیسات و مکان‌های خارج از تاسیسات (LOFs)ادامه می‌دهد‍.

D. فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی

ویرایش

۱۱. ایران برخلاف قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی خود را در تاسیسات اعلام‌شده ذیل که تحت پادمان آژانس می‌باشد تعلیق نکرده است. با این حال از ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴، ایران UF6 غنی‌شده بالاتر از ۵ درصد U-235 را تولید نکرده و به کاهش ذخایر UF6 غنی‌شده تا ۲۰ درصد U-235 ادامه داده است. تمام فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی در تاسیسات اعلام شده ایران تحت پادمان آژانس است و همه مواد هسته‌ای، آبشارهای نصب‌شده و ایستگاه‌های خوراک‌دهی و کنارگذاری در این تاسیسات تحت اقدامات مراقبتی و نظارتی آژانس قرار دارند.[۱۴]

۱۲. ایران اعلام کرده است که هدف غنی‌سازی UF6 تا ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵، تولید سوخت برای تاسیسات هسته‌ای‌اش[۱۵] می‌باشد. ایران همچنین اعلام کرده است که هدف غنی‌سازی UF6 تا ۲۰ درصد اورانیوم ۲۳۵، تولید سوخت برای رآکتورهای تحقیقاتی[۱۶] می‌باشد.

۱۳. از زمانی که ایران غنی‌سازی اورانیوم را در تاسیسات اعلام‌شده خود آغاز نموده است، در آن تاسیسات موارد ذیل را تولید کرده است:

  • ۱۱۹۷۷ کیلوگرم (۸۶۶+ کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیرکل) UF6 غنی شده تا ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵ که ۸۴۷۵ کیلوگرم (۸۶۶+ کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیرکل)[۱۷] آن به شکل UF6 غنی‌شده تا ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵[۱۸] باقی مانده است و بقیه مشمول فرآوری بیشتری شده‌اند (نگاه کنید به ضمیمه II)
  • تا آن نقطه‌ای که ایران تولید UF6 غنی‌شده تا ۲۰ درصد اورانیوم ۲۳۵ را متوقف کرد ۳۸.۴ کیلوگرم از ۴۴۷.۸ کیلوگرم این مواد (۱۲۲.۲ - کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیرکل) به شکل UF6 تا ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵ باقی ماند و بقیه آن کاهش غنا یافت یا به اکسید اورانیوم تبدیل شد (نگاه کنید به ضمیمه II).

D.۱. نطنز

ویرایش

۱۴. کارخانه غنی‌سازی سوخت: کارخانه غنی‌سازی سوخت (FEP) یک کارخانه غنی‌سازی برای تولید اورانیوم با غنای پایین (LEU) غنی شده تا ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵ می‌باشد که اولین بار در سال ۲۰۰۷ راه‌اندازی شد. این کارخانه به سالن تولید A و سالن تولید B تقسیم شده است. مطابق با اطلاعات طراحی ارائه شده توسط ایران، ۸ واحد برای سالن تولید A برنامه‌ریزی شده است که هر واحد شامل ۱۸ آبشار است و مجموعاً حدود ۲۵۰۰۰ سانتریفیوژ در ۱۴۴ آبشار دارد. در حال حاضر یک واحد آن دارای سانتریفیوژهای IR-2m، پنج واحد آن دارای سانتریفیوژهای IR-1 می‌باشد و دو واحد دیگر سانتریفیوژ ندارد. ایران هنوز باید اطلاعات طراحی مشابه را برای سالن تولید B ارائه نماید.

۱۵. تا ۱۴ مه ۲۰۱۴ وضعیت از زمان گزارش قبلی مدیر کل بدون تغییر باقی ماند: سانتریفیوژهای IR-2m بطور کامل در شش آبشار نصب شده بودند[۱۹]، هیچکدام از این آبشارها با UF6 طبیعی خوراک‌دهی نشده‌اند، و کار نصب اولیه ۱۲ آبشار دیگر با سانتریفیوژهای IR-2m در این واحد تکمیل گردیده بود.

۱۶. تا تاریخ ۱۴ مه ۲۰۱۴ در پنج واحد حاوی سانتریفیوژهای IR-1 وضعیت از زمان گزارش قبلی مدیر کل بدون تغییر باقی ماند: ۹۰ آبشار بطور کامل نصب شده[۲۰] بود که ۵۴ آبشار با UF6 طبیعی خوراک‌دهی می‌شد[۲۱]. همانطور که قبلا گزارش شد، کار نصب اولیه ۳۶ آبشار با سانتریفیوژهای IR-1 در دو واحدی که دارای سانتریفیوژ نبودند تکمیل شده بود.

۱۷. تا تاریخ ۱۳ مه ۲۰۱۴، ایران ۱۳۳۸۳۹ کیلوگرم UF6 طبیعی را به آبشارهای کارخانه غنی‌سازی سوخت که تولید آن در فوریه ۲۰۰۷ آغاز شد و مجموعا ۱۱۷۶۷ کیلوگرم UF6 غنی‌شده تا ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵ تولید می‌کرد خوراک دهی کرده است.

۱۸. آژانس بر اساس نتایج آنالیز نمونه‌های محیط زیستی گرفته‌شده در کارخانه غنی‌سازی سوخت[۲۲] و سایر فعالیت‌های راستی‌آزمایی نتیجه گرفته است که این تاسیسات همان گونه که از سوی ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی گزارش شده عمل نموده است.

۱۹. کارخانه نیمه‌صنعتی غنی‌سازی سوخت (PFEP): کارخانه نیمه‌صنعتی غنی‌سازی سوخت جزو تاسیسات تولید اورانیوم با غنای پایین و جزو تاسیسات تحقیقات و توسعه است که نخستین بار در اکتبر ۲۰۰۳ راه‌اندازی شده است. این تاسیسات می‌تواند شش آبشار را در خود جای دهد و به دو محوطه تقسیم می‌شود که یکی برای تولید UF6 غنی‌سازی شده تا ۲۰ درصد اورانیوم ۲۳۵ (آبشارهای ۱ و ۶) تعیین شده و محوطه دیگر برای تحقیق و توسعه (آبشارهای ۲ ، ۳ ، ۴ و ۵) تعیین شده است.

