قانون موافقتنامه مزایا و مصونیتهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
| تصمیم‌های مجلس شورای ملی درباره نفت و گاز | تصمیم‌های مجلس | اساسنامه‌های مصوب مجلس شورای ملی |
قانون موافقتنامه مزایا و مصونیتهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی - مصوب ۲۰ آذر ۱۳۵۲ مجلس شورای ملی و ۱۳ اسفند ۱۳۵۲ مجلس سنا - این قانون در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۵۲ به توشیح محمدرضا شاه پهلوی رسید.[۱]
ماده واحده - الحاق دولت شاهنشاهی ایران، به موافقتنامه مزایا و مصونیتهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورخ اول ژوئیه ۱۹۵۹ تصویب واجازه تسلیم اسناد مربوط داده می‌شود.
قانون فوق مشتمل بر یک ماده و متن موافقتنامه ضمیمه پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز سه‌شنبه بیستم آذر ماه ۱۳۵۲ در جلسه روزدوشنبه سیزدهم اسفند ماه یک هزار و سیصد و پنجاه و دو شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا - جعفر شریف‌امامی
موافقتنامه راجع به مزایا و مصونیتهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد در تاریخ اول ژوئیه ۱۹۵۹
نظر به این که بند ج ماده ۱۵ اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مقرر می‌دارد که اهلیت حقوقی و مزایا و مصونیتهای مندرج در ماده مذکور ضمن‌یک یا چند موافقتنامه جداگانه منعقده بین آژانس که مدیر کل آن برای این امر نمایندگی داشته و طبق دستورالعمل شورای حکام اقدام می‌نماید - از یک‌طرف و دول عضو از طرف دیگر توصیف خواهد شد.
نظر به این که موافقتنامه‌ای حاکم بر روابط بین آژانس و سازمان ملل متحد طبق مفاد ماده ۱۶ اساسنامه به تصویب رسیده‌است.
و نظر به این که مجمع عمومی سازمان ملل متحد که در صدد است که تا سرحد امکان مزایا و مصونیتهای مورد استفاده سازمان ملل متحد و سازمانهای‌مختلف مربوط به آن را متحدالشکل نماید کنوانسیون مربوط به مزایا و مصونیتهای سازمانهای تخصصی را مورد تصویب قرار داده و تعدادی از دول‌عضو نیز به این کنوانسیون ملحق شده‌اند.
شورای حکام
- ۱ - بدون ایجاد تعهد برای دولی که در شورا دارای نماینده هستند - متن ذیل را که به طور کلی متضمن مقررات کنوانسیون مربوط به مزایا ومصونیتهای سازمانهای تخصصی می‌باشد - تصویب نموده‌است.
- ۲ - از دول عضو آژانس دعوت می‌نماید که این موافقتنامه را بررسی کرده و در صورت تمایل آن را بپذیرند.
ماده ۱ - تعاریف
ویرایشبخش ۱ - در موافقتنامه حاضر:
(۱) - اصطلاح "آژانس" به معنای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.
(۲) - از لحاظ ماده ۳ - عبارت "اموال و دارایی" شامل اموال و وجوهی است که آژانس در اختیار دارد یا در اجرای وظائف خود طبق اساسنامه اداره‌می‌نماید.
(۳) - از لحاظ مواد ۵ و ۸ - عبارت "نمایندگان اعضاء" اطلاق می‌شود به کلیه حکام و نمایندگان و اعضاء علی‌البدل و مشاوران و کارشناسان فنی ومنشیهای هیأتهای نمایندگی.
(۴) - در بخشهای ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ و ۲۷ "عبارت اجتماعات دعوت شده توسط آژانس" به معنای اجتماعات زیر است:
۱ - کنفرانس عمومی و شورای حکام آژانس.
۲ - کنفرانسهای بین‌المللی و سمپوزیوم و سمینار و میزگردهایی که توسط آژانس دعوت می‌شود.
۳ - کمیته‌های مربوط به هر یک از ارگان‌های فوق.
