کلیات سعدی/غزلیات/نه طریق دوستانست و نه شرط مهربانی

۶۱۷ – ط

  نه طریق دوستانست و نه شرط مهربانی که بدوستان یک‌دل سردست برفشانی  
  دلم از تو چون برنجد؟[۱] که بوهم درنگنجد که جواب تلخ گوئی تو بدین شکر دهانی  
  نفسی بیا و بنشین سخنی بگو و بشنو که بتشنگی بمردم[۲] بر آب زندگانی  
  غم دل بکس نگویم که بگفت رنگ رویم تو بصورتم نگه کن که سرایرم بدانی  
  عجبت نیاید از من سخنان سوزناکم عجبست اگر بسوزم[۳] چو بر آتشم نشانی؟  
  دل عارفان ببردند و قرار پارسایان همه شاهدان بصورت تو بصورت و معانی  
  نه خلاف عهد کردم که حدیث جز تو گفتم همه بر سر زبانند و تو در میان جانی  
  اگرت بهر که[۴] دنیا بدهند حیف باشد و گرت بهر چه عقبی بخرند رایگانی  
  تو نظیر من ببینی و بدیل من بگیری عوض تو من نیابم که بهیچکس نمانی[۵]  
  نه عجب کمال حسنت که بصد زبان بگویم که هنوز پیش ذکرت خجلم ز بیزبانی  
  مده ای رفیق پندم که نظر برو فکندم تو میان ما ندانی که چه میرود نهانی  
  مزن ای عدو بتیرم که بدین قدر نمیرم خبرش بگو که جانت بدهم بمژدگانی  
  بت من چه جای لیلی که بریخت خون مجنون[۶]؟ اگر این قمر ببینی دگر آن سمر نخوانی  
  دل دردمند سعدی ز محبت تو خون شد نه بوصل میرسانی نه بقتل میرهانی[۷]  


  1. بیشتر نسخه‌ها: نرنجد.
  2. بمردیم.
  3. نسوزم.
  4. بهرچه.
  5. این بیت در بیشتر نسخه‌ها نیست.
  6. ز حدیث حسن لیلی بگذشت و شوق مجنون، ز حدیث حسن لیلی بگذشت شوق سعدی.
  7. نه کشی بتیغ هجرش نه بوصل میرسانی.