مذاکرات مجلس شورای ملی/دورهٔ ۱۶/جلسهٔ ۱۵
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل متن قوانین – تصویبنامه‌ها – صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی – مذاکرات مجلس سنا
اخبار رسمی – فرامین – انتصابات – آیین‌نامه‌ها – بخشنامه‌ها - آگهی‌های رسمی و قانونی سوالات
سال ششم – شماره ۱۵۱۰
مدیر سیدمحمد هاشمی
۵شنبه ۷ اردیبهشت ماه ۱۳۲۹
دوره شانزدهم قانونگذاری
شماره مسلسل ۱۵
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه ۱۵
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱ شنبه ۳ اردیبهشت ماه ۱۳۲۹
فهرست مطالب:
- ۱- تصویب صورت مجلس،
- ۲- بیانات قبل از دستور آقایان، موقر ـ دکتر علوی
- ۳- سؤال اقای دکتر راجی از وزارت دادگستری راجع بعملیات گمرک خرمشهر و جواب آن
- ۴ ـ سؤال آشتیانی زاده از وزارت جنگ راجع باحضار مشمولین و جواب آن
- ۵- بیانات آقایان: محمدعلی مسعودی، امامی خوئی
- ۶- قرائت تلگراف اهالی کاشمر
- ۷- انتخاب دونفر ناظر اندوخته اسکناس
- ۸- تعیین موقع ودستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
مجلس دو ساعت قبل از ظهر بریاست آقای گنجه (نایب رئیس) تشکیل گردید.
- تصویب صورت مجلس
ویرایش۱- تصویب صورت مجلس،
نایب رئیس ـ اسامی غایبین قرائت می‌شود (اسامی غایبین جلسه قبل بشرح زیر بوسیله آقای صدرزاده (منشی) قرائت گردید)
غایبین با اجازه ـ آقایان حسن مکرم، محمد تقی برومند، حسین فرهودی، مرتضی حکمت، سلطانی، تولیت،
غایبین بی اجازه ـ آقایان: محمود محمودی، صفوی، نصرتیان، منصف، قهرمان، خسرو قشقائی. سالار سنندجی، معدل، سودآور، محمد ذوالفقاری، محمد حسن افشار، ابریشم کار.
دیرآمدگان با اجازه ـ آقای مجید موسوی یکساعت و آخر جلسه.
دیرآمدگان بی اجازه ـ آقای حسن اکبریک ساعت.
نایب رئیس ـ نسبت به صورت مجلس قبل اعتراضی آقایان دارند؟
فولادوند ـ بله، اجازه میفرمایید؟
نایب رئیس ـ بفرمایید.
غلامرضا فولادوند - خواستم حضور مقام ریاست عرض کنم که در جلسه پیش جناب آقای نخست‌وزیر آقای بهنیا را بسمت معاون وزارت دارایی معرفی نکردند و در صورت مجلس متاسفانه اشتباها نوشته شده‌است معرفی آقای بهنیا بمعاونت وزارت دارایی وتقدیم دو فقره لایحه بوسیله آقای نخست‌وزیر، آقای نخست‌وزیر فرمودند وزارت دارایی راخودم تصدی می‌کنم آقای بهنیا فعلا تصدی معاونت دارند لهذا معرفی پارلمانی آقای بهنیا را نفرمودند.
بعضی از نمایندگان ـ (صحیح است)
خسرو قشقایی ـ این خودش معرفی است.
نایب رئیس ـ آقای شوشتری بفرمایید
شوشتری ـ آقای محمود محمودی بمن فرمودند عرض کنم که من اجازه مرخصی گرفته بودم و مریض بودم و حالاهم کسالت دارم ومرخصی با اجازه بودم بی اجازه نبودم.
نایب رئیس ـ در کمیسیون محاسبات وقتی تصویب شد البته اصلاح می‌شود راجع به صورت جلسه نظر دیگری نیست؟ آقای ذوالفقاری راجع به صورت جلسه اظهاری دارید؟
ناصر ذوالفقاری ـ بله اجازه میفرمایید
نایب رئیس ـ بفرمایید.
ناصر ذوالفقاری ـ بنده در جلسه گذشته نسبت بوزیر مختار ایران در عراق به آقای نخست‌وزیر تذکراتی دادم متاسفانه در صورت جلسه گذشته حتی برای دلخوشی بنده هم کوچکترین تذکری داده نشده‌است (صحیح است)
نایب رئیس ـ اصلاح می‌شود، آقای آشتیانی‌زاده راجع به صورتجلسه نظری دارید؟
آشتیانی‌زاده ـ نخیر، یک تذکری دارم
نایب رئیس ـ بعد از صورتجلسه بفرمایید بنابراین صورت جلسه گذشته تصویب شد.
آشتیانی‌زاده ـ حالا اجازه بفرمایید قبل از دستور عرض کنم، خیلی مختصر است.
نایب رئیس ـ راجع بچیست؟
آشتیانی‌زاده ـ راجع بسؤالاتی است که بنده از دولت کرده‌ام.
نایب رئیس ـ بفرمایید.
آشتیانی‌زاده ـ یکی راجع به مشمولین نظام وظیفه‌است که بر خلاف مقررات امسال عده‌ای را گرفته‌اند و برده‌اند حتی اشخاصی که معافی دستشان بوده‌است اینها را گرفته‌اند برده‌اند و این خلاف صریح قانون است و دیگر راجع به تبعید آیت‌الله کاشانی است که بنده از دولت سؤال کرده‌ام و هنوز دولت حاضر نشده‌است جواب بدهد. عرض دیگر بنده این است که خواستم تقاضا بکنم دستور فرمایید یک نفر از آقایان منشی‌ها این طرف ثبت اسامی بکنند، هر وقت این پشت بنده اجازه می‌خواهم مرا نمی‌بینند. این نرده حایل است و آقای دهقان هم درست توجه نمی‌فرمایند نه اینکه عمدا اینکار را بکنند، بنده را نمی‌بینند و اسم بنده ثبت نمی‌شود. عرض دیگری ندارم.
- بیانات قبل از دستور آقایان: موقر ـ دکتر علوی
ویرایشنایب رئیس ـ راجع به سؤالات چون بدولت نوشته شده‌است البته برای جواب حاضر خواهند شد حالا به نطقهای قبل از دستور شروع می‌کنیم آقای مجید موقر بفرمایید.
آشتیانی‌زاده ـ بنده اخطار دارم.
نایب رئیس ـ بفرمایید.
آشتیانی‌زاده ـ اشخاصی که ثبت نام می‌کنند بعنوان نطق قبل از دستور در همان جلسه باید صحبت کند، نمی‌شود که ما امروز ثبت نام کنیم و این حق برا ی ما محفوظ بماند برای جلسه دیگر (صحیح است)
نایب رئیس ـ در جلسه گذشته نسبت به این عده اشخاص آقای رئیس مجلس نوبتشان را محفوظ نگهداشته‌اند.
مهدی ارباب ـ آقای رئیس کسانی که امروز نام نویسی کرده‌اند تکلیفشان چیست؟
نایب رئیس ـ با اجازه مجلس می‌ماند برای جلسه آینده.
کشاورز صدر ـ نه آقا نمی‌شود جلسه آینده برای اینده‌است.
امامی ـ امر بفرمایید بعد از این مال هر روز را همان روز صحبت کنند
عبدالرحمن فرامرزی ـ نظرمجلس و موافقت مجلس با رای قیام و قعو و رای با ورقه معلوم می‌شود نه با اظهار چند نفر.
نایب رئیس ـ عرض کردم با موافقت مجلس. بفرمایید آقای موقر.
مجید موقر ـ بنده عرضی که می‌خواستم بکنم می‌بایستی چند هفته پیش عرض کرده باشم لازم هم بود قبلا عرضی کرده باشم آئین نامه جدید یک نوع سابقه ایجاد کرده که این عرایض را بتاخیر می‌اندازد، بنده نصف شب آمده‌ام برای اسم نویسی باز معذلک نوبت را برده بودند عرض بنده اظهار تشکر از ملت نجیب پاکستان بود نسبت شایانی که در زمان مسافرت اعلیحضرت همایونی در آنجا بعمل آمد. پاکستان فوق العاده نسبت بمناسبات با ما علاقمند است و البته این مناسبات سوابق ممتدی دارد که مربوط می‌شود بروابط فرهنگی، ادبی، سیاسی در پاکستان حتی تا ۲۰۰ سال پیش زبان رسمی آنجا زبان فارسی بوده و هر چند بیگانگان سعی کردند درظرف ۲۰۰ سال که نفوذ زبان فارسی را بکاهند هنوز کمتر پاکستانی یافت می‌شود که با زبان شیرین فارسی آشنا نباشد و یا از اشعار سعدی و حافظ مقداری شعر حفظ نداشته باشد (صحیح است) آخرین مرد شاعر بزرگ معروف پاکستان مرحوم اقبال بود که جمعه گذشته در سفارت کبری پاکستان بیاد ایشان جشنی برپا بود وعده زیادی از ادبای ایران در آن جشن شرکت داشتند این مرد بزرگوار در شش جلد دیوانی بزبان فارسی شعر سرود و این مرد بود که کلمه پاکستان را بملت پاکستانی ابلاغ کرد و اظهار داشت که ملت پاکستان در آن قسمتی که اکثریت با مسلمانها نبود نمی‌توانند با هندوستان بزرگ یکی باشند این فکر را داشت با اینکه عمر خودش وفا نکرد که استقلال کشو رخودش را ببیند بهر حال یک کشور عظیم مسلمان با ۸۰ میلیون جمعیت بوجود آمد البته برای ماموجب تاسف بود که بین پاکستان و هندوستان اخلافاتی بشود ولی در نتیجه حسن سیاست دو زمامدارد بزرگ لیاقت علی خان نخست‌وزیر پاکستان و نهرو نخس وزیر هندوستان این اختلافات بحمدالله برطرف شد و بنده خواستم اینجا اظهار خوشوقتی کرده باشم موضوع دیگری که می‌خواستم عرض کنم موضوع اعتصاب دانشجویانی است که چند روز است از تحصیل دست کشیده‌اند. (اسلامی ـ بنده راجع به این موضوع از دولت سؤال کرده‌ام) عرض کنم این موضوع هنوز حل نشده‌است یک وقتی بازرگانان اعتصاب می‌کنند خرم شهر امسال ۲۲ میلیون در آمد داشت تجار ۲۰ روز اعتصاب کردند وخسارت هنگفتی بمملکت وارد آوردند بعدهم دانشجویان اعتصاب کردند امروز هم شنیدم تاکسی‌ها و اتوبوس‌ها اعتصاب کرده‌اند، این نمی‌شود، راجع بدانشجویان البته آقای دکتر بیان خواهند فرمود اطلاعاتشان از بنده بیشتر است موضوع دیگر موضوع بیکارانی است که دولت آنها را در کرج جمع آوری کرده و وضعشان بسیار رقت آور است بطوری رقت آور است که تصور می‌رود در آتیه نزدیکی امراض ساریه در آنجا بروز بکند برای اینکه غذای حسابی و مکفی بآنها نمی‌دهند البته وقتی که یک غذای کافی نباشد که اینها را نگهداری کنداگر آنجا بروز مرض کند ا زمرض مصون نخواهند بود ممکن است حصبه، و یا تیفوس، در آنجا بروز کند. می‌خواستم عرض بکنم که توجه عاجلی نسبت بآنها بکنند، همفکر نان، وهم فکر کار در همین پاکستان هفت میلیون مسلمان از هندوستان آمدند آنها را اداره کردند غذا دادند، پول دادند کار دادند، که بیکار نباشند هفت میلیون مسلمان را آنها نگاهداری کردند واقعا این شرم‌آور است که نتوانند بیست هزار نفر را اداره بکنند.