۲۰. محوطه تولید: همانطور که در گزارش قبلی مدیر کل نشان داده شد، ایران خوراک‌دهی به آبشارهای ۱ و ۶ با UF6 با غنای ۵% اورانیوم ۲۳۵ را متوقف کرد و در عوض آبشارها را با UF6 طبیعی خوراک‌دهی می‌کند[۲۳]. در تاریخ ۸ فوریه ۲۰۱۴ ایران بخش‌های بروز شده پرسشنامه اطلاعات طراحی را ارائه نمود و ضمن آن اعلام کرد که اقداماتی را «به سبب تغییر در سطح غنی‌سازی» انجام داده است و این اقدامات «بطور موقت در طول نخستین مرحله اجرای برنامه اقدام مشترک» اتخاذ گردیده است. از زمانی که برنامه اقدام مشترک اجرایی شد ایران آبشارهای ۱ و ۶ را به صورت به هم متصل بکار نیانداخته است.[۲۴]

۲۱. تا ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ که ایران تولید UF6با غنای ۲۰% اورانیوم ۲۳۵ را متوقف کرد، این کشور ۱۶۳۰.۸ کیلوگرم UF6 با غنای ۵% اورانیوم ۲۳۵ را به آبشارهای ۱ و ۶ خوراک‌دهی کرده یعنی از زمان آغاز تولید از فوریه ۲۰۱۰ و در مجموع ۲۰۱.۹ کیلوگرم UF6با غنای ۲۰% اورانیوم ۲۳۵ تولید کرده بود که تمام آن از فرآیند کنار گذاشته شده و این موضوع از سوی آژانس راستی‌آزمایی شده است. بین ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ و ۶ مه ۲۰۱۴، ایران ۳۵ کیلوگرم UF6 طبیعی را به آبشارهای ۱ و ۶ در کارخانه نیمی‌صنعتی غنی‌سازی سوخت خوراک‌دهی کرد و مجموعاً ۲۶.۱ کیلوگرم UF6 با غنای ۵% اورانیوم ۲۳۵ تولید نمود.

۲۲. محوطه تحقیق و توسعه: از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران به طور متناوب UF6 طبیعی را به سانتریفیوژهای IR-6s به عنوان ماشین‌های مجزا و به سانتریفیوژهای IR-1، IR-2m، IR-4 و IR-6، بعضی اوقات به ماشین‌های مجزا و گاهی به آبشارهایی با اندازه‌های گوناگون خوراک‌دهی کرده است.[۲۵] تک سانتریفیوژ نصب‌شده IR-5 هنوز با UF6 طبیعی تغذیه نشده است. همانطور که در گزارش قبلی مدیر کل نشان داده شده است آژانس همچنین «غلاف» جدیدی را مشاهده کرده است که در جای خود برقرار مانده است ولی بدون اتصال می‌باشد.[۲۶]

۲۳. بین ۱۰ فوریه ۲۰۱۴ و ۶ مه ۲۰۱۴، تقریباً در مجموع ۳۸۹.۱۹ کیلوگرم UF6 طبیعی به سانتریفیوژهای محوطه تحقیق و توسعه خوراک‌دهی شده است، اما هیچ اورانیوم با غنای پایینی به دلیل اینکه محصول و دورریز آن در پایان فرآیند دوباره ترکیب شده‌اند کنار گذاشته نشده است.

۲۴. بین ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ و ۱۴ آوریل ۲۰۱۴ ایران غنای موجودی UF6 با غنای ۲۰% اورانیوم ۲۳۵ را کاهش داد.

۲۵. براساس نتایج آنالیز نمونه‌های زیست محیطی در کارخانه نیمه‌صنعتی غنی‌سازی سوخت[۲۷] و سایر اقدامات راستی‌آزمایی، آژانس نتیجه گرفته است که تاسیسات، همانطور که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) مربوطه اعلام نموده، فعالیت کرده است.

D.۲. فردو

ویرایش

۲۶. کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو: کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو بر اساس پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) مورخ ۱۸ ژانویه ۲۰۱۲، یک کارخانه غنی‌سازی با استفاده از سانتریفیوژ برای تولید UF6 غنی شده تا ۲۰ درصد اورانیوم ۲۳۵ و تولید UF6 غنی‌شده تا ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵ می‌باشد[۲۸]. این تاسیسات که برای اولین بار در سال ۲۰۱۱ راه‌اندازی شد به نحوی طراحی شده است که ۲۹۷۶ سانتریفیوژ را در ۱۶ آبشار در بر می‌گیرد و بین واحد یک و واحد دو تقسیم شده‌اند. تاکنون همه سانتریفیوژهایی که نصب شده‌اند از نوع ماشین‌های IR-1 هستند. ایران در تاریخ ۸ فوریه ۲۰۱۴ اطلاعات روزآمدی را برای بخش‌هایی از پرسشنامه اطلاعات طراحی ارائه نمود و ضمن آن اعلام کرد که اقداماتی را «به سبب تغییر در سطح غنی‌سازی» انجام داده و این اقدامات را «بطور موقت در طول اجرای مرحله اول برنامه اقدام مشترک » به انجام رسانده است.

۲۷. همانطور که در گزارش قبلی مدیر کل گفته شد ایران خوراک‌دهی چهار آبشار واحد دو با UF6 غنی‌شده تا ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵ را که قبلا برای این منظور بکار گرفته شده بود متوقف کرد و در عوض از آن زمان شروع به خوراک‌دهی آنها با UF6 طبیعی کرده است. ایران از زمان اجرایی شدن برنامه اقدام مشترک دیگر این آبشارها را به نحوی که به هم متصل شده باشند بکار نگرفته است.[۲۹] هیچ یک از ۱۲ آبشار دیگر در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو با UF6 خوراک‌دهی نشده بودند.[۳۰]

۲۸. آژانس در نتیجه راستی‌آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) که در نوامبر ۲۰۱۳ در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو اجرا کرد موجودی فیزیکی اعلام شده از سوی ایران در تاریخ ۲۳ نوامبر ۲۰۱۳ را در چارچوب ابهامات سنجش که بطور عادی به چنین تاسیساتی مربوط می‌شود راستی‌آزمایی نمود.

۲۹. بین تاریخ‌های ۱۸ ژانویه و ۲ فوریه ۲۰۱۴، آژانس راستی‌آزمایی موجودی فیزیکی دیگری را در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو اجرا نمود تا موجودی اعلام شده از سوی ایران در تاریخ ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ را که هنوز آژانس در حال ارزیابی نتایج آن است راستی‌آزمایی نماید.

۳۰. ایران تا تاریخ ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ که تولید UF6 غنی‌شده تا غنای ۲۰ درصد اورانیوم ۲۳۵ را متوقف نمود مقدار ۱۸۰۶ کیلوگرم UF6 غنی‌شده تا ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵ را به آبشارهای کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو خوراک‌دهی کرده بود که تولید آن از دسامبر ۲۰۱۱ شروع شد ودر مجموع تقریباً ۲۴۵.۹ کیلوگرم UF6 غنی‌شده تا ۲۰ درصد اورانیوم ۲۳۵ را تولید کرده بود که همه آن از آن زمان از فرآیند کنار گذاشته شد و از سوی آژانس مورد راستی‌آزمایی قرار گرفته است. ایران بین تاریخ‌های ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ و ۱۳ مه ۲۰۱۴ مقدار ۷۳۹.۳ کیلوگرم UF6 طبیعی را به داخل آبشارهای کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو خوراک‌دهی کرد و در مجموع ۷۶.۵ کیلوگرم UF6غنی‌شده تا ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵ را تولید نمود.

۳۱. بر اساس نتایج تحلیل نمونه‌های زیست محیطی در تأسیسات فردو[۳۱] و سایر اقدامات راستی‌آزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده است که این تأسیسات همان گونه که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی برای تاسیسات فردو اعلام داشته فعالیت نموده است.