(۵) - از لحاظ مواد ۶ و ۹ - عبارت "کارمندان آژانس" به معنای مدیر کل و کلیه کارمندان آژانس است به استثناء کارمندانی که در محل استخدام شده وحسب ساعت کارمزد دریافت می‌کنند.
ماده ۲ - شخصیت حقوقی
ویرایشبخش ۲ - آژانس دارای شخصیت حقوقی بوده و برای انجام امور ذیل اهلیت دارد:
(الف) - عقد قرارداد.
(ب) - تحصیل و واگذاری اموال غیر منقول و منقول.
(ج) - اقامه دعوا در محاکم.
ماده ۳ - اموال و وجوه دارایی
ویرایشبخش ۳ - آژانس و اموال و دارایی آن - در هر جا و در دست هر کس باشد از مصونیت قضایی برخوردار خواهد بود - مگر تا حدودی که آژانس درمورد خاصی صراحتاً از آن اعلام انصراف نماید.
معهذا تفاهم حاصل است که انصراف از مصونیت به تدابیر اجرایی تسری نخواهد داشت.
بخش ۴ - اماکن متعلق به آژانس تعرض‌ناپذیر و اموال و دارایی آن در هر جا و به دست هر کس باشد از تفتیش و مصادره و توقیف و ضبط و سلب‌مالکیت و از هر نوع الزامات اجرایی و اداری و قضایی یا قانونی - مصون خواهد بود.
بخش ۵ - بایگانی آژانس و به طور کلی کلیه مدارکی که به آن تعلق داشته یا توسط آن نگاهداری می‌شود در هر جا که باشد تعرض‌ناپذیر خواهد بود.
بخش ۶ - آژانس بدون آن که به هیچ نوع کنترل یا تبعیت از مقررات یا استمهالات مالی ملزم باشد - می‌تواند:
(الف) - وجوه نقد و طلا و یا هر نوع ارز در اختیار داشته و به هر ارزی حساب باز کند.
ب) وجوه نقد و طلا و ارزهای خود را آزادانه از کشوری به کشور دیگر و یا در داخل یک کشور از نقطه‌ای به نقطه دیگر انتقال داده و ارز موجود خود رابه هر ارز دیگری تبدیل نماید.
بخش ۷ - در اعمال حقوقی که طبق بخش ۶ به آژانس تفویض گردیده - آژانس پیشنهادها و نظریات دول طرف این موافقتنامه را تا حدودی که‌تشخیص دهد خللی به منافع آژانس وارد نمی‌آورد ملحوظ خواهد داشت.
بخش ۸ - آژانس و دارایی و درآمد و سایر اموال متعلق به آن از معافیتهای زیر برخوردار خواهد بود:
الف - معافیت از کلیه مالیاتهای مستقیم - معذلک تفاهم حاصل است که آژانس در مورد مالیاتهایی که از حدود عوارض به ازای خدمات عمومی تجاوزنکند درخواست معافیت نخواهد نمود.
ب - معافیت از هر نوع حقوق گمرکی و ممنوعیتها و محدودیتهای وارداتی و صادراتی نسبت به لوازمی که جهت مصرف رسمی خود وارد و یا صادرمی‌نماید مع‌الوصف تفاهم حاصل است لوازمی که بدین ترتیب با استفاده از معافیتهای گمرکی وارد می‌شود در سرزمین کشوری که در آن وارد گردیده‌به معرض فروش گذارده نخواهد شد مگر تحت شرایطی که مورد قبول حکومت کشور مذکور واقع بشود.
ج - معافیت از پرداخت حقوق و عوارض و ممنوعیتها و محدودیتهای صادراتی و وارداتی نسبت به نشریات آژانس.
بخش ۹ - هر چند آژانس به طور اصولی درخواست معافیت از عوارض غیر مستقیم و مالیات بر فروش اموال منقول و غیر منقول را که جزئی از قیمت‌محسوب می‌شود نخواهد نمود معهذا هنگامی که جهت استفاده رسمی خود خریدهای عمده‌ای انجام می‌دهد که این نوع حقوق و مالیاتها در قیمت‌منظور گردیده یا مشمول این نوع حقوق و مالیاتها می‌گردد - دول عضو این موافقتنامه هر بار که ممکن باشد - برای کسر یا استرداد این حقوق و مالیاتهاتدابیر اداری مقتضی اتخاذ خواهند نمود.