نایب رئیس ـ آقای دکتر علوی بفرمایید
دکتر علوی ـ در روزهای اخیر تظاهراتی از طرف دانشجویان پزشکی شده که لازم می‌دانم برای روشن شدن قضیه عرایضی بعرض آقایان برسانم سابق بر این کلیه دانشجویان سال پنجم که عده آنها از یکصد نفر تجاوز نمی‌کرد خودبخود همه شان کارورز می‌شدند چهار سال پیش برای رفع احتیاجات مبرم کشور بطبیب، اعلیحضرت همایونی فرمودند که بجای یکصد نفر دانشجو ۲۵۰ نفر دانشجو همه ساله پذیرفته بشود و مقرر فرمودند که بودجه دانشکده پزشکی مطابق نیازمندیهای ۲۵۰ نفر دانشجو برآورده بشود و تعداد دانشجویان از همان سال یعنی چهار سال پیش اضافه شد ولی متاسفانه وعده‌های دولت در بوته اجمال باقی ماند و فقط در سال ۳۲۸ در اواخر سال گذشته بود که مبلغ ۳۰ میلیون ریال به بودجه دانشکده پزشکی افزوده شد وتعداد ۳۶۰ تخت خواب در بیمارستان پهلوی و در سایر بیمارستانها بتخت خوابهای دانشکده پزشکی اضافه گردید البته چون برای کارورزی حداقل برای هر دانشجو ۱۵ تختخواب لازم است ودر دانشکده پزشکی ۱۴۰۰ تخت خواب بیشتر نیست و حداکثر ۹۰ نفر دانشجو می‌توانند کارورز بشوند و بقیه البته از کارورزی محروم خواهند شد از این لحاظ بود که دانشکده پزشکی در نظر گرفت که مازاد این ۱۰۰ نفر دانشجو راتا تکمیل تخت خوابهای خودش به بیمارستانهای وزارت بهداری وبیمارستان‌های ارتش اعزام بدارد علت اصلی اعتصاب دانشجویان موضوع مسابقه‌ای بود که برای کاورز شدن دانشکده پزشکی مطابق مقرراتی که ۳ سال پیش از شورای دانشکده تصویب شده بود عملی کنند (فرامرزی کارورز را توضیح بفرمایید. کارورز انترن است شاگردان سال ششم که برای عملیات بایستی درخود بیمارستانها تعلیمات بالینی ببینند دانشجویان بعنوان اینکه سمت کارورزی برای تکمیل تحصیلاتشان نهایت لزوم را دارد و بیمارستانهای تابعه وزارت بهداری و ارتش ممکن است فاقد وسائل کافی برای استفاده دانشجویان باشد پیشنهاد کردند که دوره کارورزی از یکسال به هشت ماه و درعوض ۳ دوره کارورزی به دو دوره اکتفا شود ولی پیشنهادی که نموده بودند از لحاظ مغایرتی که با آیین‌نامه تحصیلات پزشکی لزوم کارورزی در ۳ سرویس مختلف داشت (آشتیانی‌زاده ـ کارورزی یعنی چه)؟ انتری ببخشید قربان بنده فرانسه صحبت نکردم. (آشتیانی‌زاده ـ لغت عربی است) ولی پیشنهاد آنها از لحاظ مغایرتی که باآیین‌نامه تحصیلات دانشکده پزشکی ولزوم کارورزی آنها را در ۳ بخش مختلف داشت و این قانون هم در شورای دانشکده پزشکی تصویب شده بود از این لحاظ لطمه جبران نا پذیری بمنظور اصلی که تکمیل تحصیلات بالینی است واردمی‌ساخت (صحیح است) از این لحاظ بود که دانشجویان پزشکی خودشان را مستحق در این دانشتند که تقاضا بکنند بیمارستانهای وزارت بهداری بسازمان دانشکده پزشکی ملحق شود ودر بیانه‌ای که انتشار داده‌اند صریحا این تقاضای خودشان را دایر به انتقال بیمارستانهای وزارت بهداری دانشکده پزشکی صریحا اعلام داشته اندبدیهی است احتیاج مبرم دانشکده پزشکی بتوسعه تشکیلات و افزایش تخت خواب مسلم وواضح است ولی اساسا یکعده دانشجو که باید وقت خودرا مصروف بمطالعه و تحصیل نماید نباید مثبت بتظاهرات واعتصاب بشوند (صحیح است) و شایسته‌است که دانشجویان با توجه بتعالیم و مبادی حرفه شریف پزشکی از تظاهرات واعتصاب خود دست برداشته بتحصیل ومطالعه بپردازند (صحیح است) و سر کلاس خودشان حاضر شوند. (فرامرزی ـ وقتی می‌شود چه بکنند؟) تبعیض نیست. استدعا می‌کنم جناب آقای فرامرزی بعرایض بنده توجه بفرمایید (فرامرزی ـ قصد اعتراض ندارم) و با توجه بوضع کنونی کشور خدای نخواسته این محصلین آلت دست جمعی مغرض و مفسده جو واقع نگردند (صحیح است) اما در مورد تکمیل رفع نواقص دانشکده پزشکی این موضوع وابسته بنظر مجلس شورای ملی هیئت دولت است که در ازدیاد بودجه و فراهم ساختن موجبات توسعه دانشکده و بیمارستانهای تابعه اقدامات موثری بنمایند ((صحیح است)) ومسلم است که با تکمیل ساختمان و وسائل بیمارستان پهلوی و رفع نواقص و تامین بودجه آن کلیه احتیاجات دانشکده پزشکی مرتفع خواهد شد. این بیمارستان در صورتی که کلیه قسمتهایش مورد استفاده قرار گیرد گنجایش یکهزار تختخواب را خواهد داشت و فعلا با وجودی که ۴۰۰ تختخواب در آن دایر شده بیش از ثلث آن اشغال نگردیده‌است و دو ثلث بقیه خالی واحتیاج بتعمیرات مختصری دارد. اما راجع بوزارت بهداری می‌خواهم چند کلمه‌ای تذکر بدهم امروز که د رنتیجه رادیو و روزنامه و تعمیم فرهنگ و اصطکاک افراد، جامعه تا اندازه‌ای بیدار شده وافرا بدردهای یکدیگر پی برده‌اند امروز جامعه ما از وزارت بهداری توقعات بیشتری دارد، (صحیح است) و وظیفه مجلس شورای ملی و هیئت دولت است که وزارت بهداری را از هر حیث تقویت نمایند (صحیح است) و تشکیلات آنرا تکمیل و توسعه دهند (صحیح است) (حاذقی ـ اینهایی که در مسابقه قبول نمی‌شوند دیپلم بهشان می‌دهند یا نمی‌دهند؟) بنده عرض کردم که تمام احتیاجات آنها یا ساختمان بیمارستان پهلوی مرتفع می‌شود بودجه را اضافه بفرمایید نواقص برطرف می‌شود. (فرامرزی ـ تا آنجا درست نشده چه می‌شود؟ دیپلم بآنها می‌دهند که طبابت بکنند؟) اصلاح و تقویت تشکیلات دانشکده پزشکی نباید موجب تضعیف سازمان و تخریب تشکیلات وزارت بهداری بشود بلکه تقویت هر دوی این مؤسسات لازم وملزوم یکدیگرند. امروزه به بینید در کشوری مثل انگلستان که در طی قرون متمادی تشکیلات و سازمانهای بهداریش خصوصی و ملی بوده و با جمع آوری اعانات و موقوفات اداره میشده اکنون ۳ سال است بیمارستانها ومؤسسات بهداشتی و درمانی و حتی تمام بیمارستانهای تدریسی در تحت اختیار وزارت بهداری متمرکز شده‌است. امروزه اصل تمرکز سازمانهای بهداشتی و درمانی در وزارت بهداری در تمام ممالک راقیه پذیرفته شده وحال آنکه مادر ایران می‌خواهیم درست عکس آن را انجام بدهیم. خلاصه عرایضم را در این نکات ۳ گانه متذکر می‌شوم. اولا دانشکده پزشکی احتیاج خیلی مبرم بتوسعه تشکیلات و تختخواب اضافی داردوبهترینه راه عملی کردن این موضوع این است که بیمارستان پهلوی را تکمیل بکنند و بودجه‌ای به بیمارستان بدهند که ۶۰۰ تختخواب اضافی هر چه زودتر دائر بکند دوما اینکه اعتصاب دانشجویان پزشکی از لحاظ مبادی و از لحاظ شئون پزشکی معقول و صحیح بنظر بنده نمی‌رسد و از آقایان دانشجویان تمنی می‌کنم که هر چه زودتر سر کلاس درسشان حاضر بشوند. (دکتر طبا ـ بدولت هم تذکری بدهید که بدردشان برسد) عرض کردم که بودجه شان باید هر چه زودتر اضافه بشود (دکتر طبا ـ وظیفه وزیر فرهنگ است که با وزیر بهداری این موضوع را حل بکند) سوما اگر شما می‌خواهید یک دانشکده پزشکی را تکمیل بکنید لازم نیست که دست به پیکر یک وزارت خانه بسیار مهمی بزنید آنرا تخریب کنید برای اینکه شما می‌خواهید چند تختخواب اضافه در اختیار چنددانشجو بگذارید. بگذارید، پانصد تختخواب در اختیارشان بگذارید ولی از طریق مقررات بودجه شان را اضافه بکنید نه اینکه یک وزارتخانه را تخریب بکنید (صحیح است)
فرامرزی ـ من دو کلمه توضیح دادم.
اسلامی ـ اخطار نظامنامه مقدم است.
نایب رئیس ـ جناب آقای هیئت حاضرند جواب سؤال آقایانرا بدهند.
دکتر راجی ـ استدعا می‌کنم آقای وزیر دادگستری اول جواب سؤال بنده را بدهید چون سؤال بنده مقدم بوده‌است.
نایب رئیس ـ آقای هیئت بفرمایید.
دکترراجی ـ معمولا مطابق آیین‌نامه کسی که سوال می‌کند اول باید در اطراف سوالش توضیحات بدهد بعد بیایند جواب بدهند.
نایب رئیس ـ بفرمایید توضیح بدهید آقای وزیر دادگستری اجازه بفرمایید توضیحات‌اشان را بدهند بعد تشریف بیاورید جواب بگویید.
اسلامی ـ بنده اخطار دارم که بر همه چیز مقدم است.
- سؤال آقای دکتر راجی از وزارت دادگستری راجع به تخلفات گمرک خرمشهر و جواب آن
ویرایشنایب رئیس ـ بعد از این سوال
دکتر راجی ـ عرض کنم نظر آقایان هست که دردوره گذشته راجع بجعل اسناد گمرکی خرمشهر عده زیادی در حدود ۳۸۰ نفر که اخیرا اطلاع پیدا کرده‌ام شماره شان در حدود ۴۵۰ نفر است تحت تعقیب قرار گرفتند متاسفانه چون آن اشخاص که تحت تعقیب بودند اشخاصی بودند متنفذ (شوشتری ـ پولدار) پولدار، موثر (امامی خوئی ـ گردن کلفت) گردن کلفت (فرامرزی ـ وغیره) دولت گذشته برای مساعدت بآنها چند توصیبنامه گذراند (بهادری ـ و هر چه هم سوال کردیم جواب ندادند) یکی از تصویبنامه‌ها این بود جرائم گمرکی معادل بود با سه برابر مبلغی که تقلب شده، برای مساعدت آمدند آن ماده قانون را قبلا یک کلمه (ت) و (الف) بهش اضافه کردند نوشتند تا سه برابر (صحیح است) مدتی بدین منوال گذشت تصویبنامه دیگری گذشت که حتی این جریمه یک برابر را هم باقساط بپردازند و درش زمان هم قید نشده بود که ممکن بود تا آخر دنیا بپردازده بعد از انجام این عمل و گذارندن این دو تصویبنامه آقایانی که تحت تعقیب بودند آمدند در روزنامه اطلاعات یک بیانیه‌ای در حدود سه، چهار ستون گذراندند که اصلا جعل چی موضوع نداشته، انکار کردند بنده سؤالم از آقای وزیر دادگستری این است که راجع به این امور وزارت دادگستری چه کرده؟ لیست این اشخاصی که تحت تعقیب هستند لازم است که بدهند بکمیسیون دادگستری مجلس شورای ملی و در خاتمه هم فقط عرض می‌کنم که اعلیحضرت همایونی اغلب در بیانات و اظهارات خودشان فرموده‌اند مبارزه با فساد (صحیح است) متاسفانه این مبارزه با فساد مثل سایر چیزها همیشه نسبت باشخاص ضعیف آفتابه دزد عمل می‌شود ولی آنهایی که بقول آقای امامی گردن کلفت هستند نسبت بآنها هیچ عملی نمی‌شود و اگر با یک دولت قوی و با پشتیبانی مجلس این مبارزه با فساد عملی شود خیال می‌کنم کلیه امور مملکتمان رو به بهبودی خواهد رفت، (احسنت)
امامی ـ آقای دکتر با چند تا اگر درست می‌شود.
