تامین و رفاه اجتماعی - برنامه عمرانی پنجم
| برنامه‌های عمرانی کشور | تصمیم‌های مجلس | برنامه عمرانی پنجم ۱۳۵۲ - ۱۳۵۶ |
فصل بیست و چهارم - تأمین و رفاه اجتماعی - کل اعتبار فصل تأمین و رفاه اجتماعی برای برنامه جدیدی که در دوره برنامه پنجم به مرحله اجرا گذارده خواهد شد معادل ۱۶ میلیارد ریال است‌که معادل ۷،۸ میلیارد ریال آن به تأمین اجتماعی و ۸،۲ میلیارد ریال آن به خدمات رفاهی اختصاص دارد.
مقدمه
با استفاده از تجربه برنامه چهارم در مورد رفاه اجتماعی و مسائل و مشکلاتی که به علت تازگی این برنامه چه از نظر برنامه‌ریزی و چه از نظر اجرا پیش‌آمد، در تنظیم برنامه پنجم کوشش گردید که بر اساس ضوابط و ملاکهای مشخص، نوع نیازمندی گروه‌هایی که می‌توانند از خدمات رفاهی بهره‌مند شوند‌معین گردد و سپس با توجه به امکانات مالی و سایر عوامل محدودکننده اولویتها مشخص شود. از سوی دیگر به علت اهمیت بیمه‌های اجتماعی، این برنامه با بینشی وسیع‌تر به نام تأمین اجتماعی خوانده شد، و حدود و شمول آن گسترش یافت -با توجه به این مسائل در ارائه خدمات رفاهی، اولویتها به شرح زیر خواهد بود:
- - پایین بودن سطح درآمد: طبق این ضابطه گروه‌های مناطق عقب‌مانده شهری و روستایی و کارگران ساده از کمکهای رفاهی استفاده خواهند کرد.
- - اهمیت اجتماعی گروه: بر اساس این ضابطه کودکان به خاطر نقشی که در فردای اجتماع به عهده خواهند داشت و معلمان به علت نقش حساسی که‌در پرورش و تربیت نسلهای آینده جامعه دارند حائز اولویت می‌باشند.
- - ناتوانی و آسیب‌پذیری: طبق این ضابطه بهبود وضع معلولین جسمی، روانی و اجتماعی از نقطه نظر جنبه‌های انسانی و حمایتهای اجتماعی مورد‌توجه خواهد بود.
بر این اساس تأمین و رفاه اجتماعی مبتنی بر ۵ برنامه اصلی شامل بیمه‌های اجتماعی کارگران، بیمه‌های اجتماعی روستاییان، بیمه‌های اجتماعی‌کارمندان، خدمات رفاهی، و توان‌بخشی معلولین و ۲ برنامه تبعی شامل مشارکت و ارتباطات اجتماعی، آموزش نیروی انسانی و تحقیقات خواهد بود.
تأمین اجتماعی
ویرایشهدف های اساسی
ویرایشتأمین اجتماعی مجموعه تدابیر و اقداماتی است که هدفهای زیر را تحقق بخشد:
- - تأمین زندگی افراد کشور و ارائه خدمات لازم به آنان به هنگام وقوع حوادث و خطرات.
- - تأمین حمایت مقتضی و مطلوب در مورد افراد خانواده در صورت فوت یا ازکارافتادگی سرپرست آنان.
- - تأمین معیشت به موقع پیری، ناتوانی، بیکاری.
- - تأمین مراقبت‌های پزشکی و درمانی در زمان بیماری و وضع حمل.
- - تأمین کمکهای اجتماعی و تعاونی ضروری.
سیاست ها و خط مشی های کلی
ویرایشبیمه های اجتماعی کارگران
ویرایشبیمههای اجتماعی کارگران: در مورد بیمه‌های اجتماعی کارگران خط مشی و سیاستهای اجرایی به شرح زیر می‌باشد:
- - طی برنامه پنجم باید کلیه بیمه‌شدگان سازمان بیمه‌های اجتماعی که حق بیمه می‌پردازند حق و امکان استفاده از مزایای قانونی بیمه‌های اجتماعی را‌داشته باشند. (در حال حاضر حدود ۳۰ درصد از بیمه‌شدگانی که حق بیمه بابت آنان پرداخت می‌شود امکان استفاده از مزایای قانونی را ندارند).
- - نرخ حق بیمه باید در مورد هر یک از تعهدات قانونی سازمان بیمه‌های اجتماعی، بیمه‌های بیماری، بازنشستگی، فوت و غیره تفکیک شود.
- - لازم است مقداری از درآمد سازمان بیمه‌های اجتماعی پس از کسر هزینه و ذخائر قانونی به سرمایه‌گذاری، به منظور توسعه تأسیسات درمانی در‌کشور، از طریق اعطای وام به گروه‌های پزشکی، اختصاص یابد.
- - به منظور جلوگیری از مراجعات غیر ضروری به مراکز درمانی لازم است بیمه شده سهم مختصری از هزینه‌های درمانی را به طور مستقیم پرداخت‌نماید.
- - بیمه‌شدگان سازمان بیمه‌های اجتماعی باید از حق انتخاب آزاد پزشک برخوردار شده و از توسعه نظام پزشک کارمندی جلوگیری به عمل آید.
- - سازمان بیمه‌های اجتماعی باید سوابق بیمه‌شدگان را از طریق ایجاد و تکمیل کارتهای حسابهای انفرادی محفوظ داشته و کارفرما نیز مکلف به ارسال‌اسامی بیمه‌شدگان در لیست‌های مربوط به حق بیمه خواهد شد.
- - به منظور توسعه سریع خدمات تأمین اجتماعی به مزد و حقوق‌بگیران کشور باید با توجه به طبیعت تعهدات سازمان بیمه‌های اجتماعی و عدم ارتباط‌بین مسائل مربوط به درمان و تعهدات دراز مدت، امور درمانی بیمه‌شدگان در تشکیلات مستقلی تمرکز یافته و سایر تعهدات بازنشستگی ازکارافتادگی و‌فوت، در سازمان مستقل دیگری متمرکز گردد.
شورای عالی بیمه‌های اجتماعی همآهنگی و ارتباط لازم را در مورد دو سازمان مزبور برقرار خواهد نمود.
- - هزینه پرسنلی و اداری سازمان مزبور باید با توجه به درصد متعارف جهانی بر حسب تعهدات، مورد محاسبه و ملاک عمل قرار گیرد و تعداد استخدام‌سالانه با توجه به حجم کار و ضوابط صحیح و علمی انجام پذیرد.
- - با توجه به قلت مستمریهای برقرار شده در مورد بازنشستگان، بازماندگان و از کارافتادگان، لازم است نسبت به ارتقاء حداقل مستمریهای مذکور با‌توجه به هزینه زندگی و حداقل دستمزد اقدام گردد.
- - اصلاح و تجدید نظر در قانون بیمه‌های اجتماعی به منظور پوشش درمانی کلیه بازنشستگان، از کارافتادگان و خانواده آنان و نیز بازماندگان بیمه‌شدگان‌متوفی، ضروری است.
- - با توجه به سیاست درمانی کشور سازمان بیمه‌های اجتماعی باید ضمن بهبود کیفی تأسیسات درمانی موجود، کمبود خدمات درمانی مورد نیاز خود‌را از طریق خرید خدمات از بخش خصوصی و عمومی تأمین نموده و در نقاطی که امکانات درمانی کافی وجود نداشته باشد در ارتباط با شبکه‌تأسیسات درمانی کشور و با تأیید وزارت بهداری نسبت به ایجاد بیمارستان اقدام نماید.
بیمه های اجتماعی کارمندان
ویرایشدر مورد بیمه‌های اجتماعی کارمندان خط مشی و سیاستهای زیر پیش‌بینی شده است:
به منظور تأمین عدالت اجتماعی لازم است قانون تأمین درمان مستخدمین شاغل و بازنشسته دولت در وهله اول شامل کارمندانی شود که از خدمات‌درمانی برخوردار نمی‌باشند.
