قانون اساسنامه بانک کشاورزی ایران
| قوانین انقلاب شاه و مردم | تصمیم‌های مجلس | اساسنامه‌های مصوب مجلس شورای ملی |
قانون اساسنامه بانک کشاورزی ایران - مصوب ۲۹ دی ۱۳۴۵ مجلس شورای ملی و ۱۴ آذر ۱۳۴۵ مجلس سنا. این قانون در تاریخ ۵ بهمن ۱۳۴۵ به توشیح محمدرضا شاه پهلوی رسید.
فصل اول - کلیات
ویرایشماده ۱
ویرایش- بانک کشاورزی ایران از تاریخ تصویب این قانون منحصراً تابع مقررات این اساسنامه بوده و در مواردی که در این اساسنامه پیش‌بینی نشده‌تابع قانون بانکی و پولی کشور و قانون تجارت است.
ماده ۲
ویرایش- هدف اصلی بانک عبارت است از:
الف - کمک به توسعه عملیات کشاورزی و دامداری و عمران روستاها.
ب - افزایش درآمد کشاورزان و کمک در توزیع و فروش فرآورده‌های کشاورزان و دامداران.
ج - تقویت شرکتهای تعاونی.
د - دادن اعتبارات به تولیدکنندگان فرآورده‌های کشاورزی و دامداری.
ماده ۳
ویرایش- مرکز اصلی بانک در تهران است و هر جا که لازم بداند می‌تواند شعبه یا نمایندگی تأسیس کند یا با موافقت بانک مرکزی نمایندگی بدهد.
ماده ۴
ویرایش- سرمایه بانک ده میلیارد ریال است که به یکصد هزار سهم یکصد هزار ریالی تقسیم می‌شود. کلیه سهام از طرف دولت تعهد شده و صدی‌هشتاد آن پرداخت گردیده و تأدیه بقیه بهای سهام به تدریج از محل اعتبارات کشاورزی برنامه عمرانی سوم کشور پرداخت خواهد شد.
ماده ۵
ویرایش- افزایش سرمایه بانک به پیشنهاد هیأت عامل و تصویب مجمع عمومی صورت خواهد گرفت.
ماده ۶
ویرایش- از دارایی بانک سابق "ایران" آن قسمت که تاکنون به حساب سرمایه بانک کشاورزی ایران منتقل نشده در دفاتر جداگانه نگاهداری و به‌تدریج که تسویه می‌شود پس از وضع بدهی بانک سابق ایران و کسر هزینه‌های مربوط مازاد آن به پیشنهاد هیأت عامل و تصویب مجمع عمومی به‌حساب اندوخته منظور خواهد شد.
فصل دوم - عملیات بانک
ویرایشماده ۷
ویرایش- بانک عملیات زیر را انجام می‌دهد:
الف - مشارکت در تأسیس سازمان مرکزی تعاون روستایی و سرمایه‌گذاری در سازمان مزبور به میزان یک میلیارد ریال و فروش سهام متعلق بانک‌به تدریج به اتحادیه‌های تعاون روستایی.
ب - در موارد ضروری بنابه توصیه وزارت کشاورزی مشارکت با مؤسسات یا شرکتها و یا کارخانه‌هایی که عملیات آنها ارتباط با تولید یا تبدیل یاتوزیع فرآورده‌های کشاورزی و دامی دارند و همچنین دادن کمک اعتباری به کارخانه‌های مزبور با تصویب شورای عالی بانک مشروط بر آن که میزان‌اعتبار از ده میلیون ریال تجاوز نکند در صورتی که از ده میلیون ریال تجاوز کند محتاج به تصویب مجمع عمومی نیز خواهد بود در هر صورت مجموع‌این گونه سرمایه‌گذاری‌ها و دادن اعتبارات از (۱۰).(۱) مجموع سرمایه پرداخت شده بانک تجاوز ننماید.
ج - دادن اعتبارات بیش از دو میلیون ریال جهت اجرای طرحهای عمرانی روستایی مشروط به این که طرح مورد درخواست به تصویب وزارت‌کشاورزی یا سازمانهای صلاحیتدار به معرفی وزارت کشاورزی رسیده باشد نسبت به اعتبارات کمتر از دو میلیون ریال بانک راساً عمل خواهد کرد.