نایب رئیس ـ آقای وزیر دادگستری
وزیر دادگستری ـ آقای دکتر راجع به سوالی کرده بودند خودشان توضیح دادند که راجع بچه موضوع بود متن سؤال رامی‌خوانم مقام محترم مجلس شورای ملی متمنی است بجناب آقای وزیر دادگستری لطفا اطلاع دهید که برای پاسخ سئوال ذیل در مجلس حاضر شوند. قریب دو سال است که متجاوز از ۳۸۰ نفر جاعلین اسناد گمرکی خرمشهر در وزارت دادگستری تحت تعقیب می‌باشند مستدعی است بفرمایید که کار این پرونده‌ها در چه مرحله‌است واشخاص مورد تعقیب کیانند وجمع مبلغ جرائم ماخوذه چه رقمی را تشکیل می‌دهد خلاصه جریان کار این است که در اوائل سال ۱۳۲۷ اطلاع حاصل شد که در گمرکات جنوب یک تخلفاتی شده‌است و موضوع روشن نبود از طرف وزارت دادگستری آقای اکرمی رئیس دفتر بازرسی کل کشور مامور شدند که باتفاق معاون دفتر گمرک تهران بروند باستان ششم و آنجا تفتیشاتی بکنند و تحقیقاتی بعمل بیاورند رفتند بآن جا در اول امر چیزی که عنوان شده بود این بود که یک جرمی اعلم شده بود بوسیله اداره کل گمرک و یکی از انبارداران گمرک خرمشهر، و موضوع این جرم ارتباط داشت با یکنفر حق العمل کار که در آن جا بود بنام سید جعفر مدحت مامور تفتیش که آقای اکرمی بود و شخصی بسیار دقیقی است در بازرسی (صحیح است) این آقا رفت و غفلتا دفاتر آن را توقیف کرد. در نتیجه توقیف دفاتر اوبدست آمد که یکعده‌ای از بازرگان بوسیله یک فاکتورهای جعلی بر خلاف واقع قیمت کالاهای وارده را کمتر قلمداد کرده‌اند از میزان واقعی و بدینوسیله حقوق وعوارض گمرک را تقلیل داده‌اند و مبلغی استفاده کرده‌اند که بضرر دولت این عمل جریان یافته‌است این آقایان شروع کردند بیک تحقیقات خیلی وسیعی بالاخره دامنه این تحقیقات کشیده شد به این که از بانک ملی واز بانک انگلیس و کمیسیون ارز صورت معاملات آن بازرگانان را که اسامی آنها بدست آمده بیاورند و تطبیق کنند با این اوراق و اسنادی که بنظر مجعول در آمده بالاخره در اثر از این تحقیقات تقریبا در حدود ۴۰۰نفر یا متجاوز از بازرگانان موردظن واتهام واقع شدند نسبت به ۷۲ نفر از آنها تحقیقات تکمیل شد وتخلف نامه‌ها ارسال گردید که در آن تخلف نامه‌ها میزان مابه التفاوت و بین آنچه که در فاکتورنشان داده شده بود وپرداخته بودند ومیزان واقعی که باید بدهند آن میزان مابه التفاوت بعلاوه ۳ برابر جریمه از آنها مطالبه شد ((فقیه‌زاده ـ مجموع مبلغ چه بوده؟)) تقریبا نسبت ۷۲ نفر در حدود ۴۲ میلیون ریال می‌باشد که صورتشان این جا است یعنی مجموع مابه التفاوت جرایم این اشخاص ولی نسبت به بقیه خیلی است این ۷۲ نفر مورد تعقیب واقع شدند نسبت به یک عده‌ای از اینها که متهم بودند بدادن رشوه بمامورین گمرک، بدیوان کیفر مراجعه شد و در دادسرای دیوان کیفر رسیدگی بعمل آمد که نسبت به بعضی از آنها البته برای چند نفر کیفر خواست هم تنظیم شده‌است در این بین این اشخاص هم یک مدافعاتی داشته‌اند اداره گمرک اموال آنها را در مقابل تقریبا معادل ۴۷میلیون ریال توقیف ازبرای این که این اشخاص بیایند بدهی خودشان را پرداخت کنند اینها مراجعه کردند بدیوان دادرسی دارایی بطرفیت دولت وتقاضای رفع توقیف کردند و در آنجا هم این قضیه مطرح شد برای این که نظر این بود که این اسناد در مقام آشکار نیفتد و اکرمی هم از طرف دولت نمایند بود برای بیان دعوی د رخلال این رسیدگی دیوان دادرسی دارایی دیوان کیفر وزارت دارایی نظر بیک ملاحظاتی از لحاظ وضعیت بازار وغیره اینطور در نظر گرفت که این قضیه بوسیله یک کمیسیونی حل بشود یعنی حقوق دولت دریافت گردد (شوشتری ـ خر کریم نعل شد) با ملاحظه این کار یک کمیسیونی مرکب از مدیر کل گمرک ومدیر کل حقوقی وزار ت دارایی دکتر نصیری و اکرمی که مامور این کار بودند و نمایندگان بازرگان که دو نفر بودند در تحت نظر دادستان کل که بنده بودم تشکیل شد بنده مراجعه و ملاحظه کردم به پرونده‌های مربوطه بالاخره دیدم اگرچه اینکار در دادگاه ممکن است که یک راههای دفاعی از طرف تجار داشته باشد ولیکن معنا دیدم که قضیه تقریبا محرز است، یعنی یک فاکتورهایی بر خلاف حقیقت ارائه داده شده و حقوق گمرکی و عوارض آن مطابق با واقع پرداخت نشده بنابراین این کمیسیون اینطور قضیه را یک صورت حلی بهش داد، به این شکل، البته این نظریه کمیسیون یک نظر قضایی قطعی مثبت نبود نظریه کمیسیون بود نه بعنوان داوری که یک قوت قانونی داشته باشد یک نظریه بود که کمیسیون بیان کرد ووزارت دارایی هم این نظریه را قبول کردحتی اظهار داشت که این نظریه بیشتر از آن مقدار بود که ما خیال می‌کردیم وصول کنیم و از بازرگانان هم که ۸ نفر بودند به این نظریه تسلیم شدند وبقیه تسلیم نشدند و این نظریه را عینا بعرض آقایان میرسانم آن نظریه‌ای که کمیسیون اتخاذ کرده‌است و خلاصه اش این است، کمیسیون اتخاذ کرده‌است و خلاصه اش این است، کمیسیون تشخیص داد وتصویب کرد که این فاکتورها برخلاف حقیقت بوده‌است وتقلبی بوده تمام آن مابه التفاوت را باید بپردازند و راجع به جریمه قانونی راهم گفته‌اند باید بپردازند لیکن جریمه قانونی فرق داشت باآن جریمه‌ای که اداره گمرک مطالبه می‌کرد زیرا این عملیات را بدفعات مرتکب شده بودند نه یک دفعه وروی این قسمت جریمه و مجازات جمع نمی‌شود بلکه مهمترین جرم را مجازات می‌دهند (صحیح است) این یک اصل قضایی مسلمی است بعد خود گمرک هم به این قانع شد کتاب قانون را آوردند آراء دیوان تمیز را هم که امثال و اشباه آن صادر شده بود آوردند خود اداره گمرک هم قانع شد فقط این کمیسیون ارفاقی که برای این بازرگانان قائل شد این بود که این جرایم چون مبالغ عمده بود باقساط بپردازند ولیکن به این ترتیب هر کس هر مقداری که بایدبپردازد ماهی ده هزار تومان بدهد که اینها تقریبا در ۵ ماه، ۶ ماه ۲ ماه بعضی‌ها یکماه، بعضی‌ها یکسال تمام می‌شد که این اقساط داده شود ویکی هم این بود که اگر حاضر شدند وپرداخت کردند این را در ظرف یکماه از تاریخ اعلام رای از تعقیب جزایی خودش را پس بگیرد و از تعقیب جزایی دیوان کیفر خلاص بشوند اینها را نسبت به ۸ نفر که اختیار داده بودند بکمیسیون و تسلیم شده بودند عمل کردندنسبت به بقیه هم کمیسیون گفت هر کس بیاید به این طریق بپردازد درباره آنها هم این نظریه اجرا خواهد شد (شوشتری ـ همین ارفاق) بنابراین حاضر شدند پرونده و نظریه کمیسیون این است که می‌بینید در موضوع اختلافات موجوده بین اداره کل گمرک و جمعی از بازرگانان راجع به حقوق و عوارض گمرکی که اداره گمرک بعنوان اینکه بازرگانان طرف اتهام در موقع ترخیص کالای خودشان از گمرک بقصد استفاده فاکتورهایی برخلاف واقع ارائه و چون بهای کالای آنها کمتر از میزان حقیقی قید شده بود به همان نسبت حقوق وعوارض را کمتر پرداختند برای مطالبه مابه التفاوت و جرایم متعلق بآن طبق ماده ۹۸ آیین‌نامه گمرک بنام هریک از آقایان تخلف نامه ارسال داشتند و باتهام استفاده از سند مجعول و بعناوین دیگر اقدام به تعقیب کیفری عده از بازرگانان شده‌است و بازرگانان مستندا به اینکه اولا فاکتورها ملاک شده‌است وبازرگانان مستندا به اینکه اولا فاکتورها ملاک عمل گمرک نبوده تا وسیله استفاده باشد بلکه مطابق مقررات مبنای عمل گمرک در تشخیص میزان حقوق و عوارض ارزیابی است... حالا آقایان توجه بفرمایید که آنها می‌گویند که این فاکتورها مورد استفاده نبوده برفرض جعلی هم باشد سند مجعول وقتی شامل تعقیب کیفری است که مستلزم ضرر یک کسی باشد و از آن یک کسی استفاده کند، فاکتورها در موقع ورود این کالاها مورد عمل و سند نبوده وسند یت نداشته بلکه مطابق مقررات گمرکی بایستی که اجناس در گمرک ارزیابی بشود و روی همان ارزیابی حقوق و عوارض قانونی گرفته شود و اداره گمرک ارزیاب تعیین کرده و آمده اینها را تقویم کرده ومطابق همان تقویم از ما حقوق گمرکی گرفته‌است (شوشتری ـ یعنی زدند زیرش) (صدرزاده ـ درهر حال قابل تعقیب است)وثانیا آیین‌نامه مصوب ۱۳۱۵ که ماده ۹۸ آن مستند به این جریمه‌است ملغی و بجای آن آیین‌نامه مصوبه ۱۳۲۰ می‌باشد و ثالثا اداره کل گمرک درجات ما به التفاوت ماخذ تسعیر دولار را بیشتر از نرخ رسمی د ولتی قرار داده و این عمل مجوز قانونی نداشته‌است، این هم یک دفاعشان بود می‌گفتند این مابه التفاوت وقتی حساب کردند دولار را با نرخ آزاد حساب کرده‌اند اداره گمرک حق ندارد که بر خلاف نرخ رسمی دولت یک نرخی خودش مطالبه کند اینهم یک دفاعشان بود باستناد این مدافعات از پرداخت وجوه تخلف نامه‌ها خودداری و در مقام شکایت بجناب آقای وزیر دارایی بر آمدند و از طرف ایشان رسیدگی بشکایات آنان و اظهار نظر بکمیسیونی مرکب از امضاء کنندگان زیر ارجاع شده‌است کمیسیون چندجلسه با حضور نمایندگان بازرگانان طرف اختلاف و شرکت آقای حاج سید محمدرضا فاطمی که از اطاق بازرگانی تهران دعوت و بسمت نمایندگی معین شده بود تشکیل و پس از امضاء توضیحات وبیانات آقایان وقرائت لایحه دفاعیه آنان و پاسخی که از طرف اداره گمرک داده بودند و مراجعه بمواد مربوطه قانون وآیین‌نامه‌ها و تعویض اختیار نامه سازش وقطع وفصل اختلافات از طرف هشت نفر از بازرگانان مرقوه الاسامی در زیر مذاکره ومشاوره نمودند برای حل اختلاف و بطریق زیر اظهار نظر می‌ماند این هشت نفر عبارت بودند از اینها شرکت سوفار که در ۵ دفعه مرتکب این عمل شده عنایت الله صبوریان در سه دفعه علی اصغر صدقیانی در ۶ دفعه حاج زین العابدین رحیم‌زاده خوئی بآن عددش نوشته نشده، حاج سید عبدالله مهاجری در ۱۴ دفعه شرکت کسری در ۴ دفعه آقای حبیب الله مطیع در ۶ دفعه الکساندر گریگوریان در ۹ دفعه یکی از این هشت نفر بودند که اختیار نامه تقدیم کرده بودند مجموع مابه التفاوت نسبت به این ۸ نفر جمعا سه میلیون و سیصد و پنجاه هزار ریال شده بود (فقیه‌زاده ـ پولشان راهم داده‌اند؟) نخیر (یکنفر از نمایندگان ـ صدقیانی چقدر؟) صدقیانی در شش دفعه مجموعش ۸۵ هزار ریال است ایشان پسر آن صدقیانی معروف است سه میلیون وسیصد و پنجاه هزار ریال مجموع این مابه التفاوت است این نظریه نسبت به این ۸ نفر واقع شده‌است، جریمه که به بزرگترین تخلف اینها یعنی سه برابر تعلق می‌گرفت آن ۸۳۹ هزار ریال جریمه آن دفعات است که تقریبا به بزرگترین تخلف را متضمن بوده نظریه نسبت به هشت نفر نامبردگان حالا چون اختیار نامه تعهد و امضاءنموده‌اند لذا بطریق زیر اختلافات را حل وفصل می‌نماید عرض کنم نسبت به این ۸ نفر این نظریه اگر وزارت دارایی موافقت کند قطعی است امابا این شروط که در اینجا هست اما اگر وزارت دارایی چون اختیار سازش نداده‌است آن رافقط بکمیسیون ارجاع کرده‌است که نظریه بدهد وزارت دارایی می‌توانند یا آنرا رد کند یا قبول کند.
- الف ـ مهمترین مابه التفاوت تخلفات منتسبه اولا که باید مجموع مابه التفاوت تخلفات منتسبه را پرداخت بکنند و اگر درجات ارقام اشتباه شده باشدباید رسیدگی دقیق بین طرفین بعمل آید.
- ب ـ چون تخلفات بدفعات است جریمه فقط به بزرگترین تخلف تعلق می‌گیرد و چون تخلفات منتسبه یکی از دونفر نامبرده از دودفعه بیشتر است لذا معادل سه برابر مبلغ بزرگترین تخلف بعنوان جریمه دریافت خواهد شد.
