اصلاح بعضی از مواد و الحاق تبصره‌های جدید به قانون شرکت‌های تعاونی

قوانین انقلاب شاه و مردم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم

اساسنامه‌های مصوب مجلس شورای ملی

اصلاح بعضی از مواد و الحاق تبصره‌های جدید به قانون شرکت‌های تعاونی - - مصوب ۵ اسفند ۱۳۵۰ مجلس شورای ملی و ۲۴ بهمن ۱۳۵۰ مجلس سنا - این قانون در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۵۰ به توشیح محمدرضا شاه پهلوی رسید.[۱]

ماده واحده - در قانون شرکت‌های تعاونی مصوب ۱۳۵۰٫۳.۱۶ بعضی از مواد و تبصره‌ها به شرح زیر اصلاح و تبصره‌های جدید به مواد آن الحاق‌می‌گردد.

۱ - تبصره ماده ۹۳ قانون حذف و به جای آن عبارت زیر به عنوان بند ۱۱ به ماده ۱ قانون اضافه می‌شود.

"۱۱ - صنایع کوچک صنایعی است که به وسیله وزارت اقتصاد مشخص و اعلام می‌شود".

۲ - ماده ۶ قانون با الحاق عبارت زیر در انتهای ماده تکمیل می‌گردد.

"برای پذیرش مجدد عضو خارج شده از شرکت می‌توان در اساسنامه شرایطی پیش‌بینی نمود".

۳ - ماده ۱۰ قانون با حذف عبارت قسمت اخیر آن به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به عنوان تبصره یک به آن اضافه می‌شود و عنوان تبصره قبلی‌به تبصره ۲ تبدیل می‌شود.

"ماده ۱۰ - سرمایه شرکت تعاونی نامحدود و سهام آن با نام و مسئولیت هر عضو محدود به میزان سهمی است که از سرمایه شرکت خریداری یا تعهدنموده‌است.

تبصره ۱ - سود سالانه سهام شرکت‌های تعاونی معادل حداکثر نرخ بهره اوراق قرضه دولتی خواهد بود و در صورتی که اوراق قرضه دولتی در جریان‌نباشد سود سالانه سهام به پیشنهاد وزارت تعاون و امور روستاها و تصویب هیأت وزیران تعیین و جهت اجرا اعلام خواهد شد.

در مواردی که میزان درآمد خالص شرکت تکافوی پرداخت سود سهام را بر اساس مفاد این تبصره ننماید مجمع عمومی صاحبان سهام شرکت تعاونی‌مربوط نسبت به تعیین مقدار سود سهام آن اقدام خواهد نمود.

۴ - در ماده ۱۴ قانون جمله "‌مازاد درآمد" به جمله "‌مازاد برگشتی" اصلاح می‌گردد.

۵ - در ماده ۱۵ قانون بند ۲ به شرح زیر تکمیل می‌شود.

"۲ - سه درصد از درآمد ویژه سالانه برای توسعه تعلیمات و آموزش تعاون در منطقه تعاونی مربوط در سراسر کشور در اختیار اتحادیه تعاونی نظارت وهماهنگی منطقه‌ای و مرکزی رشته مربوطه و تا زمانی که اتحادیه‌های مزبور تشکیل نشده‌اند در اختیار وزارت تعاون و امور روستاها... الخ"

۶ - تبصره زیر به عنوان تبصره ۲ به ماده ۱۸ قانون اضافه می‌شود.

"تبصره ۲ - جمع بین هدف‌ها و عملیات انواع شرکت‌های تعاونی از یک رشته یا از رشته‌های سه گانه فوق در صورتی ممکن خواهد بود که به سبب‌اوضاع و احوال و شرایط خاص و مقتضیات محلی مجوز آن قبلاً از وزارت تعاون و امور روستاها تحصیل شده باشد و این شرکت‌ها می‌توانند عضویت‌اتحادیه‌های تعاونی رشته‌های مربوط را نیز داشته باشند".