تبصره ۱ - منظور از طرحهای عمرانی روستایی برنامه‌هایی است که با اجرای آنها اقلاً یکی از نتایج زیر حاصل شود:
۱ - فرآورده‌های کشاورزی منطقه مورد عمل افزایش یابد.
۲ - درآمد کشاورزان اضافه شود.
۳ - سطح زندگی روستائیان بالا رود.
۴ - مسکن سالم مناسب جهت روستائیان تأمین شود.
۵ - به افزایش سطح کشت کمک نماید.
تبصره ۲ - منظور از فرآورده‌های کشاورزی مذکور در این اساسنامه فرآورده‌های نباتی و حیوانی و صنایع کوچک روستایی می‌باشد.
د - دادن وام و اعتبار به کشاورزان و خرده‌مالکین و دامداران و مؤسسات و شرکتهای کشاورزی و دامداری و پرورش‌دهندگان و صیادان ماهی ومجریان طرحهای جنگل‌داری و همچنین جهت تأمین آب و کمک به تأمین هزینه‌های جاری کشاورزی و تنقیه و پیش بردن قنوات و اصلاح مجاری آب‌و دامداری و صنایع کوچک روستایی و بهره‌برداری از ماهی و جنگل.
ه - دادن اعتبار به سازمان مرکزی تعاون روستایی یا اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی بدون اخذ وثیقه در حدود امکانات مالی بانک مشروط بر این که‌حداکثر از دو برابر سرمایه پرداخت شده آنها تجاوز ننماید.
و - انجام هر گونه عملیات بانکی از قبیل پذیرفتن و یا تودیع سپرده‌های دیداری و مدت‌دار با بهره و یا بدون بهره و دریافت اعتبار از مؤسسات وبانکها.
باز کردن حساب پس‌انداز برای اشخاص حقیقی و حقوقی باز کردن حساب جاری نزد بانکهای داخلی و خارجی.
گشایش اعتبارات اسنادی و انجام معاملات ارزی مجاز با رعایت مقررات شورای پول و اعتبار.
ز - نزول هر نوع سندی که طبق قوانین صادر شده باشد همچنین دادن وام در برابر رهن اموال غیرمنقول و ضمانتهای بانکی و صدور ضمانت‌نامه‌بانکی مشروط بر این که برای عملیات کشاورزی و صنایع مربوط به آن باشد.
تبصره ۱ - بانک در انجام کلیه معاملات و خرید و فروش و هزینه‌های اداری منحصراً طبق آیین‌نامه‌ها و یا مصوبات شورای عالی بانک عمل‌می‌نماید.
تبصره ۲ - تعرفه معاملات بانک با رعایت مقررات قانون بانکی و پولی کشور از طرف هیأت عامل بانک تنظیم و پس از تصویب شورای عالی بانک‌به موقع اجرا گذارده می‌شود.
فصل سوم - ارکان بانک طرز تشکیل و وظایف آن
ویرایشماده ۸
ویرایش- بانک دارای ارکان زیر است:
۱ - مجمع عمومی ۲ - شورای عالی ۳ - هیأت عامل ۴ - بازرسان مجمع عمومی
ماده ۹
ویرایش- مجمع عمومی تشکیل می‌شود از وزیر کشاورزی و وزیر دارایی و یک نفر دیگر از وزیران به انتخاب هیأت دولت. هیأت مزبور نماینده‌تام‌الاختیار دائمی صاحبان سهام (دولت) بوده و وزیر کشاورزی ریاست مجمع را خواهد داشت.
ماده ۱۰
ویرایش- مجمع عمومی عادی سالی یک بار تشکیل می‌شود ولی رییس مجمع عمومی یا شورای عالی بانک و یا رییس کل بانک می‌تواند تشکیل‌مجمع عمومی را به طور فوق‌العاده تقاضا نماید.
تبصره - جلسات مجمع عمومی در مرکز بانک تشکیل خواهد شد.
ماده ۱۱
ویرایش- اعضاء شورای عالی و اعضاء هیأت عامل و بازرسان بدون داشتن حق رای در مجامع عمومی شرکت خواهند کرد.
ماده ۱۲
ویرایش- تصمیمات مجمع عمومی به اکثریت آراء معتبر است.
ماده ۱۳
ویرایش- مجمع عمومی فوق‌العاده را می‌توان با ارسال دعوتنامه در هر موقع که لازم باشد تشکیل داد.