- ج ـ چون در تخلف نامها تعسیر دولار بریال بطرز متفاوت از چهل و پنج تا هفتاد و پنج ریال هر دولار قید شده و روی این مبلغ مابه التفاوت تعیین گردیده‌است
لذا باید مطابق موافقتی که بین وزارت دارایی و اطاق بازرگانی تهران برای ارزیابی کالاهایی که حقوق گمرکی را براساس ارزش با توجه بنرخ عمده فروشی بازار شده و این موافقت طبق دستور شماره ۴۴۸۱ مورخ ۱۸-۱-۲۷ اداره کل گمرک بتمام گمرک خانه‌ها ابلاغ و ملاک عمل قرار گرفته‌است و در مورد این تخلف نامه‌ها وموارد مشابه آن نیز همین رویه اعمال گردید یعنی این اداره گمرک که بطور مختلف با نرخ آزاد مطالبه حقوق و عوارض گمرکی می‌کرد این اختلافات پیدا شد آنوقت اطاق بازرگانی آمد یک توافقی حاصل کرده که میزان دولار را ۴۵ ریال که بنرخ رسمی ۳۲ ریال بود از اینها ۴۲ ریال مطالبه کند واین موافقت بین اطاق بازرگانی از طرف تجار وا داره گمرک حاصل شده بود واینطور هم دستور داده بودند بنام گمرکات که حقوق گمرکی و عوارض را با این نرخ معین کنند لذا کمیسیون هم این نظر را داده‌است که چون این تفاوت داده شده‌است برای اینکه کمیسیون خواست بر خلاف قانون نظری اظهار نکند گفت به ارزش این کالاها اداره گمرک صدی چهل اضافه کند ودولار را ۳۲ ریال بگیرد که نتیجه یکی می‌شد منتهی کمیسیون نمی‌خواست که بر خلاف قانون بگیرد چون بیشتر از نرخ رسمی دولت قاچاق است لذا نمی‌خواست اما آن منظور را خواست تامین کند گفت ارزش کالاها دربازار آزاد صدی ۴۰ اضافه کنید و دولار را ۳۲ ریال معین کنید نتیجه آن این می‌شود که ۴۵ ریال می‌شود و تفاوت دیگر بجای تسعیر دولار با نرخ ازاد کمیسیون رسیدگی بتخلف نامه‌ها با افزودن چهل درصد بارزش سیف که از روی اعلامیه‌های فروش ارز مربوط به اظهار نامه‌های مورد تخلف نامه‌های صادره فروش شده‌است بنرخ رسمی تسعیر و نتیجه را مطابق تصفیه مابه التفاوت حقوق وعوارض گمرکی که بدین نحو بزیان خزانه تمام نشده‌است قرارداده. از لحاظ وضعیت بازار و امکان این نظریه بود تا این جا حکم قانون بود از این جا ارفاق شروع شده‌است. د ـ از لحاظ وضعیت بارار واشکال تهیه وجه نقد مقرر می‌شود که هریک از آقایان نامبرده وجوهی را که بر طبق این نظریه بابت مابه التفاوت و جریمه منظوره براو تعلق می‌گیرد بطریق اقساط پرداخت نمایند بدین نحو که در ظرف دوماه اول از تاریخ این نظریه مبلغ یکصد هزار ریال و بعدا هم در مدت هر دو ماه یکصد هزارریال بپردازد تا بکلی تصفیه حساب بشود نظر به این که در مواد مربوط آیین‌نامه‌ها وطرز اداره گمرک و توضیحاتی که در ضمن لوایح و شکایات شفاهی در محضر کمیسیون داده شده مستفاد می‌گردد که اوراق فاکتورهای بازرگانان رسما و بطور قاطع مبنای عمل گمرک واقع نبود و بلکه این اوراق بمنزله اظهار نامه‌است وسندیت برای بازرگانان ندارد وباید مامورین مربوطه گمرک بطریق ارزیابی میزان قیمت کالا را معین و روی آن حقوق گمرکی و عوارض را دریافت دارند لذا در ضمن این تصمیمات مقرر می‌شود که اداره کل گمرک درباره هریک از بازرگانان فوق الذکر عملا در مقام تسلیم برآید به نظریه کمیسیون و حاضر به تصفیه حساب گردد ونامه‌ای مستقیم بدادسرای دیوان کیفر بفرستند و دعاوی خود را مسترد نمایند اداره کل گمرک از دادسرای دیوان کیفر تقاضای استرداد دعاوی کیفری خود را بنماید و دولت از تعقیب کیفری آنها که فقط بمنظور استیفاء حقوق خود یعنی حقوق دولت بوده‌است انصراف حاصل نماید. این نظریه هم برای اطلاع مدیر کل گمرک ابلاغ شد بوزارت دارایی وزارت دارایی یک شرحی نوشته‌است ونوشته‌است که این موضوع در هیئت دولت طرح بشود که آیا هیئت دولت موافقند با این طرز یا خیر این نامه وزارت دارایی است. جناب آقای نخست‌وزیر، عطف به مرقومه محرمانه شماره ۱۰۴۶ مورخ ۱۶مهر ماه ۱۳۲۸ و نامه محرمانه این وزارت باستحضار عالی میرساند پس از اینکه اداره کل گمرک اقدامات اجرایی بر علیه اشخاصی که بنام آنها تخلف نامه هایی از نظر کشف اختلاف حقوق و عوارض گمرکی کالاهایی که برای ترخیص آنها از گمرک وارد کنندگان سیا هه‌های مخدوش تسلیم نموده بودند معروض داشت، یک عده‌ای از آنها شرحی در تاریخ ۲۹-۸-۲۸ به این وزارت نوشته و از این که اداره نامبرده چه مستقیما و چه از مجرای اداره مالیات بردرآمد، بمنظور استیفای حقوق دولت اقدام به بازداشت دارایی و کالاهای آنها نموده بقدر اینکه مطالبه وجود مذکور بدون رسیدگی کامل و در نظر گرفتن اوضاع و احوال و قوانین ومقررات رسیدگی بعمل آمده‌است تقاضا نموده‌است کمیسیونی از اشخاص مجرب و طرف اعتماد تشکیل تا پس از بررسی و استماع اظهارات آنها تصمیمی اتخاذ گردد باداره کل گمرک دستور داده شد که کمیسیونی زیر نظر دادستان کل کشور آقای هیئت با حضور آقای فروزان و مدیر کل گمرک و آقای دکتر نصیری مدیر کل وزارت دارایی آقای اکرمی رئیس اداره دفتر بازرسی کل کشور و شکایت کنندگان تشکیل شود، چون درجلسه اول متشکله کمیسیون تشخیص داد حضور نماینده اطاق بازرگانی ضرورت دارد آقای حاج سید محمد رضا فاطمی که یکی از نمایندگان مورد اعتماد بازرگانان می‌باشد از طر ف هیئت دعوت شدند البته خاطر عالی مستحضر است باستناد تصویب نامه شماره ۲۰۷۸۳ مورخ ۲۸-۱۲-۲۷ هیئت وزیران ودستوری که طی شماره ۱۰۰۰۰ مورخ ۲۶-۲-۲۸ از طرف وزارت دارایی صادر شده‌است اداره گمرک د رموقع تنظیم تخلف نامه نسبت به متخلفی که یکدفعه از سیاهه مخدوش استفاده کرده یک برابر و اشخاصی که دو دفعه استفاده کرده‌اند دو برابر و اشخاصی که سه دفعه استفاده کرده بودند سه برابر تفاوت حقوق و عوارض گمرکی را بعنوان جرایم تعیین ومورد مطالبه قرار بدهد و ضمنا برای ارزها یا کالاهایی که حقوق گمرکی و عوارض آنها براساس ارزش است بموجب آیین‌نامه مربوط و دستورات صادره برای تسعیر ارزهای خارجی با توجه بنرخ ارز دربازار آزاد بشرح زیر عمل می‌کنند.
- ۱ـ نسبت بکالاهایی که تاریخ ورود آنها قبل از ۹ آذر ۲۶ بوده با نرخ آزاد.
- ۲- کالاهایی که تاریخ ورود آنها از ۹ آذر ۲۶ تا ۱۸-۷-۲۸ بوده‌است بنا بتقاضای وزارت اقتصاد ملی بماخذ هر دولار ۷۵ ریال قید شده ولیره ۲۱ ریال روپیه ۱۶ ریال فرانک سوئیس ۱۱ ریال.
- ۳ـ از تاریخ ۱۸ فروردین ۲۶ بنا به پیشنهاد اطاق بازرگانی و موافقت این وزارتخانه نرخ رسمی بانک ملی با افزون ۴۰ درصد سود آن در فاکتورها برای ارزش حقیقی کالاهایی که بازرگانان بتخلف با فاکتورها معین کرده‌اند
کمیسیون رسیدگی متخلف نامه‌ها اعلامیه‌های فروش از طرف بانک ملی و اعتباراتی که در دفاتر بانک ملی و بانک انگلیسی در ایران و خاورمیانه منعکس بوده وتوسط آقای اکرمی در مراجعه بآن سوابق کشف وتعیین گردیده و در حقیقت اینها را ملاک عمل قرارداده‌اند کمیسیون متشکله زیر نظر جناب آقای دادستان کل کشور چندین جلسه وقت خود را صرف استماع اظهارات و اعتراضات شاکیان که هشت نفر بودند نموده و چندین جلسه نیز بدون حضور آنها د راطراف بدست آوردن راه حل استثنایی مناسبی که ضمن وصول حقوق و عوارض از بین رفته خزانه دولت رعایت اوضاع نا مطلوب بازار هم شده باشد مذاکرات را ادام داده و چون شکایت کنندگان اختیار نامه امضاء و تسلیم کمیسیون نموده بودند کمیسیون با توجه باوضاع و احوال تصمیم اتخاذ و پیشنهاد نموده که بنظر اینجانب نه فقط با مقررات تصویبنامه شماره ۲۰۷۸۳ مورخ ۲۸-۱۲-۱۳۲۷ هیئت وزیران وفق می‌دهد بلکه راه ارفاقی در مورد عملیات گذشته برای وصول حقوق و عوارض تضییع شده می‌باشد اینک ضمن ارسال عین صورت جلسه خلاصه از پیشنهاداتی که شده‌است معروض می‌دارد. این جا درج کرده‌اند نظر کمیسیون رابعد هم رفته‌است در هیئت دولت یک جلسه مورد مذاکره واقع شد بعد هم گفته‌اند که در یک جلسه تمام نشده و مانده برای جلسه دیگر و آنوقت چون اواخر سال بوده مانده‌است تا این که این هیئت دلت تعقیب کند این بود جریان قضایان آن ولی فعلا هنوز هم نسبت به ۳۰۰ نفر تحت تعقیب و رسیدگی است چون نسبت بآنها تخلف نامه فرستاده نشده ورسیدگی نشده فعلا یکنفر از طرف وزارت دادگستری بیرشک که نماینده دیوان کیفر است با دستور اکرمی بخوزستان رفته و در آنجا مشغول تحقیق نسبت به این قضایا است، نسبت بآن ۳۰۰ نفر، و هنوز مدارک تکمیل نشده که رسیدگی بکنند تقریبا ۷۲ نفرشان اینجا هستند و سیصد وچندی هم آنجا است که نسبت بآنها هنوز رسیدگی تمام نشده و چون مدارک کافی در دست نیست باید رسیدگی بشود و فعلا آنها مورد تعقیب واقع نشده‌اند (صدرزاده ـ آن مامورین هم تعقیب نشوند؟) اگر یک فرد عادی دزدی کرده بود برایش چه عملی می‌کردید؟) (زنگ رئیس) (صدرزاده ـ کمیسیون تشکیل می‌دهند دفاع می‌کنند، این اعمال هیچ تطبیق با قوانین مملکتی نمی‌کند مجرم را باید تعقیب کنید، تحت تعقیب است چه حرفی است) عرض کنم آنچه غیر از آن ارفاقی که راجع به قسط و تقسیم آن وعدم تعقیب شده راجع به مابه التفاوت و جریمه ماخوذه حکم قانون است که این کمیسیون داده تمام حکم است هیچگونه ارفاقی نشده‌است و چون وزارت دارایی موافقت کرده‌است هیئت دولت باید نظر بدهد ….. (حاذقی ـ مقصود این است که حق دولت ضایع نشود) (بهادری ـ از وکلا مداخله داشته‌اند؟) ما ندیدیم (بهادری ـ چون آقای دکتر راجی در دوره گذشته فرمودند) (دکتر راجی ـ نسبت داشته‌اند منسوب بوده‌اند) (مجید موقر ـ پرونده ۶۰۰ میلیون ریال که دزدیده شده در عدلیه آنرا این جا نفرمودید آقا) آن پرونده مربوط به این نیست، آن علیحده‌است آن مربوط است به آقای لطفی اگر آن را هم بخواهید بنده باید آن را سؤال کنم البته آنها هم تحت تعقیبند درست است، از جریان آن هم باید اطلاع پیدا کنم عرض کنم راجع بیک چیزی این جا یکی از ناطقین محترم نمی‌دانم کی بود راجع به وضعیت بیکارانی که در کرج جمع شده‌اند یک مطالبی اظهار فرمودند این را لازم است عرض کنم که دولت کاملا متوجه‌است ودر هر جلسه‌ای که هیئت دولت تشکیل می‌شود از حال آنها استفسار می‌شود اغلب نان برای آنها از حدود کفایت بیشتر فرستاده شود چون حساب کردیم که عده آنهاکمتر شده‌است یعنی در خارج دولت برای عده‌ای از آنها وسایل کار فراهم کرده‌است اول عده خیلی زیاد بود حالا در حدود ۶ هزار نفر است وحالا هم از حیث بهداشت و آذوقه و اینها دولت خودش متوجه‌است و بوزارت بهداری هم دستور داده شده‌است مامور بفرستند برود آنجا (مجید موقر ـ راجع به بهداشت چه فرمودید) عرض کردم از طرف وزارت بهداری یک نفر مامور شده‌است رسیدگی بوضع بهداشت آنان بکند.
نایب رئیس ـ آقای آشتیانی‌زاده شما سوال کرده‌اید از آقای وزیر جنگ وحالا آقای وزیر جنگ برای پاسخ سئوال شما حاضر است.
غلامرضا فولادوند ـ قربان آقای اسلامی اخطار نظامنامه‌ای دارند
ـ سئوال آقای آشتیانی‌زاده از وزارت جنگ راجع به احضار به شمولین و جواب آن
ویرایش۴ ـ سئوال آقای آشتیانی‌زاده از وزارت جنگ راجع به احضار به شمولین و جواب آن
نایب رئیس ـ بسیار خوب آقای آشتیانی‌زاده بفرمایید.