ماده ۴ - تسهیلات در مورد مکاتبات و مخابرات
ویرایشبخش ۱۰
ویرایشآژانس در سرزمین هر یک از دول عضو - در مورد مکاتبات و مخابرات رسمی خود با رعایت موازین کنوانسیونها و مقررات و ترتیبات‌بین‌المللی که دولت مزبور عضویت آن را دارد از معامله‌ای برخوردار خواهد بود که از آنچه حکومت چنین دولتی نسبت به سایر دول از جمله مأموریت‌دیپلماتیک آنها راجع به حق تقدم و تعرفه‌ها و عوارض پستی و مخابرات دور و همچنین تعرفه‌های مطبوعاتی برای نشر اخبار از طریق مطبوعات یارادیو معمول می‌دارد نامساعدتر نباشد.
بخش ۱۱
ویرایشمکاتبات و مخابرات و سایر ارتباطات رسمی آژانس نمی‌تواند تحت سانسور قرار گیرد.
آژانس حق استفاده از رمز خواهد داشت و همچنین‌می‌تواند مکاتبات و سایر مخابرات رسمی خود را از طریق پیک (کوریه) یا کیسه ممهور که از مزایا و مصونیتهای پیک یا کیسه دیپلماتیک برخوردارباشد ارسال و دریافت دارد.
هیچ یک از مقررات این بخش را نمی‌توان به نحوی تعبیر نمود که از اتخاذ تدابیر امنیتی مقتضی که طی موافقتنامه بین یکی‌از دول امضاءکننده موافقتنامه و آژانس مقرر می‌گردد ممانعت نماید.
ماده ۵ - نمایندگان دول عضو آژانس
ویرایشبخش ۱۲ - نمایندگان دول عضو که به اجتماعات آژانس دعوت می‌شوند در طول مدت مأموریت و طی مسافرت به مقصد یا مراجعت از محل اجتماع‌از مزایا و مصونیتهای ذیل برخوردار خواهند بود:
الف - مصونیت از توقیف و بازداشت و ضبط لوازم شخصی و مصونیت نسبت به کلیه اعمالی که در سمت رسمی انجام می‌دهند از جمله اظهارات ونوشتجات آنان و مصونیت از هر نوع محاکمه.
ب - تعرض‌ناپذیر بودن کلیه نوشتجات و اسناد.
ج - حق استفاده از رمز و حق دریافت اسناد و مکاتبات به وسیله پیک (کوریه) یا کیسه‌های ممهور.
د - معافیت نمایندگان و همسران آنها - از مقررات محدودکننده راجع به مهاجرت و تشریفات ثبت بیگانگان و کلیه الزامات خدمات ملی در ممالکی که‌به منظور انجام وظایف به آن مسافرت یا از آن عبور می‌نمایند.
ه - برخورداری از همان تسهیلات در مورد مقررات پولی یا ارزی که نمایندگان دول خارجی در مأموریت رسمی موقت بهره‌مند می‌باشند.
و - برخورداری از همان مصونیتها و تسهیلاتی که به مأمورین دیپلماتیک همپایه آنان در مورد بار و اثاثیه شخصی اعطاء می‌گردد.
بخش ۱۳ - به منظور تأمین آزادی کامل گفتار و استقلال تام حین انجام وظایف خود - نمایندگان دول عضو آژانس در اجتماعاتی که توسط آژانس‌تشکیل می‌گردد کماکان از مصونیت قضایی نسبت به گفتار و نوشتجات و در مورد اعمالی که به مناسبت انجام وظیفه از آنان سر می‌زند - برخوردارخواهند بود.