D.۳. سایر فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی

ویرایش

۳۲. ایران کماکان دسترسی مدیریت‌شده مستمر به کارگاه‌های سوار کردن سانتریفیوژها، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژها و تاسیسات ذخیره‌سازی را به آژانس ارائه می‌دهد[۳۲]. این دسترسی‌ها و همچنین اطلاعات مربوطه که مورد توافق دو طرف قرار گرفته است نیز طبق یکی از اقدامات عملی در ارتباط با چارچوب همکاری (نگاه کنید به بند ۹ در بالا) از سوی ایران ارائه خواهد شد. ایران همچنین به عنوان بخشی از این دسترسی مدیریت‌شده موجودی مجموعه‌های روتور سانتریفیوژ را که باید جایگزین آن سانتریفیوژهایی که از کار افتاده‌اند شوند به آژانس ارائه داده است. آژانس اطلاعات ارائه شده از سوی ایران را آنالیز کرده و بنا به درخواست روشنگری‌های اضافی نیز دریافت نموده است. آژانس بر اساس آنالیز همه اطلاعاتی که از سوی ایران ارائه شده و دسترسی مدیریت‌شده و سایر اقدامات راستی‌آزمایی که انجام داده است می‌تواند تایید نماید که تولید و سوار کردن روتور سانتریفیوژ با برنامه ایران برای جایگزینی سانتریفیوژهای آسیب دیده آن همخوانی دارد.

۳۳. طبق یکی از اقدامات عملی توافق‌شده در ارتباط با «چارچوب همکاری» (بند ۹) ایران موافقت نموده است که اطلاعات مورد توافق دو طرف را ارائه نماید و یک دیدار فنی از یک مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفیوژ را تنظیم نماید.[۳۳]

E. فعالیت‌های بازفرآوری

ویرایش

۳۴. متعاقب قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران موظف است تا فعالیت‌های بازفرآوری خود از جمله تحقیق و توسعه را به حال تعلیق درآورد[۳۴]. همانطور که در گزارش قبلی مدیر کل گفته شده است ایران اعلام کرده است که «در طول مرحله اول بازه زمانی (شش ماه) ایران به مراحل فعالیت‌های بازفرآوری یا ساخت تاسیساتی که قادر به بازفرآوری باشد مشغول نخواهد شد.» [۳۵]

۳۵. آژانس نظارت خود را بر کاربرد سلول‌های داغ در راکتور تحقیقاتی تهران[۳۶] و تاسیسات تولید رادیوایزوتوپ مولیبدن، ید و زینون (MIX) ادامه داده است[۳۷]. آژانس در تاریخ ۱۴ مه ۲۰۱۴ یک بازرسی و راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی (DIV) را در رآکتور تحقیقاتی تهران و در تاریخ ۱۲ مه ۲۰۱۴ یک راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی را در تاسیسات MIX انجام داده است. آژانس در ارتباط با رآکتور تحقیقاتی تهران، تاسیسات MIX و دیگر تاسیساتی که آژانس در ایران به آنها دسترسی دارد، می‌تواند تایید نهایی کند که هیچ‌گونه فعالیت مرتبط با بازفرآوری وجود ندارد.

F. پروژه های مرتبط با آب سنگین

ویرایش

۳۶. برخلاف قطعنامه های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران کار بر روی تمامی پروژه های مرتبط با آب سنگین را معلق نکرده است. (۳۸) اما از زمان اجرای برنامه اقدام مشترک نه هیچگونه قطعات اصلی در رآکتور IR-۴۰ نصب کرده و نه مجموعه های سوخت هسته ای برای رآکتور IR-۴۰ در کارخانه تولید سوخت (FMP) تولید کرده است (بند ۴۷ زیر را ببینید). (۳۸) GOV/۲۰۱۳/۵۶، footnote ۳۲.

۳۷. رآکتور IR-۴۰: رآکتور IR-۴۰ که تحت پادمان آژانس قرار دارد یک رآکتور تحقیقاتی متوسط آب سنگین ۴۰ مگاواتی است و به نحوی طراحی شده است که حاوی ۱۵۰ مجموعه سوخت اورانیوم طبیعی به شکل UO۲ می باشد.

۳۸. در تاریخ ۱۱ می ۲۰۱۴ میلادی، آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی (DIV) در راکتور IR-۴۰ انجام داد و مشاهده نمود که از زمان گزارش قبلی مدیر کل هیچ یک از قطعات اصلی باقیمانده رآکتور نصب نشده اند.(۳۹) همانگونه که در گزارش قبلی مدیرکل ذکر گردید، ایران در راستای تعهدات خود تحت چارچوب همکاری (بنگرید به بند ۸ در بالا) در فوریه ۲۰۱۴ پرسشنامه اطلاعات طراحی بروز شده را برای رآکتور IR-۴۰ ارائه نمود. آژانس پرسشنامه اطلاعات طراحی را مورد بررسی قرار داد و درخواست روشنگری های اضافی مشخصی نمود که ایران آنها را ارائه کرد. هماهنگونه که قبلا" ذکر شد (بند ۸ در بالا) در تاریخ ۵ می ۲۰۱۴ آژانس و ایران درخصوص اقدامات پادمانی برای رآکتور IR-۴۰ توافق نمودند. متعاقب یکی از اقدامات عملی توافق شده در ارتباط با چارچوب همکاری، همانگونه که قبلا" اشاره شد (بند ۹ در بالا) ایران رهیافت پادمانی برای رآکتور IR-۴۰ را تا ۲۵ اگوست ۲۰۱۴ با آژانس نهائی می کند. (۳۹) GOV/۲۰۱۳/۵۶، para.۳۴

۳۹. کارخانه تولید آب سنگین: کارخانه تولید آب سنگین (HWPP) تاسیساتی برای تولید آب سنگین با ظرفیت طراحی سالانه تولید ۱۶ تن آب سنگین مخصوص رآکتور است.

۴۰. همانگونه که قبلا" گزارش شد، اگرچه HWPP تحت پادمان آژانس نیست اما در تاریخ ۸ دسامبر ۲۰۱۳ موضوع دسترسی مدیریت شده از سوی آژانس قرار گرفت. (۴۰)در طول دسترسی مدیریت شده ایران همچنین اطلاعات مربوطه مورد توافق دوطرف را به آژانس ارائه داد. علاوه بر آن دسترسی به محل ذخیره آب سنگین در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) در اصفهان آژانس را قادر ساخته است تا آب سنگین را مشخص نمایند. (۴۱) (۴۰) Gov/۲۰۱۴/۱۰ , para.۱۳ (۴۱)GOV/۲۰۱۳/۵۶، para.۳۹

G. تبدیل اورانیوم و ساخت سوخت

ویرایش

۴۱. ایران شماری از فعالیت ها را در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF)، کارخانه پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده (EUPP)،کارخانه ساخت سوخت (FMP) و کارخانه تولید صفحه سوخت FPFP در اصفهان به شرح ذیل انجام می دهد که مغایر با تعهدات آن برای تعلیق کل فعالیتهای مرتبط با غنی‌سازی و طرحهای مرتبط با آب سنگین است با وجود این که آن تاسیسات تحت پادمان آژانس قرار دارند.

