مذاکرات مجلس شورای ملی/دورهٔ ۱۷/جلسهٔ ۶۵
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلسین - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره ۲۳۲۷
۵ شنبه ۱۶ بهمن ماه ۱۳۳۱ - سال هشتم
شماره مسلسل ۶۵
دوره هفدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی - جلسه ۶۵
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۷ بهمن ماه ۱۳۳۱
فهرست مطالب:
- ۱ - طرح صورت مجلس
- ۲ - بیانات قبل از دستور آقایان: کهبد - مهندس رضوی - دکتر فقیهی شیرازی
- ۳ - تقدیم دو فقره لایحه بوسیله آقای وزیر امور خارجه
- ۴ - طرح گزارش کمیسوین بودجه راجع باجازه پرداخت حقوق و هزینه کل کشوربابت دی ماه ۳۱ و تصویب آن
- ۵ - بقیه مذاکره درلایحه دوفوری تاسیس شرکت اتوبوس رانی عمومی
- ۶ - قرائت طرح دو فوری پیشنهادی راجع به جلوگیری از سقط جنین
- ۷ - اعلام تصویب صورت مجلس جلسات دوم و پنجم بهمن ماه ۱۳۳۱
- ۸ - طرح گزارش شوراول موافقت نامه ترانزیت بین ایران و ترکیه
- ۹ - تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس ساعت ۹ و ۴۰ دقیقه صبح بریاست آقای محمد ذوالفقاری (نایب رییس) تشکیل گردید.
- طرح صورت مجلس
ویرایش۱- طرح صورت مجلس
نایب رئیس - صورت غائبین جلسه یکشنبه ۵بهمن ماه قرائت می‌شود
(بشرح زیرخوانده شد)
غائبین بااجازه - آقایان: مشار. احمدفرامرزی. مجدزاده. اورنگ
غائبین بی اجازه - آقایان: دکتر امامی. عبدالرحمن فرامرزی. صراف‌زاده. راشد. قنات‌آبادی. دکتر ملکی.
دیرآمدگان و زودرفتگان بااجازه - آقایان: خلخالی. شاپوری. وکیل پورهر کدام ۱۵ دقیقه. زهری ۳۵ دقیقه. دکتر سنجابی ۴۰ دقیقه. معتمددماوندی یک ساعت و ۴۵ دقیقه. میلانی. مکی. جلالی. هرکدام دوساعت. دکتر مصباح‌زاده دوساعت و ۵۰ دقیقه
دیرآمدگان و زودرفتگان بی اجازه آقایان: دکتر بقایی. محمدحسین قشقایی. خسرو قشقایی هرکدام ۴۵ دقیقه. ناصر ذوالفقاری یکساعت. دکتر کیان یک ساعت. تولیت یک ساعت و ۱۵ دقیقه. شهاب خسروانی یکساعت و ۴۵ دقیقه
غائبین دررای - آقای محمدحسین قشقایی یک رای. آقای دکتر فقیهی شیرازی یک رای
نایب رئیس - نسبت بصورت جلسه نظری هست؟ آقای ناظرزاده
ناظرزاده - در بیانات مختصر بنده چنداشتباه چاپی هست که می‌دهم باداره تندنویسی اصلاح کنند.
نایب رئیس - بسیارخوب آقای وکیل پور
وکیل پور - درعرایضی که جلسه قبل عرض کردم چنداشتباه چاپی هست که می‌دهم باداره تندنویسی اصلاح کنند.
نایب رئیس - بسیارخوب آقای نریمان
نریمان - درعرایض جلسه گذشته بنده یک اصلاحات عبارتی هست که تصحیح می‌کنم و باداره تندنویسی می‌دهم.
نایب رئیس - بسیارخوب اصلاح می‌شود آقای ذکایی
ذکایی - تلگرافاتی ازخلخال و آذربایجان رسیده مبنی برپشتیبانی ازجناب آقای دکتر مصدق که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
نایب رئیس - آقای دکتر فقیهی شیرازی
دکتر فقیهی شیرازی - دربیانات بنده اصلاحات عبارتی هست که باداره تندنویسی می‌دهم.
نایب رئیس - نسبت بصورت جلسه اعتراض دیگری نیست؟(اظهاری نشد) چون عده کافی نیست تصویب صورت مجلس ببعدموکول می‌شود.
- بیانات قبل از دستور آقایان: کهبد - مهندس رضوی - دکتر فقیهی شیرازی
ویرایش۲- بیانات قبل از دستور آقایان: کهبد - مهندس رضوی - دکتر فقیهی شیرازی
نایب رئیس – چند نفر از آقایان تقاضای نطق قبل از دستور کردهاند آقای کهبد
کهبد- بنده عرایضی داشتم چون یادداشت نکرده‌ام شمرده حرف می‌زنم تاآقایان تندنویسها و مخبرین جراید یادداشت بفرمایندقبل ازاینکه بعرایض خودم شروع کنم خواستم یک تذکراتی بدهم تذکراول بنده راجع به نفت است بنده خواستم ازروش دولت سابق دمکرات آمریکا گله کنم و توجه دولت جدیدوشخص آقای آیزنهاور رئیس جمهور آمریکارابه مسئله نفت ایران که بستگی کامل بصلح جهان داردمعطوف کنم متاسفانه دولت سابق آمریکا براثر تلقینات سوء سیاستمداران انگلستان و آمریکا علاه و براینکه کمکی بحل قضیه نفت ایران نکردندپیشنهاداتی دادندو روشی اتخاذنمودند که بهیچوجه باحقوق حقه ما وفق نمی‌داد و نظرملت ایرانرا تامین نمیکردواگر دولت و وزارت خارجه امریکااقلا اجازه می‌دادند که کمپانیهای امریکایی ازمانفت بخرند علاوه براینکه ملت ایران راممنون می‌کرد تاکنون قضیه نفت حل شده بوداینک انتظار ملت ایران ازدولت جدید و ملت آزادمنش متحده آمریکااین است که تحت تاثیرتلقینات دولت انگلستان قرار نگرفته و بیش از این اجازه ندهند ملت کهنسالی که یک روزمایه افتخار بشریت و دارای تاریخ و تمدن چندین هزارساله و مرکزعلم و صنعت جهان بوده بیش از این درفشاراقتصادی قرارگرفته و مورد تعدی دولت انگلستان قرارگیرد ماازکسی صدقه نمی‌خواهیم نفتی داریم که مورد احتیاج دنیااست (صحیح است) نفت ماراکه بمراتب ازحیث مرغوبی جنس و قیمت برسایرنفت‌های جهان رجحان داردازمابخرند و ازدولت غارتگروزورگوی انگلستان بیش از این حمایت نکنند و اگردولت جدیدآمریکابخواهدروش دولت سابق را پیش بگیرد من یقین دارم به حیثیت و آبروی خوددردنیا لطمه بزرگی خواهدزد و مابهیچوجه نه حرف بی حساب می‌زنیم و نه حرف بی حساب می‌شنویم (احسنت) بنده راجع به نفت می‌خواستم توجه دولت جدیدآمریکا را جلب کنم که روش دولت سابق امریکا را پیش نگیرندوبه وضع ایران یک توجهی داشته بانشد و بصلح جهان اهمیت بدهندوقضیه نفت را آنطوریکه بایدوشایدوطبق بخواسته‌های ملت ایران است انجان بدهندعرض دوم بنده موضوع نفتی است که بطور جسته و گریخته شنیده‌ام دادگاه عدن حکم داده‌است برعلیه نفت مااگرچه بنده درجلسات مکرروسایرآقایان هم این تذکرات را داده‌اند که بهیچوجه من الوجوه حکمی که انشای آن درانگلستان شده و باپست هوایی فرستاده شده‌است باندازه پشیزی برای ما ارزش نخواهدداشت (صحیح است) و خودهمین رای دلیل است برحقانیت ملت ایران است بنده از این آقایان قضات دادگاه قلابی عدن می‌پرسم آیااین نفت مال چاههای منچستر است یالندن؟ (کریمی - هیچکدام) این را بایدخودآ، ها بگوینداگریک قدری وجدان و شرف داشته باشند این حرف بنده را تصدیق می‌کنندکه نفت درانگلستان وجودخارجی نداردنفتی که متعلق به ممالک غارت زده ازجمله این می‌باشد پس هرنوع حکمی که تاحال علیه مادراین مورد صادر شده یادرآتیه صادربشودعلاوه براینکه برای مابهیچوجه من الوجوه ارزشی نداردخوددلیل برحقانیت ملت ایران است و بایدیکی ازدلایل محکم دولت ایران باشد که این هاقریب ۲۰ ماه است که مارادرمحاصره اقتصادی قرارداده‌اند و نگذاشته‌اند که ماازمنابع طبیعی خودآنطوریکه باید و شایداستفاده کنیم و بایستی دولت ایران این را جزو دعاوی خودش ازبابت غرامتی که برای ماوارد شده بگنجاند این را عرض کردم و خواستم توجه دولت را جلب بکنم.
