در مجالس و محافل راجع بامور سلطنت از وی شنیده میشد محمد شاه که از خطر مرگ جست و قدری بهبودی یافت برای خاطر حاج میرزا آقاسی مرشد خود راجع به ایلخانی حرفی نمیزد و بروی خود نمی‌آورد و چون خواست که حرفهائیکه ایلخانی در تهران میزند بیشتر از این شنیده نشود و گوشزد مردم نگردد و کمتر باموریکه مربوط و محول باو نیست دخالت بیجا نکند پانزده هزار تومان از او بعنوان پیشکشی گرفته او را بحکومت بروجرد فرستاد. اللهقلیخان پیش از آنکه به بروجرد برود گلپایگان، محلات و محال خوار با وی بود مدت حکومت اللهقلیخان یا الله‌قلی میرزا ایلخانی در بروجرد زیاد طول نکشید در سال ۱۲۶۲ هـ.ق. در آنجا که بود دوباره بهوای سلطنت افتاد و هر قدر وزیر و پیشکارش محمود خان ملک‌الشعراء او را اندرز داد مثمر ثمر واقع نشد و بهیچ وجه در او اثر ننمود نامبرده از هرج و مرج اوضاع مملکتی و مرکز، سوء استفاده کرده با عده‌ای سوار مسلح عازم تهران گردید شاه که از این حرکت او آگاه شد دستخطی صادر کرد و مأموری بجلو او فرستاد و او را از بین راه برگردانیدند بعد بکیومرث‌میرزا (عمیدالدوله) پسر قهرمان میرزا مأموریت داد که او را بهمراه خود برده در عراق (بین‌النهرین) تبعید نماید کیومرث میرزا پس از رساندن او را به عراق به تهران مراجعت نمود. ایلخانی مدت ۲۶ سال در خارج از ایران میزیست و چند سالی مشغول بسیاحت شد و آخرالامر در اسلامبول مقیم و مستقر گردید و چون در ایامیکه حاج میرزا حسینخان مشیرالدوله سفیر کبیر ایران در اسلامبول بود اللهقلیخان با او خیلی مربوط و مأنوس شده بود در سال ۱۲۸۸ هـ.ق. که مشیرالدوله بصدارت عظمی رسید با اجازه شاه فوراً او را از اسلامبول خواست و پس از ورود او را در اوایل سال ۱۲۸۹ هـ.ق. بجای غلامحسین خان سپهدار بحکومت قزوین منصوب نمود. محمد حسنخان اعتمادالسلطنه در خوابنامه خود در این باب از قول مشیرالدوله چنین مینویسد: «لعنت خدای بر من که بوطن خود خیانت کردم اول کار نابکاری من آوردن ایلخانی هرزه لوطی مردود مطرود بود او را از اسلامبول خواستم و مواجب گزاف از دولت در حق او برقرار نمودم حکومت قزوین را باو دادم». در سفر اول ناصرالدینشاه به اروپا در سال ۱۲۹۰ هـ.ق. الله قلیخان نیز از محترمین بود که بهمراه شاه باروپا رفت و در سال ۱۲۹۲ هـ. ق. به حکومت همدان منصوب شد و تا اواخر سال ۱۲۹۳ هـ. ق. در آنجا حاکم بود. ناصرالدینشاه در این سال همدان را بانضمام چند شهر دیگر بنام ایالت مرکزی نامیده و فیروز میرزا نصرت‌الدوله را ملقب به فرمانفرما کرده حاکم آن چند شهر نمود و الله قلیخان معزول گردید. در اواخر سال ۱۲۹۶ هـ. ق. بعضویت مجلس شورای کبری دولتی برقرار شد و در سال ۱۲۹۸ هـ. ق. بجای ناصر قلیخان عمیدالملک پسر امیر اصلان‌خان مجدالدوله دائی ناصرالدینشاه بحکومت زنجان منصوب و در ربیع الثانی ۱۲۹۹ هـ. ق. از حکومت معزول و بتهران آمد و بجای او ابوالفتح میرزا (مؤیدالدوله) پسر بزرگ حسام‌السلطنه فرستاده شد. در اواسط سال ۱۳۰۵ هـ. ق. بجای میرزا حسینخان معتمدالملک پسر یحیی خان مشیرالدوله برای بار دویم بحکومت قزوین تعیین شد و این انتخاب را امین‌السلطان برغم یحیی‌خان مشیرالدوله کرد که جای پائی برای
برگه:شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و۱۳ و ۱۴ هجری، جلد ۱.pdf/۱۵۲
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
رجال ایران
۱۴۹