آشتیانی‌زاده ـ بنده با خدای خودم عهد کردم و در مقابل وجدان خودم متعهد شدم بدون هیچگونه ملاحظه‌ای، بدون هیچگونه خوف و وهمی هر کس در هر کجا هر نوع فساد و تباهی را باعث شود لااقل د راین مجلس مقدس هم بعرض دولتهای وقت برسانم و هم بگوش ملت ایران تصمیمی است که بنده گرفته‌ام حتی متعهد شده‌ام که بمنظور و اساس این سلطنت ورژیم حتی اگر نزدیکترین اشخاص مقام سلطنت اعم از خواهران و برادران اعلیحضرت مرتکب خطا و خبطی بشوند با کمال صراحت این جا بمنظور حفظ منافع شخص شاه بگویم و از امروز اعلام می‌کنم بتمام رفقا و دوستان و آشنایان و اشخاصی که با بنده سلام و علیک دارند که اگر روزی اینجا یکی از خلاف هایی که خدای نکرده اگر خلافی کرده باشند این جا بنده بگویم این جا و موجب رنجش آنها نشود حالا وارد مطالب می‌شوم، بموجب ماده ۷۶ قانون نظام وظیفه عمومی که درسال ۱۳۲۷ بتصویب رسیده و باستناد ماده ۷۹ قانون اصلاح قانون نظام وظیفه مصوب ۲۹ اسفند ۲۱ دانشکده افسری احتیاط د رمهرماه هر سال تشکیل می‌شود و ادامه نظام وظیفه عمومی مشمولین دیپلمه و لیسانسیه و دکتر را از اول تاسیس دانشکده افسری احتیاط تا کنون در مهرماه هرسال احضار وبه نسبت احتیاج دانشکده برای خدمت وظیفه اعزام می‌دارد. امسال بر خلاف مواد مصرحه فوق مشمولین لیسانسیه ودکتر در اول فروردین ماه احضار وبدانشکده افسری احتیاط نیز در همین تاریخ احتیاج پیدا شده‌است در نتیجه این عدم ترتیب وضع دشواری از لحاظ کارهای شخصی و زندگی خصوصی مشمولین پیش آمده‌است طبق معمول همه ساله و آمار دانشکده افسری احتیاط سالیانه بیش از دویست سیصد نفر و حداکثر پانصد نفر را برای انجام خدمت وظیفه احضار نمی‌کردند ولی امسال متجاوز از هزار نفر احضار کردند که د ردانشکده افسری مشغول انجام خدمت وظیفه بشوند. من نفهمیدم علت این احضار وعلت این که یکدفعه هزار نفر را برای انجام خدمت احضار کردند والا چیست وضعیت امسال باسال گذشته فرق کرده؟ خطری متوجه ما است؟ بسیج عمومی است؟ حقیقه نفهمیدم که علت این چه بود خاصه که این اشخاص که احضار شده‌اند بیشتر مردمانی هستند که گرفتاریهای شخصی زیاد دارند و معافی هم مطابق قانون دردست آنها است با در نظر گرفتن فقر مالی و عدم توازن خرج و دخل مملکت این بودجه ایکه نسبت بآن ماهمه گرفتار هستیم وخود آقای نخست‌وزیر هم می‌دانند که یکی از بزرگتری گرفتاریهای مملکت نقصان وجه و پول و بودجه می‌باشد علت این که امسال یک چنین مخارج گران رادولت می‌خواهد بمنظور احضار مشمولین متحمل شود چیست؟ (بهادری ـ قانون باید اجرا بشود سرباز می‌خواهند) معمولا این اقدامات اعلانات و بسیج عمومی، خطر جنگ عمومی است حقیقه اگر چنین خطری در پیش می‌باشد از تیمسار سپهبد وزیر جنگ تمنی دارم اعلام بدارند اینجا که ماهم کمکهای دیگری بدولت بکنیم چون ممکن است جنگی باشد که ما اطلاع نداریم یکمرتبه ما می‌بینیم که بین ما ومجلس سنا اختلاف پیدا می‌شود یک جریانات پیش پافتاده‌ای هست (یکنفر از نمایندگان ـ اختلافی نیست آقا)انشاءالله اختلافی نیست، عده‌ای ازمحصلین که بعد از حادثه شوم شهریور ترک تحصیل داشتند ا زدوسال پیش که وضع کشور صورت ثابت تری بخود گرفت از نو در دانشکده‌های مختلف مشغول تحصیل شدند و چون همه ساله عده زیادی در قرعه کشی نظام وظیفه شرکت می‌کردند ومعاف می‌شدند یا ورقه آماده بخدمت بآنها می‌دادند باتکاء این سابقه جوان‌های مزبور که تعدادشان زیاد است بادامه تحصیل می‌پرداختند و اکنون عده‌ای از آنها در کلاسهای اول ودوم و سوم دانشکده‌ها وبعضی در سالهای چهار و پنج دانشکده پزشکی هستند و با اعلان وزارت جنگ واحضار آنها بخدمت مجبور می‌شوند ترک تحصیل کنند ونمره چند سال کوشش خود را زیرپا بگذارند این اقدام و ظلم خاصل است در حق این جوانها که اگر تحصیلات خود را با تمام برسانند مسلما بحال مملکت مفید خواهد بود و در صورت عدم بروز مخاطرات قطعی و فوری که موجب بسیج همگانی باشد احضار این قبیل مشمولین بخدمت موجبان زیان و احضار آنها مضر بحال ملکت است، بنده می‌خواستم از جناب آقای وزیر جنگ استدعا بکنم. این که اعلیحضرت همایونی مکرر فرمودند که قوانین در کلیه شئون مملکت بایستی اجرا بشود وبزعم تمام عقلای قوم حکومت قوی آن حکومتی است که قانون را خوب اجرا بکند (صحیح است) نمی‌شود گفت این قانون را چون من دلم نمی‌خواهد چون مطابق میل من است این قانون را آنجا اجرا می‌کنم اینجا چون مطابق میل من نیست اجرا نمی‌کنم وقانون نظام وظیفه هم همین طور است یک قوانینی در یک مملکت در مجلس شورا یملی تصویب شده‌است و اهالی این مملکت و مشمولین این قوانین هم مطابق وضعیت خودشان را حاضر برای خدمت وظیفه کرده‌اند و یکمرتبه الان در تمام وزارتخانه‌ها و ادارات و در تمام مدارس و دانشکده‌ها همه مردم را گرفته‌اند با اینکه معافی هم در دستشان هست من استدعا دارم از جناب آقای وزیر جنگ هم جواب این سئوال را بفرمایند و در موضوع برنامه هم من سئوالی از دولت دارم.
نورالدین امامی ـ از تند نویسی ماهم برده‌اند.
نایب رئیس ـ وزیر جنگ.
وزیر جنگ ـ نماینده محترم آقای آشتیانی‌زاده راجع به احضار مشمولین دیپلمه و لیسانسیه و دکترا در طی ۴ ماده سئوالاتی از وزارت جنگ فرموده‌اند که جواب آنها را بترتیب بعرض مجلس شورای ملی میرساند.
- ۱- باستناد ماده ۷۹ قانون اصلاح بعضی از فصول و مواد قانون نظام وظیفه مصوب ۲۹ اسفند ۱۳۲۱ سئوال فرموده‌اند که در سال جاری بچه علت مشمولین مذکور بعوض مهر ماه که در این ماده ذکر شده در اول فروردین ماه احضار شده‌اند. درست است که در ماده ۷۹ مقرر شده که دانشکده افسری احتیاط هر سال در اول مهر ماه تشکیل خواهد شد ولی مطابق ماده ۲۸ قانون نظام وظیفه اینطور مقرر گردیده که بنابر ضرورت و مصالح نظامی موقع احضار و سرباز گیری که در این قانون تصریح شده ب رحسب فرمان همایونی تغییر پذیر خواهد بود (صحیح است) (امامی خوئی ـ این خود قانون است) پس بطوریکه ملاحظه می‌فرمایند اقدام وزارت جنگ در احضار مشمولین مذکور د راول فروردین ماه مطابق مقررات ماده ۲۸ بوده و از طرف دیگر برای این که مشمولین فرصت داشته باشند کارهای شخصی و امور زندگانی خود را مرتب کنند از چند ماه پیش چه بوسیله نشر آگهی در روزنامه‌ها و چه بوسیله رادیو تاریخ احضار مرتبا باطلاع آنان رسیده‌است اما راجع بماده ۷۶ قانون نظام وظیفه مصوب ۲۹ خرداد ۱۳۱۷ که بآن اشاره فرموده‌اند باید به عرض برسانم که پس از تصویب ماده واحده مصوب آبان ماه ۱۳۲۴ این ماده اثرات قانونی خود را از دست داده‌است.
- ۲ـ اینکه نماینده محترم اظهار فرموده‌اند طبق معمول همه ساله آمار دانشکده افسری احتیاط سالیانه بیش از ۲۰۰ تا ۲۰۰ نفر و حداکثر ۵۰۰ نفر نشان نمی‌دهد چگونه در سال جاری بیش از ۱۰۰۰ نفر مشمول احضار شده‌اند برای روشن شدن مطلب بعرض میرسانم که اولا تعداد احتیاط و ذخیره ارتش هر قدر روبفزونی می‌رود باید متناسب با آن افسران احتیاط وذخیره داشته باشیم در صورتیکه تعداداین افسران زیادتری از مشمولین تحصیل کرده این نقیضه را جبران نمود. ثانیا مطابق آمار دانشکده احتیاط تعداد مشمولین مذکور در سنوات قبل به ۸۰۰ نفر هم رسیده و در سال ۱۳۲۴ به ۱۰۰۰ نفر و در سال ۱۳۲۸ به ۱۰۵۰ نفر بالغ شده‌است و با این ترتیب تعدادی که درسال جاری احضار شده‌اند فوق العاده نمی‌باشد.
- ۳- آقای آشتیانی‌زاده باتوجه بفقر مالی کشور و عدم توازن بودجه احضار ۱۲۰۰ نفر مشمول تحصیل کرده را مستلزم مخارج اضافی و سنگین تشخیص داده و مخصوصا متذکر شده‌اند ((این قبیل اقدامات شدید و مخارج فوق العاده فقط هنگام بسیج عمومی و خطر جنگ ضروری است و از وزیر جنگ خواسته‌اند اگر چنین خطری در پیش می‌باشد اعلام نماید که احتیاط جدی‌تر و ضروری‌تری اتخاذ شود)) اگر نماینده محترم قبل از مبادرت به این سؤال لطفا بوزارت جنگ مراجعه و علت این اقدام را استفسار می‌فرمودند بنده یقین دارم که این سوءتفاهم برای ایشان حاصل نمی‌شد زیرا بطوری که در بالا به عرض مجلس شورای ملی رسانید احضار مشمولین مذکور جز احتیاج مبرم وزارت جنگ بتعداد افسر بیشتری دلیل دیگری نداشته و ندارد (صحیح است) و با مقایسه کادر افسران موجودی نسبت بسازمان ارتش تعداد زیادی افسر در واحدها و ادارات وزارت جنگ کسر داریم (دکتر جلالی ـ امسال این امر یکدفعه پیش آمده؟) بعرض رسید که در سنوات قبل ۸۰۰ نفر و ۱۰۰۰ نفر هم بوده وحالاهم در همین حدود است که توام با تقویت دانشکده افسری قسمتی از این کسری باید بوسیله افسران وظیفه تامین و فرماندهی واحدهای جزء بعهده این افسران محول و همچنین در قسمت قضایی و فنی از وجود همین افسران مطلع استفاده بشود. اما راجع بمخارج گزاف اینکار که اشاره فرموده‌اند باید برای مزید استحضار نمایندگان محترم بعرض برسانم که اساس دانشکده احتیاط از حیث کادر و بناء و وسائل و لوازم تعلیماتی همیشه موجود ویا برجاست و در هر دوره احتیاج بمخارج اضافی ندارد و خوراک و پوشاک محصلین هم خرج فوق العاده را برای کشور ایجاب نمی‌کند که در مقابل اهمیت تعلیم و تربیت افراد بوسیله افسران این مخارج قابل تحمل نباشد.