نایب رئیس - آقای کهبدتامل بفرمایید اکثریت نیست (پس ازچندلحظه اکثریت حاصل شد) بفرمایید
کهبد - بنده یقین دارم این عمل و روشی که دولت انگلستان پیش گرفته‌است جزبه زیان خودش به زیان دیگری نباشد البته بماهم زیان واردمی آیدولی چون ما یک روشی اتخاذکرده‌ایم که اگرکارخودمان را باآن روش تولیدی و کشاورزی انجام بدهیم ماچندان ضرروزیانی نخواهیم بردولی درعین حال اینها بیشترازماضرر خواهند کرداین نکته را آقایان باید متوجه باشند که هرقدرلجاجت بکننددرست است بضررماخواهدبود ماهم باید مطالبه ضرروخسارت بکنیم ولی آنهاهم بیشترضرروزیان خواهندبردوبعدازمدتی تاریخ قضاوت خواهد کردکه سیاستمداران انگلستان بزیان ملت انگلستان و سایرملل دنیا اقدام کردهاند بنده عرایضی داشتم که اینجابطوراختصار یادداشت کرده‌ام حضور آقایان عرض کردم حالاکه ما از دولت جناب آقای دکتر مصدق پشتیبانی کردیم و به لایحه اختیارات رای دادیم باید هریک ازآقایان محترم آنچه به نظرشان می‌رسد از پیشنهادات مفید که بخیرو صلاح مملکت باشد بدون تذکربدهند و بنده کمال تشکررا دارم که چندین فقره پیشنهادکردم که مورد توجه جناب آقای نخست وزیر قرارگرفت یکی راجع به چغندر بودیکی راجع به پنبه بود و پیشنهادات دیگر از این قبیل که بنده خدمتشان عرض کردم و پیشنهاددادم و مورد توجهشان قرارگرفت و بنده از این حیث ازایشان تشکرمی‌کنم ولی البته ماباید سعی کنیم بیشتر توجه بامورکشاورزی و بازرگانی خودمان مخصوصا کارهای تولیدی داشته باشیم بنده آنچه استحضار پیداکردم درجراید هم بود البته آقایان هم کم و بیش اطلاع دارند اعلانی از طرف سازمان برنامه بود برای خرید ۱۱۰۰ دستگاه تراکتور بنده هرچه با مطلعین امر مشورت کردم و خودبنده هم مطالعه کردم دیدم بااین عملیاتی که پیش گرفته‌اند و این رویه‌ای که اتخاذشده‌است بهیچوجه من الوجوه تراکتوربرای ایران نمی‌شودخرید برای اینکه آقایان استحضاردارندبطورکلی اجناسی که درکارخانجات اروپا و آمریکاساخته می‌شوداین یک قیمتهای مخصوصی دارند که قابل کم و زیادشدن نیست مثلا فرض بفرماییدکه یکدستگاه اتومبیل باری انترناش را بنده عرض می‌کنم یایک دستگاه تراکتوراینها می‌نشینند سندیکایی خودشان دارند قیمت را درنظرمی گیرندوبانظراتحادیه قیمت رویش می‌گذارند و این قیمت قیمت مقطوع است و این قیمت فیکس برایش می‌شود کمااینکه تاکنون چندین میلیارد دلار دولت آمریکا باین کارخانجات معامله کرده‌است و تمام باین قیمتهابوده و یکی دیگر از نقص‌هایی که بنده درآن اعلان دیدم این است که پانصدهزارتومان ودیعه خواسته‌اند نتیجه این خواهدشدآنهایی که اجناس خوب دارند شرکت نمی‌کنند کمااینکه الان ۲یا ۳ ماه است که دولت این اعلان مناقصه را گذاشته‌است و کسی شرکت ننموده‌است و بالنتیجه یک عده‌ای اشخاص دلال و غیر وارد وقتیکه اشخاص صحیح شرکت نکردند آنهاواردمی شوند و بالنتیجه بزیان کشورتمام می‌شود بنده خواستم مخصوصا ازمعاون جناب آقای نخست وزیرتقاضاکنم که باین قسمت توجه کنندوببینندکه دولت آمریکا یادولت سویس دولت فرانسه اینها بچه نحوباکارخانجات معامله می‌کنند این کارخانجات برای اجناسشان یک قیمت معینی دارند نه کم نه زیاد و بایددوچیزرادرنظربگیرند یکی حقوقی که به نمایندگی آنها داده می‌شود و یکی تخفیف صادرات بایدبانمایندگیهای آنها صحبت بکنند و ایندوقسمت را درنظربگیرندتاتراکتور بکشوروارد شود. بنده هیچوقت فراموش نمی‌کنم که یک وقت به آقایان عرض کردم که در۲سال قبل وزارت کشاورزی اعلان کرده که دو هزاردستگاه تراکتورمی‌خواهم بایران واردبکنم و نتیجه اش این که تراکتوری واردایران نشدوکسی هم تراکتورواردنکرد و حالاباوضع حاضرتراکتور بسیاربداست مطلب دیگری که می‌خواستم عرض کنم خدمت جناب آقای نخست وزیر هم عرض کرده‌ام و درکمیسیون بهداری مجلس هم گفته‌ام و مورد تصدیق و تاییداعضای کمیسیون و کفیل وزارت بهداری قرارگرفت موضوع بسیارمهمی است در۲سال و یایک سال و نیم قبل درکنفرانسی که دراسلامبول تشکیل شد سازمان بهداشت جهانی تصمیم می‌گیردچهارکارخانه ددت سازی بچهار کشورازممالک خاورمیانه مجاناوبلاعوض بدهندیکی از این ممالک ایران بوده‌است یکی ترکیه و یکی پاکستان و یکی هم یا مصراست یاهندوستان. آن ۳ کشور استفاده کردهاند و متاسفانه کشورایران بعلت کشمکشی که بین سازمان برنامه و وزارت بهداری است استفاده ننموده‌است سازمان برنامه می‌گوید من بایدمداخله کنم وزارت بهداری می‌گوید که من باید مداخله کنم نتیجه این شده‌است درصورتیکه یکی ازکارهای مفید همین کارخانه‌است که مورد احتیاج مااست مادرحدود۱۵۰۰ تن ددت درسال احتیاج داریم که برای امورکشاورزی برای مالاریا و برای سایرچیزهامورداحتیاج مبرم است از طرفی باید ۱۱۰۰ دلار برای هرتن ماپول بدهیم و خود این قریب ۲میلیون دلارمی‌شود درصورتیکه اگر این کارخانه رابیاوریم علاوه براینکه یک عده کارگر ایرانی مشغول کارمی شوند یک همچومبلغ هنگفتی ازخزانه این کشور بیرون نمی‌رود بنده مخصوصا توجه دولت راباینکارمعطوف می‌دارم بخصوص که بنده شنیدم بعضی ازدول سهمیه خودشان را نداده‌اند و اگرتوجه عاجلی نشود که این کارخانه بایران واردشود خود آنها منصرف می‌شوند یعنی دیگر استفاده نخواهد شد و موضوع منتفی می‌شود بنابراین بنده می‌خواستم توجه دولت را باین موضوع جلب می‌کنم و تمنی می‌کنم که باین قضیه حیاتی توجه بکنند عرض دیگربنده این است که وزارت کشاورزی بایدتوجه مخصوص بامورکشاورزی کشور بکنندواگرما به امور کشاورزی توجه کنیم بنده یقین دارم که بایک توجه مختصر شایددولت ایران درسال آینده بتواند ازحیث ارزیک کمک بسیارموثر و مهمی را به کشور بکند بنده اطلاع پیداکردم یعنی تلگرافی به بنده رسیده که عیناتقدیم مقام ریاست برای اقدام می‌کنم و این تلگراف ازکارمندان بنگاه شیمیایی کرج است متاسفانه چهارماه است حقوق آنها داده نشده بنده بااینکه چندین مرتبه خدمت آقای وزیرکشاورزی عرض کردم و قول قطعی بمن داده‌اند و خدمت جناب آقای وزیردارایی هم عرض کردم خدمت جناب آقای معاون نخست وزیرهم عرض کردم ولی تاکنون هنوزتوجهی نشده‌است و این بیچاره هاغالبا عائله مندندواین تاخیرحقوق اسباب زحمت آنهاشده‌است که وضع مامطلوبی را ایجاد کرده و آنهامی خواستند اعتصاب بکنند و تحصن اختیار کنند بنده تاکنون ازآنهاجلوگیری کردم و خواش کردم و اینک هم خواهش می‌کنم ازدولت که یک توجه مخصوصی بفرمایندوحقوق این آقایان را تامین بکنند چون الان چهار ماه است که به آنهاحقوق داده نشده یکشاهی به آنهاحقوق داده نشده بنده حتی با آقای وزیر کشاورزی عرض کردم که شمااگرراست می‌گوییدیک شب شام نخورید یکروز ناهارنخورید این صحیح نیست (دکتر طاهری - اصلاح بودجه اش درکمیسیون بودجه تصویب شده) بلی بسیارمتشکرم ازاینکه کمیسیون بودجه تصویب کرده‌است ولی باید حقوق آنهارابدهند.