بخش ۱۴ - در مواردی که تعلق مالیات منوط به اقامت مؤدی است - مدت زمانی که طی آن نمایندگان اعضاء آژانس در اجتماعاتی که از طرف آژانس‌تشکیل می‌شود جهت انجام وظایف خود در سرزمین یکی از دول عضو توقف می‌نمایند به عنوان دوران اقامت تلقی نخواهد شد.
بخش ۱۵ - مزایا و مصونیتهای اعطایی به نمایندگان دول عضو به منظور استفاده شخصی آنان نبوده - بلکه جهت تأمین استقلال آنها در اجرای وظایف‌مربوط به آژانس می‌باشد و بنابراین هر دولت عضو نه تنها حق دارد بلکه مکلف است در مواردی که بنا به تشخیص او مصونیت مانع اجرای عدالت‌است و انصراف از آن به هدفی که به سبب آن مصونیت اعطاء شده خللی وارد نمی‌آورد از مصونیت نماینده خود صرف نظر کند.
بخش ۱۶ - مقررات بخشهای ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ نسبت به مقامات دولتی که شخص تابعیت آن را دارا است یا نمایندگی آن را به عهده دارد و یا قبلاً‌نمایندگی آن را به عهده داشته‌است - قابل اجرا نخواهد بود.
ماده ۶ - کارمندان
ویرایشبخش ۱۷ - آژانس مرتباً اسامی کارمندانی را که مشمول مقررات این ماده و ماده ۹ می‌باشند به اطلاع کلیه دول عضو موافقتنامه حاضر خواهد رسانید.
بخش ۱۸ - (الف) - کارمندان آژانس:
۱ - در مورد گفته و نوشته خود و کلیه اعمالی که در سمت رسمی خود انجام می‌دهند از مصونیت قضایی برخوردار خواهند بود.
۲ - از پرداخت مالیات بر حقوق و حق‌الزحمه که از طرف آژانس به آنها پرداخت می‌گردد همانند کارمندان سازمان ملل متحد و تحت همان شرایط‌معاف خواهند بود.
۳ - از شمول مقررات مربوط به تحدید مهاجرت و تشدید ثبت اتباع بیگانه نسبت به خود و همسران و اعضای خانواده تحت تکفل خود - معاف‌خواهند بود.
۴ - در مورد تسهیلات ارزی - از همان مزایای اعطایی به کارمندان همپایه خود در مأموریتهای دیپلماتیک نزد حکومت مربوطه - بهره‌مند خواهند بود.
۵ - هنگام بروز بحران بین‌المللی - در مورد خود و همسران و اعضاء خانواده تحت تکفل از همان تسهیلات اعطایی به فرستادگان دیپلماتیک برای‌مراجعت به میهن - استفاده خواهند نمود.
۶ - از حق وارد کردن اثاثیه و لوازم با معافیت گمرکی - به مناسبت تصدی اولیه در کشور مربوطه برخوردار خواهند بود.
ب - کارمندان آژانس که به موجب ماده ۱۲ اساسنامه آژانس به انجام وظایف بازرسی اشتغال دارند یا طبق ماده ۱۱ اساسنامه مزبور مأمور مطالعه‌طرحی می‌باشند حین انجام وظایف خود و طی مسافرتهای رسمی از کلیه مزایا و مصونیتهای اضافی مندرج در ماده ۷ این موافقتنامه - تا حدی که برای‌اجرای مؤثر وظایف مذکور ضرورت داشته باشد - برخوردار می‌شوند.
بخش ۱۹ - کارمندان آژانس از تعهدات مربوط به خدمات ملی معاف می‌باشند معهذا این معافیت نسبت به دولتهای متبوعه مشارالیهم محدود به آن‌گروه از کارمندان آژانس می‌باشد که به مناسبت وظایفی که انجام می‌دهند نام آنها بالصراحه در فهرستی که توسط مدیر کل آژانس تهیه شده و به تصویب‌دولت متبوعه آنان رسیده‌است درج شده باشد. در مورد آن عده از کارمندان آژانس که جهت انجام خدمات ملی احضار می‌گردند دولت مربوطه - بنا به‌درخواست آژانس مهلت‌هایی را که برای اجتناب از ایجاد وقفه در انجام کارهای ضروری لازم به نظر می‌رسد - اعطاء خواهد نمود.
