قانون خدمات اجتماعی زنان
| قوانین انقلاب شاه و مردم | تصمیم‌های مجلس | اساسنامه‌های مصوب مجلس شورای ملی |
قانون خدمات اجتماعی زنان - مصوب ۱۳ تیر ۱۳۴۷ مجلس شورای ملی و ۱۵ خرداد ۱۳۴۷ مجلس سنا – این قانون در تاریخ ۲۴ تیر ۱۳۴۷ به توشیح محمدرضا شاه پهلوی رسید.
این قانون دارای پانزده ماده و یک تبصره که در تاریخ روز چهارشنبه پانزدهم خرداد ماه یک هزار و سیصد و چهل و هفت به تصویب مجلس سنا رسیده بود در جلسه روز پنجشنبه سیزدهم تیر ماه یک هزار و سیصد و چهل و هفت شمسی مورد تصویب مجلس شورای ملی قرار گرفت.
ماده ۱
ویرایشبه منظور بیشتر سهیم کردن زنان در تحولات اجتماعی کشور و در اجرای اصول انقلاب شاه و مردم به موجب این قانون خدمات فرهنگی‌و آموزشی و بهداشتی و درمانی و اجتماعی وظیفه مقدس ملی زنان نیز شناخته می‌شود و به ترتیب مقرر در این قانون در مورد زنانی که دارای گواهینامه‌کامل متوسطه و یا مدارک تحصیلی بالاتر هستند برقرار خواهد شد.
ماده ۲
ویرایشخدمات مذکور در ماده یک شامل موارد زیر است:
۱ - خدمات فرهنگی و آموزشی.
۲ - پیکار با بیسوادی.
۳ - خدمات بهداشتی و درمانی در وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی.
۴ - خدمت مربوط به رفاه عمومی و مددکاری اجتماعی و ترویج خانه‌داری.
ماده ۳
ویرایشاز تاریخ تصویب این قانون در هر سال فهرست فارغ‌التحصیلان و میزان احتیاجات دولت به خدمت زنان در هر یک از امور مذکور در ماده‌دوم از طرف دولت اعلام می‌شود و کلیه فارغ‌التحصیلان همان سال که سنشان برای دارندگان گواهینامه کامل متوسط یا معادل آن بین ۱۸ تا ۲۵ سال‌باشد و برای دارندگان مدارک تحصیلی بالاتر از دیپلم از سی سال متجاوز نباشد برای انجام خدمات مذکور دعوت می‌شوند.
زنانی که بعد از ۲۵ سالگی به اخذ دیپلم و یا پس از ۳۰ سالگی به مدارج بالاتر از دیپلم نائل می‌شوند از انجام این خدمت معاف خواهند بود.
دولت احتیاجات خود را برای انجام خدمات مذکور در ماده دوم بدواً از بین داوطلبان واجد شرایط مرتفع خواهد ساخت و در صورتی که عده داوطلب‌کافی نباشد بقیه را از بین سایر دعوت‌شدگان انتخاب خواهد کرد در صورتی که تعداد دعوت‌شدگان در هر دوره تحصیلی از نیازمندیهای دولت بیشترباشد عده لازم به وسیله قرعه از میان همان دوره انتخاب خواهند شد و به بقیه برگ معافیت داده خواهد شد.
معاف شدگان می‌توانند به طور داوطلب در دوره‌های بعد شرکت کنند.تبصره - فارغ‌التحصیلان هر دوره در صورتی که برای تحصیل در مدارج بالاتر در دانشگاهها و مؤسسات عالی پذیرفته شده و ثبت نام کرده باشند تازمانی که مشغول تحصیل هستند برای خدمت دعوت نخواهند شد همچنین از دارندگان گواهینامه متوسطه کامل هر سال در صورتی که در همان سال‌برای امتحانات ورودی دانشگاه یا مدرسه عالی نام‌نویسی کرده باشند قبل از اعلام نتیجه دعوت به عمل نخواهد آمد.
ماده ۴
ویرایشدارندگان گواهینامه متوسطه کامل با داشتن یکی از شرایط زیر از انجام خدمات مذکور در این قانون معاف هستند:
۱ - زنان شوهردار یا زنانی که دارای فرزند هستند.
۲ - زنانی که کفیل منحصر به فرد خانواده هستند.
۳ - زنانی که طبق گواهی پزشکی از نظر جسمی یا روحی قادر به انجام خدمات مذکور در این قانون نباشند.
مشمولان بند ۱ و ۲ این ماده می‌توانند داوطلبانه خدمت کنند.
ماده ۵
ویرایشزنانی که به موجب این قانون به خدمات فرهنگی و آموزشی و بهداشتی و درمانی و اجتماعی پذیرفته می‌شوند حداکثر به مدت شش ماه‌طبق آیین‌نامه که به تصویب هیأت‌وزیران خواهد رسید آموزش لازم برای انجام خدمات مذکور در این قانون را در شهر محل اقامت خود خواهند دیدسپس بقیه مدت را در شهر محل اقامت خود به انجام خدمات مذکور در این قانون خواهند پرداخت مگر اینکه حاضر به خدمت در محل دیگری شوندکه مورد احتیاج دستگاه مربوط باشد. مدت دوره تعلیمات و خدمات زنان مشمول این قانون جمعاً معادل مدت دوره تعلیمات و خدمت سپاهیان دانش‌و بهداشت و ترویج و آبادانی خواهد بود و آموزش و خدمت آنان در تمام موارد در ساعات روز انجام خواهد گرفت.