عرض دیگربنده مربوط به وضع کلی اقتصاد کشوراست بنده مطابق احصاییه‌ای که بدست آورده م یکی ازچیزهایی که مورد احتیاج عموم است موضوع چای است متاسفانه دستگاه قاچاق طوری است که اصلابه کسی مهلت نمی‌دهد(مهندس غروی - احسنت) بنده احصاییه‌ای بدست آورده‌ام که درحدود۷الی ۸هزار تن واردات چای ازخارجه‌است. قاچاق درحدودچهار هزارتن محصول داخلی هم درحدود ۴هزار تن است (صحیح است)(شبستری - چه احصاییه‌ای معلوم شده‌است که چهارهزارتن قاچاق است) احصاییه‌ای که بنده ازوزارت اقتصادملی گرفتم دیروزکمیسیونی بوددروزارت اقتصادملی مقداری چاری یک قسمتش باارزویک قسمتش بدون ارزوارد گمرک شده‌است و الان دروزارت اقتصادکمیسیونی هست که مشغول رسیدگی هستند(گنجه - کدام کمیسیون؟ همان کمیسیون که چای تجارآذربایجان را گرفته‌اند؟) بلی همان کمیسیون است یک قسمت همان است که می‌فرمایید(گنجه - قاچاق را که توی سرای حاج زمان نمی‌گیرند قاچاق را باید در مرزبگیرند)
(زنگ رئیس)
میراشرافی - چهارهزارصندوق هم آقای دکتر امینی دستوردادندبرخلاف قانون که واردکنند چهارصدهزار تومان هم پول گرفتند
معتمددماوندی - بدکتر امینی مربوط نیست آقا اوآدم پاکی است
کهبد - آقاخواهش می‌کنم توجه بفرماییدقریب سی و پنج هزارصندوق چای الان درگمرکات ایران موجوداست که یک عده‌ای باحق واردشده‌است البته یک مقدارجزیی و مقدارزیادیش هم بی حق واردکرده‌اند.
مهندس غروی - موضوعی ازچای مهمترتوی این مملکت نیست که همه اش روی چای صحبت می‌فرمایید؟
کهبد - اجازه بفرماییدکه بنده به آقاعرض نکردم بنده معتقدم که همانطورکه درکمیسیون هم اظهارنظرکردم ماباید اول ازچای داخلی حمایت بکنیم (مهندس غروی - حمایت که بحرف نمی‌شود بایدعمل کرد) آقااجازه بفرمایید بعدهم معتقدم که بایدازمصرف کننده هم حمایت بکنیم و اگرکسی هم برخلاف عمل کرده‌است بایدمجازات بشود و کسی که باحق واردکرده بایدبحق خودش برسد این نظریست که کمیسیون اتخاذ کرده‌است و بنده هم پیش از این عرض نمی‌کنم یک موضوع دیگرموضوع برنج است برنج ازموضوعات خیلی مهم است (گنجه - صورت پروانه هارا بیاوریدببینیم بچه کسانی داده‌اند؟) بطوریکه آقایان استحضاردارند بخلاف خیلی داده‌اند (میشراشرافی - آقای کهبد پول گرفته‌اند چهارصدهزارتومان گرفته‌اند) بهرجهت یک همچوچیزهایی هم هست (معتمددماوندی - سه هزار صندوق مال آقای مفیدبوده) درست است سه هزارصندوق هم مال آقای مفیدبوده بهرجهت بنده عقیده‌ام این است که باید بایک روش مهم اقتصادی با توجه بوضع زندگی مصرف کنندوحمایت ازصنایع داخلی نموداشخاصی که برخلاف مقررات عمل کردهاند باید مورد مجازات قراربگیرند و اشخاصی که برخلاف مقررات عمل نکرده‌اند باید بحقوقشان برسند(مهندس غروی - قاچاقچیهاخیلی خطرناکند) بطوریکه بنده اطلاع پیداکرده‌ام حالاتاچه اندازه صحیح یاغیرصحیح است بنده نمی‌دانم دیروزدرکمیسیون صحبت شدکه ازموقعی که این آقای دکتر دفتری رئیس جدیدمرزبانی آمده‌است (میراشرافی - سرتیپ دفتری) ببخشیدسرتیپ دفتری آمده‌است بنده درست نمی‌دانم گفتند تقریبا درحدود دوهزارتن اجناس قاچاق را گرفته‌است (صحیح است) و جلوگیری کامل بعمل آورده بنده دیگر صحت و سقمش را نمی‌دانم (مهندس غروی - اززابل داردمثل ریگ چای قاچاق می‌آید) یکی ازپیشنهادات بنده بدولت این بودکه بایدنظرمتخصصین رابخواهندوهمینطورکه نایب رئیس محترم مجلس شورای ملی جناب آقای مهندس رضوی درچندجلسه قبل تذکرات مفیدی درباب اقتصادیات دادند که بنده بسهم خودم ازایشان تشکرمی‌کنم (مهندس رضوی - لطف دارید) بایداین رویه رااتخاذکنند اماراجع به نوع.. (مهندس غروی - چراهمه اش روی محصولات گیلان صحبت می‌شود؟) بنده قضیه برنج را می‌خواستم عرض کنم که آقای مهندس غروی بی لطفی کردند.
نایب رئیس - آقای مهندس غروی ناچارم بجنابعالی تذکر بدهم بفرمایید آقای کهبد.
کهبد - عرض کنم که موضوع برنج وضع مخصوصی پیداکرده‌است برنجی است بنام برنج خانگی و چمپا که البته آقایان نمایندگان شمال بهترمی دانند که این مصرف داخلی نداردوچون وضع دنیا امروزیک جوری است که بعضی ازنقاط دنیا محتاج باین جنس هستند بایدحداکثراستفاده راکشاورز برنجکار از این کاربکند وقتی که برنج کارشصت تومان می‌دهد و یک کیلوچای می‌خرد این شایسته این هست که برنجش را کیلویی دوتومان بفروشد.
نایب رئیس - آقای کهبدوقت شما تمام شده‌است.
کهبد - آقای دکتر فاخر هم دقیقه التفات فرموده‌اند.
نایب رئیس - آن ده دقیقه هم تمام شده‌است چون پنجدقیقه ازوقت ایشان مال آقای ناظرزاده بود که بایدایشان استفاده کنند.
کهبد - آقایان نگذاشتند که حرف هایمان را بزنیم (گنجه - قضیه برنج انترسان است بفرمایید) بهرجهت برنج را یک مقدارش راباروسهامعامله کردهاند و بنده نمی‌دانم بچه قیمت و چه کیفیتی باآنهامعامله کردهاند ولی یقین دارم که دولت ایران دراین معامله مغبون شده‌است. یک قسمت دیگرش راهم اجازه دادندکه یک عده‌ای صادرکردند و قسمت دیگری راهم امدند لیره آوردند اعتبارآورندکه بردارند و ببرندولی یک تصویب نامه‌ای صادرشد که قیمت برنج بایدبدلارداده شود آقاجنس رانبایدبیکعده معدوددادهرکس بهترقیمت داد و بهترمعامله کردبایدباوداد البته بنده ازآقای دکتر اخوی تشکرمی‌کنم که پیشنهاداتی که خدمتشان دادم مورد توجهشان قرارگرفت وقتی گفتم که آقا این کیلیویی پنج قران و دهشاهی بود و حالا۱۱قران شده بگذارید این وضعی که فعلا پیش آمده‌است مملکت ازآن استفاده بکندایشان هم گفتند که من نظری ندارم و هرکس که قیمت بهتری می‌دهدومملکت بهتربتواندازآن استفاده کندباومی دهیم و بااومعامله خواهیم کرد چون آقای نایب رئیس فرمودندکه وقت تمام شده‌است دیگرعرضی نمی‌کنم (گنجه - قضیه برنج حل نشد) عرض کردم که قضیه برنج درکمیسیون است و دارندحل می‌کنند.
مهندس غروی - ماحاضریم که نیم ساعت وقت بدهیم راجع به برنج صحبت کنید.
نایب رئیس - آقای ناظرزاده
ناظرزاده - مقصودبنده از این پنج دقیقه وقتی که گرفته‌ام تذکری راجع به زلزله راوربود و ازجناب آقای مهندس رضوی تقاضامی‌کنم که تشریف بیاورند و تذکرلازم راجع باین موضوع رابدولت بدهند.
نایب رئیس - آقای مهندس رضوی بفرمایید
مهندس رضوی - بنده از این چنددقیقه وقتی که آقایان نمایندگان محترم بوسیله آقای ناظرزاده داده‌اند متشکر هستم. اوضاع و احوال کشورماطوریست که ازپاره‌ای مطالب مهم که مربوط به حوادث جاری مردم این مملکت است غافل هستیم و باندازه‌ای درمطالبی که دنیایی را سرگردان داردخودمان را آلوده کرده‌ایم و هنوزهم نمی‌دانیم چگونه ازآن خارج خواهیم شد. بسیاری ازامور مملکت بدون هیچگوه توجهی واقع می‌شود و ازنظرهای مامحومی گردد اخیرا دواتفاق افتاده‌است یکی درراور که یکی ازنقاط تاریخی استان کرمان است و درآنجادریکی از قراء بنام ریحان که مرکز زلزله واقع شده‌است چندین خانواده ازبین رفته‌اند و عده زیادی هم زخمی شده‌اند و قنات آن مزرعه هم بکلی ازآب افتاده و البته معنای این مطلب این است که اگردولت توجه عاجلی نکندویرانی حتمی درآن محل جایگزین‌آبادی مختصری که درآنجاوجوددارد خواهدشد. البته توقع و انتظارمااین است که دولت و بخصوص بانک کشاورزی اقداماتی برای‌آبادی قناتی که ازبین رفته‌است بکنند و همچنین بنگاههای مشابه آن اقدامات لازم را برای فراهم کردن مختصروسایل رفاه و راحتی برای کسانی که آسیب دیده‌اند بکنند و روی این زمینه بنده توجهشان را خواستارم بایدعرض کنم که اقداماتی که جناب آقای امین استاندارمحترم کرمان دراین زمینه کردهاند یااینکه عده‌ای ازمردمان خیرشهرکرمان و خودراور بعمل آورده‌اند تاحدی قابل ستایش است و بنده از این حیث واقعا متشکرهستم که آن اندازه که وسایل مختصری در اختیار داشته‌اند بکاربرده‌اند ولی دراین زمینه لازم است که دولت هم توجهی بکند.
اتفاق دیگری که حادث شده‌است موضوع معدن گلندرود است که درآنجاهم چندین نفرازکارگران هموطن ما از بین رفته‌اند و اوضاع و احوال معادن ایران به آقایان پوشیده نیست که ۱۵ سال پیش مهندسین ایرانی که دراینجا تحصیل کرده بودندباکمک متخصصین خارجی برای بهره برداری ازمعادن ماترتیبی قائل شدند و یک اقداماتی کردند و بهره برداری ازچندمعدن بزرگ درایران شروع شد ازقبیل معادن ذغال که علاوه برمعادنی که درحوزه تهران داریم معادنی هم درحدودمازندران درزیرآب و گلندرود که روی دره چالوس واقع می‌شود بودبهره برداری از این معادن شروع شد ولی متاسفانه درسالهای اخیرتوجهی که لازم است بامورفنی نمی‌شود و مخصوصا درقسمت معادن هیچ توجهی نمی‌شودوفعلا بهره برداری از معادن درایران منحصرشده‌است باینکه درپاره‌ای معادن فلزی مواد اولیه را اشخاص بطورخصوصی استخراج می‌کنندوازمملکت خارج می‌کننددرعین حال که شایداین یک کارمفیدی ازنظر اشخاص معین باشد ولی بنام یک مملکتی که می‌خواهدازمعادن خودش استفاده بکنداین عمل تادرجه کمی مطلوب باشد درعین حال بنده موضوع معدن گلندرود را از این نظرتذکر دادم که معادن مابایدموردتوجه بیشتری واقع شودوبنده نهایت تاسف خودوهمکاران محترم را باین دومطلبی که تذکردادم نسبت به مصیبت زدگان راوردردرجه اول و همچنین مصیبت زدگان و آسیب دیدگان گلندرود تقدیم می‌کنم و امیدوارم که دولت در هردومورد اقدام عاجلی بعمل بیاورد.
نایب رئیس - آقای دکتر فقیهی شیرازی
دکتر فقیهی شیرازی - جلسه گذشته بعرض همکاران محترم رسانیدم که ازجمله خطراتی که متوجه کشوراست خطر قلت نفوس است که بچندین وسیله مورد مخاطره قرارگرفته‌است و روزگذشته بعرض رسانیدم که یک طرحی بامضای ۱۶ نفرازآقایان نمایندگان محترم رسیده‌است که هم اکنون تقدیم مقام ریاست محترم می‌شود موضوع دیگر مسئله منع استعمال نوشابه‌های الکلی است که دردوره شانزدهم با یک حسن نیت ثبت نام و تمامی آقایان نمایندگان محترم مجلس اقدام لازم کردندومتاسفانه دربوته اجمال مانده (صحیح است) دراین باب هم تذکری که همکارمحترم آقای حاج سیدجوادی و سایرآقایان نمایندگان محترم فرمودند استدعاازهمکاران محترم این است که توجه عاجلتری بشود و موضوع نوشابه‌های الکلی آنچه که امروزازنظر فن پزشکی ثابت شده تنها ازنظرتفتن مصرف نمی‌شود بلکه معمولا تاملایمات روزگار و هیجانات عصبی و روحی باعث می‌شود که اشخاصی که گرفتاریهاو خستگی‌های دماغی دیگری دارند متوسل به نوشیدن این سم قتال می‌شونددربدوامر بعلت تخدیری که الکل در سلولهای عصبی ایجاد می‌کندیک حالت نشئه‌ای ایجادمی‌کندکه همان حالت گول زننده‌ای است ولی بتدریج سم الکل درکلیه سلولهای مغزوسلسله اعصاب اثرمی‌کند و نتیجه آن یک مسمومیت تدریجی است که پس ازگذشتن چند ماه قلب و کبد و مغزوکلیه اعضاوجوارح بدن را مسموم کرده و می‌کندوبدبختی دراینجاست کسانی که بوسیله نوشیدن نوشابه‌های الکلی به مسمومیت الکل دچار شده‌اند استعدادمخصوصی برای گرفتن سل پیدامی‌کنند فقروبدبختی و تهیدستی روزبروزبرآلام درونی مردم اضافه می‌کنداگر برای جلوگیری و منع ازتهیه و استعمال و مصرف نوشابه‌های الکلی فکرعاجلی نشود بادرنظرگرفتن فقرو تهیدستی و بیماری گوناگونی که گریبانگیر اشخاص و افراداین کشوراست خطرات بیشتری احساس می‌شود بنده درباره منع نوشابه‌های الکلی بیشتر از این عرضی نمی‌کنم تاطرحی که آقایان نمایندگان محترم تهیه کردهاند انشا ءالله بیایدوتاجلسه آینده آماده و کامل بشود و بعدازآن جلسه به بقیه عرایض خودم ادامه خواهم داد فعلاطرحی که درمورد سخنان جلسه گذشته آقایان لطف فرموده‌اند و امضاء کردندباقیددوفوریت تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
نایب رئیس - آقای وزیردارایی تقاضاکرده‌اند که لایحه یکدوازدهم قبلامطرح شودبسته به نظر آقایان است (نمایندگان - صحیح است رای بگیرید) (رفیع - همه موافقند)
- تقدیم دو فقره لایحه بوسیله آقای وزیر امور خارجه
ویرایش۳- تقدیم دو فقره لایحه بوسیله آقای وزیر امور خارجه
نایب رئیس - آقای وزیر امور خارجه فرمایشی دارید بفرمایید
وزیر خارجه (دکتر فاطمی)- لایحه که تقدیم مجلس محترم شورای ملی می‌شودلایحه‌ای است مربوط به عهدنامه صلح بازاین که در۸ دسامبر ۱۹۵۱ ازطرف نماینده دولت ایران درسانفرانسیسکو امضاشده و درتاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۳۱ جهت تصویب تقدیم مجلس سنای سابق شده بود چون مراحل قانونی اش را درمجلس مزبورطی نکرده بود و بلاتکلیف مانده‌است و طی مدلول ماده اول عهدنامه پایان نیافتن و ختم حالت جنگ بین دولت ژاپن و دول متخاصم منوط به تسلیم اسنادمصوب آن می‌باشدلذااین لایحه تقدیم می‌شود و ازنظراینکه منافع تجارتی که امروزمخصوصا بعدازبرقراری روابط سیاسی تصویب این لایحه دارد و ازکمیسیون محترم خارجه که توجه مخصوصی به تصویب لوایح می‌فرمایند.
استدعادارم که این موضوع را مورد توجه و مشاوره قراربدهند و لایحه دیگری است مربوط به مبادله اطلاعات فرهنگی بین المللی که بین دول عضو سازمان ملل متحد موافقت نامه‌ای برای واردکردن لوازم تربیتی و علمی و فرهنگی تهیه و تنظیم شده‌است که اغلب دول عضوسازمان به تصویب قوای مقننه خودشان رسانیده‌اند و چون مدتی از تاریخ امضای نماینده ایران می‌گذرد درخواست تصویب آن را می‌نماید.
نایب رئیس - به کمیسیونهای مربوطه ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش کمیسوین بودجه راجع باجازه پرداخت حقوق و هزینه کل کشوربابت دی ماه ۳۱ و تصویب آن
ویرایش۴- طرح گزارش کمیسوین بودجه راجع باجازه پرداخت حقوق و هزینه کل کشوربابت دی ماه ۳۱ و تصویب آن
نایب رئیس - آقایانی که موافقند یکدوازدهم مقدم باشد برسایرکارها قیام بفرمایند(اکثربرخاستند) تصویب شد.
نایب رئیس - گزارش کمیسیون بودجه قرائت می‌شود
(بشرح زیرقرائت شد)
گزارش کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی.
- کمیسیون بودجه لایحه شماره ۷۴۰۳۵ ۳۰-۱۰-۳۱ دولت راجع به پرداخت یک دوازدهم حقوق و هزینه کشوربابت دی ماه ۱۳۳۱ را باحضورآقای وزیردارایی مورد رسیدگی قرار دادونظرباینکه طبق آئین نامه داخلی مجلس لایحه ۱ دوازدهم نمی‌تواندشامل مجوزجدیدی برای پرداخت هزینه جدیدی که دربودجه سال معطوف به وجوه نداشته‌است باشدلذاماده واحده پیشنهادی دولت را بدون عبارت و حقوق قضات وزارت دادگستری را که از اول آذرماه ۱۳۳۱ اشل جدیدی برای آنهاتصویب شده برطبق اشل مذکورتصویب نموده و ضمنابرای اینکه دولت بتواند اضافه حقوق قضات را طبق اشل جدید پرداخت نماید کمیسیون اینطور اظهارنظرکرد که اگردولت افزایش اشل حقوق قضات و پرداخت آن را مشمول قانون اختیارات بداند همان نحو عمل نماید.
اینک گزارش آنراجهت تصویب مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:
- ماده واحده - بوزارت دارایی اجازه داده می‌شود حقوق و کمک مزایای کارمندان و خدمتگزاران و مصاف مستمر و غیرمستمر وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاههای دولتی و سایرمخارج کشور ازبابت دی ماه ۱۳۳۱ رابرطبق قانون اجازه پرداخت تیرماه مصوب دوازدهم مرداد ماه ۱۳۳۱ (باستنثای حقوق و مزایای سناتورهای سابق) درآمد عمومی کشورپرداخت نمایند.
نایب رئیس - آقای دکتر بقایی شماراجع به گزارش کمیسیون بودجه نظری دارید؟ بفرمایید
دکتر بقایی - بنده فقط می‌خواستم عرض کنم که چون آقای دکتر ملکی مخبرکمیسیون بودجه مریض هستند آقای دکتر کیان از این لایحه دفاع خواهندکرد.
نایب رئیس - آقای دکتر فقیهی
دکتر فقیهی شیرازی - بنده مخالفتم را پس می‌گیرم
نایب رئیس - آقای ملک مدنی مخالفید؟
ملک مدنی - خیربنده موافقم
نایب رئیس - آقای شبستری مخالفید؟
شبستری - خیربنده یک تذکری خواستم عرض کنم که این مقدمه‌ای که دراین جاگنجانیده شده برای مخالفتی بود که لایحه با آئین نامه دارد
نایب رئیس - بفرمایید
شبستری - تمام اعضای کمیسیون بودجه موافقت داشتند که حقوق قضات با اشل جدیدپرداخته شود اگرعبارت مقدمه (اگری) داردنه این است که کمیسیون تردیدی داشت چون مطابق آئین نامه اشکالی داشت از این جهت این جمله درمقدمه گنجانیده شد.
نایب رئیس - آقای دکتر کیان
دکتر کیان - بطوریکه ملاحظه می‌فرمایید درلایحه یک دوازدهم تقدیمی به مجلس ذکری ازپرداخت اشل جدید قضات نشده بود کمیسیون بودجه این طور به نظرش رسید که اگرذکراین پرداخت جدیددرلایحه یکدوازدهم به منظور تحصیل مجوز جدیدی باشد از وظایف کمیسیون بودجه نیست که چنین مجوزی برای پرداخت حقوق قضات تصویب بکندکه اصلا ذکرش درلایحه یکدوازدهم یالایحه دیگری لازم نیست از این جهت بودکه این موضوع ازماده حذف شداز طرف دیگراعضای کمیسیون بودجه شخصا کمال موافقت را باازدیاداشل حقوق قضات داشتندواین عمل دست و بموقع را بسیاربجاتشخیص می‌دهندالبته این تشخیصشان جزیک احساس شخصی چیزدیگری نمی‌توانست باشدچون کمیسیون بودجه صلاحیت نداشت که یک تصمیمی خارج ازآن چیزی که در حدود صلاحیتش هست و چیزی که غیرازقوانین قبلی است تصویب بکند از این جهت است که احساس شخصی خودشان را اعضای کمیسیون اینطوراظهارداشتند که باکمال میل استقبال می‌کنندازاینکه این عملی راکه دولت کرده‌است ادامه بدهد و بنابراین گمان می‌کنم که دراین احساس مجلس شورای ملی متفق باشند یعنی همه نمایندگان محترم مجلس شورای ملی این ازدیاد اشل قضات را ازلوازم اصلاح دادگستری می‌دانندوازاین جهت هم دولت یک عمل بسیاربجا و شایسته‌ای کرده‌است و مجلس هم موافقت دارد که دراین راه پیش برود.
معتمددماوندی - اجازه بفرماییدبنده بایستی یک توضیحی بدهم باین فرمایشاتی که آقای مخبرکمیسیون بودجه فرمودند اینطورنیست که فرمودند.
نایب رئیس - شمابعنوان مخالف می‌توانیدصحبت بفرمایید
(مکی - بعدازیک مخالفت بنده بعنوان موافق صحبت می‌کنم)
معتمددماوندی - آقای دکتر کیان مطالبی فرمودند که این ازخواسته‌های اعضای کمیسیون بودجه بوددرکمیسیون بودجه دونظرایجادشد عده‌ای گفتند که دولت نمی‌تواند دراین ماده واحده یکدوازدهم اشل حقوق قضات را بگنجاند و بعدازتصویب کمیسیون بودجه ازمجلس بگذراند عده‌ای مخالف بودند و می‌گفتندکه برخلاف آئین نامه نیست برای اینکه یک نظرواحدی ایجادشوداینطور درنظرگرفته شدکه آن جمله‌ای که دولت درلایحه گنجانیده بود آنرا ازماده واحده بردارند و درمقدمه بگذارند و بدولت اجازه بدهند که برطبق اختیاراتشان که استفاده کرده برای اصلاح دادگستری و وضع قضات برطبق همان اختیارات پرداخت کنندوامروزهم درمقدمه دیده شد که یک کلمه اگر و آن جمله پرداخت را درآنجاگنجانیده‌اند که ممکن است برای وزارت دارایی بازاشکال ایجادبکند(نبوی - اشکال هم دارد) و ماتذکردادیم و به آقای دکتر کیان هم صحبت کردیم که موضوع این نبوده که درآنجادرمقدمه گفته شود که اگر دولت این راجزء اختیارات خودش می‌داندوپرداخت راهم جزواختیارات خودش می‌داند و پرداخت راهم جزو اختیارات خودش می‌داند بنابراین حقوق قضات را بنابراشل جدیدازاول آذرماه پرداخت کندچون بااین ترتیب باز دست دولت بسته می‌شودوزارت دارایی نمی‌تواندحقوق قضات را بپردازد و آقایان اعضای کمیسیون بودجه تصمیم گرفتند که ازمخالفت و موافقتهای خودشان ازگذراندن این جمله دراین لایحه صرفنظرکنند و موافقت بکنند که نامه‌ای بوزارت دارایی نوشته بشود که حالاکه دولت ازاختیاراتش استفاده کرده‌است و اشل حقوق قضات را بالا برده‌است ازاول آذرماه با اشل جدید حقوق قضات را بپردازند بنابراین خواستم عرض کنم که جناب آقای دکتر کیان بایدمطالب و بیانات خودشان را اصلاح بکنند.
نایب رئیس - رای می‌گیریم به ماده واحده باورقه آقایانی که موافقندورقه سفیدخواهندداد
(اسامی آقایان نمایندگان به ترتیب ذیل بوسیله آقای ناظرزاده منشی اعلام و درمحل نطق اخذرای بعمل آمد)
آقایان: مکی. مهندس زیرک‌زاده. دکتر سنجابی. اخگر. مهندس حسیبی. دکتر بقایی. دکتر شایگان. زهری. پارسا. انگجی. میلانی. محمدحسین قشقایی. کریمی. دکتر معظمی. مهندس غروی. حاج سیدجوادی. دکتر کیان. دادور. ناصر ذوالفقاری. خسروقشقایی. شبستری. معتمددماوندی. امامی اهری. میراشرافی. مجتهدی. موسوی. افشارصادقی. هدی. کهبد. جلالی. شهیدی. دکتر فلسفی. نبوی. افشار. مدرس. خلخالی. وکیل پور. اقبال. مصدقی. ملک مدنی. دکتر طاهری. ذکایی. امیرافشار. مجدزاده. شاپوری. مهندس رضوی. شوکتی. شادلو. عامری. فرزانه. ریگی. دکتر فقیهی شیرازی. پورسرتیپ. شهاب خسروانی. جلیلی. حائری‌زاده. رفیع. تولیت. دکتر فاخر. نجفی. ناظرزاده
(اوراق رای شماره شد ۵۸ ورقه سفیدموافق و دوورقه سفیدبی اسم شمرده شد)
نایب رئیس - از۶۲ نفرعده حاضرگزارش کمیسیون بودجه راجع بیک دوازدهم باکثریت ۵۸ رای موافق تصویب شد.
اسامی موافقین - آقایان: حاج سیدجوادی. جلالی. ناصر ذوالفقاری. کریمی. دکتر فاخر. موسوی. محمدحسین قشقایی. دادور. شبستری. افشارصادقی. معتمددماوندی. خسروقشقایی. نجفی. فردوسی. ناظرزاده. فرزانه. عامری. جلیلی. شهیدی. هدی. میلانی. دکتر معظمی. کهبد. دکتر کیان. انگجی. امامی اهری. اقبال. مجتهدی. شادلو. خلخالی. پورسرتیپ. مصدقی. مدرس. شوکتی. زهری. اخگر. دکتر سنجابی. افشار. مکی. شاپوری. دکتر طاهری. ریگی. دکتر فقیهی شیرازی. مهندس رضوی. تولیت. شهاب خسروانی. ذکایی. مجدزاده. ملک مدنی. دکتر فلسفی. امیرافشار. مهندس غروی. دکتر شایگان. دکتر بقایی. نبوی. وکیل پور. مهندس زیرک‌زاده. پارسا. مهندس حسیبی.
ورقه بی اسم علامت امتناع. دوورقه
- بقیه مذاکره درلایحه دوفوری تاسیس شرکت اتوبوس رانی عمومی
ویرایش۵- بقیه مذاکره درلایحه دوفوری تاسیس شرکت اتوبوس رانی عمومی
نایب رئیس - لایحه اتوبوسرانی مطرح است پیشنهادات مطرح بود (معتمددماوندی قراربودروزهای سه شنبه سوالات مطرح شود) پیشنهاددیگری رسیده که قرائت می‌شود
(بشرح زیرقرائت شد)
پیشنهاد می‌کنیم ماده واحده تقدیمی دولت بطریق ذیل اصلاح شود:
ماده ۱- وزارت کشورمکلف است برای انتظام اتوبوسرانی عمومی شهر تهران و توابع شرکت واحدی بنام شرکت اتوبوسرانی عمومی بوسیله شهرداری تهران تاسیس نماید.
ماده ۲- شرکت مزبور شرکت سهامی و سهام آن بانام است و حق انتقال سهام شرکت جزئا وکلا باتباع و یاشرکت‌های خارجی ممنوع می‌باشد.
ماده ۳- هشتاددرصد سهام درمقابل بهای ارزیابی شده اتوبوسهامتعلق به مالکین قبلی اتوبوسهای تهران و توابع که درتاریخ تقدیم لایحه دولت اجازه اتوبوسرانی دردست داشته‌اند می‌باشد و بیست درصد دیگر سهام که غیرنقدی است درازای استفاده شرکت ازمزایا و منابع شهری متعلق به شهرداری تهران خواهدبود.
تبصره ۱- طریقه واگذاری و ارزیابی اتوبوسهای فعلی برای تعیین مییزان سهام درآئین نامه که باحضورنمایندگان صاحبان اتوبوس تنظیم می‌شودمعین خواهدشد.
تبصره ۲- درموردفروش یاانتقال سهام شهرداری حق تقدم خواهدداشت.
تبصره ۳- هنگام توسعه شرکت و افزایش سهام رعایت تناسب میزان خریدسهام جدیدازطرف شرکای و شهرداری به ترتیب مقرر درآئین نامه مزبور خواهدبود.
ماده ۴- هیئت مدیره شرکت ازپنج نفرمرکب خواهدبودکه ازلحاظ حفظ مصالح عمومی سه نفرازآنهابانتخاب انجمن شهرازمیان نمایندگان انجمن شهر(درغیاب انجمن شهربانتخاب وزارت کشور) و دونفردیگرباانتخاب صاحبان سهام تعیین خواهدشد.
ماده ۵- کارکنان فعلی اتوبوسها ازقبیل راننده و کمک راننده و بلیط فروش و همچنین صاحبان سهام جزء درصورت واجدبودن شرایط استخدام درشرکت بردیگران حق تقدم خواهند داشت.
ماده ۶- وزارت کشورمکلف است بوسیله شهرداری هرمحل درهریک ازشهرهای دیگرکشور که اتوبوسرانی دایراست و یانقاطی که باتوبوسرانی محتاج شود برطبق مقررات این قانون و آئین نامه‌های مربوطه به تاسیس شرکت مبادرت نماید.
ماده ۷- اگردرظرف مدت مصرح درآئین نامه صاحبان اتوبوس حاضربه تشکیل شرکت منظوره نشوندشهرداری مجازاست که خود راسا به تاسیس شرکت واحد اتوبوسرانی درآن محل اقدام نماید.
ماده ۸- آئین نامه اجرایی این قانون منتها درظرف یکماه ازطرف وزارت کشورتهیه و پس ازتصویب هیئت وزیران به موقع اجرا گذاشته خواهدشداصلاح آئین نامه مذکور نیزباپیشنهاد وزارت کشوروتصویب هیئت وزیران خواهدبود.
کریمی. کهبد. شهیدی. منصف. هادی مصدقی. ریگی. اخگر. هدی. موسوی. شادلو. نجفی فردوسی.
نایب رئیس - آقای وزیرکشور
وزیرکشور - خواستم عرض کنم چون این طرح تلفیقی است که ازماده واحده دولت و نظرهایی که ازآقایان نمایندگان محترم گرفته شده و بامذاکراتی که با آقایان نمایندگان محترم بعمل آمده دولت این طرح را بجای لایحه خودمی پذیرد.
بعضی ازنمایندگان - پس ماده به ماده طرح می‌شود.
نایب رئیس - چون دارای مواداست فعلاکلیات مطرح است.
بعضی ازنمایندگان - بایستی طبع و توزیع شود
نایب رئیس - طبع و توزیع شده آقای کریمی بفرمایید
ناصر ذوالفقاری - امروزصبح به دست ماداده‌اند
کریمی - راجع به موضوع اصلاح وضع اتوبوسرانی صحبت‌های لازم شده‌است آقایان نمایندگان هرکدام به نوبه خوداین مطلب را تاییدکرده‌اند که وضع اتوبوسرانی کشور بسیاربداست و بایستی دراین باب اقدامات لازم بعمل بیاید دولت هم طرحی به مجلس داده‌است که این طرح مورد ایراد عده‌ای ازآقایان نمایندگان بوده درجلسه خصوصی بانظراغلب آقایان یک طرحی تهیه شدکه تقدیم مجلس شد د رجلسه گذشته هم بااینکه آقایان با آن طرح نظرموافق داشتند تقریبا بااکثریت آراء مخالفت شد و آن طرح ردشدواین طرح را امروز دولت بجای لایحه قبول کرده‌است البته بنده هم این نکته را انکارنمی‌کنم که ممکن است بعضی ازمواد دراین طرح باشد که باسلیقه بعضی از آقایان وفق ندهد و همچنین ممکن است آقایان نظریات اصلاحی داشته باشند که دراین طرح فوت شده باشد از این جهت بنده ازآقایان نمایندگان استدعامی‌کنم درموقعی که طرح مطرح می‌شود باکمال دقت آنچه نظریات اصلاحی بنظرشان می‌رسد پیشنهادکنند که بامعنایی که مملکت ازقانونگذاری انتظاردارد یک لایحه‌ای به تمام معنی باهمفکری آقایان نمایندگان بگذرد که موجب سرگردانی صاحبان سهام و مردمی که بااتوبوس سروکاردارند نشود.
نایب رئیس - آقایان توجه بکنند درهرماده‌ای که مطرح می‌شود پیشنهادهم می‌توانندبدهند. آقای ملک مدنی مخالفید؟
ملک مدنی - بلی بطوریکه جناب آقای وزیرکشوراظهارکردند وقتی که این لایحه اتوبوسرانی تقدیم مجلس شد برای اینکه توافقی بین نظرآقایان نمایندگان شده باشد یک جلسه‌ای خارج ازمجلس شد که بیشتراعضای کمیسیون کشور بودند بالاخره باینجا رسید که این طرحی که تهیه شده‌است و تقدیم شد وزارت کشوراین طرح را به منزله لایحه اولی خودش قبول کرده و دردستورجلسه هست البته بنده بااین طرح موافقم (خسروقشقایی - باکدامیک از طرح ها؟) بااین طرح که مطرح شد (یکی ازنمایندگان - پس چرابعنوان مخالف صحبت می‌کنید؟) بنده موافقم ولی یک دوسه اصلاح لازم دارد که برای عرض همان اصلاحات بنده آمدم پشت این تریبون که نظریات خودم را اظهار کنم.
اول چیزی که درجلسه قبل هم عرض کردم مدت است ماباید مدت برای امتیاز قائل بشویم (صحیح است)
برای همیشه که ما نمی‌توانیم اختیاراتوبوسرانی شهرتهران را باشخاص معینی بدهیم این برخلاف حزم و مصلحت حال و آیندگان است و این را بنده درهمان جلسه هم عرض کردم و حتی پیشنهادی هم دادم که مدت داشته باشد بایستی مدت تعیین شود و من فکرمی‌کنم مدت ۵ سال کافی است البته مربوط باین است که نظرآقای وزیر کشورهم که این لایحه را تهیه کردهاند روشن شودخلاصه ایشان اگرنظری داشته باشند نظرمن ۵ سال است که پیشنهادهم کردم حالااگرآقایان نظردیگری داشته باشند بفرمایند. دومین موضوعی که بنظربنده مورد دقت است که خواستم تذکر بدهم وضعیت کارمندان فعلی اتوبوسرانی است که وضعیت استخدامیشان بایددرنظرگرفته شودوبنظر بنده این یک مطلب اساسی است یک عده از این را ارتزاق می‌کردندوزندگیشان تامین میشده بایدپس از گذشتن این قانون یک فکراساسی برای آنهادرآئین نامه بشودکه برای همیشه وضعشان محفوظ شده باشدوبتوانند بایک وضعیت خوبی زندگی کنندولباس آنهابایدمورددقت قرارگیرد وضعیت این اتوبوس رانی باید درست شود و باید دقت بشود که یک چیزی که مطابق اصول دنیاباشدایجادبشود امروزاتوبوسرانی از اولین احتیاجات این شهراست دراین شهر باین بزرگی همه کس که نمی‌توانداتومبیل داشته باشد یاسوارتاکسی بشودویک تومان بدهدبنده خواستم عرض کنم که این طبقه وضعیتشان طوری است که اقتضا داردازلحاظ حقوق بیشتربهشان توجه بشودالبته اینهایک عده زحمتکش هستند یکی ازآقایان بنظرم آقای نریمان این مطلب را فرمودندکه شوفروراننده‌ای که ۱۴ ساعت کارمی‌کند مغزوفکرش و دستش قادر به اینکه بتواندوظایفی را که دررانندگی داردرعایت کند نیست که یک تصادف و تصادمی رخ ندهدبنظربنده بایدیکساعات کارمعینی برای راننده و شوفر درنظرگرفت این قدرت کارش بیش ازهشت ساعت نیست باید دودسته باشندفرضایکدسته ازساعت ۷تا۲بعدازظهر و دسته دیگرازسعات ۲بعدازظهر تاساعت ۱۰ که این دودسته بتوانند وظایفشان را طوری انجام بدهند که از این جورتصادفی که حالامی شودکه نتیجه خستگی و فرسودگی شوفروراننده‌است جلوگیری بشوداین تذکرات درموقع طرح لایحه لازم است گفته شود که درآئین نامه این پیش بینی‌ها بشود ازهرچیزمهمتراین است که ساعت کار اینهابایدمعلوم شودمثل کارگرهای دیگر دنیاکه ساعت کارشان معلوم است ضمنا نکته دیگری که بنده می‌خواستم عرض کنم که بایدموردتوجه باشد باید این دستگاه هم وقتی بوجودآمدبیمه بشوندبیمه اجتماعی برای این طبقه ضرورت دارد که اگردرنتیجه یک حادثه‌ای تصادفی کرد شوفروراننده‌ای تلف شد وضع معیشت عائله اووزندگی آنهاقبلا پیش بینی شده باشد و همانطوریکه خوشبختانه دولت برای کارگر هاقانون خوب و مفیدی تصویب کرده و شاید دیروزبودکه آقای وزیرامورخارجه درمصاحبه شان فرمودندبنده دیدم که یک قدم بسیاراساسی برداشته شده (وزیرامورخارجه - مشمول اینهاهم می‌شود) بایدمشمول بشود و اینهاهم عطف بهمان قانون بشوند که اینها هم بتوانند استفاده کرده باشند البته درتقویم این اتوبوسهای موجود هم باید یک افرادباصلاحیتی را جناب آقای وزیرکشوردرنظربگیرند که درتقویم و تعیین میزان قیمت که سهام را تشکیل می‌دهد خیلی دقت بشود که یک چیزبی تناسبی از آب درنیاید بنده بیشتر از این عرضی نمی‌کنم و امیدوارم یک قدم مفیدی برای احتیاجات مردم برداشته بشودالبته ولایات هم بنوبه خودشان از این قانون استفاده می‌کنند.
نایب رئیس - آقای وزیرکشور
وزیرکشور - چندنکته جناب آقای ملک مدنی فرمودندکه بنده باید توضیحاعرض کنم که این نکات منظور نظروزارت کشوردرموقع تنظیم آن لایحه بوده‌است و این مطالب رادرآئین نامه‌ای که الان یک نسخه اش پیش بینی شده‌است درنظرگرفته شده‌است و اتفاقا درآئین نامه که بعضی ازموادش درطرح جناب آقای کریمی گنجانده شده‌است درماده ۹ آن مدت عمل شرکت معین شده‌است و حالاهم بنده تعیین مدت را باختیار آقایان نمایندگان محترم می‌گذارم که موقع مقتضی پیشنهادبفرمایند و مورد قبول وزارت کشور خواهدبودمسئله دیگرراجع به لباس بودواین امری است که البته بایددرآئین نامه منظورشود و مسئله مهمی نیست که مابتوانیم آنرا درقانون بگذاریم راجع به بیمه درطرح پیش بینی شده‌است و درآئین نامه هم بودوبرطبق آنچه که درقوانین ماپیش بینی می‌کند بیمه کارگران و کارکنان و حتی اشخاص ثالث را مامنظورخواهیم کردوبنده درعرایض پریروز خودم این نکته را تذکردادم و اما مسئله دیگر که افرادباصلاحیت باشندبرای تقویم قیمت و ارزیابی البته دقت کافی خواهیم کردوبنده خاطرمبارک آقایان را مطمئن می‌کنم که منظوراساسی ما چنانکه آقایان این نظررادارند ماهم منظورمان این است که کاملا رعایت حقوق مردم ازهمه جهت بشودوچون همین امروزوزارت کشور دستورتشکیل مقدمات انجمن شهررا داده‌است و شروع بکارخواهیم کردامیدواریم بیشتر اینکارهازیرنظر انجمن شهروهمکاری وزارت کشورانجام بگیرد.
نایب رئیس - آقای وکیل پور جنابعالی مخالفید یاموافق (وکیل پور- مخالفم) مخالف صحبت کرده‌است.
وکیل پور - آقای ملک مدنی که گفتندموافقم پس بنده می‌خواهم یک تذکی عرض کنم.
نایب رئیس - آخرمخالف صحبت کرده‌است.
وکیل پور - حالاکه آمده‌ام اجازه بفرماییدصحبت کنم بنده هم بعنوان موافق مطالبم را عرض می‌کنم (نایب رئیس - بفرمایید) اگرچه کلیه آقایان نمایندگان محترم علاقه قطعی و کامل دارندکه این لایحه هرچه زودتر بتصویب برسد ولی بنده فکرمی‌کنم که کاربرخلاف قاعده و ترتیب کردن صحیح نیست اولا ازمقام ریاست بایدگله کنم که امروزروز سوالات بوده و مطرح نفرمودند و درثانی اینکه می‌بایستی این پیشنهادی که بجای لایحه تقدیم دولت قبول شده‌است اقلا ۲۴ ساعت یا ۴۸ ساعت ازطبع و توزیع آن بگذرد که آقایان نمایندگان محترم بتوانند دراطرافش مداقه و مطالعه کامل بکنند و بنده بااین ترتیب فکرمی‌کنم که هیچیک ازآقایان حضور ذهن کافی نداشته باشند که پیشنهاد لازم رابدهند و امااین چیزی که بنده بخاطررعایت آئین نامه عرض می‌کنم و با آن موافقم و بصورت مخالف عرض می‌کنم این است که بنده یکی ازامضاکنندگان طرحی بودم که جناب آقای نریمان تهیه فرمودند و علت اینکه با آن طرح موافق بودم این بودکه مسئله وسائط نقلیه یکی ازمواردمورد احتیاج عامه‌است که بسیار مهم است و بخصوص درشهرتهران عموما با آن سروکار دارندواین بایستی بدست خودمردم باشد و بدست مردم بودن درصورتی تامین می‌شود که اکثریت سهام آن دردست مردم و دولت باشدیعنی دردست شهرداری باشد بااینکه جناب آقای وزیرکشور با توضیحاتی که فرمودندخواستند بفرمایند که این لایحه هم درحقیقت همان منظوررا تامین می‌کندبنده مخالف هستم و فکرمی‌کنم چنین منظوری را تامین نمی‌کندبرای اینکه دراین طرح دردرجه اول هشتاددرصد ازسهام متعلق به صاحبان اتوبوس است و مادرآنجا منظورمان این بودکه استفاده منافعی که ازاینکارحاصل می‌شود و خیلی هم زیاداست بخودمردم برسد یک شهری که پول آسفالت داده‌است ایستگاه‌های اتوبوس دراختیار می‌گذارد اداره راهنمایی و رانندگی دارد و تمام مخارجات را متحمل می‌شودبایددرمنافع هم شریک باشد مطلب دیگراین است که یک خلاف اصلی دراینجا دیده می‌شود آن این است که می‌گویدهیئت مدیره شرکت از۵نفرمرکب خواهدبود که ازلحاظ حفظ مصالح عمومی سه نفرآنها بانتخاب انجمن شهر ازمیان نمایندگان انجمن شهرودونفر بانتخاب سایر صاحبان سهام تعیین خواهدشدبنده عرض می‌کنم که درقانون تجارت و شرکت‌های سهامی یکی ازارکان شرکت مجمع عمومی است و مجمع عمومی که مرکب است ازصاحبان سهام اینهاهستندکه حق دارندهیئت مدیره را انتخاب کنند اگرشمااین حق را ازصاحبان سهام بگیرید یک کاری برخلاف اصل کرده‌اید درهرقانونی مابخواهیم قوانین گذشته را درنظرنگیریم و یک اصلی را نقض کنیم درحقیقت نقض غرض شده‌است و درحقیقت یک آش عجیبی درست می‌شود از این جهت بنده عقیده‌ام این است که از این فکرکه فقط سه نفراز نظرحفظ مصالح عمومی ازانجمن شهرانتخاب شود صرفنظرکنیم و بازیک ترتیبی بدهیم که نظرآقای نریمان تامین شود یکی ازگرفتاریهاومشکلاتی که جناب آقای وزیرکشور اشاره فرمودندکه نمی‌شود باطرح جناب آقای نریمان موافقت کرد این بودکه دولت ممکن است پول نداشته باشد (وزیرکشور- بنده همچوعرضی نکردم) ممکن است پول فراهم نشودبرای شهرداری بنظر بنده ممکن است پول فراهم بشودبرای شهرداری عوائد فراهم بشود دولت یک کمک خیلی ساده‌ای می‌تواندبکند و منظورهم حاصل می‌شود و آن این است که تمام بنزین و روغن این اتوبوسهارا تازمانی که قیمت سهام آن سرمایه‌ای راکه تعهدمی‌کند استهلاک نشده‌است مجانی دراختیار شان بگذارد بدون گرفتن پول و فکرمی‌کنم که این درظرف پنج ماه یا شش ماه این پانزده میلیون تومان استهلاک می‌شود برای اینکه روزی پنجاه یا شصت هزارتومان فقط پول بنزین است و روغن دولت می‌توانداین کار را بکند یعنی قرضی است که منفعت دارد یعنی وقتی این قرض را گرفتند به مجرداینکه این سرمایه را گذاشتندازمنافع ۵۱ درصد هم استفاده خواهندکرد (نریمان - احتیاجی به آن مورد نیست چون خودصدی بیست درسال دومیلیون تومان منفعتش می‌شود) بسیارصحیح است امیدوارم چون خودجنابعالی مبتکر این طرح بوده‌اید راه حلهایی که خودجنابعالی نشان می‌دهید یابعناوین دیگری که آقایان قبول می‌فرمایند بفرماییدبنده مقصودم این است که منظوراساسی و اصلی و جهت اقتصادی این لایحه رعایت بشودودراینجامنظور شده باشد چون بنده قبلا عرض کردم باطرح این مطلب قبل ازگذشتن ۲۴ ساعت مخالفم فعلاعرضی نمی‌کنم و اگرمطرح شد درسایرمواردعرایض خودم را عرض می‌کنم.
نایب رئیس - پیشنهادکفایت مذاکرات رسیده که قرائت می‌شود
(بشرح زیرخوانده شد)
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که پس ازمذاکره یک موافق و یک مخالف به کفایت مذاکرات رای گرفته شود. کهبد
نایب رئیس - آقای کهبد
کهبد - بعقیده بنده این یکی از لوایح مهمی است که بایدموردتوجه قراربگیرد و درحدوددوسه جلسه دراطاق خصوصی یعنی درجلسه خصوصی دراین مورد صحبت شد(نریمان - ولی به نتیجه نرسیداین پیشنهادنتیجه آن کمیسیون نیست) عده‌ای هم تعیین فرمودند درکمیسیون مخصوصی که اعضای کمیسیون کشور و چندنفردیگر هم شرکت داشتند درآنجابحث شد و مشورت کردیم و درحدودسه ساعت باحضورآقای وزیرکشور و نظریات مختلفی آنجا ابرازشد و بالنتیجه یک عده‌ای عقیده شان بانظرآقای وزیرکشوراین بود که اینکارزودتر تمام بشود و چون مدتی است که الان این موضوع دردستورمجلس است و مجلس هم باید کارهای دیگرش را انجام بدهد و ازطرفی آقایان هم هرنظری دارند می‌توانند در سوادکفایت مذاکرات کردم و خواهش می‌کنم آقایان رای بدهندکه وقت مجلس بیشترازاین تلف نشود.
نایب رئیس - آقای پارسا
پارسا - بنده باکفایت مذاکرات مخالفم و گمان می‌کنم بیشتر بایددراین مورد توضیح داده شودنظرم براین است که در شان مجلس نیست که دردوموضوع متشابه دونظرمخالف را بدهدوحتی درشان دولت هم نیست که دولایحه‌ای که با همدیگرمتناقض است به مجلس بدهدمابرای رعایت منافع عمومی یک امتیازی که برای شرکت تلفن داده شده بود دراین مجلس لغوکردیم دوباره آمدیم یک امتیازنامحدودبلامدتی برای عده‌ای ازاشخاص داریم می‌دهیم آقایان باید توجه داشته باشند که درتمام کشورها که وسایل عمومی را دردست دولت می‌گذارند برای این است که منافع خصوصی منافع عمومی را ازبین نبردآن روزدراینجا جناب آقای نریمان بیانی فرمودند و پیشنهادی هم فرموده بودند این پیشنهاداقل مایقنع بود آن چیزی بودکه میشدقانع شد والامن تعجب می‌کنم شماهمانطور که جناب آقای وکیل پور فرمودندیک لایحه‌ای آورده شده دراینجابرای اینکه آن راقانونی بکنیم و استدلال بکنیم لازم است که اصولی از قانون تجارت را نقض بکنیم تااین درست بشوداین آقاخلاف اصل است این چه کاری است که مامی‌کنیم؟ درثانی عرض کردم که این درشان دولت و مجلس نیست که باهمان استدلالی که امتیازی را لغو کردیم باهمان نحوه استدلال بیاییم یک امتیازدیگری راهم بدهیم این است که بنده استدعامی‌کنم که این لایحه راهمانطور که عده‌ای ازآقایان فرمودند ۲۴ساعت وقت بدهیم که طبع و توزیع بشود مشاوره‌ای بشودآقایان یک مطالعه‌ای بکنند تاآقایان بتوانندباحضورذهنی بیشتری رای بدهند.
نایب رئیس - آقایانی که باکفایت مذاکرات موافقندقیام بفرمایند(عده کمی برخاستند) تصویب نشد با اجازه آقایان ده دقیقه تنفس داده می‌شود
(پنجاه دقیقه قبل ازظهر جلسه بعنوان تنفس تعطیل و نیمساعت قبل ازظهر مجددا تشکیل شد)
نایب رئیس - مذاکرات درکلیات لایحه ادامه داده می‌شود. آقای نبوی
نبوی - این پیشنهادازنظر اینکه دولت قبول کرده‌است بجای لایحه دولت است و چون هیئت رئیسه دستور داده‌اند که پیشنهادراطبع کردهاند و توزیع کردهاند بایدرعایت ۴۸ ساعت بشود(صحیح است) اگرآقایان موافقت می‌فرمایند مطابق آئین نامه دراین جلسه مطرح نشود درجلسه بعد مطرح بشود و انشاء الله درآن جلسه تمام می‌شود.
نایب رئیس - بسته‌است به نظر اقایان نمایندگان بایدباین موضوع رای بگیریم آقایانی که موافقندبانظرآقای نبوی قیام بفرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد.
- قرائت طرح دو فوری پیشنهادی راجع به جلوگیری از سقط جنین
ویرایش۶- قرائت طرح دو فوری پیشنهادی راجع به جلوگیری از سقط جنین
نایب رئیس - فوریت طرح دوفوریتی آقایان نمایندگان مطرح است قرائت می‌شود
(بشرح زیرقرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
امضاکنندگان این طرح ماده واحده زیررا ازنظرحفظ نفوس آینده کشوریا قیددوفوریت پیشنهادمی نماییم.
ماده واحده - واردکردن کلیه ادوات و داروهایی که بمنظورسقط جنین و جلوگیری ازتولید نسل بکاربرود و همچنین فروش آنها درداخله کشورممنوع است مگربا اجازه وزارت بهداری صرفا بمنظوردرمان
آئین نامه اجرای این قانون را وزارت بهداری تنظیم و بتصویب کمیسیون بهداری مجلس خواهدرسانید.
متخلفین از این قانون به کیفر ۳تا۶ ماه حبس تادیبی و یابتادیه غرامت ازده هزارریال الی صدهزارریال محکوم خواهندشد و دستگاهها و داروهای مورد استفاده نیزاز طرف وزارت بهداری ضبط خواهدشد.
دکتر فقیهی شیرازی. مدرس. نریمان. ذکایی. پورسرتیپ. جلالی. حاج سیدجوادی. میلانی. شهیدی. شادلو. افشارصادقی. هدی. دادور. مهندس غروی. انگجی. دکتر فلسفی.
امامی اهری - بایدوزیربهداری باشد یانه؟
حاج سیدجوادی - بایدوزیربهداری باشد
نایب رئیس - دوفوریتش چندان لازم نیست وزیربهداری باشد نماینده دولت هست آقای وزیرکشور فرمایشی دارید بفرمایید
وزیرکشور - البته نماینده دولت همانطوریکه فرموده‌اند هست ولی اینکاربایستی ازنظر فنی هم مورد دقت و توجه قراربگیرد و باینصورت ممکن است کارورودوسائل و داروهارادچارزحمت کندبنابراین بنده استدعا می‌کنم که این عمل بادقت صورت بگیردوبه آقای کفی بهداری خبربدهند که جلسه آینده تشریف بیاورد.
نایب رئیس - اگرموافقت می‌فرمایید تلفن بشود که آقای کفیل وزارت بهداری بیایند (صحیح است)
- اعلام تصویب صورت مجلس جلسات دوم و پنجم بهمن ماه ۱۳۳۱
ویرایش۷- اعلام تصویب صورت مجلس جلسات دوم و پنجم بهمن ماه ۱۳۳۱
نایب رئیس - چون عده برای رای کافی است تصویب صورت مجلس جلسات دوم و پنجم بهمن ماه اعلام می‌شود
- طرح گزارش شوراول موافقت نامه ترانزیت بین ایران و ترکیه
ویرایش۸- طرح گزارش شوراول موافقت نامه ترانزیت بین ایران و ترکیه
نایب رئیس - گزارش کمیسیونهای راه و خارجه راجع به موافقت نامه ترانزیت بین ایران و ترکیه مطرح است قرائت می‌شود
(بشرح آتی خوانده شد)
- گزارش ازکمیسیون راه به مجلس شورای ملی.
- کمیسیون راه باحضورآقای وزیر راه لایحه دولت مربوط به موافقت نامه تسهیل و بسط ترانزیت و حمل و نقل و مسافر و کالابین ایران و ترکیه را که مشتمل بریک مقدمه و چهارماده و ۳ پروتکل و یک موافقت نامه راجع به پرداخت و مراسلات مبادله بین طرفین می‌باشد (طبقه ماده ۴۱ آئین نامه داخلی مجلس شورای ملی) مورد شور و مطالعه قرار داده و موافقت نامه مزبوررا عینا تصویب و اینک گزارش آن را برای شوراول به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون راه - معتمد دماوندی.
گزارش ازکمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امورخارجه طبق ماده (۴۱) آئین نامه داخلی مجلس شورای ملی درجلسه بیشت و هشتم آذرماه ۱۳۳۱ باحضورآقای وزیرامورخارجه بلایحهدولت راجع به موافقت نامه ترانزیت حمل و نقل مسافروکالا بین ایران و ترکیه رسیدگی نموده و موافقتنامه مزبوررا ازلحاظ سیاسی عینا تصویب و اینک گزارش شوراول آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد. متن موافقتنامه ضمیمه‌است.
ازطرف مخبرکمیسیون - دکتر فاخر (نایب رئیس کمیسیون امورخارجه)
نایب رئیس - درکلیات مخالفی نیست؟(اظهاری نشد) چون اعتراضی نرسیده‌است برای شوردوم به کمیسیون ارجاع می‌شود
- تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
ویرایش۹- تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
نایب رئیس - پیشنهادختم جلسه هم رسیده‌است.
باموافقت آقایان اگراجازه می‌فرمایند جلسه راختم می‌کنیم جلسه آینده روز پنجشنبه ساعت ۹وربع صبح.
(بیست دقیقه قبل ازظهر جلسه ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی- محمد ذوالفقاری