- ۴ـ اما راجع به وضعیت مشمولین که نماینده محترم در ماده ۴ بآن اشاره فرموده‌اند برای رفع هر گونه سوء تفاهمی که ممکن است در این سؤال موثر شده باشد بعرض مجلس شورای ملی میرساند که مطابق ماده ۷۱ و ۷۲ قانون نظام وظیفه تا مدتی که دانش آموزان در دبیرستانها و دانشکده‌ها مشغول تحصیل می‌باشند از خدمت نظام وظیفه معاف هستند و چنانچه در حین تحصیل هم بسن مشمولیت رسیده باشند تا موقعی که تحصیلات خود را بپایان نرسانیده واز وزارت فرهنگ مدرک ترک تحصیل و یا فراغت تحصیل خودرا به اداره نظام وظیفه نیاورده باشند بخدمت احضار نمی‌شوند البته محصلینی که ترک تحصیل کرده‌اند مطابق مقررات قانون باید بخدمت احضار بشوند ومطابق گزارش اداره نظام وظیفه در بین همین محصلین که بآنها اشاره فرموده‌اند عده کثیری وجود دارند که آماده بخدمت محسوب ودر سنوات قبل چند مرتبه احضار شده و حاضر نگردیده‌اند و حتی بدون داشتن ورقه خاتمه خدمت یا معافیت‌های دیگری در ادارات و موسسات مشغول خدمت شده‌اند و بالاخره باید یک روزی این وظیفه مقدس ملی خود را انجام بدهند (صحیح است) بعلاوه چون مطابق بند ب ماده واحده مصوب آبان ماه ۱۳۲۴ قانون نظام وظیفه مشمولینی که تا ۵ سال متوالی بعلل مختلف معافیت موقت گرفته باشند در سال ششم معاف دائم خواهند شد بهمین جهت بعضی از مشمولین فعلی هم که ۴ سال معافیت موقت بدست آورده‌اند کوشش می‌کنند بهر نحوی شده در سال پنجم هم معافیت موقت تحصیل نمایند (یکنفر از نمایندگان ـ این وارد است) سایر مطالبی که عرض کردم مگر وارد نبود عرایض بنده تمام متکی به قانون است (نورالدین امامی ـ خود آقا هم اتکایتان به قانون است) همین طور است. با این وصف چون مطابق گزارش جناب آقای وزیر فرهنگ به پیشگاه شاهانه جمعی از همین مشمولین تحصیل کرده امروز سمت آموزگاری و دبیری دارند برای اینکه احضار آنان لطمه‌ای بامور تعلیمات فرهنگی وارد نیاورد موافقت شده‌است که طبق قانون به انان ششماه مهلت داده شود و در اول مهر ماه به خدمت احضار گردند (صحیح است)
نایب رئیس ـ آقای آشتیانی‌زاده نظری دارید؟
حاذقی ـ نظر ایشان تامین شده‌است.
آشتیانی‌زاده ـ عرضی دارم اجازه میفرمایید؟
نایب رئیس ـ بطور اختصار می‌توانید اگر فرمایشی دارد بفرمایید؟
آشتیانی‌زاده ـ بطوریکه تیمسار فرمودند معلوم است که هیچ تغییری در وضع صاحب‌منصبان و افسران وظیفه حادث نشده‌است وضعیت مثل سال گذشته‌است این طور فرمودند یعنی مجموع فرمایش شان این نتیجه رابدست داده که وضعیت مشمولین امسال با سالهای گذشته تفاوتی نداردولی گمان می‌کنم آقایان تصدیق دارند که امسال یک جریان غیر عادی نسبت بمشمولین در جریان است واین عدم رضایت‌ها بیخود نیست (دهقان ـ جوانها رابخدمت نظام وظیفه باید تشویق کرد) جوانها را باید نان داد این حرفها چیست آقای دهقان هم نان باید بخورند هم بهداشت داشته باشند همه اش نظام همه اش ارتش بنده قانع نشدم به این دلیل که اشخاصی بمن مراجعه کردند و گفتند با این که معافی در دست ماهست و ما مطابق قانون معاف هستیم مع الوصف ما را تعقیب می‌کنند حتی جلب می‌کنند و در جواب این معافیت گفتند که چون اشخاصی راما احضار کردیم و حاضر نشدند به این جهت ما شماها را جلب می‌کنیم.
دهقان ـ به آقا خلاف عرض کرده‌اند
نایب رئیس ـ دونفر از آقایان نطق قبل از دستور باید بکنند حالا تمام می‌کنیم بعـــد وارد دستور می‌شویم.
اسلامی ـ بنده اخطار دارم و نظامنامه‌ای بر همه چیز مقدم است.
نایب رئیس ـ اخطار مربوط بچه ماده‌است؟
اسلامی ـ مربوط بماده ۱۶۷ سئوال و استیضاح است بعضی آقایان تصور می‌کنند که حتما باید سئوال را آقایان نمایندگان بنویسند بفرستند برای وزیر مربوط و بعد از یک هفته بیایند جواب بدهند ولی روح این ماده این است که درهمان جلسه هم اگر آقایانه وزراء حاضر باشند سئوال می‌کنند، بنده این تذکری که می‌خواستم بدهم موقتی بود که دو سه نفر از آقایان وزراء و آقای نخست‌وزیر تشریف داشتند متاسفانه توجهی نشد وآقای تقی‌زاده در دوره پانزدهم فرمودند که در انگلستان در یک جلسه ممکن است چهل سئوال بکنند و همان جلسه بیایند جواب بدهند. مشروطیت هم همین حکم را می‌کند یک چیز فوری است الان یک هفته‌است محصلین دانشکده طب گرو کرده‌اند آقای دکتر علوی فرمودند ممکن است اینها نظریات داشته باشند آقا در آبان ۱۳۱۹ قانونی گذشته‌است که بیمارستانها باید جزو دانشکده بشود حالا اگر هیئت حاکمه قانون را اجرا نمی‌کنند پس محصلین چه بکنند به چه حقی محصلین نیایند، مجبورند جمع شوند، یک نفر رفته به آنها بگوید حرفشان چیست؟ بنده سؤالی کردم از آقای وزیر جنگ که این جا تشریف دارند بفرمایند اقدامی دولت برای آنها کرده‌است یا خیر؟ چون موضوع فوری است بیایند جواب بدهند ولااقل ما را قانع بکنند
نایب رئیس ـ تکلیف را آیین‌نامه معین کرده‌است واخطار هم وارد نبود و تذکر قانونی نبود در این موضوع برای این که موضوع غیر از این است که آقا فرمودند.
اسلامی ـ نظامنامه این است که بنده عرض کردم.
ـ بیانات آقایان: محمد علی مسعودی نورالدین امامی
ویرایش۵ـ بیانات آقایان: محمد علی مسعودی نورالدین امامی
نایب رئیس ـ آقای مسعودی.
محمد علی مسعودی ـ روز ۳ شنبه که لایحه دو دوازدهم مطرح بود بنده اجازه خواسته بودم که قبل از طرح لایحه دو دوازدهم که آقایان وزراء و جناب آقای نخست‌وزیر تشریف داشتند یک تذکراتی بدهم که متاسفانه آن روز فرصت نشد و تاخیر شد و بنده آن تذکراتی را که آن روز خیال داشتم بدهم حالا خدمت آقایان عرض می‌کنم وخیلی خوشحال که دو نفر از آقایان وزراء این جا هستند چون آقای وزیر جنگ را دیدم عجله دارند وکاری دارند که می‌خواهند بروند بنده می‌خواهم عرض کنم چون مربوط بشخص ایشان است و آن راجع است به زمین هایی که بین افسرها تقسیم شده ومی‌شود بنده می‌بینم که آنها با یک ذوق و شوقی میایند برای تسطیح و دیوارکشی ولی بنظر بنده این کار هیچ فایده‌ای ندارد به این صورت، بلکه بودجه آنها راهم سنگین تر خواهد کرد. برا ی حفظ همین زمینه‌ها و دیوار کشیدن چون ساختمان نمی‌توانند بکنند، پول ندارند نتیجه این است که در دست آنها می‌ماند و می‌فروشند یک عده پولدار و وزارت جنگ هم هیچ نتیجه‌ای از این کارش نگرفته‌است بنظر بنده حتما باید یک برنامه ساختمانی بادادن قرضه بافسرها و کارمندان دولت (وزیر جنگ ـ در نظر است این کارها بشود) (یکنفر از نمایندگان ـ کارمندان دولت) کارمندان دولت را هم تذکر می‌دهم حتما باید این کار بشود تا بشود نتیجه گرفت همین طور در مورد کارمندان دولت بنده خواستم بگویم حقیقه وقتی که آدم رد می‌شود از این جاده پهلوی این کارمندان را که انسان می‌بیند با یک ذوق و شوقی آمده‌اند سر زمین‌های خودشان ایستاده‌اند ولی فرض بفرمایید که یک راههایی را یک تپه هایی را تپه ماهور خاک ریزی می‌کنند دیوار می‌کشند وهیچکدام را بنده ندیدم که ساختمان بکنند (یکنفر از نمایندگان ـ پول ندارند) پول هم ندارند و بنده اطلاع پیدا کردم که دولت سابق یعنی آقای وزیر دارایی سابق آقای گلشائیان طرحی تهیه کرده بودند که بکارمندان و خدمتگذاران یک قرضه‌ای بدهند و این قرضه طویل المده را در ظرف پانزده سال بیست سال استهلاک بکنند که با این ترتیب بتوانند کارمندان قرض بکنند و خدمتگذاران جزء چند اطاق بسازند و ساکن بشوند و من انتظار دارم که جناب آقای منصور همان پیشنهادی که در زمان آقای گلشائیان تهیه شده بود و گویا آقای ایمانی بودند که رئیس تقسیم اراضی بودند و بسیار عنصر شریف و پاکدامنی هستند و حقیقه ایشان در موقعی که ریاست تقسیم اراضی یوسف آباد را داشتند آمدند اشخاصی که حقیقه روی پارتی بازی و روی چیزهای مختلف زمین گرفته بودند زمین را از آنها گرفتند وباشخاصی که عائله دار و ذیحق بودند وهمچنین خدمتگذاران جزء تقسیم کردند من امیدوارم این نظری که داده شده در مورد عموم کارمندان دولت (شوشتری ـ کارمندان. وزارت دارایی زیاد است اختصاص بآنها داده شده) برای عموم آنها فرق نمی‌کند اینطور هم هست باید انصاف داشت بنده اطلاع دارم برای هر وزارتخانه‌ای سهمیه‌ای معین کرده‌اند پنجاه تا چهل تا همان‌ها هم عملی بشود خوبست که پنجاه تا عضو وزارت خانه‌ای دارای بودجه ندارد که هزار تا خانه یک مرتبه بسازند چهار صد تا بسازند (یکنفر از نمایندگان ـ بشرطی که همه را درطهران نسازند)عرض کنم موضوع هایی که بنده می‌خواستم تذکر بدهم در مرحله اول وضع اقتصادی مملکت است همه آقایان مطلع هستند رویه‌ای که در این چند ساله اتخاذ شده یک رویه بسیار غلطی بودخود آقای نخست‌وزیر در این جا موقعی که برنامه دولت مطرح بود فرمودند که رویه غلط بوده تا بحال و حقیقه هم همینطور است ما بایستی یک واحد اقتصادی در مملکت خود تشکیل بدهیم و تمام دستگاههای اقتصادی ما باید با یکدیگر هم آهنگی و همکاری داشته باشند نه اینکه هر کس برای خودش یک سازی یک نوایی بزند بالاخره هم نتیجه همین است که امروز ما بچشم خودمان می‌بینیم (صحیح است) یک زارع و کارگر راضی نمی‌بینیم (صحیح است) اینها همه اش در اثر این رویه غلط اقتصادی بوده‌است که در گذشته ما داشتیم بنده حالا نمی‌خواهم اسم ببرم که چه اشخاصی مسئول بوده‌اند درگذشته چون هیچ نظری حقیقه ندارم ولی امیدوارم که با این وضعی که آقای منصور پیش بینی کردند و در راس دستگاههای اقتصادی اشخاصی را در نظر گرفتند که از هر حیث بهم نزدیک هستند آن رویه غلط گذشته که نتیجه اش را ما امروز می‌بینیم و همین نتیجه امروز بما ثابت می‌کند که رویه اقتصادی ما در گذشته غلط بوده و باید درست شود (صحیح است) با یک هم آهنگی و یک روح همکاری بیایند کار بکنند و بنظر من وضع فعلی از نظر نزدیک بودن اشخاصی که در راس دستگاههای اقتصادی ما قرار گرفته‌اند طوری است که هیچ نمی‌توانند بهانه داشته باشند که وزارت دارایی فلان آهنگ را می‌نواخت و من که بانک ملی هستم نتوانستم آن عمل را بکنم یا فرض بفرمایید که وزارت اقصاد ملی بگوید که بانک ملی این عمل را می‌کرد و من نمی‌توانستم. این محل تردید نیست برای هیچکدام از نمایندگان ملت و مردم که اشخاصی که فعلا در راس دستگاههای اقتصادی ما هستند بهیچوجه اختلاف نظر و سلیقه ندارند بنابراین بایستی با یک روح وحدت و جدیت و با یک نقشه صحیح و عاقلانه این رویه غلط گذشته را تصحیح کرد (صحیح است) موضوع دیگری که لازم است و می‌دانم که مورد علاقه همه آقایان است موضوع توجه بحال معلمین مدارس چه آموزگاران و چه دبیران است، در سال گذشته وزارت فرهنگ یک عمل بسیار صحیحی کرد کارمندان اداری فرهنگ و معلمین را در مقابل کسر صدی یک از حقوقشان و صدی یک هم پرداختی از طرف دولت در تهران نزد شرکت بیمه د رمقابل بیماری بیمه کرد والان هر کارمند فرهنگ مریض شود در آنجا معا لجعه اش می‌کنند و اگر مرضش سخت باشد طبق تشخیص یک کمیسیونی بخارج اعزام می‌شوند و معالجه می‌شوند (دکتر طبا ـ هیچ ناخوشی نیست که در اینجا معالجه و در خارج معالجه شود نشود (حاذقی ـ جز ناخوشی هوی و هوس) بنده قبول دارم (صدری ـ آقای مسعودی بفرمایید که دولت تمام کارمندان را بیمه کند) بنده آرزویم این است که حقیقه یک دینار پول مملکت بیرون نرود و وضع پزشکی ماطوری باشد که حتی یکنفر هم احتیاج پیدا نکند برود بخارج البته وضع جراحی ما الحمد الله خیلی پیشرفت کرده و امیدوارم که در قسمتهای امراض عمومی هم اطباء قابلی داشته باشیم که احتیاجی پیدا نشود ولی جناب آقای دکتر طبا خیال نمی‌کنم که انکار بکنید که بعضی از موارد پیش میاید که احتیاج پیدا می‌کند اشخاصی بروند بخارج چون بنده می‌بینم که کمیسیون پزشکی برای این موارد هست (دکتر راجی ـ آن کمیسیون وجودش زائد است) البته تشخیص شما بهتر است بنده اطلاعی ندارم عرض بند ه این بود که این بیمه‌ای که برای معلمین و اعضاء اداری فرهنگ در تهران شده حتما بایستی جناب آقای دکتر نخعی شما که تحصیلاتتان در بلژیک بوده و همیشه در اروپا بوده‌اید دیده‌اید و مطالعه مخصوص دارید در این کار، این کار را لااقل اگر برای تمام افراد مملکت نمی‌توانیم اجرا کنیم در صورتیکه در اکثر ممالک شروع شده‌است بیمه عمومی برای تمام افرادمعمول است مثل اینکه در انگلستان دوسال قبل بکلی برای تمام افراد بیمه عمومی درست شد و هر فردی که بدنیا بیاید در هر نقطه‌ای از انگلستان ویا در دومینیونها اگر مریض بشود هر مخارجی که داشت بعهده دولت است حالا ما این توقع را نداریم و نمی‌توانیم هم داشته باشیم برای اینکه وسائل و پزشک نداریم متاسفانه باندازه کافی وسائل نداریم ولی لااقل در مورد عموم فرهنگیان و عموم اعضاء ادارات جنابعالی که وزیر کار هستید وظیفه شخص جنابعالی است که یک بیمه عمومی برای تمام کارمندان اجرا بشود چون حقیقه وضع عموم کارمندان دولت بد است...