بخش ۲۰ - علاوه بر مزایا و مصونیتهای مندرج در بخشهای ۱۸ و ۱۹ - مدیر کل آژانس و نیز هر کارمندی که در غیاب او نیابتاً وظائفش را به عهده‌می‌گیرد و همسر و اولاد صغیر آنها از مزایا و مصونیتها و معافیتها و تسهیلاتی که به موجب حقوق بین‌المللی به مأمورین دیپلماتیک و همسر و اولادصغیر آنها اعطاء می‌گردد برخوردار خواهند بود.
معاون مدیر کل یا کارمندان همپایه وی در آژانس از مزایا و مصونیتها و معافیتها و تسهیلات مشابهی برخوردار خواهند بود.
بخش ۲۱ - اعطای مزایا و مصونیتها به کارمندان آژانس صرفاً به منظور حفظ مصالح و منافع آژانس بوده و جنبه مزیت شخصی برای آنان ندارد. آژانس‌حق دارد و مکلف خواهد بود - در هر مورد که بنا به تشخیص او مصونیت اعطایی مانع اجرای عدالت است - و انصراف از آن به منافع سازمان لطمه‌ای‌وارد نمی‌آورد - از مصونیت کارمند صرفنظر کند.
بخش ۲۲ - آژانس در تمام مواقع به منظور حسن اجرای عدالت و رعایت مقررات انتظامی و جلوگیری از هر نوع سوء استفاده از مزایا و مصونیتها وتسهیلات مذکور در این ماده با مقامات ذیصلاحیت دول عضو همکاری خواهد نمود.
ماده ۷ - کارشناسانی در ماموریت از طرف آژانس
ویرایشبخش ۲۳ - کارشناسان (به استثنای کارمندان مشمول ماده ۶) در طول مدتی که در کمیته‌های آژانس به خدمت اشتغال دارند یا مأموریتی از طرف آژانس‌انجام می‌دهند، منجمله مأموریتهایی که طبق ماده ۱۲ اساسنامه آژانس به عنوان بازرسی و یا طبق ماده ۱۱ اساسنامه مزبور به عنوان محقق انجام‌می‌دهند از مزایا و مصونیتهای ذیل تا حدودی که برای انجام مؤثر وظایف آنان ضروری است و منجمله طی مسافرتهایی که به مناسبت انجام وظایف‌خود در نزد کمیته‌های مزبور یا در جریان این مأموریت‌ها انجام می‌دهند برخوردار خواهند گردید:
الف - مصونیت از توقیف شخصی یا بازداشت و ضبط لوازم شخصی.
ب - در مورد گفته و نوشته خود و اعمالی که در اجرای وظائف رسمی خود انجام می‌دهند از مصونیت قضایی برخوردار خواهند بود. این مصونیت‌حتی پس از پایان وظایف کارشناسان نزد کمیته‌های آژانس یا پایان مأموریت آنها برای آژانس کماکان به آنها اعطاء می‌گردد.
(ج) - تعرض‌ناپذیر بودن کلیه اوراق و اسناد.
(د) - حق استفاده از رمز و دریافت اسناد و مکاتبات از طریق پیک (کوریه) و یا کیسه‌های ممهور - برای مکاتبه و مخابره با آژانس.
(ه) - برخورداری از همان تسهیلات پولی یا ارزی اعطایی به نمایندگان حکومتهای خارجی که به انجام مأموریت رسمی موقت اشتغال دارند.
(و) - برخورداری از همان مصونیتها و تسهیلات اعطایی به مأمورین دیپلماتیک همپایه آنها در مورد لوازم شخصی.
بخش ۲۴ - هیچ یک از مقررات بندهای ج و د از بخش ۲۳ نمی‌تواند به نحوی تعبیر شود که از اتخاذ تدابیر امنیتی لازم که باید با توافق هر یک از دول‌طرف موافقتنامه حاضر و آژانس صورت گیرد جلوگیری نماید.