۷ - در ماده ۱۹ قانون عبارت "‌به اکثریت حداقل دو سوم اعضاء حاضر در جلسه" به عبارت " با رأی اکثریت اعضاء حاضر در جلسه" تغییر داده‌می‌شود.

۸ - در ماده ۲۱ قانون بعد از عبارت "... و تأیید نماینده وزارت تعاون و امور روستاها..." عبارت "‌از نظر تطبیق با مقررات قانون..." اضافه می‌شود.

۹ - در ماده ۲۴ قانون عبارت "... شورای رسیدگی و داوری در اختلافات تعاونی‌ها..." به عبارت "... شورای رسیدگی و داوری در اختلافات‌تعاونی‌های مذکور در این قانون" اصلاح می‌شود.

۱۰ - ماده ۳۰ قانون به این شرح اصلاح می‌گردد:

"ماده ۳۰ - هر یک از اعضاء می‌تواند منتهی ظرف پنج روز قبل از تشکیل مجمع عمومی مورد یا موارد دیگری غیر از موضوعاتی که در دعوتنامه‌تشکیل مجمع عمومی تهیه شده‌است برای طرح در همان مجمع توسط مقامی که مجمع عمومی را دعوت کرده‌است پیشنهاد کند و مقام دعوت‌کننده‌مجمع مکلف است پیشنهاد مربوط را در مجمع طرح کند تا در صورت تصویب در دستور جلسه بعد از تنفس همان مجمع قرار گیرد و پیشنهاد طرح هرموضوع جدید در جلسات مجمع از طرف هر یک از اعضاء موکول است به موافقت رییس مجمع و تصویب اکثریت اعضاء حاضر در جلسه و در هر دومورد اتخاذ تصمیم درباره موضوع یا موضوعاتی که علاوه بر دستور جلسه آگهی شده به مجمع پیشنهاد می‌شود به جلسه بعد از تنفس همان مجمع که‌نباید زودتر از بیست روز و دیر تر از سی روز (‌با دعوت از اعضاء) تشکیل گردد موکول خواهد شد".

۱۱ - در بند ۹ ماده ۳۳ قانون بعد از کلمه "‌تصویب" کلمه "‌گزارش" اضافه می‌شود.

۱۲ - به آخر ماده ۳۵ قانون عبارت زیر اضافه می‌شود.

"مگر در مورد انتخاب هیأت مدیره و بازرسان که تصمیمات مجمع به اکثریت نسبی خواهد بود".

۱۳ - ماده ۳۹ قانون و تبصره ۳ آن به این شرح اصلاح می‌شود.

"ماده ۳۹ - اداره امور شرکت طبق اساسنامه بر عهده هیأت مدیره‌ای مرکب از حداقل سه نفر عضو اصلی خواهد بود که در مجمع عمومی عادی برای‌مدت سه سال از بین اعضاء شرکت با رأی مخفی انتخاب می‌شوند مجمع عمومی همزمان با انتخاب این عده ۲ نفر عضو علی‌البدل نیز با همان شرایط‌انتخاب خواهد نمود تجدید انتخاب هر یک از اعضاء اصلی و علی‌البدل بلامانع است.

"تبصره ۳ - در صورتی که به علل استعفا - فوت یا ممنوعیت قانونی - هیأت مدیره از اکثریت مقرر در اساسنامه برای اداره امور شرکت خارج گرددمجمع عمومی بر اساس ماده ۲۶ این قانون دعوت خواهد شد تا نسبت به تکمیل اعضای هیأت مدیره اقدام کند".

۱۴ - در ابتدای تبصره ماده ۴۰ قانون جمله "‌خلاصه مذاکرات و..." اضافه شود.

۱۵ - به ماده ۴۲ قانون این تبصره الحاق می‌گردد.