حاذقی ـ وضع مردم این مملکت به مراتب بدتر است فکر مردم را باید بکنید که نان ندارند بخورند ودارند می‌میرند.
مسعودی ـ البته بنده راجع بمردم عرض کردم این رویه غلط اقتصادی بوده که نتیجه اش امروز به اینصورت است آقای حاذقی، آنرا باید اصلاح کنند تا مردم نان داشته باشند (صحیح است) نه اینکه وزارت دارایی یک سازی بزند، بانک ملی هم یک جور، سازمان برنامه یکجور، وزارت اقتصاد هم یک جور (صحیح است) علت خرابی این چهار دستگاه بودند در گذشته، اگر این چهار دستگاه باهم همکاری کنند تمام این جریانات مرتفع می‌شود شما به بینید ۱۵ روز است یک خورده دارند باهم همکاری می‌کنند جلوی خیلی چیزها گرفته شده‌است (صحیح است) بنده نظرم این است که همیشه باید این رویه اعمال بشود اگر این رویه اعمال بشود بطور قطع بدانید که تا ۶ ماه دیگر وضع مردم تغییر می‌کند و در دوره گذشته رو به شان غلط بوده وباید اعتراف بکنند که هیچ کاری نشده وسرسختی هم نکنند (صحیح است) عرض بنده این بود که توجهی مخصوصا بفرمایید در قسمت بیمه عمومی کارمندان و شما این کار را در این دولت انجام بدهید که در حقیقت کارمندان دولت از این وضع فلاکت بار نجات پیدا بکنند، مطلب دیگر بنده که باز مربوط بموضوع اقتصادی است ایجاد مدارس حرفه‌ای و کشاورزی است آقای نخست‌وزیر هم فرمودند که ما در سازمان برنامه یک چنین طرحی داریم که می‌خواهیم عملیش کنیم بنده می‌خواستم همانروز که اجازه گرفته بودم خدمتشان عرض کنم که این برنامه اش پارسال در شورایعالی فرهنگ تصویب شده وبا یک آب وتابی هم منتشر شد ودولت هم سازمان برنامه هم می‌توانست اینکار را عملی بکند ولی هنوز جزو پروژه هایشان هست، بنظر بنده من ایجاد مدارس حرفه‌ای و کشاورزی یکی از بزرگترین اقدامات مفید است که در دولتها باید انجام شود (صحیح است) دلیلش هم این است که با این وضع هم زارعین و کشاورزان روشن می‌شوند و هم اینکه از کوچ کردن بطهران یا شهرهای دیگر خودداری می‌کنند برای اینکه وقتی مدارس حرفه‌ای دایر بود... (زنگ رئیس)
نایب رئیس ـ آقای مسعودی بیشتر از دو سه دقیقه وقت ندارید.
مسعودی ـ در هر حال این نظر بنده بود موضوع دیگر راجع به پرداخت مزایای معلمین بود که بیک عده‌ای از آنها مزایای تاهل را نمی‌دهند و من تقاضایم این بود که آقای دکتر نخعی یادداشت بکنند و به آقای وزیر فرهنگ تدکر بدهند که به معلمین هم مثل سایر کارمندان این مزایای تاهل اولا د داده بشود (صحیح است) یکی دیگر موضوع تبلیغات بود که در وزارت فرهنگ بنظر بنده فوق العاده مهم است همه آقایان اطلاع دارند که تبلیغاتی درمدارس از چند سال پیش شروع شد برای گمراه کردن جوانها ومحصلین و اخیرا در وزارت فرهنگ یک اداره تبلیغاتی درست کردند وشروع نمودند به مبارزه بر علیه تبلیغات و یک انتشارات بسیار خوبی این اداره منتشر کرد و تقاضای من این بود که در این قسمت بخصوص چون کانون خطر مدارسی است که بچه‌های کوچک هستند و زود گول می‌خورند اینها رابا تبلیغات صحیح جلوشان را بگیرند و جلوگیری بکنند از این کارها بنده یک تقاضای دیگری داشتم از آقای نخست‌وزیر و آن این بود که چون شنیده شد برای ورامین و اطراف ساوجبلاغ یک شرکتهای تعاونی تحت نظر بانک کشاورزی در نظر گرفته‌اند می‌خواستم تقاضا کنم یک کاری که می‌شود برای همه اطراف تهران باید بشود وخاصه خرجی نباید بشود (حاذقی ـ برای همه ایران) بنده خواهش می‌کنم از لحاظ دماوند وفیروز کوه آنجا یک نقطه ایست که لازم است و هیچ فرقی ندارد از نظر تهیه محصولات زراعتی با ورامین و ساوجبلاغ و نفهمیدم که بچه مناسبت آنجا را در نظر نگرفته و این دو محل را در نظر گرفتند، موضوع دیگری که بنده خواستم عرض کنم موضوع راهها است، در ایام عید که بنده بقم مشرف شدم و از آنجا هم رفتم باصفهان دیدم این اسفالت حقیقه در ظرف یکسال از بین رفته‌است در صورتی که در زمان اعلیحضرت فقید هم ما دیدیم ۱۳ سال، ۱۲ سال این خیابان پهلوی را اسفالت کردند وبنده یادم هست همان موقع اعلیحضرت فقید مقاطعه کار را جریمه کردند بعلت پستی وبلندیهایی که داشت ولی اینجا همینطور در هر سال دوسه مرتبه باید بکنند و از سر نو اسفالت کنند. آقای وزیر راه باید توجه داشته باشند ویک سانکسیونی (شوشتری ـ فارسی بفرمایید) در قراردادها باید این نکته‌ها رعایت شود، کسی که مقاطعه کار است باید یک ودیعه‌ای از او بگیرند که در موقع اگر درست از کار در نیامد آنرا بمصرف برسانند.
نایب رئیس ـ آقای نورالدین امامی.
نورالدین امامی ـ عرض کنم یک قسمت از عرایض بنده اگراجازه میفرمایید در اینجا چند کلمه صحبت بکنم عرضی که می‌خواستم بکنم و چندین جلسه هم آقایان رفقا از طرز نوشتن نطقها در جراید تهران شکایت کردند این باید توجه بشود که اولا طرز ساختمام این مجلس روی اصول پارلمانی نیست، به بخشید آقای شوشتری روی اصول مجلسی نیست صدا کم انعکاس پیدا می‌کند بنابراین صدا درست آنجا نمی‌رسد و ثانیا این آقایان فرد فردشان مخبر یک روزنامه هستند و یکنفر است که می‌نویسد ولی اینجا ماشاء الله ۵-۶ نفر ما داریم تند نویسی می‌کنند این است که زیاد نباید گله کرد چند روز قبل آقای اسلامی راجع برادیو یک بیاناتی کردند این را باید آقایان توجه داشته باشند که نطقهایی را که می‌نویسند بسیار آسان است آن را می‌دهند برادیو و روزنامه‌ها منتشر می‌شود ولی وفتی صحبت می‌شود البته خیلی مشکل است هم برای مخبر رادیو و هم برای مخبرین جراید که تمام بیانات آقایان را منتشر کنند (مهدی ارباب ـمخبر رادیو در مجلس جوان بی نظری است) علاوه بر این که بی نظر است سابقه مطبوعاتی هم دارد (یکنفر از نمایندگان ـ آدم خوبی هم هست) یک موضوعی هم امروز آقای دکتر علوی فرمودند راجع به این محصلین دانشکده پزشکی ما که امروز هم عرض کردیم در این موضع تخصص و اطلاعی نداریم ولی می‌خواستم یک سوالی از آقای دکتر بکنم این دانش آموز گه در دانشکده تحصیل می‌کند نصفشان را بردند در این بیمارستانها کارورز کردند نصف دیگر را بردند پس فردا موقع امتحان تصدیق خواهند داد و دکتر خواهند شد در صورتی که یکعده شان در بیمارستانها کار کرده‌اند و یکعده شان کار نکرده‌اند این چه چوری خواهد شد؟ اما عرضی که راجع باسفالت داشتم و آنروز هم در برنامه دولت یک عرایضی کردم خدمت شما چون وقت تمام شد ه بود می‌خواستم مشروحا عرض کنم و از وزارت کشور وزارت راه این سؤال را بکنم که چه شد قبل از سوم شهریور اسفالتهایی که در ایران شده‌است و در خود این تهران شده‌است اینها بیست سال دوام پیدا کرده‌است عرضم همین جا ست ولی از سوم شهریور به این طرف در نتیجه ان تحولات کذایی اسفالت‌های ماهم جوجه اسفالت شد یعنی هر سه ماه یک دفعه‌ای اسفالتها را باید بروند جمع کنند از سرنو پول بدهند نمی‌دانم متری ۱۴ تومان ۲۰ تومان چقدر یک دفعه هم کسی نگفت و کسی نپرسید از مهندسینی که این اسفالتها را تحویل گرفته‌اند که این چه اسفالتی است که تحویل گرفته‌اید ایا این مهندسین را توبیخ کردند؟ یعنی مهندسی را که تقلب کرده بود. حقه بازی کرده بود تعقیب کردند؟ (بهادری ـ آقا آنها را تشویق کرده‌اند) یک متصدی را که بدعمل کرده در روزنامه‌ها اعلان کردند که این بدولت و ملت خیانت کرده و مال بیت المال مسلمین را از بین برده این را ما می‌خواهیم جریمه دیگر سرشان را بخورد غرض من این است که با این ترتیب پول برای ساختن راهها ندهید خرج تعمیر بکنید خاک بریزید. عرض می‌کنم که همیشه آقای نخست‌وزیر وقتی که استاندار آذربایجان بودند فشار زیادی بدولت آوردند یک قسمت از راه بستان اباد به تبریز را که صد و چند کیلو متر است اسفالت شده سال گذشته خودم از این راه عبور کردم مشغول اسفالت ریزی بودند و چون اسفالت می‌ریختند راه فرعی درست نکرده بودند و بعد هم این راه تمام شد جناب آقای سر تیپ‌زاده سه چهار روز قبل از آذربایجان آمدند می‌گویند این اسفالتها خراب شده و راه قابل عبور نیست آخر ملاحظه بفرمایید اگر خاک ریزی می‌کردند بیشتر دوام می‌کرد ایشان می‌فرمایند در ظرف شش ماه این اسفالت از بین رفته‌است حالا آقای وزیر را تشریف بیاورند اینجا آن روز گفتند ما بازخواست کردیم سیصد هزار تومان پولش بود ضبط کردیم سیصد هزارتومان پول پانصد متر یا یک کیلومتر است ۳۵ کیلومتر چه شد خیلی خوب هر کنتراتچی میاید که سه میلیون تومان پول می‌گیرد سیصد هزار تومان هم در صندوق می‌گذارد و بقیه را بر می‌دارد و می‌رود اینکه فایده ندارد پس اسفالت نکنید بهتر است آقای حاج حاذقی داد می‌زند که برای مردم اسفالت درست کنند برای مردم فکر کنید این اسفالت است این پول مردم است پول کیست؟ پول همان پابرهنه‌ها است همان بی کفشها است همان بدبختها و فلک زده هاست که در گوشه خیابانها می‌خوابند آخر بیایید به اینها رسیدگی کنید این پول همان عده ایست که وقتی می‌خواهد برود را ه آهن سرکار دهشاهی کرایه می‌دهد پول آن بیچاره هاست بنده وجنابعالی الحمد الله اتومبیل داریم سوار می‌شویم (اردلان ـ ما که نداریم) (شهاب خسروانی ـ آقای امامی باهل فنش کار را نمی‌دهند هر کس را دخالت می‌دهند) شهرداری تهران چند سال است مقداری پول ا زمردم گرفته برای اسفالت پیاده روها اینها را که نمی‌سازد آنها هم که می‌سازند فردا میایند سیم برق می‌کشند پس فردا تلفن می‌کشند تمام اسفالتها را خراب می‌کنند در کجای دنیا دیده شده که هر روز خیابانها را بشکافند و دوباره اسفالت کنند از پارسال تا بحال همین جلوی مجلس شورای ملی را هر روز شکافته‌اند آقا این یک نقشه می‌خواهد یک برنامه می‌خواهد چقدر می‌شود از مردم پول گرفت؟ (ففیه‌زاده ـ لوله کشی هم که مانده‌است) بله لوله کشی هم همین طور است (حاذقی ـ اسمش هست) موضوع دیگر اینکه آقایان اطباء اینجا هستند علاج کنند این چند روزه یک ناخوشی عجیبی در اجزای این مملکت پیدا شده و آن ناخوشی تقویم است از یک طرف می‌گویند وزارت راه و دانشگاه پول ندارند از یکطرف تقویم درست می‌کنند و هرروز که من میایم اینجا یک تقویم بمن می‌دهند راه آهن باید ترن را راه بیندازد تقویم درست می‌کند دانشگاه تقویم، وزارت راه تقویم راه آهن تقویم وزارت جنگ تقویم بانک ملی تقویم ناخوشی تقویم گرفته‌ایم پول این تقویمها را اگر حساب کنند یک میلیون است این را بدهید گنه گنه بخرید بفرستید مازندران که آقای اسلامی اینقدر جوش نزنند از طرفی می‌گویند خزانه پول ندارد آقا پس این پولها چطور می‌شود در کجای دنیا اینقدر تقویم چاپ می‌شود این دولت چرا فکر نمی‌کند آقای دکتر نخعی ترا بحضرت عباس یاد داشت کن (یکی از نمایندگان ـ ایشان جوان هستند) مقرراتی وضع کنید این ناخوشی عجیب پیدا شده‌است هر جا دست می‌زنید غیر از دزدی غیر ازرشوه گیری چیزی نیست (صحیح است) فکری برای اینکار کنید گذشته‌ها مرد جهنم آینده را مواظب باشید هر روز از این گرفتاریها داریم هر روز میایند می‌گویند وزارت راه باید راجع باسفالت راه آذربایجان توضیح بدهند که آن مهندس را چکار کردند؟ (فقیه‌زاده ـ ۱۵۰ هزار تومان پول) بنده دیگر عرضی ندارم.