بخش ۲۵ - اعطای مزایا و مصونیت به کارشناسان صرفاً به منظور حفظ مصالح و منافع آژانس بوده و جنبه مزیت شخصی برای آنان ندارد. آژانس حق‌دارد و مکلف خواهد بود در هر مورد که بنا به تشخیص وی مصونیت مانع اجرای عدالت است و انصراف از آن به منافع آژانس لطمه‌ای وارد نمی‌آورد ازمصونیت کارشناس صرفنظر کند.
ماده ۸ - سوء استفاده از مزایا
ویرایشبخش ۲۶ - چنانچه یکی از دول طرف موافقتنامه حاضر تشخیص دهد که از مزایا و مصونیت اعطایی به موجب این موافقتنامه سوء استفاده گردیده‌است بین آن دولت و آژانس مشاوراتی جهت تشخیص وقوع یا عدم وقوع چنین سوء استفاده‌ای انجام خواهد شد و در صورت وقوع برای جلوگیری ازتکرار چنین امر کوشش به عمل خواهد آمد. هر گاه از این مشاورات نتیجه رضایتبخش برای دولت مربوطه و آژانس عاید نگردد مسئله وقوع یا عدم‌وقوع سوء استفاده از مزایا و مصونیتها طبق ترتیبات مندرج در بخش ۳۴ حل و فصل خواهد شد. چنانچه تشخیص داده شود که چنین سوء استفاده‌روی داده‌است دولت طرف این موافقتنامه که سوء استفاده به زیان او اعمال گردیده پس از اعلام به آژانس حق خواهد داشت در روابط خود با آژانس‌اعطای مزایا و مصونیتی را که از آن سوء استفاده شده‌است متوقف سازد. معهذا خودداری از اعطای مزایا و مصونیتها نباید خللی در اجرای فعالیت‌های‌اساسی آژانس فراهم آورده و یا مانع از انجام وظائف اصلی آژانس گردد.
بخش ۲۷ - مقامات محلی نمی‌توانند کارمندان مذکور در بند (۵) از بخش ۱ و نمایندگان دول عضو را که در اجتماعات آژانس شرکت می‌کنند - طی‌انجام مأموریت و حین مسافرت به مقصد یا مراجعت از محل اجتماع - به علت فعالیت‌هایی که به اعتبار سمت رسمی خود انجام می‌دهند مجبور کنندکه سرزمینی را که در آن به مأموریت اشتغال دارند ترک نمایند. مع‌الوصف دولت پذیرنده با رعایت مقررات ذیل می‌تواند مأمورینی را که ضمن مبادرت‌به فعالیت‌هایی که با وظایف رسمی آنان بستگی ندارد از مزایای اقامت سوء استفاده نموده‌اند مجبور به خروج از سرزمین خود نماید:
الف - نمایندگان دول عضو یا اشخاصی را که به موجب بخش ۲۰ از مصونیت برخوردار می‌باشند نمی‌توان جز مطابق رویه دیپلماتیک معمول در موردمأمورین دیپلماتیک مقیم آن کشور مجبور به خروج از کشور نمود.
ب - در مورد کارمندی که مشمول مقررات بخش ۲۰ نمی‌گردد هیچ گونه حکمی توسط مقامات محلی درباره اخراج وی صادر نخواهد شد مگر باموافقت وزیر امور خارجه کشور مربوطه که پس از مشاوره با مدیر کل آژانس به عمل خواهد آمد و در صورت تشکیل محاکمه‌ای به منظور اخراج یک‌کارمند مدیر کل آژانس حق خواهد داشت در محاکمه مزبور به نفع مدعی علیه اقدام نماید.
ماده ۹ - جواز عبور (لسه‌پاسه)
ویرایشبخش ۲۸ - کارمندان آژانس - طبق ترتیبات اداری مورد توافق بین مدیر کل آژانس و دبیر کل سازمان ملل متحد - حق استفاده از جواز عبور (لسه‌پاسه)سازمان ملل متحد را خواهند داشت. مدیر کل آژانس ترتیبات اداری مورد توافق را به هر یک از دول طرف موافقتنامه حاضر اعلام خواهد داشت.