ماده ۱۴
ویرایش- وظایف مجامع عادی و فوق‌العاده به قرار زیر است:
الف - رسیدگی و اظهار نظر نسبت به گزارش سالانه عملیات بانک و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان پس از استماع گزارش بازرسان.
ب - اتخاذ تصمیم نسبت به خط مشی بانک.
ج - انتخاب اعضاء هیأت عامل بانک با توجه به ماده ۲۱ این اساسنامه.
د - انتخاب بازرسان به پیشنهاد وزیران کشاورزی و دارایی.
ه - اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهادهای مقامی که طبق ماده ۱۰ به تقاضای او مجمع دعوت می‌شود.
و - اتخاذ تصمیم نسبت به افزایش سرمایه بانک.
ماده ۱۵
ویرایش- تصویب ترازنامه به منزله مفاصاً حساب هیأت عامل می‌باشد.
ماده ۱۶ - شورای عالی بانک
ویرایش- شورای عالی بانک تشکیل می‌شود از پنج نفر از شخصیت‌های کشور که دارای اطلاعات و تجربیات کافی در امور مربوط باشند.
اشخاص‌مذکور به پیشنهاد وزیر کشاورزی و تصویب هیأت وزیران برای مدت سه سال تعیین می‌شوند. تغییر هر یک از اعضاء شورای عالی قبل از خاتمه سه‌سال و همچنین تجدید انتخاب هر یک از آنها پس از پایان مدت مزبور بنا به پیشنهاد وزیر کشاورزی با تصویب هیأت وزیران بلامانع است.
تبصره ۱ - به اعضاء شورای عالی با رعایت تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور برای حضور در جلسه حق‌الزحمه‌ای پرداخت خواهدشد.
تبصره ۲ - جلسات شورای عالی با شرکت هیأت عامل تشکیل می‌گردد ولی هیأت عامل حق رأی نخواهد داشت.
تبصره ۳ - شورای عالی برای اداره جلسات از بین خود یک نفر رییس و یک نفر نایب رییس برای مدت یک سال انتخاب می‌نماید و تجدید آنان درپایان مدت بلامانع است.
ماده ۱۷
ویرایش- جلسات شورای عالی وقتی رسمیت خواهد داشت که اقلاً چهار نفر از اعضاء آن حضور داشته باشند تصمیمات شورای عالی هنگامی‌قابل اجرا است که اقلاً سه نفر از اعضاء حاضر شوری به آن رأی موافق داده باشند.
ماده ۱۸
ویرایش- جلسات شورای عالی اقلاً ماهی یک بار و علاوه بر آن بر حسب دعوت رییس کل بانک تشکیل می‌گردد.
ماده ۱۹ - وظایف شورای عالی
ویرایش- وظایف شورای عالی به قرار زیر است:
الف - تصویب بودجه سالانه.
ب - تصویب تعرفه‌های عمومی بانک و آیین‌نامه‌های استخدام و آیین‌نامه معاملات و سایر آیین‌نامه‌هایی که در حدود این قانون از طرف هیأت‌عامل پیشنهاد می‌شود.
ج - رسیدگی و اتخاذ تصمیم به پیشنهاد بانک نسبت به مطالبات مشکوک‌الوصول و مطالباتی که وصول آنها مقدور نیست.
د - اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهاد هیأت عامل درباره خرید و فروش زمین و اموال غیرمنقول و احداث ساختمان برای بانک.
ه - اتخاذ تصمیم در مورد تحصیل اعتبار و یا اخذ وام از بانکها و مؤسسات مالی.
و - اتخاذ تصمیم نسبت به هر موضوعی که هیأت عامل بانک طرح آن را در شورای عالی لازم بداند به شرط آن که در حدود مقررات این اساسنامه‌بوده و از وظایف خاص مجمع عمومی نباشد.
ماده ۲۰ -هیات عامل
ویرایشهیأت عامل بانک تشکیل می‌شود از یک رییس و دو عضو که برای مدت سه سال منصوب می‌شوند و پس از پایان مدت انتصاب مجددآنها بلامانع است.
== ماده ۲۱ - رییس هیأت عامل - رییس هیأت عامل که به نام رییس کل بانک نامیده می‌شود به پیشنهاد وزیر کشاورزی و تصویب هیأت وزیران انتخاب و به فرمان ملوکانه‌منصوب می‌شود دو نفر عضو هیأت عامل به پیشنهاد رییس کل بانک و تصویب مجمع عمومی تعیین می‌شوند.