ماده ۶
ویرایشبه زنانی که برای انجام خدمات مذکور در این قانون پذیرفته می‌شوند مقرری ماهانه‌ای که از طرف دستگاه مربوط تعیین و به تصویب‌هیأت‌وزیران خواهد رسید پرداخت خواهد شد حداکثر این مقرری برابر آخرین حد حقوق سپاهیان دانش یا بهداشت خواهد بود حداکثر مذکور منحصراً به داوطلبان انجام خدمت در روستاها پرداخت می‌شود.
ماده ۷
ویرایشداوطلبان انجام خدمات مذکور در این قانون پس از خدمت در شرایط مساوی از مزایای زیر برخوردار خواهند شد:
۱ - تقدم در استخدام مؤسسات دولتی و سازمانهای وابسته به دولت.
۲ - تقدم در استفاده از بورسهای تحصیلی و مطالعاتی.
ماده ۸
ویرایشوزارت آموزش و پرورش می‌تواند در حدود احتیاج زنانی را که به موجب این قانون به خدمات آموزشی پذیرفته می‌شوند پس از انجام‌خدمات مذکور در این قانون به شرط رضایت از کار و قبول شدن آنها در آزمایشهای مقرر برای خدمات آموزشی بر اساس قوانین و مقررات مربوط به‌سپاهیان دانش استخدام کند.
ماده ۹
ویرایشمدت خدمت زنانی که در استخدام رسمی دولت هستند و به موجب این قانون به خدمات اجتماعی مبادرت می‌کنند بر اساس ماده ۱۱۵ لایحه قانونی استخدام کشوری جزء خدمت دولتی آنها محسوب خواهد شد.
ماده ۱۰
ویرایشخدمات مذکور در این قانون برای زنانی که دارای تحصیلات بالاتر از دیپلم باشند با رعایت شرائط سنی مذکور در این قانون الزامی است‌و در رشته‌های مورد نیاز که از طرف دولت معین می‌شود به خدمت پذیرفته می‌شوند و طبق ماده 5 این قانون خدمات محوله را انجام خواهند داد.مقررات مربوط به معافیت پزشکی مندرج در ماده ۴ این قانون شامل زنان مشمول این ماده نیز خواهد بود.
ماده ۱۱
ویرایشهزینه دوره تعلیمات و دوره انجام خدمت در مورد کسانی که به خدمت آموزشی اشتغال می‌ورزند به عهده وزارت آموزش و پرورش و درمورد کسانی که به خدمات دیگر اجتماعی اشتغال می‌ورزند به عده وزارتخانه و سازمان مربوط خواهد بود.
ماده ۱۲
ویرایشاز تاریخ تصویب این قانون پس از اعلام احتیاجات دولت بر اساس ماده 3 این قانون هیچیک از سازمانهای دولتی یا غیر دولتی حق ندارندزنانی را که دارای گواهینامه کامل متوسطه و یا مدارک تحصیلی بالاتر می‌باشند و طبق این قانون موظف به انجام خدمت هستند و برگ معافیت یا برگ‌عدم اصابت قرعه یا انجام خدمات مذکور در این قانون را در دست ندارند استخدام کنند.
ماده ۱۳
ویرایشزنانی که در تاریخ تصویب این قانون به طور رسمی در سازمانهای دولتی یا وابسته به دولت اشتغال داشته و ضمن خدمات به اخذ مدارک‌تحصیلی بالاتر نائل گردند از خدمت مقرر در این قانون معاف هستند و همچنین کسانی که با آموزش خاص و تعهد خدمت برای رشته‌های آموزشی وبهداشتی و نیروهای مسلح شاهنشاهی استخدام می‌شوند خدماتشان در حکم خدمات مندرج در این قانون تلقی خواهد شد.
ماده ۱۴
ویرایشزنانی که قبل از تصویب این قانون به اخذ گواهینامه کامل متوسطه و یا مدارک تحصیل بالاتر نائل شده‌اند در صورت واجد بودن شرط‌سنی می‌توانند داوطلب خدمت شوند.
ماده ۱۵
ویرایشآییننامههای این قانون بر حسب مورد از طرف دستگاههای مربوط تهیه و پس از تصویب هیأت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
قانون فوق مشتمل بر پانزده ماده و یک تبصره که در تاریخ روز چهارشنبه پانزدهم خرداد ماه یک هزار و سیصد و چهل و هفت به تصویب مجلس سنا رسیده بود در جلسه روز پنجشنبه سیزدهم تیر ماه یک هزار و سیصد و چهل و هفت شمسی مورد تصویب مجلس شورای ملی قرار گرفت.
رییس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی
منبع
ویرایش