بخش ۲۹ - جوازهای عبور (لسه‌پاسه) سازمان ملل متحد که جهت کارمندان آژانس صادر می‌گردد - از طرف دولت ملحق به این موافقتنامه به عنوان‌مدارک معتبر مسافرت شناخته شده و مورد قبول قرار خواهد گرفت.
بخش ۳۰ - درخواستنامه روادید - در صورتی که روادید لازم باشد که توسط کارمندان آژانس دارنده جواز عبور ( لسه‌پاسه) ملل متحد تقدیم گردد وهمراه گواهینامه‌ای باشد دایر بر این که از جانب آژانس مسافرت می‌نمایند - در اسرع اوقات ممکنه مورد اقدام قرار خواهد گرفت. به علاوه تسهیلات‌لازم برای مسافرت سریع به دارندگان این جوازهای عبور (لسه‌پاسه) داده خواهد شد.
بخش ۳۱ - به کارشناسان و سایر افرادی که فاقد جواز عبور (لسه‌پاسه) ملل متحد بوده و لیکن گواهینامه‌ای دایر بر این که از طرف آژانس مسافرت‌می‌نمایند در دست دارند تسهیلاتی مشابه آنچه در بخش ۳۰ مندرج است اعطاء خواهد گردید.
بخش ۳۲ - مدیر کل و معاونان مدیر کل و سایر کارمندانی که مقام آنان در ردیف رؤسای دوایر آژانس می‌باشد که با جواز عبور (لسه‌پاسه) ملل متحد واز طرف آژانس مسافرت می‌نمایند - از همان تسهیلاتی که به کارمندان همپایه آنها در مأموریتهای دیپلماتیک اعطاء می‌گردد برخوردار خواهند بود.
ماده ۱۰ - حل اختلافات
ویرایشبخش ۳۳ - آژانس جهت حل اختلافات ذیل طرق مقتضی اتخاذ خواهد نمود:
(الف) - اختلافات ناشی از عقود یا سایر اختلافات حقوق خصوصی که آژانس در آن طرف دعوی باشد.
(ب) - اختلافاتی که در آن یکی از کارمندان و یا کارشناسان آژانس که به سبب وضع رسمی خود از مصونیت برخوردار است و طبق بخشهای ۲۱ و۲۵ از مصونیت او صرفنظر نشده‌است ذیمدخل باشد.
بخش ۳۴ - کلیه اختلافات ناشی از تفسیر یا اجرای این موافقتنامه طبق اساسنامه دیوان بین‌المللی دادگستری به این دیوان ارجاع خواهد شد مگر این‌که در امر خاصی - طرفهای دعوی نسبت به اتخاذ راه حل دیگری توافق نموده باشند در صورتی که اختلافی بین آژانس و یکی از دول عضو بروز کند وطرفین در مورد هیچ راه حل دیگری به توافق نرسند - نظر مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری طبق ماده ۹۶ منشور ملل متحد و ماده ۶۵ اساسنامه‌دیوان و همچنین مقررات مربوطه مندرج در موافقتنامه منعقده فیمابین سازمان ملل متحد و آژانس نسبت به مسائل حقوقی مورد اختلاف، استعلام‌خواهد شد. رأی صادره از طرف دیوان از جانب طرفین دعوی به عنوان رأی نهایی پذیرفته خواهد شد.
ماده ۱۱ - تفسیر
ویرایشبخش ۳۵ - مقررات این موافقتنامه با توجه به وظائفی که در اساسنامه برای آژانس مقرر شده‌است تفسیر خواهد گردید.
بخش ۳۶ - مقررات موافقتنامه حاضر هیچ گونه محدودیت و لطمه‌ای بر مزایا و مصونیتهایی که از طرف یک دولت به آژانس اعطاء گردیده و یا درآینده اعطاء گردد به سبب این که مقر آژانس در سرزمین آن دولت عضو موافقتنامه بوده و یا این که کارمندان - کارشناسان - مواد - لوازم و تأسیسات‌متعلق به آژانس به منظور اجرای طرحها و فعالیتهای آژانس منجمله اعمال تضمینات مربوط به یک طرح آژانس یا ترتیبات دیگر در آن کشور مستقرگردیده‌اند - وارد نمی‌سازد.