۴۲. ایران از زمانی که تبدیل و تولید سوخت را در تأسیسات اعلام شده خود آغاز نموده از جمله به موارد زیر اقدام نموده است:

  • ۵۵۰ تن UF6طبیعی را در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) تولید نموده که ۱۵۷ تن آن به کارخانه غنی‌سازی سوخت (FEP) انتقال یافته است؛ (۴۲)
  • ۵۳کیلوگرم از UF6غنی شده تا غنای ۳.۳۴ درصد اورانیوم ۲۳۵ را به فرآیند تبدیل تحقیق و توسعه تزریق کرده است و ۲۴ کیلوگرم اورانیوم را به شکل UO۲ تولید نموده است؛ (۴۳)
  • ۳۰۳.۲ کیلوگرم از UF6 غنی شده تا غنای۲۰%اورانیوم ۲۳۵ (۴۰.۵ کیلوگرم بیشتر از زمان گزارش پیشین مدیر کل) به فرآیند تبدیل در کارخانه تولید صفحه سوخت تزریق کرده و ۱۴۲.۵ کیلوگرم اورانیوم به شکل U۳O۸ تولید کرده است؛
  • چهار تن UF6 طبیعی را از UCF به کارخانه پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده (EUPP)منتقل کرده است . (۴۴)علاوه بر این ۴.۳ تن UF6 غنی شده تا غنای ۵%اورانیوم ۲۳۵ از FEP به EUPP انتقال یافته است.
  • ۲۰ مجموعه سوخت حاوی اورانیوم غنی شده تا غنای ۲۰% اورانیومU-۲۳۵ و دو مجموعه سوخت حاوی اورانیوم غنی شده تا غنای ۳.۳۴ درصد اورانیومU-۲۳۵ را به رآکتور تحقیقاتی تهران (TTR) منتقل نموده است.

(۴۲) چهار تن به UCF بازگردانده شده است (۴۳) GOV/۲۰۱۲/۵۵، para ۳۵. (۴۴) GOV/۲۰۱۳/۴۰، footnote ۴۴

۴۳. تاسیسات تبدیل اورانیوم: تاسیسات تبدیل اورانیوم تاسیساتی برای تولید UF6 و UO۲ طبیعی که هر دو از کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) گرفته شده است. همچنین طبق برنامه ریزی انجام شده، تاسیسات تبدیل اورانیوم قالبهای فلزی اورانیوم از UF۴ طبیعی و ضعیف شده، و UF۴ را از UF6 ضعیف شده تولید خواهد کرد.

۴۴. ایران اعلام کرده است که تا تاریخ ۱۹ می ۲۰۱۴ به میزان ۱۳.۸تن (۴۵)اورانیوم طبیعی به شکل UO۲ از طریق تبدیل کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) تولید نموده است. (۴۶)آژانس راستی آزمایی نموده که تا همان تاریخ، ایران ۱۳.۲ تن (۴۷)اورانیوم طبیعی به شکل UO۲ را به کارخانه تولید سوخت (FMP)انتقال داده است.

(۴۵) رقم آن از گزارش قبلی مدیر کل تغییر نکرده است. (۴۶) این میزان فقط به مواد مناسب برای تولید سوخت مربوط می شود. (۴۷) رقم آن از گزارش قبلی مدیر کل تغییر نکرده است.

۴۵. کارخانه پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده (EUPP): این کارخانه تاسیساتی برای تبدیل UF6 غنی شده تا غنای ۵% اورانیومU-۲۳۵ برای تولید پودر UO۲ می باشد. آژانس در تاریخ ۱۰ می ۲۰۱۴ یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی در EUPP انجام داد و طی آن تایید کرد که فعالیت این تاسیسات با استفاده از اورانیوم طبیعی شروع شده است.

۴۶. کارخانه تولید سوخت (FMP): کارخانه تولید سوخت، تاسیساتی است که برای نیروگاه ها و رآکتورهای تحقیقاتی مجموعه های سوخت هسته ای تولید می کند. (بنگرید به پیوست ۲)

۴۷. آژانس در تاریخهای ۱۰ و ۱۱ می ۲۰۱۴ یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی را در کارخانه تولید سوخت انجام داد و راستی آزمایی نمود که ایران به توقف تولید مجموعه های سوخت هسته ای با استفاده از دی اکسید اورانیوم طبیعی برای رآکتور IR-۴۰ ادامه داده و همه مجموعه های سوختی که قبلا تولید شده بودند در کارخانه تولید سوخت باقی مانده‌اند.

۴۸. کارخانه ساخت صفحه سوخت (FPFP): کارخانه ساخت صفحه سوخت، تاسیساتی است که UF6 غنی شده تا غنای ۲۰ درصد اورانیوم U-۲۳۵ را به U۳O۸ تبدیل می کند و مجموعه‌های سوخت ساخته شده از صفحات سوخت حاوی U۳O۸ را تولید می‌کند. (بنگرید به پیوست ۲)

۴۹. در فاصله زمانی ۱۷ تا ۲۱ می ۲۰۱۴، آژانس یک مورد راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی در UCF انجام داد که نتایج آن از سوی آژانس در حال ارزیابی است.

۵۰. همانگونه که در گزارش قبلی مدیرکل اشاره شد، ایران بیان داشته است که «در طول مرحله اول بازه زمانی (شش ماه) ایران اعلام می کند که هیچگونه خط باز تبدیل برای تبدیل مجدد اکسید اورانیوم غنی شده تا ۲۰ درصد U-۲۳۵ که به UF6 غنی شده تا ۲۰ درصد U-۲۳۵ وجود ندارد.» (۴۹) آژانس در تاریخ‌های ۱۲ و ۱۴ می ۲۰۱۴ یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی از کارخانه تولید صفحه سوخت انجام داد که طی آن تایید نمود که تبدیل UF6 غنی شده تا ۲۰ درصد U-۲۳۵ به U۳O۸ در حال انجام است و هیچ خط فرآیندی در کارخانه برای باز تبدیل اکسیدهای اورانیوم به UF6 وجود ندارد. (۴۹) این موضوع به یکی از تعهدات ایران در برنامه اقدام مشترک مربوط می شود.

۵۱. آژانس راستی آزمایی نمود که ایران تا تاریخ ۱۱ می ۲۰۱۴ جمعا" به میزان ۳۰۳.۲ کیلوگرم از UF6 غنی شده تا غنای ۲۰ درصد اورانیوم U-۲۳۵ را به فرآیند تبدیل کارخانه ساخت صفحه سوخت خوراک دهی نموده - ۲۰۴.۷ کیلوگرم اورانیوم- و به میزان ۱۴۲.۵ کیلوگرم از اورانیوم به شکل U۳O۸ تولید نموده است. آژانس همچنین راستی آزمایی کرد که ۴۰.۴ کیلوگرم از اورانیوم در پسماند جامد و مایع قرار دارد. باقیمانده اورانیوم نیز که به فرآیند تزریق شده بود، همچنان در فرآیند و در پسماند باقی مانده است.