ـ قرائت تلگراف اهالی کاشمر
ویرایش۶ـ قرائت تلگراف اهالی کاشمر
نایب رئیس ـ تلگرافی توسط یکی از همکاران که فعلا در مسافرت هستند رسیده و بمجلس تقدیم داشته‌اند وخواهش کرده‌اند که در مجلس قرائت شود این تلگراف قرائت می‌شود و بعد وارد دستور می‌شویم دستور هم انتخاب نظار بانک است ((تلگراف بدین شرح قرائت شد)) جناب آقای نخست‌وزیر رونوشت توسط جناب آقای اقبال نماینده محترم خراسان مجلس شورای ملی رونوشت وزارت کشور رونوشت وزارت جنگ رونوشت اطلاعات رونوشت کیهان مشهد جناب آقای استاندار رونوشت آفتاب شرق رونوشت خراسان پیرو شکایات عدیده نسبت به حسین و سلطان سارق افغانی که مدت ۱۲ سال است در این بوم مسکن گرفته و بچپاول و غارت اموال مردم قناعت ننموده و تا کنون متجاوز از یکصد نفر بیگناه را بقتل رسانیده اخیرا دوازده پرتقالی را در مقابل مطالبه مبلغ پانصد هزار ریال گروگان برده که بلافاصله اهالی جریان را تلگرافا بعرض مقامات عالی رسانده و استدعای تعقیب و برقراری امنیت عاجل رسانده و استدعای تعقیب و برقراری امنیت عاجل را از اولیاء امور کرده‌اند و حاج سید علی هم با اینکه تمکن بپرداخت مبلغ مزبور را بلادرنگ داشته معهذا بخیال اینکه اولیای امور از این واقعه شوم حداکثر نگرانی را دارند و برای تعقیب نهایت فعالیت را مرعی خواهند داشت جهه حفظ امنیت عمومی پیش آمدهای نظیر آن بدوا از تادیه وجه خودداری و در واقع حاضر شده بود از حیات فرزند عزیز خود چشم پوشی نماید خون وی را نثار دیگران نماید ولی متاسفانه دولت بتلگرافات عدیده و انتظارات اهالی کوچکترین توجهی ننموده و بمستدعیات این توده ملت برای حفظ ابروی لشکر هم که شده اقدامی مبذول نداشته چون سید علی از اقدامات مامورین مایوس و دید تنها از جان گذشتگی وی برای این کشور فایده ندارد بعد از ۱۲روز با پرداخت مبلغ سی هزار ریال فرزند خود را از چنگال ظالمانه آنها که در ۱۵ کیلومتر کاشمر مسکن داشته‌اند نجات داده این حال نمی‌دانیم منظور از تشکیل لشکر پهناور خراسان و هزینه‌های جبران ناپذیر آن که از بودجه این ملت فقیر تامین می‌شود چیست استدعا داریم در درجه اول نسبت بقلع و قمع سارقین مزبور که با نهایت پشتگرمی ببی توجهی مقامات بالا باعمال بی شرمانه خود مشغول هستند اقدام و امنیت عمومی را برای همیشه در این سامان برقرار نمایند و در ثانی تعداد ۳۰ نفر پاسبان بر نفرات فعلی شهربانی بیفزایند زیرا با وضع کنونی مردم شبها خواب راحتی ندارند و ملاکین جرئت سرکشی با ملاک خود نمی‌نماید چنانچه باز هم توجهی بعرایض اهالی نشود برای حفظ جان و ناموس خود ناگزیر از مهاجرت بتهران و تحصن در دربار می‌باشند حاجی قربان مخبر ـ غلامرضا زوار ـ محمد افتخار ـ محمد علی شهنی ـ محمد رضا مظفری، حاجی زورا حسین، هوشمند امجدی محمد رشیدی رحمان کریم نیا صدر نبوی رفعت متولی مرتضی احمدی راد احمدی حسین افتخاری داداش احمد ی صفائی کرباسی علی احمدی رحیمی شیخ الاسلامی علمی غفاری.
دهقان ـ بنده یک تذکری دارم.
نایب رئیس ـ راجع بچه موضوع؟
دهقان ـ راجع به نظار بانک گمان می‌کنم آقایان هم توجه داشته‌اند چون راجع به نظار بانک الان یک تنشی بین آقایان هست چون نظار بانک باید به کار اندوخته اسکناس و سایر امور بانک رسیدگی کنند و باید با یک اکثریت جالب توجهی از مجلس انتخاب شوند خواستم تذکر بدهم که چند دقیقه تنفس داده شود که روی این عمل تبادل افکار بشود.
دکتر علوی ـ بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم
نایب رئیس ـ طبق کدام ماده؟
دکتر علوی ـ طبق ماده ۱۹۰
نایب رئیس ـ ماده ۱۹۰ مربوط نیست
دکتر علوی ـ تحریف شده‌است در بعضی قسمت از مطالب من.
صدرزاده ـ ماده ۱۹۰ مربوط به این موضوع نیست
دکتر علوی ـ اشتباه کردم ماده ۱۹۰ است می‌نویسد: اگر در ضمن مذاکرات صریحا یا تلویحا نسبت سویی بیکی از نمایندگان داده شود یا عقیده و اظهار او را برخلاف واقع جلوه دهند و نماینده مذکور برای رد آن نسبت بارفع اشتباه اجازه نطق بخواهد بدون رعایت نوبت باو اجازه داده می‌شود و نطق او نباید از مدتیکه در فقره ۳ بند الف ماده قبل معین شده تجاوز نماید.
نایب رئیس ـ آقا این اخطار وارد نیست.
دکتر علوی ـ فرمودند که بنده گفتم نصف این دانشجویان کارورز باشند بنده کاملا موافقم با اینکه تمام دانشجویان پزشکی کارورز باشند و حتما نظرشان باید تامین شود ولی آقا راه این نیست که بیمارستانهای وزارت بهداری ملحق بدانشکده پزشکی بشود راه این است (اسلامی ـ مطابق قانون ۱۳۱۹ باید بیمارستانها ملحق بدانشکده پزشکی بشود) آن قانون را بنده مطالعه کرده‌ام عرض کنم یازده سال پیش از روی فرس ماژور یک مقدار تختخواب باختیار دانشجویان آمدند در دانشکده پزشکی شروع به تحصیل کردند وقت داشتند که خودشان بعده دانشجو تختخواب برآورد کنند الان بیمارستان پهلوی حاضر است و گنجایش یکهزار تختخواب دارد و بیش از ۴۰ تختخواب در آنجا ندارد به این بیمارستان بودجه بدهید در ظرف ۱۵ روز ۶۰۰ تختخواب تهیه می‌کنند البته آقایان باید کارورز بشوند ولی راهش این نیست که با چاقو پیکر وزارت بهداری را قطع کنید.
حاذقی ـ ما که جراح نیستیم آقا.
ـ انتخاب دو نفر ناظر اندوخته اسکناس
ویرایش۷ ـ انتخاب دو نفر ناظر اندوخته اسکناس
نایب رئیس ـ شروع می‌کنیم به انتخاب نظار بانک.
حاذقی ـ بنده یک تذکری دارم.
صدرزاده ـ اعلام رای شده‌است.
حاذقی ـ عرضم این بود که آقای اردلان که خوب انجام وظیفه کرده‌اند مجلس باید از ایشان تشویق کند آقای عرب شیبانی هم که سابقه دارند برای نظارت.
نایب رئیس ـ سه نفر بقرعه برای نظارت در استخراج آراء معین می‌شوند. (افتراع بعمل آمد آقایان صاحب جمع ناصر ذوالفقاری مخیر فرهمند معین شدند)
نایب رئیس ـ آقایان باتفاق دونفر از آقایان منشی‌ها. آقای دکتر سید امامی. آقای صدرزاده اخذ و استخراج آراء می‌کنند. (اخذ رای بعمل آمده و آقایان بشرح ذیل رای دادند)
اسامی رای دهندگان ـ آقایان: اورنگ، عزیز اعظم زنگنه، ناصر مهدوی، پالیزی، اردلان، مجتهدی، کشاورز صدر، دکتر مصباح‌زاده، احمد دهقان، صفوی، شوشتری، محمود محمودی حسن اکبر، پناهی، سرتیپ‌زاده ـ شهاب خسروانی، دکتر راجی، بزرگ نیا، دکتر نبوی، حاذقی، عماد، تربتی، ناظر‌زاده، بوداغیان، افشار صادقی، مهدوی، ارباب، گنابادی، نبوی، سلطان العلماء، موقر، امامی خوئی، ابتهاج، اسلامی، گودرزی، دکتر جلالی، ملک مدنی، فقیه‌زاده، حمیدیه، افشار، ثقه الاسلامی، ظهری، تیمورتاش، طاهری، مهدوی، مکرم، رضوی، موسوی، عباسی، قرشی، قبادیان، صفائی، دکتر کاسمی، سالار بهزادی، خاکباز، گرگانی، دکتر علوی، عرب شیبانی، امیری قراگزلو، امیر نصرت اسکندری، بهادری، شکرائی، کهبد، عامری، آشتیانی‌زاده، دکتر طاهری، دکتر طاهری کیان، دولت آبادی، برومند، کوراوغلی، هراتی، علی محمد دهقان، ناصر ذوالفقاری، صاحب جمع، مخبر فرهمند دکتر سید امامی محمد علی مسعودی، خسرو قشقائی، گنجه، صدرزاده،
(مهره‌های تفتیشیه و اوراق رای شماره شده پس از استخراج نتیجه بقرار ذیل حاصل شد)
مهره تفتیشیه ((۸۳)) اوراق رای ۸۳ آقای اردلان ۳۸ رای آقای صفائی ۳۰ رای آقای عرب شیبانی ۲۵ رای آقای دکتر مجتهدی ۲۱ رای آقای مخبر فرهمند ۱۹ رای آقای بزرگ‌نیا ۱۶ رای آقایان نبوی حاذقی و نورالدین امامی هریک یک یک رای ورقه سفید یک
نایب رئیس ـ آقای اردلان به اکثریت ۳۸ رای و آقای صفائی به اکثریت ۳۰ رای برای نظارت اندوخته اسکناس انتخاب شدند.
نمایندگان ـ مبارک است.
اردلان ـ اجازه میفرمایید؟
نایب رئیس ـ بفرمایید،
اردلان ـ بنده از آقایان کمال تشکر را دارم و این مشوق بنده در انجام وظایف ملی خواهد بود که بیشتر بتوانم خدمت کنم.
ـ تعیین جلسه موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
ویرایش۸ـ تعیین جلسه موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
نایب رئیس ـ عده‌ای از آقایان تقاضای تعطیل جلسه را کرده‌اند و چون وقت زیادی هم نداریم و در دستور هم موضوع انتخاب اعضای دیوان محاسبات است آنهم طول خواهد کشید اگر آقایان اجازه می‌فرمایند جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده پس فردا دستور موضوع ۵۰ میلیون ریال د ولت و انتخاب اعضای دیوان محاسبات و هیئت نظارت برنامه. (مجلس نیم ساعت بعد ازظهر ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی ـ جواد گنجه