عزل اعضاء هیأت عامل نیز به همین ترتیب انجام می‌گیرد.
ماده ۲۲
ویرایش- رییس کل بانک بالاترین مرجع اداری بانک بوده و طبق مقررات این قانون بانک را اداره می‌نماید و به خصوص دارای وظایف و اختیارات‌زیر است:
الف - تعیین وظایف هر یک از اعضاء هیأت عامل از نظر اجرایی.
ب - اخذ تصمیم و صدور دستور درباره کلیه امور استخدامی و سازمانی با رعایت آیین‌نامه‌ها و بودجه مصوب بانک.
ج - مراقبت در اجرای اساسنامه و آیین‌نامه‌ها و بودجه بانک.
د - نمایندگی بانک در مراجع قضایی و غیر قضایی با حق توکیل غیر.
ه - اجرای مصوبات مجمع عمومی و شورای عالی بانک.
و - دادن اختیار امضاء مجاز و سلب آن.
ز - انجام عملیات بانکی.
ح - تسلیم گزارش و ترازنامه و حساب سود و زیان و پیشنهاد خط مشی بانک به مجمع عمومی و هر گونه پیشنهادی که طرح آن به نظر رییس کل‌بانک در مجمع عمومی ضروری تشخیص داده شود.
ماده ۲۳
ویرایش- رییس کل بانک می‌تواند قسمتی از اختیارات خود را به اعضاء هیأت عامل و یا سایر مقامات بانک واگذار نماید.
ماده ۲۴
ویرایش- نامه‌ها و اسنادی که در برابر اشخاص ثالث برای بانک تعهدی ایجاد می‌نماید باید اقلاً دارای دو امضاء مجاز باشد.
ماده ۲۵
ویرایش- امور زیر از وظایف هیأت عامل است:
۱ - اتخاذ تصمیم در مورد برنامه‌های بانک که برای تصویب به مجمع عمومی تسلیم می‌گردد.
۲ - طرح و تنظیم آیین‌نامه‌ها و پیشنهادهایی که باید به مجمع عمومی و شورای عالی تسلیم شود.
۳ - اتخاذ تصمیم در مورد تأسیس یا انحلال شعب یا نمایندگیهای بانک.
۴ - تهیه پیشنهاد در مورد تحصیل اعتبار و یا اخذ وام از بانکها و مؤسسات مالی با رعایت قوانین مربوط جهت طرح در شورای عالی.
۵ - اتخاذ تصمیم نسبت به هر گونه معامله و یا هر موضوعی که از طرف رییس کل بانک در حدود مقررات این اساسنامه طرح می‌شود.
ماده ۲۶
ویرایش- تصمیمات هیأت عامل در صورتی قابل اجرا است که رییس کل بانک و یکی از اعضاء هیأت عامل به آن رأی موافق داده باشند.
ماده ۲۷
ویرایش- برای هر دوره عمل مالی دو نفر بازرس به پیشنهاد وزیران کشاورزی و دارایی و تصویب مجمع عمومی منصوب می‌شوند.
== ماده ۲۸ - وظایف بازرسان به شرح زیر است:
الف - حضور در تمام ساعات اداری در بانک.
ب - مراقبت در تطبیق عملیات بانک با قوانین و مقررات و تسلیم گزارش ماهانه به وزیران کشاورزی و دارایی و ارسال یک نسخه برای هر یک ازاعضاء هیأت عامل.
ج - رسیدگی دقیق به دفاتر و حسابهای بانک و تصدیق خلاصه حسابهای ماهانه که باید به شورای پول و اعتبار فرستاده شود.
د - رسیدگی به اقلام ترازنامه و حساب سود و زیان بانک و تنظیم گزارش سالانه و ارسال یک نسخه آن منضم به ترازنامه گواهی شده برای هر یک‌از نمایندگان صاحبان سهام و یک نسخه برای رییس کل بانک ده روز قبل از انعقاد مجمع عمومی.
تبصره ۱ - رییس کل بانک باید اقلاً بیست روز قبل از انعقاد مجمع عمومی یک نسخه از ترازنامه بانک را جهت رسیدگی برای بازرسان بفرستد.
تبصره ۲ - بازرسان موظفند وظایف رسیدگی خود را ظرف سال انجام دهند تا رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان در مدت مقرر به عهده‌تعویق نیافتد.