۵۲. آژانس راستی آزمایی نموده است که تا تاریخ ۱۱ می ۲۰۱۴ ، ایران یک مجموعه سوخت آزمایشگاهی و ۲۶ مجموعه سوخت از نوع رآکتور تحقیقاتی تهران را در کارخانه تولید صفحه سوخت تولید کرده است که ۲۰ مجموعه آن شامل مجموعه آزمایشگاهی به رآکتور تحقیقاتی تهران انتقال یافته است.

.H ابعاد نظامی احتمالی

ویرایش

۵۳. گزارشهای قبلی مدیر کل مسایل باقیمانده مربوط به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران و اقداماتی را که لازم است ایران برای حل و فصل این مسایل انجام دهد مشخص نموده اند.(۵۰) آژانس کما کان نسبت به وجود احتمالی فعالیتهای آشکار نشده مرتبط با امور هسته ای که سازمانهای نظامی مربوطه در آن دخیل بوده اند از جمله فعالیتهای مرتبط با توسعه یک کلاهک هسته ای برای موشک نگران باقی مانده است. ایران ملزم شده است تا بطور کامل با آژانس در زمینه همه موضوعات باقیمانده بویژه آنها که نگرانی در مورد ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران را بالا می برد، همکاری نماید که این امر شامل اجازه دسترسی بدون تاخیر به همه سایتها، تجهیزات، اشخاص و اسناد مورد درخواست آژانس می باشد. (۵۱) (۵۰)For example: GOV/۲۰۱۱/۶۵، paras ۳۸-۴۵ and Annex; GOV/۲۰۱۱/۲۹، para. ۳۵; GOV/۲۰۱۱/۷، Attachment; GOV/۲۰۱۰/۱۰، paras ۴۰–۴۵; GOV/۲۰۰۹/۵۵، paras ۱۸–۲۵; GOV/۲۰۰۸/۳۸، paras ۱۴–۲۱; GOV/۲۰۰۸/۱۵، paras ۱۴–۲۵ and Annex; GOV/۲۰۰۸/۴، paras ۳۵–۴۲. (۵۱)قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت، پاراگرافهای ۲ و ۳.

۵۴. ضمیمه گزارش نوامبر ۲۰۱۱ مدیرکل (GOV/۲۰۱۱/۶۵) تحلیل مفصلی از اطلاعات در دسترس آژانس در آن زمان را ارائه نمود که نشان می داد ایران فعالیتهایی را اجرا کرده است که با توسعه یک وسیله انفجاری هسته ای مرتبط است. بنا به ارزیابی آژانس این اطلاعات روی هم رفته معتبر هستند. (۵۲) ایران نگرانی های آژانس را عمدتا" به دلیل آنکه بر پایه ادعاهای بی اساس می باشد، رد کرده است. (۵۳)آژانس از نوامبر ۲۰۱۱ اطلاعات بیشتری بدست آورده است که تحلیل مندرج در ضمیمه مذکور را بیشتر مورد تایید قرار می دهد.

۵۵. همانگونه که در بالا اشاره شد (بند ۳) آژانس و ایران توافق کردند تا همکاری بیشتری در مورد فعالیتهای راستی آزمائی از سوی آژانس بمنظور حل و فصل همه مسائل کنونی و گذشته داشته باشند. هفت اقدام عملی که در گام دوم چارچوب همکاری اجرا می شوند شامل ارائه "اطلاعات و توضیحات به آژانس بمظور ارزیابی نیاز و یا کاربرد بیان شده از سوی ایران برای توسعه چاشنی های (EBW(Exploding Bridge Wire detonators می باشد. (۵۴) (۵۲) GOV/۲۰۱۱/۶۵، Annex,Section B. (۵۳) GOV/۲۰۱۲/۹، para۸ (۵۴) GOV/۲۰۱۱/۶۵، Annex, Section C, paras ۳۸-۴۰ and ۵۸.

۵۶. در نشست فنی مورخ ۲۶ آوریل ۲۰۱۴ و طی نامه ای به تاریخ ۳۰ آوریل ۲۰۱۴، ایران اطلاعات و توضیحاتی را به منظور ارزیابی نیاز یا کاربری اعلامی ایران جهت توسعه EBW به آژانس ارائه نمود. در یک نشست فنی در تهران در تاریخ ۲۰ مه ۲۰۱۴، در پاسخ به درخواست آژانس، ایران اطلاعات و توضیحات بیشتری از جمله نشان دادن اسناد، را به منظور اثبات نیاز یا کاربری اعلام شده جهت توسعه EBW فراهم نمود. ایران اطلاعاتی را به آژانس نشان داد مبنی بر اینکه انفجار EBW جهت آزمایش برای یک کاربری غیر نظامی بوده است. از سال ۲۰۰۸ این نخستین بار است که ایران در یک تبادل فنی در این موضوع یا سایر موضوعات باقی مانده مرتبط با ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای ایران وارد تعامل با آژانس شده است. ارزیابی آژانس از اطلاعات فراهم شده توسط ایران در جریان می باشد.

۵۷. همانگونه که در نشست فنی مورخ ۲۶ آوریل در تهران به ایران گفته شد، لازم است آژانس قادر گردد یک ارزیابی سیستمی از موضوعات باقی مانده مندرج در ضمیمه گزارش نوامبر ۲۰۱۱ مدیرکل (GOV/۲۰۱۱/۶۵) انجام دهد. این مستلزم بررسی و به دست آوردن درکی از هر موضوع در جای خودش است (که EBW یکی از آنهاست) و سپس همه موضوعات را با یکدیگر در یک سیستم قرار داده و آن سیستم را به عنوان یک مجموعه ارزیابی نماید.