- - لازم است که طی برنامه پنجم به منظور ایجاد صندوق بازنشستگی کارمندان دولت به مفهوم واقعی اقدام گردد و با ایجاد ذخائر محدود مالی تا حد‌امکان از وابستگی مالی صندوق مزبور به طور مستقیم به بودجه دولت جلوگیری به عمل آید.
- - سهم دولت و کارمند در زمینه میزان حق بیمه باید مورد تجدید نظر و محاسبه قرار گرفته و ترتیبی اتخاذ گردد که کسور بازنشستگی و پرداخت‌مستمری متفقاً بر اساس حقوق، یا حقوق و مزایا باشد.
- - کلیه قوانین و مقررات استخدامی کشور که به نحوی موجب تضییع حقوق بازنشستگی کارمندان می‌گردد باید مورد تجدید نظر و اصلاح قرار گیرد.
- - لازم است تا حد امکان قوانین بازنشستگی مؤسسات و شرکتهای دولتی همآهنگ گردد.
بیمه های اجتماعی روستاییان
ویرایشدر مورد بیمه‌های اجتماعی روستاییان سیاست اجرایی تعیین شده به قرار زیر است:
درمان سرپایی کلیه روستاییان از طریق شبکه درمانی کشور تأمین می‌گردد.
مادام که از طریق شبکه درمانی بهداشتی روستایی، خدمات درمانی سرپایی مورد نیاز روستاییان بیمه شده در منطقه مورد نظر تأمین نشده است سازمان‌بیمه‌های اجتماعی روستاییان رأساً به عرضه خدمات درمانی مورد نیاز اقدام خواهد نمود. بدیهی است پس از فراهم شدن امکانات درمانی در منطقه،سازمان بیمه‌های اجتماعی روستاییان کوشش خود را به انجام سایر وظایف قانونی خود مصروف خواهد کرد. در مورد خدمات تخصصی و بستری،بیمه‌شدگان از بخش خصوصی و در صورت عدم دسترسی از بخش عمومی استفاده خواهند کرد.
هدف ها و برنامه های مشخص
ویرایشهدف دراز مدت تأمین اجتماعی، پوشش ۹۰ درصد جمعیت شهری طی ۱۵ سال در موارد بیمه‌های بیماری، فوت، ازکارافتادگی و بازنشستگی و تأمین ۸۰ درصد جامعه روستایی طی ۲۰ سال آینده در مورد درمان، ازکارافتادگی و فوت سرپرست خانواده می‌باشد.
بیمه های اجنماعی کارمندان
ویرایشبیمههای اجتماعی کارگران: هدفهای برنامه عمرانی پنجم در مورد بیمه‌های اجتماعی کارگران عبارت است از:
- - افزایش تعداد مشمولین بیمه درمان از ۹۰۰ هزار نفر به ۱،۴ میلیون نفر در پایان برنامه پنجم که سطح پوشش این برنامه با احتساب افراد خانواده‌بیمه‌شدگان از ۳،۴ میلیون نفر به ۵،۱ میلیون نفر می‌رسد.
- - افزایش تعداد مشمولین بیمه‌های فوت، ازکارافتادگی، بازنشستگی، از ۹۵۰ هزار نفر به ۱،۵ میلیون نفر در پایان برنامه که بدین ترتیب سطح پوشش از ۳،۶ به ۵،۷ میلیون نفر بالغ می‌گردد.
- - افزایش تعداد تخت بیمارستانی از ۱،۹ به ۲،۵ تخت به ازاء هزار بیمه شده (با خانواده) و کاهش تعداد مراجعات بیمه‌شدگان به هر پزشک از ۶۰ تا ۱۰۰ مراجعه در روز به ۵۰ مراجعه.
- - اجرای بیمه بیکاری در مورد ۱۰۰ هزار نفر از مشمولین قانون کار به عنوان برنامه آزمایشی که با احتساب افراد خانواده ۵۰۰ هزار نفر را شامل می‌شود.
بیمه کارمندان و کارکنان مستقل و گروه های متشکل دیگر
ویرایشبیمه کارمندان و کارکنان مستقل و گروه‌های متشکل دیگر: هدفهای این برنامه به شرح زیر می‌باشد:
- - پوشش بیمه درمانی به ۸۰ درصد از کارمندان دولت و خانواده آنان که سطح پوشش از ۲۶۰ هزار نفر به ۲ میلیون نفر در پایان برنامه پنجم می‌رسد.
