شرح حال رجال ایران/حاج اسداللهخان شیرازی
اسدالله حاج اسدالهخان پسر دوم حاج ابراهیمخان اعتمادالدوله شیرازی صدر اعظم فتحعلیشاه که در سال ۱۱۹۷ هـ.ق. هنگامیکه بزرگان فارس را، با اهل و عیال، علی مراد خان باصفهان احضار و زیر نظر قرار داد حاج ابراهیم کلانتر هم جزو آن دسته بود اسداللهخان در همین در اصفهان متولد شد موقعیکه حاج ابراهیم خان بصدارت رسید و همهکاره مملکت شد برادران و برادرزادگان و پسران خود را در امور دولتی وارد ساخت[۱] از آن جمله اسداللهخان را در سن ۱۶ سالگی در سال ۱۲۱۲ هـ.ق. بحکومت قم و کاشان منصوب نمود و در سال ۱۲۱۴ ق، در سن ۱۸ سالگی او را ترقی داده بایالت بروجرد – لرستان و خوزستان تعیین و گسیل داشت و در سال ۱۲۱۵ هـ.ق. پس از اینکه حاج ابراهیمخان اعتمادالدوله از وزارت معزول – منکوب و مقتول شد اسدالله خان در مقر حکمرانی بود بر حسب امر فتحعلیشاه از هر دو چشم نابینا گردید و مدت ۱۱ سال (از سنه ۱۲۱۵ تا ۱۲۲۶ هـ.ق.) مانند سایر بازماندگان خاندان هاشمیه مأمور به توقف در اصفهان بود و چون در این سال خانواده مزبور مورد عفو و مرحمت شاه قرار گرفتند اسدالله خان بمناسبت اینکه محمدتقی میرزا حسامالسلطنه پسر هفتم فتحعلیشاه والی بروجرد و لرستان شوهرخواهر او بود از اصفهان به بروجرد رفته در آنجا رحل اقامت افکند و پس از ۲۱ سال اقامت در آنجا در سنه ۱۲۴۷ هـ.ق. بشیراز برگشت و بقیه عمر را در آنجا بسر برد و در سال ۱۲۸۰ هـ.ق . در سن ۸۴ سالگی زندگانی را بدرود گفت حاج اسدالله خان با اینکه بیشتر عمر خود را در حال کوری بسر میبرد لکن با آن حال اوقات خود را ببطالت نمیگذرانده و مرد باسوادی بوده است.
- ↑ مانند همه زمامداران این مملکت.