۵۸. همانگونه که قبلا بیان شد (رجوع شود به بند ۹ در سطور فوق)، دو مورد از اقدامات عملی در ارتباط با اطلاعات مندرج در ضمیمه گزارش نوامبر ۲۰۱۱ مدیرکل می باشد. اینها موضوعاتی است که مربوط به ایران است: تبادل اطلاعات با آژانس در رابطه با ادعاهای مربوط به انجام انفجارات پر قدرت از جمله آزمایش انفجار پر قدرت در مقیاس بزرگ در ایران (۵۵) و ارائه اطلاعات مربوطه مورد توافق و توضیحات مربوط به مطالعات صورت‌گرفته و یا مقالات منتشر شده در ایران در رابطه با انتقال نوترون و مدلسازی‌ها و محاسبات مربوطه و استفاده ادعایی از آن‌ها در مواد فشرده. (۵۶)

۵۹. آژانس پیگیر دریافت پاسخ ایران به سوالات دقیق ارائه شده در مورد پارچین و کارشناس خارجی (۵۷)بوده و همچنین درخواست دسترسی به یک محل در سایت پارچین خواهد بود.(۵۸) از زمان اولین درخواست آژانس برای دسترسی، فعالیتهای گسترده ای در این مکان انجام شده است که توانایی آژانس را برای راستی آزمایی موثر بطور جدی تضعیف کرده است. (۵۹)از زمان گزارش قبلی مدیرکل ، آژانس از طریق تصاویر ماهواره ای مواد ساختمانی، انباشت های خاک و پس مانده ها و نیز فعالیتهای در جریان ساختمانی که به نظر می رسد نشان دهنده برداشتن / جایگزین کردن یا بازسازی سازه های دیوار خارجی دو ساختمان اصلی سایت است را مشاهده نموده است. (۵۵)GOV/۲۰۱۱/۶۵، Annex , Section C , paras.۴۱-۴۶. (۵۶)GOV/۲۰۱۱/۶۵، Annex , Section C , paras. ۵۲-۵۴. (۵۷)GOV/۲۰۱۱/۶۵، Annex , Section C , GOV/۲۰۱۲/۲۳، para. ۵، (۵۸)بر اساس اطلاعاتی که آژانس از کشورهای عضو دریافت کرده، ایران در آنجا یک محفظه انفجاری بزرگ ساخته بود تا در آن آزمایشات هیدرودینامیکی انجام دهد چنین آزمایشاتی قویا" نشان دهنده توسعه سلاح اتمی احتمالی خواهد بود (GOV/۲۰۱۱/۶۵، Annex, para ۴۹-۵۱) (۵۹)برای فهرستی از مهمترین تحولات مشاهده شده از سوی آژانس در این مکان بین فوریه ۲۰۱۲ و انتشار گزارش مدیر کل در مه ۲۰۱۳، نگاه کنید به گزارشهای GOV/۲۰۱۲/۵۵، para.۴۴ GOV/۲۰۱۳/۶، para.۵۲، و GOV/۲۰۱۳/۲۷، para.۵۵

.I اطلاعات طراحی

ویرایش

۶۰. بر اساس مفاد موافقتنامه پادمان و قطعنامه های شورای حکام و شورای امنیت، ایران ملزم شده است تا مفاد کد اصلاحی ۳.۱ بخش عمومی ترتیبات فرعی موافقتنامه پادمان را در مورد ارائه زود هنگام اطلاعات طراحی اجرا نماید. (۶۰) (۶۰)ایران در نامه ۲۹ مارس ۲۰۰۷ به اطلاع آژانس رساند که اجرای کد اصلاحی ۱/۳ ترتیبات فرعی موافقتنامه پادمان خود را تعلیق کرده است (GOV/INF/۲۰۰۷/۸). بر اساس ماده ۳۹ موافقتنامه پادمان ایران، ترتیبات فرعی توافق شده نمی تواند بطور یکجانبه تغییر یابدو ضمنا ساز و کاری در موافقتنامه پادمان برای تعلیق مفاد توافق شده در ترتیبات فرعی وجود ندارد. بنابراین همانطور که قبلا در گزارشهای مدیرکل توضیح داده شده است ، کد اصلاحی ۱/۳ که در سال ۲۰۰۳ از سوی ایران پذیرفته شد همچنان به قوت خود باقیست. ایران همچنین موظف به اجرای بند ۵ اجرایی قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت ( مصوب سال ۲۰۱۰) می باشد.

-J پروتکل الحاقی

ویرایش

۶۱. برخلاف قطعنامه های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را اجرا نمی نماید. آژانس در موقعیتی نخواهد بود که تضمین معتبر درباره فقدان مواد و فعالیتهای هسته ای اعلام نشده در ایران را ارائه دهد مگر اینکه و تا زمانیکه ایران همکاری لازم را با آژانس از جمله اجرای پروتکل الحاقی بعمل آورد. (۶۱)

K . سایر موضوعات

ویرایش

۶۲. در تاریخ ۱۴ مه ۲۰۱۴ آژانس تایید کرد که ده مجموعه سوختی که در ایران تولید شده و حاوی اورانیومی که در ایران تا ۲۰ درصد U-۲۳۵ غنی‌سازی شده بود در قلب راکتور تحقیقاتی تهران (TRR) قرار دارد. (۶۲)در همان تاریخ آژانس مشاهده نمود که مجموعه سوخت مدل مینی( IR-۴۰ ( Mini IR-۴۰ prototypeدر استخر ذخیره قرار داشت. (۶۳)

۶۳. تا تاریخ ۱۲ مه ۲۰۱۴، یک صفحه سوخت شامل ترکیبی از U۳O۸ (تا ۲۰ درصد غنی شده) و آلومینیم، در تاسسیات مولیبدن، ید و زینون ( MIX ) وجود داشت که از کارخانه ساخت صفحات سوخت ( FPFP ) منتقل شده و برای فعالیتهای تحقیق و توسعه با هدف بهینه سازی تولید ایزوتوپ های مولیبدن ۹۹ ، زنون ۱۳۳ و ید ۱۳۲ ( ۹۹MO ۱۳۳Xe و ۱۳۲I )مورد استفاده قرار دارد. (۶۴)

۶۴. بین روزهای ۲۸ آوریل و اول مه ۲۰۱۴، آژانس راستی آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) در نیروگاه برق هسته ای بوشهر انجام داد، که در آن زمان رآکتور برای سوخت گذاری مجدد خاموش بود. (۶۱) پروتکل الحاقی ایران را شورای حکام در ۲۱ نوامبر ۲۰۰۳ تایید نمود و ایران آن را در ۱۸ دسامبر ۲۰۰۳ امضا کرد هرچند که هنوز تصویب نشده است. ایران پروتکل الحاقی را به طور موقت بین دسامبر ۲۰۰۳ و فوریه ۲۰۰۶ اجرا نمود. (۶۲) در ۱۴ مه ۲۰۱۴ ، هسته راکتور تحقیقاتی تهران شامل مجموعا" ۳۳ مجموعه سوخت است (۶۳) GOV/۲۰۱۳/۴۰، para ۶۴ (۶۴) GOV/۲۰۱۳/۴۰، para ۶۵

L. خلاصه

ویرایش

۶۵. درحالی که آژانس به فعالیت های راستی آزمایی در خصوص عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در تاسیسات هسته ای و مکان های خارج از تاسیسات هسته ای اعلام شده از سوی ایران که تحت توافقنامه پادمان هستند، ادامه می دهد، آژانس در وضعیتی قرار ندارد که اطمینان موثقی درباره فقدان فعالیت ها و مواد هسته ای اعلام نشده رائه دهد و بنابراین نمی تواند نتیجه گیری نماید که تمامی مواد هسته ای در ایران برای فعالیت های صلح آمیز هستند. (۶۵)

۶۶. اقدامات عملی در ارتباط با چهار چوب برای همکاری همان طور که در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۳ و ۹ فوریه ۲۰۱۴ توافق شده بودند طبق برنامه از سوی ایران به اجرا در آمدند. تعامل ایران با آژانس از جمله فراهم آوردن اطلاعات و تحلیل مستمر آژانس، در حال کمک به آژانس برای کسب درک بهتری از برنامه هسته ای ایران است.