- - عده مشمولین صندوق بازنشستگی از ۳۰۰ هزار نفر به ۴۵۰ هزار نفر افزایش خواهد یافته و سطح پوشش این برنامه از ۹۴۰ هزار نفر به ۱،۴ میلیون‌نفر خواهد رسید.
- - حدود ۳۰۰ هزار نفر از کارمندان بخش خصوصی و خانواده آنان و ۴۰۰ هزار نفر از کارکنان مستقل بخش شهری مشمول بیمه‌های درمان و‌بازنشستگی خواهند شد.
- - کلیه دانش‌آموزان و دانشجویان بخش شهری از طریق قرارداد با شرکتهای بیمه، مشمول مزایای بیمه حوادث می‌شوند.
بیمه های اجتماعی روستاییان
ویرایشبیمههای اجتماعی روستاییان: هدف برنامه افزایش سطح پوشش درمانی روستاییان از ۱۵۰ هزار نفر به ۴ میلیون نفر در پایان برنامه پنجم بوده و‌همچنین ۱۰۰ هزار نفر از روستاییان مشمول بیمه فوت خواهند شد که با احتساب افراد خانواده ۵۰۰ هزار نفر تأمین خواهند یافت.
جدول شماره ۱ مقایسه تعداد استفاده‌کنندگان از حمایتهای تأمین اجتماعی در پایان برنامه چهارم و پنجم عمرانی کشور را نشان می‌دهد:
جدول: دوره ۲۳ - جلد ۸ - صفحه ۴۵۹۰
خدمات رفاهی
ویرایشهدف های اساسی
ویرایشهدف کلی در این برنامه تأمین قسمتی از حداقل نیازمندیهای اساسی گروه‌هایی است که به دلائل محرومیت نسبی و یا ویژگیهای اجتماعی حایز‌اولویت می‌باشند، به این ترتیب گروه‌های مناطق عقب‌مانده شهری و روستایی، کارگران ساده، کودکان، اطفال بی‌سرپرست، سالمندان، آسیب‌دیدگان،معلمان، معلولین جسمی، روانی و اجتماعی مشمول این برنامه می‌گردند.
سیاست ها و خط مشی های کلی
ویرایشسیاست های کلی
ویرایشسیاستهای کلی: سیاستهای کلی برنامه خدمات رفاهی در برنامه پنجم عمرانی کشور مبتنی بر اصول زیر است:
- - تشویق و جلب کمک طبقات مرفه به منظور رسیدن به هدفهای برنامه.
- - استفاده از نهادهای سنتی (مانند اوقاف) در ارتباط با سیاستهای برنامه فصل تأمین و رفاه اجتماعی.
- - بررسی و تجدید نظر در بعضی از قوانین و تشکیلات و برخی از سازمانها به منظور انطباق آنها با دگرگونیهای اجتماعی و هدفهای برنامه پنجم.
- - رعایت امر عدم تمرکز و استفاده وسیع از سازمانهای محلی در اجرای برنامه‌ها.
- - کوشش در مشارکت استفاده‌کنندگان از خدمات از طریق جلب همکاری و خودیاری آنان در کلیه زمینه‌ها.
- - ایجاد همآهنگی در خدمات اجتماعی از طریق تقویت دبیرخانه شورای عالی رفاه اجتماعی.
- - استفاده از مشمولین قانون خدمات اجتماعی زنان در تأمین نیروی انسانی مراکز رفاهی.
- - ایجاد مراکز چند وظیفه‌ای به منظور تلفیق خدماتی که ادغام آنها در جهت رسیدن به هدف لازم و ممکن است.
- - استفاده از خدمات داوطلبانه در جهت نیل به هدفها.
حدود وظایف و مسولیت وزارتخانه ها
ویرایشحدود وظائف و مسئولیت وزارتخانه‌ها: وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی مسئول اجرای برنامه‌ها به ترتیب زیر می‌باشند:
- - وزارت کار و امور اجتماعی: برنامه‌های بیمه‌های اجتماعی کارگران، رفاه خانواده، رفاه کارگران و رفاه معلولین جسمی بزرگسال.