"تبصره - هرگاه یکی از اعضای هیأت مدیره شرکت یا اتحادیه تعاونی علاوه بر وظایف خاص سمت خود عهده دار خدمات دیگری در شرکت گرددمی‌تواند با تصویب مجمع عمومی حق‌الزحمه مناسب دریافت دارد".

۱۶ - در بند یک ماده ۵۵ بعد از عبارت "... و برگهای بهادار و موجودی کالا و غیره را" عبارت "‌شخصاً و در صورت لزوم با استفاده از کارشناس..."‌اضافه می‌شود.

۱۷ - ماده ۵۹ قانون به این شرح اصلاح می‌شود.

"ماده ۵۹ - معاملات شرکت با هر یک از اعضاء هیأت مدیره یا بازرسان تابع مقررات و ضوابطی خواهد بود که به تصویب مجمع عمومی عادی شرکت‌برسد".

۱۸ - تبصره زیر به ماده ۶۶ قانون اضافه می‌شود.

"تبصره - سازمان مرکزی تعاونی روستایی ایران می‌تواند اعتبارات مورد نیاز اتحادیه‌های تعاونی روستایی صاحب سهم خود را به آن‌ها پرداخت‌نماید".

۱۹ - در ماده ۶۷ قانون عبارت "‌بانک تعاونی کشاورزی ایران" به "‌بانک تعاون کشاورزی ایران" تصحیح می‌شود.

۲۰ - در ماده ۷۳ قانون عبارت "... یا کارگران کشاورزی برای مقاصد زیر تشکیل می‌شود" به عبارت "... یا کارگران کشاورزی برای تمام یا قسمتی ازمقاصد زیر تشکیل می‌شود" تغییر می‌یابد.

۲۱ - به ماده ۷۴ قانون تبصره‌ای به شرح زیر الحاق می‌گردد.

"تبصره - زارعین دیگری که در حوزه عمل شرکت‌های تعاونی روستایی به زراعت اشتغال دارند و میزان مالکیت و فعالیت زراعی آنان در حدود مالکیت‌و فعالیت زارعین مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی حوزه مربوط است نیز می‌توانند به عضویت شرکت تعاونی روستایی آن حوزه درآیند".

۲۲ - در ماده ۷۵ قانون بعد از جمله "‌برای اعضاء" عبارت "‌و غیر اعضاء در حوزه فعالیت شرکت" اضافه می‌شود.

۲۳ - در ماده ۷۶ قانون جمله "‌مازاد درآمد" به جمله "‌مازاد برگشتی" تبدیل می‌شود.

۲۴ - در تبصره ماده ۸۲ عدد"۴" به "۳" تبدیل می‌شود.

۲۵ - ماده ۸۹ قانون به این شرح تصحیح می‌گردد.

"ماده ۸۹ - هر شرکت تعاونی آموزشگاهی حسابی در نزدیکترین شعبه یا نمایندگی بانک تعاون کشاورزی ایران و در صورت وجود نداشتن شعبه یانمایندگی این بانک در محل در نزدیک‌ترین بانک دولتی باز خواهد کرد و... الخ".

۲۶ - از ماده ۲۱ و تبصره بند ۸ ماده ۳۳ و ماده ۹۶ قانون و تبصره آن و همچنین در مواد ۹۷ و ۹۸ و ۹۹ و ۱۰۰ و ۱۰۴ کلمه "‌نماینده" از عبارت"‌نماینده وزارت تعاون و امور روستاها" حذف می‌شود.

۲۷ - در ماده ۱۰۲ قانون بعد از کلمه "‌بازرسان" عبارت "‌بر طبق آیین‌نامه اجرایی این قانون" اضافه می‌شود.

۲۸ - در ماده ۱۱۷ قانون بند "ب" به بند "پ" اصلاح می‌گردد.

۲۹ - در ماده ۱۲۰ قانون عبارت "‌یا تعطیل کار یا عدم فعالیت آن" به عبارت "‌یا تعطیل و عدم فعالیت آن..." تصحیح می‌شود.