۶۷. مهم است که ایران به تعامل با آژانس برای حل و فصل موضوعات باقی مانده مرتبط با برنامه هسته ای ایران ادامه دهد. موافقت ایران در تاریخ ۲۰ مه ۲۰۱۴ با اجرای پنج اقدام عملی، گام دیگری به جلو می باشد.

۶۸. ‌آژانس به نظارت و راستی آزمائی در ارتباط با اقدامات مندرج در برنامه اقدام مشترک (JPA) ادامه می دهد.

۶۹. مدیرکل به گزارش دهی بصورت مناسب ادامه خواهد داد. (۶۵) شورای حکام از اوایل ۱۹۹۲ در مقاطع مختلف چندین بار تایید کرده است که ، پاراگراف ۲ از (Corr) INFCIRC/۱۵۳که دایر بر ماده ۲ موافقتنامه پادمان ایران است آژانس را مختار و ملزم به پیگیری راستی آزمایی هر دو موضوع عدم انحراف مواد هسته ای از فعالیتهای اعلام شده (صحت) و همچنین نبود فعالیت های هسته ای اعلام نشده در کشور (یعنی کامل بودن) کرده است. ( به عنوان مثال بنگرید به GOV/OR.۸۶۴، para. ۴۹ و GOV/OR.۸۶۵ paras.۵۳-۵۴).

ضمیمه شماره ۳

ویرایش

به روز رسانی اجرای " اقدامات داوطلبانه " که از سوی ایران پیرامون برنامه مشترک اقدام مورد توافق میان ایران و کشورهای ۳ + ۳ در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳ برعهده گرفته شده است آژانس تایید می کند که تا ۲۰ مه ۲۰۱۴، ایران:

  1. در هیچ‌یک از تاسیسات اعلام شده خود غنی‌سازی بالاتر از ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵ را انجام نداده است.
  2. در هیچ یک از تاسیسات اعلام شده خود از آبشارهایی در یک آرایش متصل به هم، بهره برداری نکرده است.
  3. رقیق سازی به سطحی نه بالاتر از ۵ درصد نیمی از مواد هسته ای که در تاریخ ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ به شکل UF6 با غنای ۲۰ درصد از اورانیوم ۲۳۵ بوده را کامل ساخته است. (۶۶)
  4. ۶۶.۱ (۶۷) کیلوگرم UF6 غنی شده تا ۲۰ درصد از اورانیوم ۲۳۵ به فرآیند تبدیل در کارخانه ساخت صفخات سوخت (FPFP) برای تبدیل به اکسید اورانیوم تزریق شده است. (۶۸)
  5. در کارخانه ساخت صفحات سوخت (FPFP) هیچگونه خط فرآوری برای تبدیل مجدد اکسیدهای اورانیوم به UF6 نداشته است.
  6. هیچگونه پیشرفت جدیدی در فعالیتهای خود در کارخانه غنی‌سازی سوخت (FEP) و کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو (FFEP) و رآکتور اراک (IR-۴۰) شامل تولید و آزمایش سوخت برای رآکتور IR-۴۰ انجام نداده است.
  7. یک پرسشنامه اطلاعات طراحی به روز شده برای رآکتور IR-۴۰ ارائه نموده و با اقدامات راستی آزمایی آژانس برای این راکتور موافقت کرده است.
  8. راه اندازی EUPP – تاسیساتی مورد استفاده برای تبدیل UF6 به تازگی غنی شده تا ۵ درصد U-۲۳۵ به اکسید- را آغاز کرده است.
  9. به رویه "اقدامات تحقیق و توسعه" غنی‌سازی بدون انباشت اورانیوم غنی شده در کارخانه نیمه صنعتی غنی‌سازی سوخت (PFEP) ادامه داده است.
  10. فعالیت های مرتبط با بازفرآوری در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تاسیسات مولبیدن، ید و زینون (MIX) یا در هر یک از تاسیسات دیگری که آژانس به آنها دسترسی دارد، انجام نمی دهد.
  11. اطلاعات و دسترسی مدیریت شده به معدن و آسیاب اورانیوم در گچین (۶۹)، آسیاب اورانیوم در ساغند (۷۰)و کارخانه تولید اورانیوم در اردکان (۷۱) را فراهم نموده است.
  12. به فراهم نمودن دسترسی روزانه به تاسیسات هسته ای در نطنز و فردو ادامه داده است.
  13. دسترسی مدیریت شده به کارگاههای تولید سانتریفیوژ، تاسیسات کارگاهها و انبارهای تولید روتور سانتریفیوژ و اطلاعات مربوطه را فراهم نموده است.
  14. در رابطه با نظارت بیشتر، موارد ذیل را فراهم کرده است:(۷۲)

i. طرحهای تاسیسات هسته ای و توصیف هر ساختمان در هر یک از سایت های هسته ای ii. توصیفات مقیاس عملیاتی انجام شده برای هر یک از مکان هایی که در فعالیت های هسته ای مشخص دخیل هستند iii. اطلاعات در مورد معادن و آسیاب های اورانیوم و در مورد مواد چشمه (۶۶) ایران تا تاریخ ۱۴ آوریل ۲۰۱۴ ،۵۶/۱۰۴ کیلوگرم از ۱/۲۰۹ مواد هسته ای که تا تاریخ ۲۰ ژانویه به شکل UF6 غنی شده تا بیست درصد از اورانیوم ۲۳۵ بوده را رقیق ساخته است. ایران متعهد شده باقی مانده UF6 غنی شده تا ۲۰ درصد از اورانیوم ۲۳۵ را تبدیل به اکسید نماید. (۶۷) تا تاریخ ۱۱ مه ۲۰۱۴ (۶۸) متعاقب تعهدش برای تیدیل باقی مانده UF6 غنی شده تا ۲۰ درصد از اورانیوم ۲۳۵ به اکسید (پاورقی ۶۷ را بنگرید) (۶۹) در تاریخ ۱-۲۹ ژانویه ۲۰۱۴ (۷۰) در تاریخ ۶ مه ۲۰۱۴ (۷۱) در تاریخ ۷ مه ۲۰۱۴ (۷۲) تا تاریخ ۲۰ آوریل ۲۰۱۴

پاورقی

ویرایش

[[#ref_{{{1}}}|^]] 