- - وزارت آموزش و پرورش: رفاه کودکان، معلمان و امور آموزشی معلولین خردسال.
- - وزارت دادگستری: کودکان بی‌سرپرست، اطفال بزهکار و زندانیان.
- - وزارت کشور: مادران تنها، سالمندان و متکدیان.
- - وزارت تعاون و امور روستاها: بیمه‌های اجتماعی و رفاه روستاییان.
- - وزارت بهداری: بیمه درمانی کارمندان دولت و توان‌بخشی عقب‌افتادگان بزرگسال، بیماران روانی و معتادین.
- - وزارت اطلاعات: ارتباطات اجتماعی.
- - لژیون خدمتگذاران بشر و دیگر سازمانهای ذیربط: خدمات داوطلبانه.
هدف ها و برنامه های مشخص
ویرایشرفاه خانواده و کودک
ویرایشرفاه خانواده و کودک: هدف عبارت است از ارائه خدمات رفاهی به خانواده‌های کم درآمد در نواحی پرجمعیت و عقب‌مانده شهری از طریق‌مراکز رفاه خانواده و نگهداری کودکان زنان شاغل در مهدهای کودک با احداث ۱۰۰ مرکز رفاه خانواده و ۱۵۰ مهد کودک.
رفاه کودکان بی سرپرست
ویرایشرفاه کودکان بی‌سرپرست: هدف تأمین وسائل زیست و نگهداری کودکان بی‌سرپرست می‌باشد که در جهت تحقق این امر اقدامات زیر انجام‌می‌پذیرد:
- - ایجاد ۱۲۰ کانون شبه‌خانواده، تجهیز ۱۰ شیرخوارگاه و ۱۰ شبانه‌روزی ایجاد یک شیرخوارگاه جدید با ظرفیت ۵۰۰ طفل وایجاد یک مرکز مجتمع شبه خانواده.
رفاه روستاییان
ویرایشرفاه روستاییان: در برنامه پنجم عمرانی کشور فعالیت خانه‌های فرهنگ روستایی در قالب حوزه‌های عمرانی روستایی متمرکز گردیده و تعدادی‌از خانه‌های احداث شده در برنامه چهارم نیز نوسازی می‌شوند. همچنین کلیه خانه‌ها تجهیز شده و نیروی انسانی مورد نیاز آنها تأمین می‌گردد. ضمناً‌برای تمرکز و پرداخت کمکهای مالی مورد نیاز کشاورزان در مواردی که محصول آنان در اثر خشک‌سالی، آفات عمومی، سرمازدگی و نظایر آن از بین‌رفته باشد، وزارت تعاون و امور روستاها نسبت به تشکیل صندوقی در سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران اقدام خواهد نمود. اعتبارات مورد نیاز این‌صندوق از محل کمکهای دولت و خودیاری کشاورزان عضو شرکتهای تعاونی روستایی تأمین خواهد شد.
رفاه کارگران
ویرایشرفاه کارگران: در این برنامه کوشش در جهت تحقق کامل اصل سهیم کردن کارگران در سود کارگاه‌های تولیدی و صنعتی است.
همچنین نسبت به ایجاد مراکز خدمات اجتماعی کارگران در مراکز مجتمع کارگری، قطبهای صنعتی کشور و یک اتحادیه از تعاونیهای مصرف که به ۳۰۰ تعاونی کوچک سرویس خواهد داد و تجهیز ۸۰ تعاونی مصرف موجود اقدام خواهد شد.
رفاه معلمان
ویرایشرفاه معلمان: هدف این برنامه تأمین وسائل رفاه و سرگرمی اوقات فراغت معلمان است هدفهای کمی برنامه به شرح زیر است:
- - ایجاد ۲۴ مرکز فرهنگی و اجتماعی، احداث یک پلاژ و ۴ استراحتگاه در مناطق ییلاقی و ایجاد و توسعه ۱۵۰ تعاونی مصرف در شهرهای مختلف.