این موافقتنامه نمی‌تواند به نحوی تفسیر شود که مانع از انعقاد موافقتنامه‌های تکمیلی بین یکی از دول طرف و آژانس به منظور تعدیل مقررات این‌موافقتنامه یا بسط یا تحدید امتیازات و مصونیتهایی که به موجب آن تفویض می‌شود، تلقی گردد.
بخش ۳۷ - این موافقتنامه به نحوی اجرا نخواهد گردید که موجب لغو یا نقض هیچ یک از مقررات اساسنامه آژانس یا هیچ یک از حقوق و تعهداتی که‌آژانس ممکن است به نحوی دیگری دارا بوده یا کسب نماید یا عهده‌دار شود، گردد.
ماده ۱۲ - شرایط و مقررات نهایی
ویرایشبخش ۳۸ - موافقتنامه جهت پذیرش به کلیه دول عضو آژانس تسلیم خواهد گردید. اعلام قبولی با سپردن سند قبولی نزد مدیر کل آژانس انجام‌می‌پذیرد و موافقتنامه نسبت به هر یک از دول عضو از تاریخ تسلیم سند قبولی از طرف آن دولت لازم‌الاجرا خواهد شد. تفاهم حاصل است تسلیم سندقبولی از طرف یک دولت عضو بایستی مبتنی بر قوانین داخلی خود بوده به نحوی که آن دولت قادر به اجرای مقررات موافقتنامه حاضر باشد. مدیر کل‌یک نسخه گواهی شده از این موافقتنامه را برای هر یک از دول عضو و یا دولی که بعداً به عضویت آژانس در می‌آیند ارسال خواهد نمود و کلیه دول‌عضو را از سپردن اسناد قبولی یا اعلامیه‌های فسخ که طبق مقررات بخش ۳۹ به او تسلیم شود مطلع خواهد نمود.
هر دولت عضو آژانس می‌تواند در مورد موافقتنامه حاضر شرایط و قیودی قائل گردد و این شرایط را فقط هنگام تسلیم سند قبول می‌تواند عنوان نمایدمدیر کل آژانس متن این قیود را فوراً به اطلاع کلیه دول عضو آژانس خواهد رسانید.
بخش ۳۹ - موافقتنامه حاضر بین آژانس و هر یک از دول عضو که سند قبولی خود را تنظیم نموده باشد، تا زمانی که دولت اخیر به عضویت آژانس‌باقی است یا تا زمانی که این دولت به یک موافقتنامه تجدید نظر شده و مصوبه از طرف شورای حکام ملحق نگردیده‌است، کماکان لازم‌الاجراء خواهدبود.
معهذا اگر یکی از دول عضو اعلامیه‌ای مبنی بر فسخ به مدیر کل آژانس تسلیم نماید اعتبار موافقتنامه حاضر یک سال پس از وصول اعلامیه مذکور به‌مدیر کل نسبت به عضو مزبور پایان خواهد یافت.
بخش ۴۰ - بنا به درخواست یک سوم دول طرف این موافقتنامه شورای حکام آژانس در صورت لزوم تصویب اصلاحاتی را در موافقتنامه بررسی‌خواهد نمود.
اصلاحات تصویب شده توسط شورا پس از این که، طبق ترتیبات مندرج در بخش ۳۸، مورد قبول قرار گرفت لازم‌الاجرا خواهد شد.
موافقتنامه فوق مشتمل بر یک مقدمه و دوازده ماده منضم به قانون موافقتنامه مزایا و مصونیتهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌باشد.
رییس مجلس سنا - جعفر شریف‌امامی
منبع
ویرایش- ↑ مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم - ۹ شهریور ۱۳۵۰ تا ۱۶ شهریور ۱۳۵۴ - جلد دوازدهم - ص. ۵۷۳۷