ماده ۲۹
ویرایش- بازرسان حق مداخله مستقیم در امور بانک ندارند برای اجرای وظایف خود و گرفتن اطلاعات لازم برای رسیدگی به دفاتر و پرونده‌ها بایدبه رییس کل مراجعه نمایند و رییس کل بانک مکلف است اطلاعات مورد نیاز را در اختیار آنان قرار دهد.
== ماده ۳۰ - هر یک از بازرسان در اجرای وظایف به هر گونه نقص و ایرادی که برخورد نمایند باید به رییس کل بانک کتباً اعلام کنند و چنانچه ظرف‌مدت ده روز از طرف رییس کل بانک اقدام مؤثری به عمل نیاید مراتب را به وزیران کشاورزی و دارایی گزارش دهند.
فصل چهارم - مقررات مالی و متفرقه
ویرایشماده ۳۱
ویرایش- اعضاء شورای عالی و هیأت عامل و بازرسان قبل از شروع به کار در اولین جلسه مجمع عمومی سوگند یاد می‌کنند که منافع و اسرار بانک‌را حفظ کنند.
ماده ۳۲
ویرایش- سال مالی بانک در پایان اسفند ماه هر سال خاتمه می‌یابد و ترازنامه بانک باید منتهی تا آخر خرداد ماه سال بعد آماده برای تسلیم به‌مجمع عمومی باشد.
ماده ۳۳
ویرایش- نحوه تعیین سود ویژه و همچنین ارزیابی اقلام دارایی بانک در ترازنامه بر اساس مقررات قانون بانکی و پولی کشور صورت می‌گیرد.
ماده ۳۴
ویرایش- حقوق و مزایای هیأت عامل و بازرسان از طرف مجمع عمومی با توجه به تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور تعیین می‌گردد.
ماده ۳۵
ویرایش- حقوق و مزایای کارمندان و خدمتگزاران بانک طبق آیین‌نامه اختصاصی بانک تعیین می‌شود.
آیین‌نامه مزبور را هیأت عامل تنظیم و پس‌از تصویب شورای عالی بانک اجرا می‌شود.
ماده ۳۶
ویرایش- اسناد عادی که از طرف گیرندگان وام به شعب و نمایندگیهای بانک داده می‌شود و همچنین اسناد مربوط به وام صندوقهای روستایی وشرکتهای تعاونی و اتحادیه‌های تعاونی روستایی به شرطی که مبلغ هر سند از پنجاه هزار ریال تجاوز ننماید در حکم اسناد رسمی و لازم‌الاجرا است.
ماده ۳۷
ویرایش- از سود ویژه سالانه بانک هر سال قسمتی برای تشکیل اندوخته‌ها طبق قوانین بانکداری نگاهداری می‌شود و بقیه به حساب اندوخته‌مطالبات مشکوک‌الوصول منظور می‌گردد و هر زمان که میزان اندوخته مطالبات مشکوک‌الوصول اقلاً به ده درصد کل مانده وامها و اعتبارات پرداختی‌رسید مازاد بنا به پیشنهاد هیأت عامل و تصویب مجمع عمومی به حساب سرمایه پرداخت نشده و یا افزایش سرمایه بانک منظور خواهد شد.
ماده ۳۸
ویرایش- ثبت بانک در اداره ثبت شرکتها از پرداخت مالیات حق تمبر سهام و حق ثبت معاف است.
ماده ۳۹
ویرایش- وزارت کشاورزی و سازمانهای وابسته به آن و همچنین سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران و شرکت سهامی کارخانجات ایران موظفندعملیات بانکی خود را به وسیله بانک کشاورزی ایران انجام دهند.
ماده ۴۰
ویرایش- تسلیم این اساسنامه منحصراً برای انجام تشریفات ثبتی در ثبت شرکتها کافی است.
ماده ۴۱
ویرایش- وزارت کشاورزی مأمور اجرای این قانون است.
قانون بالا مشتمل بر ۴۱ ماده و ده تبصره که لایحه آن به موجب ماده واحده مصوبه بیستم آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم و در تاریخ چهاردهم آذر ماه یک هزار وسیصد و چهل و پنج به تصویب مجلس سنا رسیده بود در جلسه روز پنجشنبه بیست و نهم دی ماه یک هزار و سیصد و چهل و پنج شمسی موردتصویب مجلس شورای ملی قرار گرفت.
رییس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی