| | | | | | |
|
چونکه نکو ننگری جهان چون شد؟ |
|
خیر و صلاح از جهان جهان چون شد؟ |
|
|
هیچ دگرگون نشد جهان جهان |
|
سیرت خلق جهان دگرگون شد |
|
|
جسم تو فرزند طبع و گردون است |
|
حالش گردان به زیر گردون شد |
|
|
تو که لطیفی به جسم دون چه شوی |
|
همت گردون دون اگر دون شد؟ |
|
|
چون الفی بود مردمی به مثل |
|
چونک الف مردمی کنون نون شد؟ |
|
|
چاکر نان پاره گشت فضل و ادب |
|
علم به مکر و به زرق معجون شد |
|
|
زهد و عدالت سفال گشت و حجر |
|
جهل و سفه زر و در مکنون شد |
|
|
ای فلک زود گرد، وای بران |
|
کو به تو، ای فتنهجوی مفتون شد |
|
|
هر که به شمع خرد ندید رهت |
|
پیش تو مدهوش گشت و شمعون شد |
|
|
از چه درآئی همی درون که چنین |
|
مردمی از خلق جمله بیرون شد؟ |
|
|
فعل همه جور گشت و مکر و جفا |
|
قول همه زرق و غدر و افسون شد |
|
|
ملک جهان گر به دست دیوان بد |
|
باز کنون حالها همیدن شد |
|
|
باز همایون چو جغد گشت خری |
|
جغدک شوم خری همایون شد |
|
|
سر به فلک برکشید بیخردی |
|
مردمی و سروری در آهون شد |
|
|
باد فرومایگی وزید، وزو |
|
صورت نیکی نژند و محزون شد |
|
|
خاک خراسان چو بود جای ادب |
|
معدن دیوان ناکس اکنون شد |
|
|
حکمت را خانه بود بلخ و، کنون |
|
خانهش ویران و بخت وارون شد |
|
|
ملک سلیمان اگر خراسان بود |
|
چونکه کنون ملک دیو ملعون شد؟ |
|
|
خاک خراسان بخورد مر دین را |
|
دین به خراسان قرین قارون شد |
|
|
خانهی قارون نحس را به جهان |
|
خاک خراسان مثال و قانون شد |
|
|
بندهی ایشان بدند ترکان، پس |
|
حال گه ایدون و گاه ایدون شد |
|
|
بندهی ترکان شدند باز، مگر |
|
نجم خراسان نحس و مخبون شد |
|
|
چاکر قفچاق شد شریف ز دل |
|
حرهی او پیشکار خاتون شد |
|
|
لاجرم ار ناقصان امیر شدند |
|
فضل به نقصان و، نقص افزون شد |
|
|
دل به گروگان این جهان ندهم |
|
گرچه دل تو به دهر مرهون شد |
|
|
سوی خردمند گرگ نیست امین |
|
گر سوی تو گرگ نحس مامون شد |
|
|
آدم جهل و جفا و شومی را |
|
جان تو بدبخت خاک مسنون شد |
|
|
سوی تو ضحاک بد هنر ز طمع |
|
بهتر و عادل تر از فریدون شد |
|
|
تات بدیدم چنین اسیر هوا |
|
بر تو دلم دردمند و پرخون شد |
|
|
دل به هوا چون دهی که چون تو بدو |
|
بیشتر از صدهزار مرهون شد؟ |
|
|
از ره دانش بکوش و اهرون شو |
|
زیراک اهرون به دانش اهرون شد |
|
|
جامه به صابون شدهاست پاک و، خرد |
|
جامهی جان را بزرگ صابون شد |
|
|
رسته شد از نار جهل هر که خرد |
|
جان و دلش را ستون و پرهون شد |
|
|
پند پدر بشنو ای پسر که چنین |
|
روز من از راه پند میمون شد |
|
|
جان لطیفم به علم بر فلک است |
|
گرچه تنم زیر خاک مسجون شد |
|