  1. موافقتنامه بین ایران و آژانس برای اجرای پادمان در ارتباط با پیمان عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (INFCIR/214) که در ۱۵ می ۱۹۷۴ لازم‌الاجرا شده است.
  2. در فاصله سپتامبر ۲۰۰۳ و سپتامبر ۲۰۱۲ شورای حکام ۱۲ قطعنامه در ارتباط با اجرای پادمان در ایران تصویب کرده است (به سند GOV/2013/56 پانویس ۲ مراجعه شود).
  3. قطعنامه ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) شورای امنیت
  4. GOV/2013/56، پاورقی ۴
  5. بند الف بخش اول موافقتنامه روابط آژانس با سازمان ملل متحد (INFCRIC/11)
  6. GOV/2014/2 بند سوم
  7. برنامه مشترک اقدام ضمناً مشخص می‌کرد که یک کمیسیون مشترک «به منظور تسهیل حل و فصل موضوعات گذشته و حال که مورد نگرانی می‌باشند با آژانس کار خواهد نمود.»
  8. مدیر کل، اطلاعات روز آمد در مورد اجرای اقدامات داوطلبانه توسط ایران در ارتباط با برنامه‌ی مشترک اقدام را بطور ماهانه به شورای حکام ارائه می‌نماید که چهارمین مورد آن، در ضمیمه سوم این گزارش درج گشته است.
  9. GOV/2014/10، بند ۱۳
  10. GOV/2014/10، بند ۱۳
  11. GOV/INF/2014/3، پیوست
  12. از زمان آخرین گزارش مدیر کل، ایران وجود یک تاسیسات دیگر به نام راکتور تحقیقاتی فارس را به آژانس اعلام کرده است: یک راکتور آب سبک ۱۰ مگاواتی که دارای سوخت اورانیوم با غنای پایین بوده و مکان آن در اطراف شیراز طراحی شده است.
  13. کلیه مکان‌های خارج از تاسیسات (LOFs) در بیمارستان‌ها واقع شده‌اند.
  14. در راستای رویه عادی پادمانی، مقادیر کمی از مواد هسته‌ای در تاسیسات (مانند مقداری پسماند و نمونه‌ها) تحت اقدامات مراقبتی و نظارتی نیستند.
  15. چنانکه ایران در پرسشنامه‌های اطلاعات طراحی برای کارخانه غنی‌سازی سوخت در نطنز اعلام کرد.
  16. GOV/2010/10، para۸ and as declared by Iran in its DIQ for FPEP
  17. این ارقام شامل ۱۰۷.۶ کیلوگرم UF6 غنی شده تا ۵ درصد اورانیوم ۲۳۵ می باشد که از کاهش غنای UF6 غنی شده تا ۲۰ درصد اورانیوم ۲۳۵ تولید شده است.
  18. این شامل مواد هسته‌ای موجود در انبار می‌شود و نیز مواد هسته‌ای در تله‌های سرد و داخل سیلندرها را که به فرایند غنی‌سازی متصل است در بر می‌گیرد.
  19. تعداد سانتریفیوژهای IR-2m نصب شده در کارخانه غنی‌سازی سوخت (۱۰۰۸) از زمان گزارش قبلی مدیرکل بدون تغییر بوده است.
  20. تعداد سانتریفیوژهای IR-1 نصب شده در کارخانه غنی‌سازی سوخت (۱۵۴۲۰) از زمان گزارش قبلی مدیرکل بدون تغییر بوده است.
  21. GOV/2014/10, para, ۲۲ آژانس اقدامات محافظتی و مراقبتی اضافی را برای تایید اینکه در کارخانه غنی‌سازی سوخت بیش از ۵۴ آبشار دارای سانتریفیوژ IR-1 با مواد هسته‌ای خوراک‌دهی نمی‌شود به کار گرفته است.
  22. نتایج در مورد نمونه‌هایی که تا تاریخ ۵ فوریه ۲۰۱۴ گرفته شده اند در آژانس موجود می‌باشد.
  23. تا ۱۱ مه ۲۰۱۴ آبشارهای ۱ و ۶ شامل مجموعاً ۳۲۸ سانتریفیوژ IR-1 بودند (که از زمان گزارش قبلی مدیر کل بدون تغییر مانده‌اند).
  24. GOV/2014/10, para. ۲۸ آژانس اقدامات محافظتی و مراقبتی اضافی را برای تایید اینکه آبشارهای ۱ و ۶ به هم متصل نیستند به کار گرفته است.
  25. در ۱۱ مه ۲۰۱۴ تعداد سیزده سانتریفیوژ IR-4، نه سانتریفیوژ IR-6، یک سانتریفیوژ IR-5 و یک سانتریفیوژ IR-1، در آبشار ۲ نصب شده و هیچ سانتریفیوژ IR-6s در آبشار ۲ نصب نشده بود، ۱۶۴ سانتریفیوژ IR-4 در آبشار ۴ و ۱۶۲ سانتریفیوژ IR-2m در آبشار ۵ نصب گردیده بود. ۱۴ سانتریفیوژ IR-1و ۱۰ سانتریفیوژ IR-2mدر آبشار ۳، ۱۶۴ سانتریفیوژ IR-4 در آبشار ۴ و ۱۶۲ سانتریفیوژ IR-2m در آبشار ۵ نصب شده بودند.
  26. GOV/2014/10, para. ۳۰.
  27. نتایج برای نمونه‌های گرفته‌شده تا ۲۸ ژانویه ۲۰۱۴ در دسترس آژانس می‌باشد.
  28. GOV/2009/74, para.۷ and ۱۴ و GOV/2012/9, para. ۲۴: ایران تاکنون پرسشنامه اطلاعات طراحی اولیه و سه پرسشنامه اطلاعات طراحی اصلاح‌شده را با اهداف بیان‌شده متفاوت برای کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو به آژانس تحویل داده است. با توجه به تفاوت میان هدف این تاسیسات که در آغاز گفته شده است و هدفی که اکنون به واسطه آن مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد هنوز اطلاعات اضافی از طرف ایران مورد نیاز است.
  29. GOV/2014/10, para. ۳۶. آژانس اقدامات محافظتی و مراقبتی را در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو برای تایید اینکه تنها چهار آبشار IR-1 برای غنی‌سازی UF6 بکار گرفته شده‌اند و به هم نیز متصل نیستند بکار گرفته است.
  30. تعداد سانتریفیوژهای نصب‌شده در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو (۲۷۱۰) از زمان گزارش قبلی مدیر کل تغییری نکرده است.
  31. نتایج مربوط به نمونه‌های گرفته شده تا تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۱۳ در اختیار آژانس می‌باشد.
  32. این موضوع به یکی از تعهدات ایران در برنامه اقدام مشترک مربوط است.
  33. این موضوع به یکی از تعهدات ایران در برنامه اقدام مشترک مربوط است.
  34. GOV/2013/56, footnote ۲۸
  35. این موضوع به یکی از تعهدات ایران در برنامه اقدام مشترک مربوط می‌شود.
  36. رآکتور تحقیقاتی تهران راکتوری ۵ مگاواتی است که با سوخت غنی شده ۲۰ درصد U-235 کار می‌کند و برای تابش انواع مختلف هدف‌ها و همچنین تحقیقات و مقاصد آموزشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
  37. تأسیسات MIX یک مجموعه سلول داغ برای جداسازی ایزوتوپ‌های رادیودارویی از هدف‌ها از جمله اورانیوم پرتو داده شده در رآکتور تحقیقاتی تهران می‌باشد.