۳۰ - در ماده ۱۲۵ قانون کلمه "‌مازاد" به کلمه "‌مانده" تبدیل و تبصره ذیل به آن اضافه می‌گردد.

"تبصره - تصفیه امور شرکت یا اتحادیه تعاونی در مواردی که در این قانون پیش‌بینی نشده‌است بر اساس مقررات قانون شرکت‌های سهامی انجام‌خواهد گرفت".

۳۱ - در بند "ب" ماده ۱۳۵ قانون عبارت "‌سازمان مرکزی تعاون" در ردیف یک و سازمان مرکزی تعاون روستایی در ردیف ۲ اضافه و شماره‌های‌بعدی به ترتیب اصلاح می‌شود.

۳۲ - در ماده ۱۳۶ قانون عبارت "‌رییس هیأت مدیره بانک تعاون کشاورزی ایران" به عبارت "‌رییس بانک تعاون کشاورزی ایران" اصلاح و درردیف بعدی عبارت "‌رییس سازمان مرکزی تعاون" اضافه می‌شود.

۳۳ - به ماده ۱۳۷ قانون تبصره‌ای به شرح زیر اضافه می‌گردد.

"تبصره - رییس سازمان مرکزی تعاون دبیر شورای عالی هماهنگی تعاونی‌های کشور خواهد بود".

۳۴ - به ماده ۱۳۸ قانون تبصره‌های ۱ و ۲ به این شرح اضافه می‌شود.

"تبصره ۱ - شورا برای هر دوره یکساله رییس و دبیر خود را از بین اعضاء انتخاب خواهد کرد".

"تبصره ۲ - محل تشکیل جلسات شورا وزارت تعاون و امور روستاها خواهد بود و آیین‌نامه وظایف آن توسط دبیر شورا تهیه و پس از تصویب شورا به‌مورد اجرا گذارده می‌شود".

۳۵ - ماده ۱۴۶ قانون به شرح ذیل تصحیح می‌شود.

"ماده ۱۴۶ - وزارت تعاون و امور روستاها در صورت ملاحظه تخلف در اداره امور شرکت‌ها یا اتحادیه‌های تعاونی و یا در مواردی که یک یا چند نفر ازاعضاء هیأت مدیره یا مدیر عامل یا بازرسان قادر به انجام وظایف خود نباشند با استفاده از کلیه اختیارات پیش‌بینی شده برای مجمع عمومی عادی وفوق‌العاده شرکت یا اتحادیه مربوط می‌تواند شرکت یا اتحادیه مذکور را منحل کند یا اعضاء مزبور را برکنار و جانشین آنان را در درجه اول از بین اعضاءو در غیر این صورت به طور موقت تا تشکیل مجمع عمومی از اشخاص صاحب صلاحیت دیگر تعیین نماید.

در مورد شرکت‌ها و اتحادیه‌های تعاونی کارگران "‌موضوع تبصره ماده ۱۸ و ماده ۹۰ این قانون" نسبت به تعیین هیأت مدیره و مدیر عامل و بازرسان بانظر وزارت کار و امور اجتماعی اقدام خواهد شد.

اصلاحی فوق مشتمل بر یک ماده به استناد ماده ۱۴۹ قانون شرکت‌های تعاونی مصوب ۱۳۵۰٫۳.۱۶ پس از تصویب کمیسیون تعاون و امورروستاهای مجلس سنا در تاریخ روز یکشنبه ۱۳۵۰٫۱۱٫۲۴ در تاریخ روز پنجشنبه اسفند ماه یک هزار و سیصد و پنجاه به تصویب کمیسیون تعاون وامور روستاهای مجلس شورای ملی رسیده‌است.

رییس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی

  1. مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم - ۹ شهریور ۱۳۵۰ تا ۱۶ شهریور ۱۳۵۴ - جلد دوم - ص. ۷۷۲