آسیب دیدگان از سوانح طبیعی
ویرایشآسیبدیدگان از سوانح طبیعی: هدف عبارت است از تمرکز کلیه کمکهای اولیه به وسیله و یا زیر نظر شیر و خورشید سرخ در منطقه‌آسیب‌دیده، کنترل دولت در امر خانه‌سازی به ویژه در روستاها از نظر ایمنی در مقابل زلزله و نوسازی مناطق آسیب‌دیده با خودیاری مردم.
برنامه توان بخشی گروه های خاص
ویرایشبرنامه توان‌بخشی گروه‌های خاص: هدف کلی برنامه در این زمینه فراهم نمودن موجبات بهبود وضع معلولین اجتماعی، روانی و جسمی‌است. اقدامات پیش‌بینی شده در جهت این هدف عبارتند از:
الف - در مورد اطفال بزهکار: ایجاد ده کانون اصلاح و تربیت در ده شهر و ایجاد یک مدرسه شبانه‌روزی برای کودکان بی‌سرپرست خارج شده از کانون.
ب - در مورد معتادین: تجهیز ادارات مبارزه با مواد مخدر شهربانی و ژاندارمری، ایجاد ۳۰۰۰ تخت بیمارستانی برای درمان معتادین، اجرای برنامه‌های‌رادیویی و تلویزیونی برای پیشگیری از اعتیاد و ایجاد یک ستاد عالی برای هماهنگی کردن فعالیتهای مبارزه با اعتیاد و پی‌گیری (توان‌بخشی بعد از‌درمان).
پ - در مورد زندانیان: ایجاد ساختمان و نوسازی ۱۶ زندان موجود (از محل اعتبارات ساختمانهای دولتی)، آموزش سواد و حرفه به حدود ۵۰۰۰ نفر‌از زندانیان (از محل اعتبارات آموزش و پرورش) و کمک به انجمن حمایت زندانیان و بنگاه تعاون و صنایع زندان.
ت - در مورد متکدیان: تکمیل ساختمان کانون‌های کارآموزی موجود و آموزش سواد و حرفه به متکدیان.
ث - در مورد افراد عقب‌مانده هوشی: آموزش سواد به ۵۰۰۰ نفر کودک عقب‌افتاده، ایجاد یک کلینیک مجهز به منظور تشخیص نوع و درجه‌عقب‌افتادگی، ایجاد ۱۰ واحد نگهداری بزرگسالان عقب‌افتاده غیر قابل علاج و تربیت ۵۰۰ نفر مربی مخصوص.
ج - در مورد بیماران روانی: ایجاد ۲ ساختمان در کنار دو بیمارستان روانی دولتی تهران هر یک به ظرفیت ۲۵۰ نفر برای نگهداری بیماران روانی غیر‌قابل علاج و ۳ مرکز نگهداری دیگر در شهرستانها.
چ - در مورد ناشنوایان: ایجاد یک کلینیک مجهز شنوایی، آموزش سواد و حرفه به حدود ۷۵۰۰ نفر ناشنوا و تجهیز سه آموزشگاه موجود.
ح - در مورد نابینایان: تربیت ۴۸۰ نفر مربی متخصص، توجه بیشتر به پیشگیری و درمان بیماریهای چشمی در سطح روستاها، آموزش سواد برای ۵۰۰۰ نفر نابینا، آموزش حرفه‌ای ۲۵۰۰ نفر، تربیت ۵۰ نفر کادر متخصص از طریق اعطای بورس برای آموزش ویژه نابینایان، ایجاد کارگاه‌های حمایت شده، تأسیس ۲۰۰۰ کیوسک و یک دهکده کشاورزی.
خ - در مورد معلولین جسمی دیگر: ایجاد ۵۰۰ تخت درمان و توان‌بخشی تأسیس یک مرکز توان‌بخشی ضایعات ستون فقرات از محل اعتبارات‌بهداشت ایجاد کارگاه‌های حمایت شده برای پوشش ۷۵۰۰ نفر و آموزش حرفه‌ای معلولین و ایجاد مراکز نگهداری معلولین غیر قابل علاج.
برنامه ارتباطات اجتماعی و خدمات داوطلبانه
ویرایشبرنامه ارتباطات اجتماعی و خدمات داوطلبانه: هدف عبارت است از ایجاد ارتباط و روحیه اشتراک مساعی بین مجریان امور و مردم به منظور‌ترغیب و تشویق آنان جهت ایفای نقش فعال و مشارکت در برنامه‌ها و طرحهای عمرانی.
خدمات داوطلبانه
ویرایشخدمات داوطلبانه: هدف اساسی بسیج نیروی کلیه داوطلبان به ویژه جوانان و زنان در جهت اجرای برنامه‌های عمران و توسعه در سطح ملی‌و بین‌المللی از طریق لژیون خدمتگزاران بشر می‌باشد.
برنامه آموزش نیروی انسانی و تحقیقات
ویرایشبرنامه آموزش نیروی انسانی و تحقیقات: هدف این برنامه تربیت نیروی انسانی مورد نیاز برنامه‌های رفاهی و انجام تحقیقات به منظور‌شناخت مسائل موجود و یافتن راه حلهای سنجیده می‌باشد.
الف - در مورد آموزش نیروی انسانی: هدفها به شرح زیر است:
- - ایجاد دوره جدید آموزش مددکاری اجتماعی با ظرفیت سالانه ۶۰ نفر.
- - تربیت ۲۵۰ نفر کارشناس در رده‌های مختلف خدمات رفاهی از طریق تغییر در محتوای در سی رشته‌های مشابه از قبیل علوم اجتماعی، روانشناسی،علوم تربیتی و غیره.
- - تربیت ۱۰۰ نفر کارشناس برنامه‌ریزی اجتماعی در سطح فوق لیسانس.
- - ایجاد دوره جدید آموزش مربی کودک با ظرفیت ۱۰۰ نفر و افزایش ظرفیت آموزشگاه موجود و تربیت ۶۰۰ نفر مربی کودک در سطح فوق دیپلم.
- - ایجاد دوره‌های کوتاه مدت آموزشی با همکاری دستگاه‌های اجرایی به منظور تربیت ۶۵۰ نفر کمک مربی کودک.
- - ایجاد واحد جدید آموزش ضمن خدمت و قبل از خدمت کارکنان سازمانهای اجتماعی و عام‌المنفعه و آموزش حدود ۱۲۰۰ نفر از مدیران سازمانهای‌عام‌المنفعه.
ب - در مورد تحقیقات: هدفها به شرح زیر است:
- - ایجاد دوره تربیت کارشناس تحقیق در زمینه امور اجتماعی به منظور تربیت ۱۰۰ نفر محقق در طول برنامه.
- - اعزام ۵۰ نفر از کارشناسان ممتاز تحقیق به کشورهای پیشرفته و اشتغال در مؤسسات تحقیقاتی به منظور آموزش کارگردان تحقیق.
- - تربیت ۱۰۰ نفر پژوهشگر اجتماعی (در سطح کارشناس تحقیق).
- - اجرای ۲۵ طرح تحقیقی در زمینه شناسایی مسائل و مشکلات خاص خدمات رفاهی - تأمین اجتماعی و توسعه اجتماعی.
- - ایجاد و تجهیز واحدهای تحقیقات اجتماعی در مؤسسات آموزشی.
- - تألیف و ترجمه ۱۵ کتاب معتبر روش‌شناسی در تحقیقات اجتماعی.
- - تشکیل ۲ سمینار ویژه بررسی مسائل تحقیقات اجتماعی.
سرمایه گذاری و اعتبارات عمرانی
ویرایشکل اعتبار فصل تأمین و رفاه اجتماعی برای برنامه جدیدی که در دوره برنامه پنجم به مرحله اجرا گذارده خواهد شد معادل ۱۶ میلیارد ریال است‌که معادل ۷،۸ میلیارد ریال آن به تأمین اجتماعی و ۸،۲ میلیارد ریال آن به خدمات رفاهی اختصاص دارد.
جداول شماره ۲ و ۳ نحوه توزیع اعتبارات و‌سرمایه‌گذاری در تأمین و رفاه اجتماعی را طی برنامه پنجم نشان می‌دهند:
>جدول: دوره ۲۳ - جلد ۸ - صفحه ۴۵۹۹ الی ۴۶۰۱